Fotowoltaika cena 2021 - ile kosztuje instalacja?

Fotowoltaika - cena i jej zmiany na przestrzeni lat

Choć co jakiś czas pojawiają się informacje o czasowych wzrostach cen poszczególnych komponentów instalacji, trend dla całkowitego kosztu montażu fotowoltaiki zdecydowanie ma tendencję zniżkową.

Według danych Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), w latach 2010-2019, średni całkowity koszt montażu instalacji fotowoltaicznej spadł z 4.700 dolarów za 1 kW do ok. 990 dolarów za 1 kW. Oznacza to różnicę o 79%.

Źródło: opracowanie własne Enerad.pl na podstawie danych IRENA

Specjaliści przewidują, że spadki czekają nas też w przyszłości. Jak to możliwe?

Kwestii wpływających na cenę fotowoltaiki jest kilka. Znaczenie ma m.in.

• dojrzałość procesów technologicznych,
• ceny półproduktów,
• koszty rozwoju i badań,
• konkurencja,
• popyt na OZE,
• rozwiązania prawne sprzyjające popularyzacji fotowoltaiki.

W ostatnich latach nastąpiła kumulacja sprzyjających czynników, co miało bezpośrednie przełożenie na zwiększenie popularności i spadek kosztów inwestycji w PV.

Przede wszystkim odnawialne źródła energii dla rządów na całym świecie stały się sposobem na odejście od nieekologicznej energetyki, opartej na paliwach kopalnych. Dla przykładu, Unia Europejska już w 2009 roku zobowiązała się do systematycznego zwiększania udziału OZE w miksie energetycznym krajów wspólnotowych. Jednocześnie, z budżetu wspólnoty popłynęły miliardy euro, które miały umożliwić osiągnięcie tego celu członkom UE. Wprowadzono też (nie tylko w UE) szereg rozwiązań prawno-finansowych, takich jak dofinansowania do fotowoltaiki 2021, dotacje na rozwój technologii, taryfy gwarantowane czy net-metering, które zwiększyły opłacalność przedsięwzięcia.

Znaczenie miały też kwestie technologiczne. Firmy wytwarzające podzespoły fotowoltaiczne przez lata usprawniały procesy produkcyjne. Zmiany zaszły m.in. w zakresie wydajności urządzeń, technik laminacji czy rodzaju i efektywności wykorzystywania półproduktów. Np. dzięki efektowi skali i optymalizacji produkcji, spadły ceny wafli krzemowych, czyli podstawowego składnika ogniw fotowoltaicznych.

Zwiększyła się też konkurencja - zarówno na płaszczyźnie produkcji komponentów, jak i usług montażowych, co nie pozostało bez znaczenia dla wysokości cen. Przy czym większym stopniu odbiło się to na kosztach urządzeń, niż kosztach usług montażowych - te spadają znacznie wolniej niż koszty urządzeń.

Fotowoltaika koszt - co się na niego składa?

Zanim przejdziemy do omówienia szczegółowych cen, warto zastanowić się przez chwilę jak rozkładają się koszty instalacji fotowoltaicznej i co, w największym stopniu wpływa na jej cenę. Jak wynika z raportu “Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2020” Instytutu Energetyki Odnawialnej udział wydatków w przypadku fotowoltaiki rysuje się następująco:

• najwięcej, bo stanowią wydatki na panele fotowoltaiczne. Ile dokładnie? To zależy od wielkości instalacji - przeciętnie ok. 50%.
• drugim największym kosztem jest falownik (inwerter), który pochłonie około 15-20% całej kwoty - przy czym jego udział w ogólnym koszcie zwiększa się, wraz ze spadkiem wielkości instalacji;
• kolejne 15-20% będzie trzeba przeznaczyć na usługi montażowe. Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku inwerterów, koszty instalacji montażu będą spadać wraz ze wzrostem mocy instalacji.
• 10-15% pochłoną koszty konstrukcyjne (stelaże, klemy etc.)
• 10-25% mogą stanowić inne koszty, takie jak: okablowanie, monitoring, transport etc.

Źródło: raport IEO “Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2020”

Jak wynika z badań branży, największy wpływ na koszt instalacji fotowoltaicznej w 2021 roku wciąż będą miały ceny paneli fotowoltaicznych. Zatem, ile zapłacimy za moduły fotowoltaiczne w 2021?

Panele fotowoltaiczne - ceny 2021

Odpowiedź na pytanie, jakie będą ceny paneli fotowoltaicznych w 2021 roku nie jest jednoznaczna. Wiele zależy bowiem od zagadnień technicznych związanych z urządzeniem, takich jak:

• typ modułu fotowoltaicznego - najpopularniejsze obecnie, panele monokrystaliczne są przeciętnie o kilkanaście, kilkadziesiąt procent droższe, od swoich polikrystalicznych kuzynów. Dlaczego? Ich produkcja jest droższa i bardziej wymagająca. Zapewnia jednak większe uzyski, w przeliczeniu na wielkość modułu.
• sprawność - rozumianej jako stosunek ilości wyprodukowanej energii elektrycznej do otrzymanej energii słonecznej. Wyższa sprawność urządzenia, to mniejsza ilość przestrzeni wymaganej do uzyskania określonej ilości energii.
• marka - w przypadku paneli fotowoltaicznych kwestia marki i renomy producenta to coś, co nie do końca warto pominąć. Instalacje PV to inwestycje długoterminowe. Warto zatem, by firma dostarczająca urządzenia miała stabilną sytuację na rynku i nie zniknęła po kilku latach, zostawiając inwestora bez wsparcia.
• gwarancja - to kolejna kwestia, która może mieć wpływ na ceny paneli fotowoltaicznych. Im jest ona dłuższa, tym bezpieczniejsza staje się inwestycja. Trzeba jednak rozróżnić gwarancję uzysku (która niemal zawsze wynosi 25-30 lat na min. 80% mocy wyjściowej) od gwarancji produktowej - na bezawaryjne działanie (w zależności od producenta udzielana jest na okres od 10 do 25 lat).
• technologia - znaczenie mają również użyte technologie. Producenci paneli fotowoltaicznych stale pracują nad rozwiązaniami, które pozwoliłyby poprawić ich produkty. Technologie takie jak MWT, Half Cut czy PERC, gwarantują większą wydajność czy wytrzymałość, ale przekładają się też na cenę.

Jak zatem w 2021 roku wyglądają ceny paneli fotowoltaicznych?

Panele fotowoltaiczne - ceny 2021

Poniżej zebraliśmy orientacyjne ceny modułów fotowoltaicznych cieszących się popularnością na rodzimym rynku.

Rozpiętość cenowa jest zatem dość duża (to akurat dobrze - dzięki temu każdy powinien znaleźć coś dla siebie). Moduły fotowoltaiczne SUNPOWER to klasa sama w sobie, gwarantująca 25-letnią gwarancję na produkt oraz liniowy uzysk mocy. Podobnie jest w przypadku paneli LG, które zajęły pierwsze miejsce w naszym rankingu paneli fotowoltaicznych. Za jakość trzeba jednak zapłacić i to niemało - ceny modułów z najwyższej półki mogą przekroczyć 2.000 zł.

Oczywiście na rynku dostępnych jest wiele produktów z tzw. średniej półki, które zapewniają dobre uzyski energii i jakość wykonania. Gwarancja w przypadku tych modułów zwykle oscyluje w granicach od 12 lat (Risen, Jinko, Q.Cells) do 15 lat (Sharp). Ich wybór zapewnia krótszy czas zwrotu z inwestycji.

Fotowoltaika - cena z montażem w 2021 roku

Jak już wiadomo, moduły stanowią stanowią główny, ale nie jedyny składnik ceny instalacji fotowoltaicznej. Oprócz nich, na koszt składają się bowiem również: wydatki na falownik, okablowanie, stelaż czy usługę montażową. Ile wynosi całkowity koszt instalacji fotowoltaicznej - wraz z montażem?

Fotowoltaika - cena 2021 z usługą montażu

Poniżej przedstawiliśmy orientacyjne ceny fotowoltaiki w 2021 roku. Uwzględniony został podatek VAT w wysokości 8%. Podane ceny są cenami brutto.

Dla najpopularniejszych mikroinstalacji, o mocy od 3 do 10 kW, ceny mogą się zatem wahać od ok. 4.000 do 6.500 zł, w przeliczeniu na 1 kWp.

Podane powyżej ceny należy traktować jako wartości szacunkowe. Ostatecznie, jeśli chodzi o fotowoltaikę, cena to kwestia bardzo indywidualna, uzależniona od różnych czynników, takich jak:

• wielkości instalacji - jak możecie zauważyć, im większa instalacja, tym zwykle niższy koszt w przeliczeniu na 1 kWp. Dzieje się tak, ponieważ przy zestawach o wyższej mocy inaczej rozkładają się koszty. Dla przykładu, w instalacji 3 kW cena inwertera i montażu to odpowiednio ok. 20% i 15% całości kosztów. Przy instalacji 10 kW, będzie to już ok. 15% za inwerter i ok. 15% za montaż. W drugim przypadku, wzrośnie za to udział paneli w ogólnych wydatkach.
• rodzaj użytych podzespołów - z powyższej tabeli łatwo wywnioskujecie też, że duże znaczenie mają same urządzenia wykorzystane w instalacji. Największe różnice w cenach będą związane z panelami fotowoltaicznymi (których jest dużo i które charakteryzują się sporą rozpiętością cenową), jednak również falowniki mają wpływ na ogólne koszty.
• lokalizacja inwestycji - kwestia ta ma znaczenie z co najmniej dwóch powodów. Z jednej strony w kwestii ceny, wiele zależy od lokalnego rynku i panującej na nim konkurencji. Z drugiej, nasłonecznienie, które wpływa na uzyski z fotowoltaiki, nie wszędzie w Polsce jest takie samo. W województwie kujawsko-pomorskim, gdzie promieniowanie słoneczne wynosi ok. 857 kWh/m2 na rok, by wyprodukować 3000 kWh prąd, będziemy potrzebować nieco więcej modułów, niż np. w województwie podkarpackim, gdzie nasłonecznienie sięga 1050 kWh/m2. Zaś więcej paneli to wyższa cena fotowoltaiki.
• wysokość podatku - po ostatnich zmianach w prawie, fotowoltaika dla domu z usługą montażu (na budynku nie większym niż 300 m2 lub na gruncie), obarczona jest podatkiem w wysokości 8%. W przypadku instalacji fotowoltaicznej dla firmy, stawka wzrośnie do 23%.
• na dachu czy na gruncie - pewne zmiany w ostatecznej cenie fotowoltaiki mogą też wynikać z miejsca montażu na działce. Fotowoltaika na gruncie, ze względu na konieczność wykonania dodatkowych prac (np. zalania betonowej podpory) może być droższa o ok. 7-15%. Co więcej, różnice mogą też pojawić się, w zależności od rodzaju pokrycia dachu oraz jego konstrukcji (różnego rodzaju lukarny, mogą utrudnić montaż).
• jakość usługi - omawiając temat kosztów fotowoltaiki koniecznie trzeba też wspomnieć o tym, że usługa montażu usłudze nie równa. Nie brakuje firm, które zajmują się fotowoltaiką z przypadku, tylko dlatego, że jest na nią popyt. Często nie posiadają one większego doświadczenia i wraz z zaporowo niską ceną oferują bardzo niską jakość. Są też firmy, które bazując na popularności, narzucają niewspółmiernie wysokie marże na elementy instalacji, choć oferowane usługi należą do średniej półki. Najlepiej szukać firm, które zapewniają rozsądną jakość (urządzeń, montażu), w rozsądnej cenie. Sprawdźcie nasz ranking firm fotowoltaicznych, a na pewno znajdziecie coś dla siebie.

Czy ceny fotowoltaiki będą spadać?

Według prognoz Bloomberg New Energy Finance, ceny paneli fotowoltaicznych (a co za tym idzie, całych instalacji) w 2021 roku miały spaść o 15%. Przełom 2020 i 2021 roku zweryfikował te informacje.

Na początku roku pojawiły się problemy z dostępnością kontenerów, w których transportuje się urządzenia fotowoltaiczne - głównie z Azji. W efekcie, ceny frachtu wzrosły z ok. 2 tys. USD do 9-10 tys. USD, co może przełożyć na wyższe koszty komponentów w 2021 roku. W branży można również zauważyć niepokojący wzrost cen półproduktów, takich polikrzem, srebro, aluminium czy szkło - wywołany po części sytuacją gospodarczą (COVID-19), a po części zwiększonym popytem. Z racji tego, że większość komponentów fotowoltaicznych jest importowana, na niekorzyść mogą też działać kursy walut i osłabienie złotówki. W efekcie, ceny modułów pierwszy raz od kilku lat przestały spadać i zaczęły rosną. Jednak czy zaburzy to również spadkowy trend całkowitych kosztów instalacji?

Niekoniecznie. Podzespoły fotowoltaiczne są bowiem produkowane, m.in. w krajach UE, np. w Niemczech, Włoszech, a także w Polsce. Może się zatem okazać, że monterzy instalacji, by zachować konkurencyjność i niskie ceny, zwrócą się w stronę europejskich producentów. Istnieją też inne rozwiązania mogą wpływać na ceny modułów, a tym samym całych instalacji - np. obniżki marży, hedging walutowy.

Jak zatem będziesz kształtować się cena fotowoltaiki w 2021 roku? Na razie, według ekspertów nie można spodziewać się dalszych spadków, a wręcz przeciwnie. Najbliższe miesiące mogą upłynąć pod znakiem podwyżek cen w branży PV.

Nie jest jednak wiadomo, jak długo taka sytuacja się utrzyma. Ostatecznie, sporadyczne skoki skoki cen poszczególnych komponentów lub półproduktów nie są czymś niezwykłym i zdarzają co jakiś czas.

Jak zmniejszyć koszt instalacji fotowoltaicznej?

Inwestycja w instalację fotowoltaiczną zawsze wiąże się z niemałymi wydatkami, rzędu kilkunastu - kilkudziesięciu tysięcy złotych. Oszczędzanie na niej, rozumiane, jako szukanie najtańszych podzespołów i usługi montażu, nie jest dobrym pomysłem. Niższa cena, to często niska jakość, a co za tym idzie - większa awaryjność instalacji. Dodatkowo, nieplanowany serwis fotowoltaiki, zawsze wydłuża czas zwrotu z inwestycji.

Na instalacji fotowoltaicznej warto oszczędzać zatem z głową. Najskuteczniejszych sposobem będzie skorzystanie z dofinansowania do fotowoltaiki. W 2021 roku dostępnych będzie co najmniej kilka programów, skierowanych do różnych inwestorów.

Osoby fizyczne będą mogły sięgnąć m.in. po ulgę termomodernizacyjną, dotację z “Czyste powietrze”, a także “Mój prąd 2021”.

Przedsiębiorcy w 2021 roku skorzystają chociażby z dotacji lub pożyczki z programu “Energia Plus”.

Do dyspozycji rolników pozostaje natomiast program “Agroenergia” oraz ulga inwestycyjna w podatku rolnym na fotowoltaikę.

W zależności od inwestora i formy wsparcia, ceny fotowoltaiki z dotacją mogą się zmniejszyć o kwotę od kilku tysięcy (max. 5.000 zł z “Czyste powietrze”) do nawet kilkuset milionów złotych (max. 300 mln z “Energia plus”). Jeśli chodzi o fotowoltaikę, cena w 2021 roku nie powinna być zatem tak dużą barierą dla inwestorów.