Koszt pompy ciepła do domu 120 m2
Pompy ciepła to energooszczędne, całkowicie bezobsługowe urządzenia grzewcze, które już na stałe zawitały w polskich domach. Mało tego, z dnia na dzień cieszą się one coraz większą popularnością, na co wpływ ma chociażby możliwość skorzystania, z takich dofinansowań do pompy ciepła, jak “Czyste Powietrze”, czy “Moje Ciepło”. Warto jednak pamiętać, że to ile przyjdzie nam zapłacić za to ekologiczne urządzenie grzewcze, w dużej mierze zależy od wielkości budynku. Jaki zatem będzie koszt pompy ciepła do domu 120 m²?
Spis treści – Czego dowiesz się z artykułu?
Boom na ekologiczne pompy ciepła
Już od kilku lat systematycznie wzrasta w Polsce zainteresowanie pompami ciepła. Przy czym dopiero ostatnie miesiące, to prawdziwy boom na te ekologiczne urządzenia grzewcze. Szacuje się, że tylko w tym roku kupimy ich nawet 190 tys. sztuk. Wpływ na tak dużą popularność pomp ciepła w ostatnim czasie mają rosnące ceny gazu, węgla i pelletu, jak również obowiązkowa w naszym kraju wymiana starych bezklasowych pieców na paliwo stałe, tzw. “kopciuchów”.
Unia Europejska bowiem w najbliższych latach chce sukcesywnie odchodzić od paliw kopalnych na rzecz OZE, aby w 2050 roku osiągnąć neutralność klimatyczną. Drugą ważną kwestią, jest również uniezależnienie się europejskich gospodarek od dostaw surowców energetycznych, w tym także gazu z Rosji. Tutaj odpowiedzią jest ambitny plan Komisji Europejskiej – REPowerEU, obejmujący, m.in. przyspieszony cel zainstalowania tylko do 2026 roku 10 mln pomp ciepła (co ma podwoić wskaźnika instalacji), zaś do roku 2030/31 – aż 30 mln tych urządzeń grzewczych.
Pompy ciepła to bowiem ekologiczne urządzenia, charakteryzujące się doskonałymi parametrami technicznymi i wysoką efektywnością energetyczną (nawet A+++), co świadczy o wysokim stopniu wykorzystania energii odnawialnej (tylko ok. 25 proc. energii potrzebnej do ogrzania domu pobierana jest przez nie z sieci, pozostałe zaś 75 proc. pochodzi z OZE). Przy czym na tak duży sukces pomp ciepła, ma wpływ nie tylko coraz większa świadomość ekologiczna Polaków, ale również to, że pompy ciepła są obecnie najtańszym źródłem ciepła.
| Roczny koszt ogrzewania budynku o pow. 160 m2 i przygotowania c.w.u. [w PLN] | ||||
| Urządzenie grzewcze | Koszt | |||
| Kocioł elektryczny, 55 °C – tylko taryfa nocna w G12w (sprawność średn. 95 proc.) | 5.290 zł | |||
| Kocioł węglowy, 55 °C (sprawność średn. 83 proc.) | 3.900 zł | |||
| Kocioł gazowy kondensacyjny GZ, 55 °C (sprawność średn. 89 proc.) | 3.270 zł | |||
| Pompa ciepła powietrze/woda (SCOP=2,79, taryfa G12w, grzejniki, 55 °C) | 2.490 zł | |||
| Pompa ciepła solanka/woda (SCOP=3,22, taryfa G12w, grzejniki, 55 °C) | 2.160 zł | |||
| Pompa ciepła powietrze/woda (SCOP=3,36, taryfa G12w, ogrzewanie podłogowe 35 °C) – 2.070 zł | 2.070 zł | |||
| Pompa ciepła solanka/woda (SCOP=3,87, taryfa G12w, ogrzewanie podłogowe 35 °C) | 1.800 zł | |||
Roczny koszt ogrzewania nowego budynku o pow. 160 m2 oraz przygotowania c.w.u. dla 4-osobowej rodziny w standardzie programu „Moje Ciepło” (w standardzie budynku EU 40 i EU=40 kWh/m2rok). Dane uwzględniają koszty energii w II kw. 2022 roku. Opracowanie enerad.pl, na podstawie danych Porozumienia Branżowego Na Rzecz Efektywności Energetycznej POBE.
Pompa ciepła to idealne rozwiązanie do domów nowych i modernizowanych
Ponadto są one komfortowe i bezpieczne w użytkowaniu. Pompy ciepła to również urządzenia wielofunkcyjne, ponieważ mogą być stosowane zarówno do podgrzewania wody użytkowej, jak i ogrzewania oraz chłodzenia pomieszczeń. Ich kolejną zaletą jest także możliwość współpracy z panelami fotowoltaicznymi, dzięki czemu zbilansowane roczne koszty ogrzewania i przygotowania c.w.u. można obniżyć do minimum.
Dodatkowo pompa ciepła to oszczędność już na etapie budowy. Dlaczego? Ponieważ zbędny jest w jej przypadku komin (jeśli zastosujemy wentylację mechaniczną). Nie trzeba również wydzielać osobnego pomieszczenia na kotłownię do pompy ciepła, w którym będą znajdowały się główne elementy systemu grzewczego. W porównaniu bowiem z kotłami węglowymi, gazowymi, czy olejowymi, może być ona zainstalowane niemal w dowolnym pomieszczeniu domu jednorodzinnego. Jest to ważne, zwłaszcza w przypadku niewielkich budynków, w których liczy się każda wolna przestrzeń do zagospodarowania. Nie bez znaczenia jest również fakt, że pompa ciepła to idealne rozwiązanie nie tylko do domów nowych, ale i tych starych po modernizacji, w których może ona:
- stanowić samodzielne źródło ciepła;
- współpracować z inną, istniejącą już tam instalacją grzewczą.
Na pompę ciepła decydują się zwłaszcza osoby, które nie mają możliwości skorzystania z sieci gazowniczej. Ponadto nie wszyscy są też zwolennikami zbiorników na gaz płynny, a także coraz częściej mówi się o końcu pieców gazowych. Do tego, niestabilna sytuacja na świecie oraz gigantyczne podwyżki cen gazu, które może przynieść 2023 rok, skutecznie odstraszają Polaków przed inwestycją w ogrzewanie gazowe.
Od czego zależy koszt pompy ciepła do domu 120 m²?
Inwestycja w pompę ciepła niewątpliwie przyczynia się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i redukcji wydatków na cele grzewcze. Nadal jednak koszt takiego przedsięwzięcia odstrasza wielu potencjalnych inwestorów, którzy nie zawsze wiedzą, że mogą znacznie obniżyć cenę zakupu i montażu pompy ciepła korzystając z dofinansowania na to ekologiczne urządzenie, ale o tym później. Ponieważ teraz przyjrzymy się temu, jakie czynniki mają wpływ na cenę pompy ciepła. Otóż, do tych najistotniejszych należą przede wszystkim:
- dolne źródło ciepła – najwyższym współczynnikiem COP wyróżniają się pompy ciepła gruntowe, które są równocześnie też najdroższe w zakupie. Znacznie tańsze są natomiast pompy ciepła powietrzne, które z uwagi na łatwy i szybki montaż (nie wymagający kosztownych praz ziemnych i odpowiedniej działki budowlanej) są pierwszym wyborem Polaków;
- górne źródło ciepła, którym jest instalacja grzewcza. W przypadku niskotemperaturowych pomp ciepła najlepiej sprawdza się ogrzewanie podłogowe zapewniające użytkownikom najwyższy możliwy komfort cieplny (przy czym najwydajniejszy tryby grzania i chłodzenia pozwala stworzyć połączenie pompy ciepła z klimakonwektorami). W przypadku zaś domów modernizowanych, w których instalacja grzewcza oparta jest o tradycyjne grzejniki, wart rozważenia jest montaż wysokotemperaturowej pompy ciepła;
- parametry jakim charakteryzuje się urządzenie – do podstawowych z nich, które mają wpływ na koszt pompy ciepła należą współczynniki COP i SCOP oraz odpowiednio dopasowana moc pompy ciepła do zapotrzebowania budynku i jego mieszkańców (ponieważ jej niedowymiarowanie, jak i przewymiarowanie mogą przyczynić się do zbyt wysokich kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych);
- producent pomp ciepła – obecnie inwestorzy mogą przebierać w ofertach pomp ciepła zarówno zagranicznych jak i polskich marek. W trakcie jej wybierania dobrze jest szczególną uwagę zwrócić zwłaszcza na: doświadczenie producenta, opinię użytkowników, gwarancję na urządzenie, doradztwo i serwis oraz stosunek jakości do ceny, analizując przy tym dokładnie swoje zapotrzebowania i możliwości finansowe.
Jaka pompa ciepła do domu 120 m²?
Chcąc dokonać wyboru odpowiedniego urządzenia, trzeba je jak najlepiej dopasować do potrzeb domu i jego mieszkańców. W tym celu należy kierować się kilkoma kryteriami. Mowa tu oczywiście o wybraniu odpowiedniego dolnego i górnego źródła, które uzależnia się m.in. od:
- rodzaju budynku;
- powierzchni działki i typu znajdującego się na niej gruntu;
- strefy klimatycznej (w Polsce jest ich pięć);
- zagospodarowania terenu;
- zastosowanej instalacji grzewczej w budynku.
Nie każda działka i dom spełniają kryteria, jeśli chodzi o możliwość montażu gruntowej pompy ciepła, która jest bardziej efektywna, jednak jej instalacja wiążę się z większymi nakładami finansowymi. Tutaj zdecydowanie najpopularniejszym i najprostszym w użyciu rozwiązaniem są pompy ciepła powietrzne, które Polacy kupują w rekordowym tempie. To również one częściej stosowane są w przypadku budynków o niewielkim metrażu. Wszystko ze względu na to, że wiele ich modeli ma kompaktową budową oraz wyróżnia się prostszym i tańszym montażem.
Od czego zależy moc pompy ciepła?
Kolejnym, istotnym czynnikiem jest też moc grzewcza pompy ciepła (Pg), której prawidłowy dobór ma wpływ na żywotność i awaryjność systemu. Jej niedowymiarowanie może być bowiem przyczyną zbyt wysokich kosztów eksploatacyjnych oraz niedogrzania domu w chłodniejsze dni i konieczności korzystania w tym czasie z innego źródła ciepła. Natomiast przewymiarowana pompa ciepła to zarówno wyższe wydatki początkowe związane z tego rodzaju inwestycją, jak i generowanie niepotrzebnych kosztów rocznych.
Jak podkreśla wielu ekspertów, w przypadku dobierania odpowiedniej mocy pompy ciepła, obowiązuje jedna, prosta zasada, otóż – im większy dom, tym też wyższy powinien być ten parametr. Przy czym moc pompy ciepła powinna być zależna nie tylko od wielkości budynku, ale i od takich czynników, jak: sposób ogrzewania obiektu oraz użyte do jego budowy materiały konstrukcyjne i ociepleniowe. Każde bowiem urządzenie grzewcze, w tym również i pompę ciepła, dobiera się tak, aby jej moc grzewcza, była zbliżona do zapotrzebowania budynku na ciepło.
Tak więc, tym od czego trzeba zacząć i co jest oczywiście podstawą do opłacalności jej instalacji, jest termomodernizacja budynku, w tym:
- wysoki poziom izolacji cieplnej dachu i stropu;
- docieplenie ścian (np. styropianem);
- wymiana drzwi i okien na bardziej szczelne;
- montaż rekuperacji (czyli wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła).
Ponieważ im mniejsze będą straty ciepła, tym będzie nam potrzebna pompa ciepła o mniejszej mocy. To z kolei, nie tylko obniży koszt inwestycji, ale i przyspieszy zwrot zainwestowanych pieniędzy zarówno w samo urządzenie, jak i termoizolację. To ekologiczne urządzenie grzewcze będzie miało bowiem sens wyłącznie wtedy, gdy zapotrzebowanie na energię będzie wynosić maksymalnie 120 kWh na m² rocznie. W innym razie pompa ciepła może generować wyższe zużycie prądu.
Zapotrzebowanie na ciepło określane jest w przypadku domu:
- pasywnego na 10 W/m2;
- niskoenergetycznego na 40 W/m2;
- z dobrej jakości izolacją termiczną na 50 W/m2;
- z normalną izolacją termiczną na 70 W/m2;
- starego ze słabą izolacją na 120 W/m2. (to jeszcze do sprawdzenia).
Należy również uwzględnić, to że pompa ciepła najlepiej sprawdza się w przypadku ogrzewania płaszczyznowego, ponieważ wówczas ciepło rozchodzi się równomiernie i promieniuje przez sufity czy ściany. Decydując się zatem na modernizację, dobrze jest rozważyć wymianę grzejników na niskotemperaturowe. Zasadność tego typu instalacji centralnego ogrzewania domu wynika ze specyfiki pracy pompy ciepła. Oczywiście na rynku dostępne są też modele wysokotemperaturowych pomp ciepła, potrafiące wytworzyć wodę grzewczą o temperaturze nawet 70 °C. Jednak to, pompy ciepła dające wodę grzewczą o temperaturze 30 °C – 40 °C gwarantują największą wydajność i sprawność, co jest ważne w kontekście ogrzewania podłogowego.
Jaka moc pompy ciepła do domu 120 m²?
Prawidłowe dobranie mocy pompy ciepła sprawi, że będzie ona nie tylko energooszczędna, ale i też będzie nam służyć przez kolejne kilkadziesiąt lat. Tak ważne jest więc, aby jej montażem zajęli się doświadczeni specjaliści. W Polsce, do najczęściej stosowanych należą pompy ciepła o mocy 7 – 9 kW o klasie A+++/A++. To właśnie takimi parametrami cechuje się większość markowych urządzeń dostępnych w sprzedaży. Przy czym odpowiednią moc grzewczą urządzenia można obliczyć, wykorzystując stworzone specjalnie do tego internetowe kalkulatory pomp ciepła, uwzględniające wszelkie istotne dla jej prawidłowego określenia czynniki (również na enerad.pl można bezpłatnie porównać oferty pomp ciepła).
Jakie zatem parametry mocy powinna mieć pompa ciepła pracująca dla 4 – osobowego gospodarstwa domowego, zamieszkującego dom o powierzchni 120 m², aby móc zaspokoić zapotrzebowanie mieszkańców na ciepło? W przypadku tak niewielkiego budynku dobrze sprawdzi się urządzenie o niewielkiej mocy grzewczej.
Dobór mocy pompy ciepła do domu o łącznej powierzchni ogrzewanych pomieszczeń budynku – 120 m² o następujących parametrach:
- zapotrzebowanie cieplne budynku energooszczędnego z dobrą izolacją – 50 W/m²;
- źródło ciepła – wodne ogrzewanie podłogowe o temp. nominalnej 35°C;
- liczba mieszkańców – czterech mieszkańców.
W przypadku budynku o łącznej powierzchni ogrzewanych pomieszczeń wynoszącej 120 m², powinna wystarczyć pompa ciepła o mocy: 120 m² × 50 W/m² = 6 kW. Zakładając jednak, że właściciel chce nią nie tylko ogrzewać pomieszczenia, ale i przygotowywać wodę dla czterech użytkowników, to wówczas należy moc pompy powiększyć jeszcze o 1 kW. Dlaczego? Ponieważ przyjmuje się, że średnie zużycie prądu potrzebnego do tego celu wynosi 250 W na jedną osobę.
Zatem w przypadku domu 120 m², spełniającego Warunki Techniczne 2021, zarówno na potrzeby c.o. jaki i c.w.u. potrzebna jest pompa ciepła o mocy grzewczej ok. 6 kW. Przy czym należy pamiętać, że obliczenia te mają tylko i wyłącznie charakter orientacyjny. Jak bowiem opisane było to już wcześnie, na wybór pompy ciepła wpływ ma wiele różnych czynników, a więc nie tylko powierzchnia budynku i jego zapotrzebowanie energetyczne. Dlatego też najlepiej jak, jej doborem zajmie się wykwalifikowany instalator.
Koszt pompy ciepła do domu 120 m² – ile wynosi?
Dom to inwestycja na lata dlatego też, należy dokładnie przemyśleć nie tylko wydatki związane z jego budową, ale i z tym, ile rocznie będzie wynosić nas jego utrzymanie. Tak ważny jest zatem wybór najbardziej ekonomicznego ogrzewania. Koszt pompy ciepła do domu 120 m² to obecnie wydatek rzędu 15.000 zł – 50.000 zł netto. Przy czym cena każdej instalacji ustalana jest indywidualnie, ze względu na dużą ilość czynników mających na nią wpływ. Na jej ostateczną wysokość wpływ ma nie tylko sama pompa ciepła, ale i:
- akcesoria (materiały instalacyjne, zasobniki c.w.u o różnej pojemności, użycie specjalistycznych narzędzi, a także elementy hydrauliczne i elektryczne potrzebne w montażu);
- wszystkie prace związane z montażem (począwszy od transportu, przygotowania montażu, poprzez, uruchomienie urządzenia i sprawdzenie poprawności działania, po przeszkolenie użytkownika).
Jednak większość firm montujących pompy ciepła wlicza koszt jej instalacji w cenę zakupu. Zatem odpowiadając tu na pytanie, jaki jest koszt pompy ciepła do domu 120 m² – jest to jest obecnie średnio ok. 35.000 – 50.000 zł netto, w zależności od wybranej oferty. Na rynku znajdziemy bowiem zarówno tańsze jak i droższe propozycje. Wycena ta dotyczy powietrznej pompy ciepła typu split o zmiennej wydajności (z inwerterem) przy uwzględnieniu jej zakupu i montażu w domu jednorodzinnym:
- zabezpieczonym przed stratami ciepła;
- z czterema domownikami;
- z ogrzewaniem podłogowym o parametrach 35/25°C;
- zlokalizowanym w centralnej Polsce (III strefa klimatyczna, z obliczeniową temperaturą zewnętrzną -20°C i średnią roczną temperaturą zewnętrzną 7,6°C).
A jaki jest koszt ogrzewania pompą ciepła domu 120 m²? W tym przypadku wydatki związane zarówno z ogrzewaniem budynku, jak i przygotowaniem c.w.u. to ok. 1.200 – 1.500 zł rocznie. Jest to zatem niewiele, biorąc pod uwagę fakt, iż inne systemy mogą kosztować minimum dwa – trzy razy więcej.
Jak można obniżyć koszt inwestycji w pompę ciepła?
Pomóc w powszechnej instalacji urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła energii, w tym paneli fotowoltaicznych i pompy ciepła, mają m.in. różnego rodzaju dotacje OZE. Do najpopularniejszych dofinansowań do pomp ciepła należy program Czyste Powietrze, w przypadku którego o dotację mogą ubiegać się osoby planujące wymianę starego pieca i termomodernizację domu. Jak wynika z danych o programie, za maj tego roku – nastąpił aż dwukrotny wzrost zainteresowania pompami ciepła w porównaniu z początkiem roku, przy czym zmiana ta dokonuje się kosztem kotłów gazowych i kotłów na biomasę. Obecnie udział pomp ciepła we wnioskach wynosi już 57 proc., jak jednak podkreślają eksperci – nie jest to koniec wzrostów:
Źródło: PORT PC
Dobrą wiadomością jest to, że już niedługo rusza nowa odsłona program Czyste Powietrze Plus, dzięki któremu można będzie uzyskać maksymalnie nawet 79.000 zł na wymianę nieefektywnych źródeł ciepła, na nowoczesne urządzenia grzewcze, spełniające najwyższe normy (w tym również pompy ciepła powietrzne i gruntowe). Ponadto koszt pompy ciepła do domu 120 m² można ograniczyć i to znacznie, korzystając z:
- programu Moje Ciepło, wspierającego rozwój ogrzewnictwa indywidualnego i energetyki prosumenckiej w obszarze pomp ciepła (dofinansowaniem objęte są wyłącznie nowe budynki mieszkalne jednorodzinne). Dotacje na pompy ciepła mogą w tym przypadku pokryć do 30 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji, natomiast dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny jest to już 45 proc.;
- programu Ciepłe Mieszkanie, który ruszy niebawem. Jest on również ciekawą propozycją dla osób, chcących wymienić źródło ciepła, czy też stolarkę okienną lub drzwiową. Przy czym ukierunkowany on jest na budownictwo wielorodzinne (a więc – właścicieli lokali wydzielonych w budynkach wielorodzinnych i wspólnoty mieszkaniowe);
- dofinansowań do wymiany pieca z wojewódzkiej, gminnej lub miejskiej dotacji na termomodernizację, których powstanie jest efektem uchwał antysmogowych. Dotacja, w zależności od miejscowości może wynosić nawet do kilkudziesięciu tysięcy złotych;
- ulgi termomodernizacyjnej, w przypadku której maksymalny limit odliczeń, obejmujących również ekologiczną pompę ciepła i instalację PV wynosi 53.000 zł.
