Magazyny energii cena 2023 - będzie drożej?

Magazyny energii cena 2023 - będzie drożej?

Ceny towarów i usług w ostatnich miesiącach negatywnie zaskakują konsumentów na całym świecie. Podwyżki wynikające między innymi z destabilizacji gospodarek i przerwanych łańcuchów dostaw nie omijają także branży odnawialnych źródeł energii, a w tym również magazynów energii. Dotychczas koszty zakupu i instalacji tych urządzeń przekraczały możliwości wielu polskich inwestorów. Jak zatem będą kształtowały się ceny magazynów energii w 2023 roku? Jakie czynniki wpłyną na ich wysokość? Co zrobić by zapłacić mniej za magazyn energii w nadchodzących miesiącach?

Domowe magazyny energii - zainteresowanie wzrasta?

Zachwiania gospodarcze z ostatnich miesięcy zweryfikowały wiele przewidywań rozwoju dotyczących różnych rynków i branż. Większą ostrożność w prognozach wykazują także specjaliści badający poziom zainteresowania domowymi magazynami energii, choć nadal wyniki ich analiz można uznać za niezwykle optymistyczne. Według danych zgromadzonych przez ReportLinker w ramach raportu Residential Energy Storage Systems (ESS) Market - Growth, Trends, COVID-19 Impact, and Forecasts (2022 - 2027) rynek magazynów energii dla domu ma wzrosnąć z 2,78 mld dolarów amerykańskich w 2020 roku do 13,05 mld dolarów amerykańskich w 2027 roku. Przewidywania te opierają się na założeniu, że spadające ceny baterii litowo-jonowych w połączeniu z rosnącymi światowymi cenami surowców energetycznych mają kształtować sukcesywny wzrost zainteresowania technologią magazynowania energii.

Gęstość baterii litowo-jonowych na przestrzeni lat

Gęstość baterii litowo-jonowych na przestrzeni lat; Źródło: energy.ec.europa.eu

Kolejnym aspektem mającym skłaniać prywatnych konsumentów energii elektrycznej do inwestycji w system gromadzenia i optymalizacji zużycia energii, są udoskonalenia wprowadzane w możliwościach technologii litowo-jonowej, która pozostaje najpopularniejszą w zakresie budowy tego typu akumulatorów. Komisja Europejska w swoim raporcie ukazującym wyniki badań nad postępem konkurencyjności technologicznych rozwiązań w służbie czystej energii wskazała, że na przestrzeni ostatnich lat baterie Li-Ion przeszły wiele zmian na korzyść oferowanych przez nie gęstości energii, co pozwala jeszcze skuteczniej gromadzić i oddawać określony wolumen energii przy stosunkowo niewielkich wymiarach wyposażonych w nie urządzeń.

Dodatkowych danych na temat prognozowanych wzrostów na rynku magazynów energii (w prywatnym i komercyjnym ujęciu) dostarcza firma BloombergNEF, która prognozuje, że do końca 2030 roku sektor ten wzrośnie aż 15-krotnie. Łączna moc instalacji kumulujących energię ma wówczas przyjmować wartość 411 GW, a ich pojemność 1194 GWh. Zatem wbrew ostrożnym przewidywaniom osób zainteresowanych rynkiem ME, analizy BNEF wskazują na bardzo dynamiczny wzrost podyktowany między innymi nastawieniem USA i Unii Europejskiej na zintensyfikowanie produkcji technologii wspierających pozyskiwanie czystej energii. W kategorii magazynów energii strategicznym rynkiem w kolejnej dekadzie będą też oczywiście Chiny.

Instalacje magazynowania energii na świecie 2015-2030

Źródło: BloombergNEF

Jak w obliczu tych zmian rynkowych przedstawia się zainteresowanie domowym magazynowaniem energii w Polsce? Wdrożone dofinansowania do magazynów energii nie przyniosły jeszcze spodziewanej fali inwestycji w te urządzenia, jednak sukcesywne podwyżki cen prądu zdecydowanie mogą to zmienić. Coraz więcej prosumentów interesuje się korzyściami, jakie niesie ze sobą połączenie fotowoltaiki z magazynem energii. Jak wiadomo to nie tylko wzrost autokonsumcji energii pozyskanej przez instalację PV, ale także realne oszczędności w domowym budżecie. Podniesienie maksymalnej kwoty dofinansowania do zakupu magazynu energii powinno przekonać również tych potencjalnych inwestorów, dla których dotychczasowe ceny urządzeń były zbyt wysokie, a inwestycja mało opłacalna.

Ceny magazynów energii - jak kształtowały się w ciągu ostatnich lat?

Technologia magazynowania energii na użytek domowy oraz komercyjny rozwijana jest na świecie już od kilku dekad. Na przestrzeni tych lat ceny urządzeń pozwalających kumulować energię elektryczną na użytek prywatny lub przemysłowy ulegały istotnym zmianom, które z kolei dyktowane były cenami baterii litowo-jonowych. Udoskonalenia produkcyjne, rosnące rynki zbytu, osiąganie coraz lepszych parametrów sprawiły, że od 2011 roku koszty akumulatorów Li-Ion sukcesywnie spadały. Jeszcze 12 lat temu za 1 kWh pojemności magazynu energii wykonanego w tej technologii trzeba było zapłacić średnio 917 dolarów amerykańskich. W 2020 roku było to już jedynie 137 USD. Taki spadek cen sprawił, że inwestycje w prywatne magazyny energii sukcesywnie zyskiwały na popularności, szczególnie w USA, Europie Zachodniej oraz Chinach.

Koszt akumulatorów litowo-jonowych 2011-2030

Koszty akumulatorów litowo-jonowych w latach 2011-2030 (w USD za kWh); Źródło: statista.com

Ceny magazynów energii oraz zmiany w ich popularności wśród konsumentów to oczywiście aspekty, które oddziałują na siebie w obie strony. Im więcej inwestycji w zakup urządzeń tym bardziej konkurencyjne ceny są w stanie zaproponować ich producenci i dystrybutorzy. W ujęciu globalnym tak istotne zmiany rynkowe i intensyfikacja inwestycji w rozwój technologii magazynowania prądu sprawiają, że dążenia światowej gospodarki energetycznej w kierunku propagowania czystej energii, są coraz bardziej zauważalne. Jeszcze na początku 2022 roku eksperci z branży oraz instytucje badawcze przekonywali, że dalszy spadek cen magazynów energii w kolejnych latach graniczy wręcz z pewnością i to pomimo konsekwencji trwającej kilka lat ogólnoświatowej pandemii. Zachwiania gospodarczo-ekonomiczne, problemy logistyczne, kryzysy na rynkach paliw w ostatnich miesiącach odsłoniły jednak nieco mniej optymistyczne przewidywania w tym obszarze.

Baterie litowo-jonowe - pierwsza podwyżka od ponad 10 lat

Wyraźnym sygnałem zmian wywołanych między innymi brakiem stabilizacji w światowej gospodarce, drożejącymi surowcami i komponentami składającymi się na magazyny energii, a także rosnącą inflacją, są pierwsze podwyżki cen baterii litowo-jonowych od przeszło 10 lat. Doskonałym źródłem informacji jest tu oczywiście coroczny raport firmy analitycznej BloombergNEF, która cyklicznie od 2010 roku bada między innymi ceny rynkowe akumulatorów. Najnowsza odsłona raportu pokazuje, że w latach 2021 - 2022 ceny baterii litowo-jonowych wzrosły o 7%, co stanowi pierwszą podwyżkę od początku zbierania danych w tym obszarze przez firmę BNEF. Obecnie średnie ceny akumulatorów oscylują w granicach 151 dolarów amerykańskich za kWh energii elektrycznej. Co ważne, czynniki determinujące podwyżki okazały się bardziej istotne niż sukcesywnie optymalizowana cenowo produkcja baterii wykonywanych w technologii litowo-żelazowo-fosforanowej (LFP).

Ceny baterii litowo-jonowych 2013-2022

Ceny baterii litowo-jonowych w latach 2013 - 2022 (w USD za kWh); Źródło: BloombergNEF

Przedstawione na powyższym wykresie dane uwzględniają nie tylko ceny samych ogniw, ale także całych pakietów bateryjnych i stanowią średnie koszty tych składowych w akumulatorach o różnych typach zastosowań (m.in. pojazdy elektryczne i stacjonarne magazyny energii). Z danych tych wynika, że na przestrzeni ostatniej dekady cena samych akumulatorów stanowiła około 83% kosztów całego urządzenia. Evelina Stoikou będąca współpracownikiem BNEF ds. magazynowania energii, a jednocześnie główną autorką omawianego raportu powiedziała:

Wzrost cen surowców i komponentów w największym stopniu przyczynił się do wyższych cen ogniw obserwowanych w 2022 r. Wśród tych wzrostów cen metali do akumulatorów, duzi producenci akumulatorów i producenci samochodów zwrócili się ku bardziej agresywnym strategiom, aby zabezpieczyć się przed zmiennością, w tym bezpośrednimi inwestycjami w projekty wydobywcze i rafineryjne.

Jak zatem będą kształtowały się ceny magazynów energii w 2023 roku? Wyniki analiz przeprowadzonych przez BNEF wskazują, że wyższe ceny akumulatorów litowo - jonowych utrzymają się przez kolejne 12 miesięcy, a nawet jeszcze nieco wzrosną do średnio 152 USD za kWh. Będzie to zatem stanowiło potwierdzenie odwróconej tendencji cenowej na tym rynku w porównaniu do poprzednich lat. Analitycy przewidują, że ponownych spadków można się spodziewać w 2024 roku, co zbiegnie się w czasie z kolejnymi obniżkami cen litu. Jednocześnie poniżej 100 USD za kWh pojemności będziemy prawdopodobnie płacić dopiero w 2026 roku, co może negatywnie wpłynąć na tempo rozwoju technologii magazynowania energii. W obszarze przewidywań cenowych wypowiedział się między innymi Kwasi Ampofo, szef działu metali i wydobycia w BloombergNEF:

Ceny litu pozostają wysokie ze względu na utrzymujące się ograniczenia w łańcuchu dostaw i powolny wzrost nowych mocy produkcyjnych. Dodatkowa podaż litu może złagodzić presję na ceny w 2024 r., podczas gdy geopolityka i napięcia handlowe pozostają największą niepewnością dla innych kluczowych cen metali akumulatorowych w krótkim okresie. Rozwiązanie tych napięć może pomóc w ustabilizowaniu cen w 2023 roku i później.

Pomimo analiz, których wyniki wskazują na zastój cen magazynów energii w 2023 roku, należy pamiętać, że popyt na tę technologię i oferowane przez nią rozwiązania nadal dynamicznie rośnie. Na koniec 2022 roku będzie on wynosił łącznie ponad 603 GWh, co stanowi niemal dwukrotność popytu z 2021 roku. Jest to oczywiście także niemałe wyzwanie dla całej branży, jednak badania wskazują, że pomimo obecnej destabilizacji rynków inwestycje w rozwiązania magazynujące energię cieszą się rosnącą popularnością.

Co wpływa na zmiany cen magazynów energii?

Przyglądając się cenom magazynów energii w 2023 roku w porównaniu do poprzednich lat i próbując przewidywać ich kształt w latach kolejnych, warto wiedzieć, jakie czynniki generują te zmiany. Jest to oczywiście bardzo szerokie zagadnienie, które należy rozpatrywać wieloaspektowo. Potencjalny inwestor zainteresowany zakupem magazynu energii powinien jednak wiedzieć, że ceny tych urządzeń mogą się zmieniać w wyniku działania takich czynników, jak:

  • Koszty rynkowe surowców i ich dostępność - ceny magazynów energii muszą reagować na koszty wydobycia litu, fosforu, żelaza, a także dostępność tych surowców. Lit jest pierwiastkiem, którego wyodrębnienie nie należy wbrew pozorom do łatwych, a jego pokłady sukcesywnie maleją. Między innymi z tych przyczyn opracowuje się nowe technologie zastępujące lit na przykład sodem lub cynkiem;
  • Ciągłość łańcuchów dostaw - brak możliwości logistycznych w zakresie płynnych dostaw komponentów, a także wysyłek kompletnych produktów generuje konieczność poszukiwania niestandardowych rozwiązań, a to z kolei może wpłynąć na ostateczne ceny magazynów energii;
  • Rodzaj technologii i koszty produkcji - zmiany kosztów magazynów energii uzależnione są również od rodzaju technologii, w jakiej są one wykonywane i co za tym idzie kosztów całościowych produkcji. Nie są to wartości stałe, a reagujące na zmiany ekonomiczno-gospodarcze uwarunkowania rynków;
  • Popyt na urządzenia - popyt na technologie magazynujące energię elektryczną sukcesywnie wzrasta, co oczywiście nie może pozostawać bez wpływu na koszty produkcji tych urządzeń. Im większe zapotrzebowanie na magazyny energii będą przejawiać inwestorzy, tym niższe powinny być ceny akumulatorów, co dodatkowo zwiększy ich opłacalność;
  • Koszty dostaw - ceny magazynów energii będą reagować również na koszty dostawy jakie musi ponieść producent. Jeżeli z przyczyn niezależnych od niego konieczne jest zastosowanie bardziej kosztownej formy transportu, producent może doliczyć je proporcjonalnie do ceny urządzenia;
  • Koszty narzucone przez dystrybutorów - to, ile nabywca będzie musiała zapłacić za ten sam model magazynu energii może się zmieniać w zależności od kosztów stałych prowadzenia przedsiębiorstwa przez dystrybutora urządzeń. Wyższe koszty może on rekompensować poprzez wyższe ceny sprzedaży;
  • Stawki podatkowe ustalone dla zakupu i instalacji urządzeń - na etapie inwestycji w magazyn energii inwestor powinien dowiedzieć się jaka stawka podatkowa obowiązuje w jego przypadku. Najlepiej złożyć indywidualne zapytanie do Krajowej Informacji Skarbowej. Preferencyjna stawka może bowiem istotnie wpłynąć na koszty całej inwestycji.

Aspektów, które generują zmiany na rynku cenowym magazynów energii jest oczywiście znacznie więcej. Trzeba jednak dodatkowo pamiętać, że na ostateczne koszty inwestycji w magazyn energii składają się dodatkowe czynniki, a wśród nich należy z pewnością wymienić komponenty inne niż samo urządzenie. Należy do nich choćby wynagrodzenie dla firmy montującej magazyn energii, a więc koszty instalacyjne, opcjonalnie koszty zakupu dodatkowych sprzętów takich, jak na przykład inwerter oraz koszty innych akcesoriów, o których inwestorzy dowiadują się najczęściej dopiero na etapie tworzenia projektu instalacji przez specjalistów. Poniższy wykres pochodzący z analiz BloombergNEF z 2019 roku pokazuje zestawienie prognozowanych cen wymienionych aspektów na przestrzeni dekady 2020 - 2030.

Koszt magazynów energii i komponentów do 2030 roku

Prognozowane zmiany w kosztach komponentów domowych magazynów energii; Źródło: BloombergNEF 2019

Ile będą kosztowały magazyny energii w 2023 roku?

Eksperci rynku magazynów energii uważają, że w 2023 roku inwestorzy zainteresowani zakupem magazynów energii lub hybrydowych instalacji fotowoltaicznych wyposażonych w magazyn energii, powinni zdecydować się na jak najszybszą instalację. Przekonanie to wynika z dwóch aspektów: odnotowywania problemów z dostępnością magazynów energii, a także rosnących cen tych urządzeń. Dystrybutorzy uspokajają jednak twierdząc, że podwyżki te nie będą szczególnie dotkliwe. Z przedstawionych wyżej wyników analiz widać, że realne ceny baterii litowo-jonowych co prawda wzrosły w stosunku rok do roku, ale jedynie o 7%. Niemniej jednak trzeba pamiętać, że sytuacja na światowych rynkach surowców i ciągłość łańcuchów dostaw nie są ustabilizowane. Krzysztof Bukała, project manager ds. magazynów energii w firmie Soltec przewiduje:

Sytuacja, którą obserwujemy, pozwala spodziewać się niewielkiej podwyżki cen systemów hybrydowych w ciągu najbliższych 6 miesięcy. Koszty magazynów energii mogą rosnąć w tych podzespołach, które związane są z polską walutą (wykonawstwo, projekty, robocizna itp.) oraz kursem złotego w odniesieniu do ceny ogniw litowych, które stanowią około 50–70 proc. kosztów całości magazynów energii.

W rozmowie z portalem Gramwzielone.pl ekspert ds. zarządzania energią w firmie Arago, Michał Bartkowski mówi, że ceny magazynów energii w następnych miesiącach będą się wahać nie tylko ze względu na koszty surowców, ale także niedojrzałość polskiego rynku w tym obszarze. Znajduje się on dopiero na etapie budzenia się popytu dzięki stopniowemu uświadamianiu korzyści płynących z użytkowania magazynu energii. Ekspert firmy Arago mówi:

Ostatnie pół roku było jednak kluczowe we wzroście świadomości produktu u odbiorców – uświadomieniu sobie potrzeby i korzyści z jego posiadania. To właśnie ten parametr w połączeniu z coraz większym wpływem sytuacji makroekonomicznej na gospodarkę będą kształtowały ceny magazynów w najbliższych miesiącach.

Wiele wskazuje na to, że ceny magazynów energii w 2023 roku mogą nieznacznie wzrosnąć. Dystrybutorzy tych urządzeń zachęcają jednak konsumentów do przyspieszenia ewentualnych inwestycji nie tyle z powodu widma podwyżek cen akumulatorów, ile ze względu na rosnące problemy z ich dostępnością.

Jak ceny magazynów energii o popularnych wśród konsumentów pojemnościach kształtują się obecnie na polskim rynku? Za sam magazyn energii 10 kWh w zależności od jego specyfikacji i producenta trzeba zapłacić od około 25 tys. zł do około 50 tys. zł. Oczywiście są to koszty zakupu urządzenia stanowiące zwykle około 50 do 70% kosztów całej inwestycji. Cenę magazynu energii 20 kWh, który staje się coraz bardziej popularnym wyborem wśród prosumentów trzeba zazwyczaj pomnożyć dwukrotnie. Oznacza to, że za sam zestaw akumulatorów oferujących taką pojemność inwestor zapłaci na polskim rynku od około 60 tys. zł do nawet 140 tys. zł w zależności od modelu urządzenia.

Ceny magazynów energii 2023 - jak zapłacić mniej?

Pomimo wyników analiz i opinii ekspertów przewidujących podwyżki cen magazynów energii w 2023 roku, na przestrzeni ostatnich miesięcy pojawiło się także kilka możliwości i uregulowań, które można wykorzystać celem obniżenia kosztów początkowych inwestycji w magazyn energii. Co zatem można zrobić, aby w nachodzących miesiącach zapłacić mniej za system magazynujący energię elektryczną? Można rozważyć między innymi:

  • Dofinansowanie na magazynu energii - od 15 grudnia 2022 roku wdrożono zmiany w poziomie dotacji, jakie można uzyskać na zakup magazynu energii i obecnie jest to wartość do 50% kosztów kwalifikowanych inwestycji, ale nie więcej niż 16 tys. zł. Jest to kwota, która pozwala znacznie obniżyć koszty początkowe oraz zwiększyć opłacalność przedsięwzięcia;
  • Preferencyjna stawka podatku VAT na mikroinstalacje OZE - po indywidualnym skonsultowaniu planowanej inwestycji z KIS (Krajowa Informacja Skarbowa) można uzyskać wiążącą interpretację na temat możliwości zastosowania preferencyjnej stawki VAT na zakup i instalację magazynu energii, która wynosi 8% zamiast 23%;
  • Skorzystanie z kompleksowej oferty instalatora - firmy montujące magazyny energii zazwyczaj specjalizują się także w montowaniu instalacji fotowoltaicznych. Instalatorzy najczęściej proponują korzystne warunki finansowe klientom decydującym nie tylko na montaż, ale także zakup wszystkich komponentów systemu za ich pośrednictwem;
  • Decyzja o inwestycji w pierwszej połowie roku - sposobem, który może, ale nie musi dać szansę na niższe koszty inwestycji w magazyn energii w 2023 roku, jest podjęcie decyzji o zakupie w pierwszej połowie roku. Eksperci szacują, że w kolejnym półroczu 2023 ceny magazynów energii mogą być wyższe choćby ze względu na ich ograniczoną dostępność i problemy z importem.

Ceny magazynów energii w 2023 roku będą uzależnione od wielu czynników, a za jedne z bardziej istotnych trzeba uznać koszty dodatkowe inwestycji. Kształtujący się dopiero rynek, rosnący popyt, a także prawa rządzące konkurencyjnością cen z pewnością nie pozostaną w tym obszarze bez znaczenia.

Komentarze dołącz do rozmowy
guest
1 Komentarz
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Andrzej
Andrzej
2023-03-03 22:28

Mam wątpliwości czy magazyny energii to taki „cymes”……. szczególnie te po 5 kzł/kWh bo ni jak licząc nie sposób udowodnić że jest tego sens ekonomiczny . W przeciętnym gospodarstwie potrzeba około 15 kWh energii na dobę . Aby uzyskać samowystarczalnośc energetyczną w okresie roku kiedy jako tako świeci słońce potrzeba by zgromadzić energię na jakieś 3-4 dni bo zdarzają się latem i tygodnie bez słońca. Oczywiście w dni pochmurne też PV wytwarza nieco energii ale sa to nieznaczne ilości. Trzydniowy magazyn kosztował by: 15 kwh x 3 dni = 45 x 5 tys/kwh= 225 tys złotych……. czy ma to sens ? żadnego. Znacznie większy sens byłby dla układu 10kWh magazyn + agregat kogeneracyjny 5kW Ee+ 10 kW Ec ( bo zagrzeje duży bojler wody użytkowej ) a popracuje 2-, 2,5h / dobę. Gdyby optymalizować agregat do pracy zimą na ogrzewaniu – mogło by się okazać ,że sieć jest zbędna . Jestem generalnie przeciwnikiem tego typu rozwiazań bo one cofaja gospodarke w rozwoju . W wiekszości krajów świata rządy poczuwają sie do budowy infrastruktury niezbędnej do rozwoju więc nie rozumiem dlaczego Państwo polskie chce przerzucić swoje obowiązki / zapewnienie energii / na obywatela i jeszcze wciskać propagandę że mu będzie lepiej….