130 mln euro dla Proxima Fusion. Europa przyspiesza wyścig o energię z fuzji jądrowej
Europejski lider rozwoju fuzji jądrowej – Proxima Fusion – ogłosił zamknięcie rundy finansowania Series A na poziomie 130 mln euro. Celem jest budowa pierwszej na świecie komercyjnej elektrowni opartej fuzji jądrowej z wykorzystaniem stellaratora, która ma ruszyć po 2030 r.
Rekordowe finansowanie dla europejskiej energii z fuzji jądrowej
Runda Series A o wartości 130 mln euro (150 mln dolarów) to największe prywatne finansowanie projektu z zakresu fuzji jądrowej w Europie. Współprowadziły ją fundusze Cherry Ventures oraz Balderton Capital. Udział wzięli również: UVC Partners, DeepTech & Climate Fonds (DTCF), Plural, Leitmotif, Lightspeed, Bayern Kapital, HTGF, Club degli Investitori, OMNES Capital, Elaia Partners, Visionaries Tomorrow, Wilbe i redalpine.
Łącznie Proxima Fusion zgromadziła już ponad 185 mln euro z kapitału prywatnego i publicznego. Pozyskane środki mają przyspieszyć realizację celu, jakim jest budowa pierwszej komercyjnej elektrowni opartej na fuzji jądrowej z wykorzystaniem stellaratora.
Stellarator to rodzaj reaktora służącego do pozyskiwania energii z kontrolowanej fuzji jądrowej. Jego zadaniem jest utrzymanie gorącej plazmy (zjonizowanego gazu) w stabilnych warunkach przez bardzo długi czas – bez kontaktu ze ściankami reaktora. Plazma ta osiąga temperatury rzędu milionów stopni Celsjusza, co uniemożliwia jej fizyczne ograniczenie. Zamiast tego, stellarator wykorzystuje zaawansowany układ cewek magnetycznych, które tworzą „klatkę” magnetyczną, utrzymującą plazmę w określonym kształcie i miejscu.
Ambitna wizja energetycznej niezależności Europy
Proxima Fusion powstała w kwietniu 2023 roku i została wydzielona z Instytutu Fizyki Plazmy im. Maxa Plancka (IPP). Współpraca z IPP trwa nadal w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Firma działa na rzecz uczynienia z Europy światowego lidera we wdrażaniu energii z fuzji jądrowej.
Rosnące zainteresowanie fuzją jądrową w Europie – szczególnie w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji i Włoszech – potwierdza, że technologia ta postrzegana jest jako kluczowa dla przyszłości gospodarki niskoemisyjnej, niezależności energetycznej i konkurencyjności przemysłu.
Przełomowa koncepcja Stellaris
W 2025 roku Proxima Fusion, we współpracy z IPP, KIT i innymi partnerami, przedstawiła projekt Stellaris – pierwszą koncepcję stellaratora ocenioną w recenzowanej literaturze naukowej, która od początku łączy założenia fizyczne, inżynieryjne oraz konserwacyjne. Projekt ten został uznany za przełomowy dla branży.
Daniel Waterhouse z Balderton Capital podkreślił, że stellaratory są nie tylko technologicznie realnym podejściem do fuzji jądrowej, ale mogą stać się fundamentem nowej ery czystej energii w Europie.
Technologie przyszłości – nadprzewodniki i zaawansowane symulacje
Proxima Fusion wdraża podejście inżynierskie oparte na symulacjach komputerowych oraz wysokotemperaturowych nadprzewodnikach (HTS). Technologie te opierają się na osiągnięciach eksperymentu Wendelstein 7-X, prowadzonego przez IPP.
Nowe finansowanie pozwoli na realizację projektu Stellarator Model Coil (SMC) do 2027 roku. Ma to zredukować ryzyko technologiczne związane z HTS i pobudzić innowacje w tym obszarze w całej Europie.
Kolejne kroki – prototyp Alpha i rozwój zespołu
Firma planuje uruchomienie prototypu Alpha w 2031 roku. Obecnie prowadzone są rozmowy z rządami kilku krajów europejskich dotyczące lokalizacji. Alpha ma być kluczowym etapem do osiągnięcia dodatniego bilansu energetycznego i przejścia do komercyjnego reaktora fuzyjnego.
Zespół Proxima Fusion liczy już ponad 80 osób i działa w trzech lokalizacjach: w siedzibie głównej w Monachium, w Instytucie Paula Scherrera koło Zurychu oraz na kampusie fuzyjnym Culham w pobliżu Oksfordu.
Proxima Fusion – nowy wymiar europejskiej ambicji
Proxima Fusion łączy wiedzę naukową z ambicjami komercyjnymi. Zespół tworzą specjaliści z takich instytucji jak IPP, MIT, Harvard, SpaceX, Tesla czy McLaren. Firma chce uczynić z Europy nie tylko centrum badań nad fuzją jądrową, ale i lidera we wdrażaniu tej technologii na skalę przemysłową.
Dr Francesco Sciortino podsumował:
Zobacz również:„Energia z fuzji jądrowej wchodzi w nową erę – od badań laboratoryjnych do inżynierii przemysłowej. Ta inwestycja potwierdza słuszność naszego podejścia i pozwala nam realizować kluczowe komponenty do stworzenia czystej energii z fuzji jądrowej.”
- Startup z Kalifornii stworzy „ChatGPT” dla elektrowni jądrowych
- PGE i Enea mogą badać lokalizacje pod drugą elektrownię jądrową – ale bez gwarancji udziału w inwestycji
- Polskie firmy z szansą na kontrakty jądrowe na całym świecie. Teraz trafi do nich 60 mld
- Polskie firmy ruszają do gry: sześć spółek dostarczy komponenty do pierwszej elektrowni jądrowej
Źródło: Proxima Fusion (komunikat prasowy)
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
ORLEN zakończył badania dna Bałtyku pod nową morską farmę wiatrową Baltic East
Grupa ORLEN zakończyła kluczowe badania sejsmiczne i geotechniczne dna Bałtyku dla projektu morskiej farmy wiatrowej Baltic East. Prace prowadzone przez konsorcjum polskich firm umożliwią realizację kolejnych etapów inwestycji o potencjale blisko 1 GW.
Plan STIP UE: pierwsze kroki w kierunku produkcji zielonych paliw dla lotnictwa i żeglugi
Unijny Plan Inwestycji w Zrównoważony Transport (STIP) wskazuje kierunki wsparcia produkcji e-paliw dla lotnictwa i żeglugi, podkreślając pilną potrzebę działań. Eksperci T&E ostrzegają, że kluczowe decyzje muszą zapaść szybko, by Europa utrzymała przewagę technologiczną.
UE na COP30: Europa podtrzymuje kurs na OZE i efektywność energetyczną
Podczas otwarcia COP30 przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła determinację Unii Europejskiej w realizacji celów klimatycznych. Europa deklaruje wsparcie dla transformacji energetycznej na świecie oraz dalsze zwiększanie udziału OZE i efektywności energetycznej.
UE osłabia cel klimatyczny na 2040 rok – co to oznacza dla transformacji energetycznej?
Ministrowie państw UE uzgodnili niższy cel redukcji emisji do 2040 roku – 85%, w tym możliwość wykorzystania międzynarodowych offsetów. Decyzja ta budzi kontrowersje i pytania o przyszłość europejskiego przywództwa klimatycznego.
Ulgi dla odbiorców przemysłowych w 2026 roku – nowe zasady i terminy
Urząd Regulacji Energetyki przypomina odbiorcom przemysłowym o nowych zasadach i terminach składania oświadczeń dotyczących ulg na energię elektryczną w 2026 roku. Kluczowy jest termin do 15 listopada 2025 r.
Nowy kompromis klimatyczny i perspektywy OZE – Paulina Hennig-Kloska otwiera konferencję EuroPower
Podczas otwarcia konferencji EuroPower ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska ogłosiła osiągnięcie kompromisu w sprawie ETS2 oraz zapowiedziała dalsze przyspieszenie transformacji energetycznej i inwestycji w OZE.
Komentarze