Moje Ciepło 2023 - jakie warunki dotacji?

Nabór wniosków w programie “Moje Ciepło”

Zgodnie z wcześniejszymi założeniami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, rozpoczęcie naboru wniosków o dotacje z “Mojego Ciepła” ruszyło na przełomie kwietnia i maja 2022 roku. Są one przyjmowane od 29 kwietnia 2022 roku do 31 grudnia 2026 roku lub też do wyczerpania dedykowanej puli środków. Przy czym:

• podpisywanie umów podejmowane będzie do 31.12.2026 roku;
• środki wydatkowane będą do 31.12.2027 roku.

“Moje Ciepło” - co to za program?

Głównym celem rządowego programu „Moje Ciepło” jest wsparcie w naszym kraju rozwoju ogrzewnictwa indywidualnego i energetyki prosumenckiej z zastosowaniem ekologicznych źródeł ciepła, w postaci pomp ciepła w domach jednorodzinnych. Należy tu podkreślić, że na ten rodzaj dofinansowania do pomp ciepła czekały przede wszystkim osoby budujące dom. Do czasu pojawienia się bowiem programu “Moje Ciepło”, w ramach Czystego Powietrza, który jest pierwszym ogólnopolskim programem dopłat do wymiany starych pieców oraz docieplenia domów jednorodzinnych, nie było możliwości finansowania inwestycji, w których trwa jeszcze budowa.

W tym celu przygotowywany był przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej program “Moje Ciepło”, którego zadaniem jest wspieranie zakupu i montażu pomp ciepła w nowych domach. Sama jego nazwa celowo przypomina cieszący się ogromną popularnością program Mój Prąd, który według kolejnych zapowidzi ma zostać poszerzony o możliwość ubiegania się o dofinansowanie do pomp ciepła. Celem programu “Moje Ciepło” jest wsparcie rozwoju ogrzewnictwa indywidualnego i rozwoju energetyki prosumenckiej w obszarze zarówno powietrznych, gruntowych jak i wodnych pomp ciepła w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych. Działanie to ma przyczynić się do:

• ograniczenia niskiej emisji powstającej w wyniku ogrzewania domów jednorodzinnych nieefektywnymi źródłami ciepła wykorzystującymi paliwa kopalne (sprawdźcie najbardziej zanieczyszczone miasta w Polsce);
• wzrostu udziału OZE w finalnym zużyciu energii, jak również propagowaniu odnawialnych źródeł energii. Program “Moje Ciepło” przyczyni się do osiągnięcia celów ramowych dotyczących klimatu i energetyki określonych na poziomie krajowym oraz celów długoterminowych określonych w Porozumieniu Paryskim (zaakceptowanym przez wszystkie 195 uczestniczących w nim państw, a zobowiązujące do przedstawienia przez nie długoterminowych scenariuszy ograniczenia emisji gazów cieplarnianych zgodnie z metodologią przyjętą przez IPCC).

Stopień realizacji celu programu “Moje Ciepło” mierzony jest za pomocą wskaźników osiągnięcia celu, który wynosi dla niego co najmniej 57.000 sztuk ekologicznych pomp ciepła. Jak zaznacza Paweł Mirowski wiceprezes Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, odpowiedzialny za operacyjne uruchomienie programu:

Głównym celem programu „Moje Ciepło” jest wsparcie w Polsce rozwoju ogrzewnictwa indywidualnego i energetyki prosumenckiej z zastosowaniem zeroemisyjnych źródeł ciepła w postaci pomp ciepła w domach jednorodzinnych. Dopłaty mają dotyczyć zakupu i montażu pomp ciepła w nowych domach o podwyższonym standardzie energetycznym, a przez to program będzie komplementarny wobec programu „Czyste Powietrze”.

Wiceprezes NFOŚiGW, wyjaśnia również, że podobnie jak w “Moim Prądzie”, w programie “Moje Ciepło” finansowane są zadania zakończone. O dotację można również aplikować za pośrednictwem Generatora Wniosków, w związku z czym, dla osób, które już korzystały z dofinansowania do fotowoltaiki, nie powinno być niespodzianek. Przy czym Paweł Mirowski podkreśla też, że Mój Prąd jest doskonałym uzupełnieniem programu “Moje Ciepło”.

Wiemy, na jakim zasilaniu pracuje pompa ciepła. Jeśli ktoś chce sfinansować zakup pompy ciepła z jednego programu, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby złożył wniosek również w drugim programie i uzyskał dofinansowanie również na zasilanie pompy ciepła, czyli na instalację fotowoltaiczną.

“Moje Ciepło” i “Mój Prąd” można łączyć

To, że można łączyć program “Moje Ciepło” z programem “Mój Prąd” potwierdził też na ostatnim Forum Pomp Ciepła online Rafał Kułak, Starszy Specjalista z Departamentu OZE i Wydziału Moje Ciepło z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ważne jednak, aby dofinansowanie dotyczyło różnych elementów, czyli paneli fotowoltaicznych i pompy ciepła. Przy czym, chociaż w regulaminie programu “Moje Ciepło” podkreślono, że dotacją w jego ramach nie są objęte inwestycje polegające na zakupie i montażu pomp ciepła c.w.u., to już takie komponenty jak chociażby bufor ciepła, czy zasobnik c.w.u. są wymienione jako koszty kwalifikowane zarówno w “Moim Prądzie”, jak i “Moim Cieple”. Co zatem w przypadku beneficjentów obu tych programów, którzy przykładowo w tym pierwszym wymienionym programie ubiegają się o dotację na instalację PV i bufor ciepła, a w drugim o dofinansowanie do tej do pompy ciepła? Co się stanie, jeśli taki wnioskodawca potraktuje bufor jako koszt kwalifikowany w obu programach? Jak podkreśla Rafała Kułaka z NFOŚiGW, zgodnie z zapisem programu “Moje Ciepło”:

Dofinansowanie nie może być udzielone na inwestycję sfinansowaną lub realizowaną z innych środków publicznych zagranicznych lub krajowych (za wyjątkiem ulgi termomodernizacyjnej - jeśli dotyczy).

To zatem po stronie wnioskodawcy ciąży obowiązek, co do tego czy może on ubiegać się o podwójne dofinansowanie. Dodaje on również, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zastrzega sobie możliwość ubiegania się o zwrot dofinansowania jeżeli w okresie 5 lat od daty jego przyznania (okres trwałości inwestycji) zostaną wykryte jakieś nieprawidłowości.

Jak się jednak okazuje, w Generatorze Wniosków o dotację w programie ”Mój Prąd”, beneficjent może wybrać to, na jakiego typu magazyn ciepła chce uzyskać dofinansowanie (jedną z możliwych opcji jest bufor ciepła zasilany przez pompę ciepła lub kocioł elektryczny). Natomiast w przypadku wniosku składanego w programie “Moje Ciepło”, nie ma już żadnych rozgraniczeń co do poszczególnych elementów podlegających dofinansowaniu (w końcu takie elementy tego urządzenia grzewczego jak m.in. zasobnik c.w.u. są nieodłącznym elementem instalacji). Więc zatem, gdyby wnioskodawca chciał ubiegać się o dotację i w “Moim Prądzie” i “Moim Cieple”, powinien pomniejszyć wartość kosztów kwalifikowanych o koszt bufora i taką kwotę zaznaczyć we wniosku, w kosztach całkowitych wpisując pełną kwotę. Należy jednak pamiętać o tym, że dotacja na bufor we wniosku do programu “Mój Prąd” należy wymienić jako wyodrębniony element.

Dla kogo program “Moje Ciepło”?

Beneficjentami programu „Moje Ciepło” mogą zostać osoby fizyczne, właściciele lub współwłaściciele (odbiorcy końcowi) nowych, jednorodzinnych budynków mieszkalnych (wolnostojących, w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej), w których dopuszcza się:

• wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych;
• albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej (nieprzekraczającej jednak 20 proc. jego powierzchni).

Co ważne, przez nowy budynek mieszkalny w tym rządowym programie rozumie się taki, w przypadku którego, na dzień składania wniosku o dofinansowanie do pompy ciepła:

• nie złożono zawiadomienia o zakończeniu budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub nie złożono wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
• złożono zawiadomienie o zakończeniu budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie wcześniej niż 01.01.2021 roku lub złożono wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nie wcześniej niż 01.01.2021 roku.

W programie “Moje Ciepło” nie przewiduje się natomiast wsparcia w programie domów, w których docelowym źródłem ciepła jest źródło ciepła na paliwo stałe, takie jak np. węgiel kamienny czy biomasa. Należy pamiętać również o tym, że beneficjentem tego programu musi być wyłącznie:

• osoba wskazana w pozwoleniu na budowę lub zgłoszeniu budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego;
• osoba wskazana jako nabywca/odbiorca na fakturze lub równorzędnym dokumencie księgowym. W sytuacji natomiast różnicy w osobie wnioskodawcy, a nabywcy/odbiorcy, ważne jest, aby załączyć wówczas stosowne oświadczenie.

Co ważne, chociaż montaż pompy ciepła uzupełnia się z mikroinstalacją PV, która może zasilać pompę ciepła, NFOŚiGW nie zdecydowało się na wprowadzenie do programu “Moje Ciepło” warunku posiadania fotowoltaiki, jak zapewnia wiceprezes NFOŚiGW:

Nie ma takiego warunku, natomiast podkreślamy na wszelkich webinarach i spotkaniach, że w przypadkach gdy źródło energii jest zasilane pompą ciepła, warto zainwestować we własne źródło energii. Z czasem rosnące rachunki za energię elektryczną wymuszą ten sposób myślenia, a to jest dla nas pozytywny trend. Zabezpieczamy się w bezemisyjne źródło ciepła i bezemisyjne źródło energii elektrycznej. Myślę, że Polacy sami zrozumieją, że jeżeli mogą wykonać instalację na dachu, zasilić swoją pompę ciepła z fotowoltaiki, to warto sięgnąć po dofinansowanie - nawet gdy rozliczamy się w systemie net-billingu. Obliczeniami wykonanymi przez niezależnych ekspertów z Politechniki Wrocławskiej obalamy mity, że ten system burzy opłacalność inwestycji w domową fotowoltaikę.

“Moje Ciepło” - jakie warunki dofinansowania?

“Moje Ciepło” jest prostym programem, przypominającym w swojej formie program “Mój Prąd”. To samo dotyczy również złożenia wniosku o dopłatę do pompy ciepła. Dofinansowanie w ramach programu “Moje Ciepło” jest uzależnione od stanu technicznego budynków. Otóż, jeszcze 2022 roku, a więc w pierwszym (przejściowym) roku funkcjonowania programu obowiązywał dla budynku wymóg Ep maksymalnie 63 kWh/(m² × rok). Od 2023 roku jednak wymóg Ep wynosi maksymalnie 55 kWh/ (m² × rok).

Wszystkie pompy ciepła (powietrzne, wodne i gruntowe), na które można uzyskać dofinansowanie w ramach programu “Moje Ciepło” (wykluczone z niego są pompy ciepła pracujące tylko na potrzeby c.w.u.) muszą również spełniać odpowiednie wymagania. I tak dla:

• pomp ciepła typu powietrze/woda i pomp ciepła typu grunt/woda lub woda/woda, minimalna klasa efektywności energetycznej to A++ dla temperatury zasilania 55°C;
• pompy ciepła typu powietrze/powietrze w systemie centralnym dla całego budynku jest to natomiast posiadanie przez nie klasy minimum A+ dla klimatu umiarkowanego.

Przy czym klasę pomp ciepła należy udowodnić za pomocą karty produktu i etykiety energetycznej, stanowiących załączniki do programu. Inne warunki dofinansowania programu “Moje Ciepło” dotyczą również m.in. tego:

• aby pompa ciepła była nowa (wyprodukowana w ciągu maksymalnie 24 miesięcy przed montażem);
• że beneficjent zobowiązany jest do eksploatacji pompy ciepła (we wskazanej we wniosku lokalizacji) przez co najmniej 5 lat od dnia wpływu dotacji z programu “Moje Ciepło” na jego rachunek bankowy;
• że dofinansowanie będzie udzielane na przedsięwzięcie zakończone przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie tylko w formie refundacji po zakupie i montażu nowej pompy ciepła;
• że na jeden budynek może być udzielone jedno dofinansowanie w ramach programu;
• że w przypadku współwłasności budynku jednorodzinnego, konieczna będzie zgoda wszystkich współwłaścicieli budynku oraz oświadczenie o braku podwójnego finansowania;
• że dofinansowanie z programu “Moje Ciepło” nie będzie udzielane na koszty przedsięwzięcia, które zostały sfinansowane z publicznych środków budżetu Unii Europejskiej;
• że beneficjent zobowiązany jest do odpowiedniego promowania współfinansowanej inwestycji w okresie trwałości tej inwestycji;
• rodzaj pompy ciepła, a także jej typ i parametry (spełniające wymagania “Mojego Ciepła”) muszą być uwzględnione na fakturze lub też równorzędnym dokumencie księgowym). W sytuacji gdy informacji tych brak, należy załączyć oświadczenie wykonawcy/sprzedawcy, że pompa posiada wskazane parametry, kwalifikujące ją do dofinansowania w programie.

Ponadto, z programu “Moje Ciepło” nie będzie można skorzystać, jeśli w budynku będzie znajdowało się źródło ciepła na paliwo stałe. A co w przypadku kominka? Otóż - jeśli w budynku będzie znajdował się kominek służący do celów rekreacyjnych, dotacja nie zostanie wykluczona (funkcja ozdobna polega na tym, że kominek ma zamurowany komin spalinowy, odcięty płaszcz wodny i nie da się w nim palić). Jeśli natomiast kominek ten będzie pełnił funkcję ogrzewania i będzie to na przykład kominek z płaszczem wodnym, to wtedy nie będzie można skorzystać z dofinansowania w ramach programu “Moje Ciepło”.

Program “Moje Ciepło” - koszty kwalifikowane

Z “Mojego Ciepła” mogą skorzystać osoby, które kupiły i zamontowały pompę ciepła przed wejściem programu. W programie będzie można zrefundować koszty kwalifikowane poniesione od 01.01.2021 roku do 31.12.2026 roku. Przy czym w okresie kwalifikowalności kosztów wymagane jest:

• rozpoczęcie przedsięwzięcia rozumiane jako poniesienie pierwszego kosztu kwalifikowanego (data opłacenia pierwszej faktury lub równoważnego dokumentu księgowego);
• oraz zakończenie inwestycji, przez co rozumie się zamontowanie i uruchomienie pompy ciepła wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, a także udokumentowanie opłacenia całości faktur (lub równoważnych dokumentów księgowych za zakup/montaż/transport urządzeń wskazanych we wniosku o dofinansowanie).

Co istotne, kwalifikowalność kosztów ustala się zgodnie z „Wytycznymi w zakresie kosztów kwalifikowalnych”, z zastrzeżeniem jednak, że kwalifikowane są:

• koszty związane z nabyciem i montażem nowej pompy ciepła (jako koszty kwalifikowalne w programie “Moje Ciepło” będą się również liczyły wydatki poniesione na bufory, czy zbiorniki c.w.u.);
• koszty związane z opracowaniem niezbędnej dokumentacji (max 5 proc.) - świadectwo charakterystyki energetycznej budynku sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków.

Do dotacji w ramach programu “Moje Ciepło” kwalifikowane są koszty zakupu/montażu:

• powietrzne pompy ciepła typu powietrze/woda z osprzętem, zbiornikiem akumulacyjnym/buforowym, zbiornikiem cwu z osprzętem;
• powietrzne pompy ciepła typu powietrze/powietrze (w systemie centralnym obsługujący cały budynek) z osprzętem;
• gruntowej pompy ciepła - pompy ciepła grunt/woda, woda/woda z osprzętem, zbiornikiem akumulacyjnym/buforowym, zbiornikiem ciepłej wody użytkowej (cwu) z osprzętem.

Natomiast podatek od towarów i usług (VAT) jest kosztem kwalifikowanym tylko i wyłącznie wtedy gdy jest on faktycznie i ostatecznie ponoszony przez wnioskodawcę, a osoba ta nie ma prawnej możliwości odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego w jakiejkolwiek części, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. Podatek VAT, który można odliczyć, nie może być uznany za kwalifikowany, nawet w sytuacji, w której nie został faktycznie odzyskany przez wnioskodawcę. Oznacza to, że w przypadkach, gdy wnioskodawca może odliczyć podatek VAT, ale rezygnuje z tej możliwości, podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowanym.

Dotacja “Moje Ciepło” - wysokość dopłaty

Formą wsparcia udzielanego w ramach tego programu jest dotacja do 30 proc. kosztów kwalifikowanych w zależności od rodzaju zastosowanej pompy ciepła:

• w przypadku powietrznej pompy ciepła jest to maksymalnie 7.000 zł;
• w przypadku gruntowej pompy ciepła to natomiast maksymalnie 21.000 zł.

Większe dofinansowanie do pompy ciepła dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny

Co istotne, dofinansowanie z programu “Moje Ciepło” nie będzie, tak jak w przypadku “Czystego Powietrza” uzależnione od dochodu beneficjenta. W programie natomiast jest uwzględniona Karta Dużej Rodziny, która podwyższa poziom dotacji (zwiększa ona z 30 do 45 proc. wysokość kosztów kwalifikowanych podlegających zwrotowi):

Źródło: mojecieplo.gov.pl

Budżet programu “Moje Ciepło” to natomiast 600 mln zł pochodzących z Funduszu Modernizacyjnego. Jak jednak wynika z informacji podanych przez Pawła Mirowskiego, NFOŚiGW dopuszcza możliwość zwiększenia budżetu programu, jeśli udostępnione środki zaczną się wyczerpywać:

Jeżeli będziemy widzieli, że zainteresowanie jest duże, to będziemy szukali dodatkowych środków z Funduszu Modernizacyjnego, z którego obecnie finansowany jest program - albo z innego źródła. W przypadku Funduszu Modernizacyjnego konieczna jest akceptacja warunków wydatkowania środków przez Komitet Inwestycyjny Funduszu Modernizacyjnego oraz Europejski Bank Inwestycyjny. Takie prace na pewno będą się toczyły, jeśli tylko będzie taka potrzeba.

Przykładowe symulacje dopłat z “Mojego Ciepła”

Oto nasza symulacja maksymalnej wysokości dopłat, jaką będzie można uzyskać w ramach programu "Moje Ciepło":

“Moje Ciepło” - jak ubiegać się o dofinansowanie?

Nabór wniosków w ramach tego rządowego programu odbywa się w trybie ciągłym (do wyczerpania dedykowanej puli środków). Wnioski w “Moje Ciepło” można złożyć wyłącznie elektronicznie, za pomocą Generatora Wniosków o Dofinansowanie (GWD) dostępnym na stronie https://gwd.nfosigw.gov.pl/.

Do głównych etapów rozpatrywania wniosku w programie “Moje Ciepło” należą:

• rejestracja wniosku o dofinansowanie w systemach informatycznych NFOŚIGW, która trwa do 3 dni od daty wpływu wniosku;
• ocena wniosku, która trwa do 60 dni od daty rejestracji wniosku;
• wezwanie wnioskodawcy do uzupełnienia brakujących informacji lub dokumentów (jeśli jest to konieczne) - czas na uzupełnienia wynosi do 10 dni od wezwania. Po tym następuje ponowna ocena wniosku, trwająca do 10 dni od daty uzupełnienia wymaganych informacji/dokumentów;
• kontrola prawidłowości wykonania oceny wniosków wg kryteriów dostępu i jakościowych, co wynosi do 20 dni;
• poinformowanie wnioskodawcy o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku;
• umieszczenie wniosku na liście projektów zakwalifikowanych do dotacji w ramach “Mojego Ciepła”
• podjęcie przez Zarząd NFOŚiGW uchwały o dofinansowaniu inwestycji w pompę ciepła;
• zawiadomienie beneficjenta o przyznaniu dofinansowania;
• zawarcie umowy o dofinansowaniu inwestycji.

“Moje Ciepło” - dlaczego warto?

Zdaniem wielu specjalistów, szczególnie brak dofinansowań OZE w budynkach nowych, miał jak dotąd niekorzystny wpływ na rynek i mógł zakłócić wzrostowy trend. Widoczne jest to zwłaszcza w segmencie pomp gruntowych, które wybierane są przede wszystkim w budynkach nowych. Dlaczego? Ponieważ prace ziemne nie są wtedy aż tak kłopotliwe jak w przypadku budynków już istniejących, z przylegającym do nich zagospodarowanym terenem. Ponadto, jak podkreśla Małgorzata Smuczyńska - wiceprezes Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła PORT PC i członek zarządu Europejskiego Stowarzyszenia Pomp Ciepła EHPA:

Źle zaplanowane czy wdrażane programy wsparcia mogą również psuć rynek, wobec czego ważne jest zachowanie rozsądnego poziomu dotacji, prostych i przejrzystych zasad i płynnej realizacji. Ponadto producenci pomp ciepł a zobligowani są do zmiany czynników chłodniczych na jeszcze bardziej neutralne dla środowiska, o niższym wskaźniku Global Warming Potential tzw. GWP, więc ważne jest to żeby zdążyć przetestować te nowe urządzenia, przeszkolić instalatorów i zapewnić odpowiednie wytyczne techniczne do ich montażu. Uważam jednak, że w najbliższym dziesięcioleciu trend wzrostowy zostanie utrzymany, pod warunkiem zachowania dostępności produktów i skrócenia czasu i uproszczenia ich montażu.

Zakup i montaż pompy ciepła wiąże się z dużym wydatkiem, w związku z tym, tak ważne jest, aby z dofinansowania do pomp ciepła mogli skorzystać również właściciele nowych domów. Zwłaszcza, że na rynku nieruchomości trwa boom inwestycyjny, który został wywołany pandemią COVID-19. Dzięki programowi “Moje Ciepło” takie osoby mogą w znacznym stopniu obniżyć koszt całej inwestycji i tym samym szybciej uzyskać zwrot poniesionych nakładów finansowych. Należy tu podkreślić, że dom z pompą ciepła oznacza szereg długofalowych korzyści, w tym związanych z bezpieczeństwem, niskimi kosztami eksploatacji i długą żywotnością urządzenia oraz ochroną środowiska naturalnego. Dzięki natomiast połączeniu paneli fotowoltaicznych z pompą ciepła można obniżyć koszty ogrzewania domu praktycznie do zera. Wówczas bowiem rachunki za prąd na potrzeby ogrzewania i chłodzenia budynku oraz podgrzewania c.w.u. mogą wynosić ok. 240 zł na rok.

Zdaniem wielu ekspertów z branży pomp ciepła, program “Moje Ciepło” może w istotny sposób skierować domowe systemy ciepłownicze ku technologiom zero emisyjnym. Jak mówi prezes PORT PC:

Jestem przekonany, że rządowy program dotacji przyspieszy o kilka lat tę dynamikę i może się stać tak, że już w 2025 roku budynki wyposażone w pompy ciepła staną się standardem. Moje Ciepło zostało ograniczone czasowo nie bez powodu - chodzi o to, by wzbudzić zainteresowanie, zmienić postawy, przygotować rynek na zmiany. Znam bardzo wiele przypadków ogrzewania budynku kotłem gazowym, w których łączne koszty inwestycyjne są zbliżone do kosztów inwestycji w pompę ciepła. Dlatego też w wielu przypadkach pójście w kierunku rozwiązań nisko- lub zeroemisyjnych jest kwestią zmiany mentalności.

Program “Moje Ciepło” - liczba złożonych wniosków

W programie “Moje Ciepło” zostało wypłaconych do tej pory już 12.859 dofinansowań do projektów instalacji pomp ciepła. Łączna kwota dofinansowania wyniosła natomiast 105.099.389 zł.

Źródło: mojecieplo.gov.pl

Oznacza to zatem, że w ciągu przeszło roku funkcjonowania programu “Moje Ciepło” wykorzystano przeszło 17 proc. założonego budżetu. Warto tu również dodać, że dzięki temu programowi zredukowana została emisja CO2 o 14.829 kg/rok.

Program “Moje Ciepło” - skąd pochodzą fundusze?

Wstępnie program “Moje Ciepło” miał ruszyć jesienią 2021 roku, jednak nie został on zatwierdzony przez Komitet Inwestycyjny EBI. Należy tu bowiem wyjaśnić, że program “Moje Ciepło” jest finansowany z funduszy pochodzących z rynku praw do emisji CO2, konkretnie z Funduszu Modernizacyjnego (będą go one zasilać w latach 2021-2030). A ponieważ nie są to pieniądze krajowe, to o tym, czy zostanie on zaakceptowany, decyduje Europejski Bank Inwestycyjny.

Jak się jednak okazało, wsparcie to nie mieściło wówczas się w priorytetach Funduszu Modernizacyjnego. Dlaczego? Ponieważ w unijnej dyrektywie ETS nie wpisano wymiany źródeł ciepła jako priorytetu dla pieniędzy z Funduszu Modernizacyjnego. Po uzupełnieniu jednak dokumentów złożono w tej sprawie kolejny wniosek, a 27 października 2021 roku Komitet Inwestycyjny Funduszu Modernizacyjnego dał zielone światło finansowaniu ze środków europejskich sześciu programów zgłoszonych przez Polskę w ramach II transzy Funduszu Modernizacyjnego.

Źródło: gov.pl

W praktyce oznacza to, że z całego budżetu Funduszu Modernizacyjnego wynoszącego ok. 26 mld zł, z ok. 8,1 mld zł sfinansowane zostaną programy obejmujące:

• kogenerację dla ciepłownictwa (budżet 3 mld zł);
• kogenerację dla energetyki i przemysłu (budżet 2 mld zł);
• digitalizację sieci ciepłowniczych (budżet 0,5 mld zł);
• wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne (budżet 1 mld zł);
• wsparcie wykorzystania magazynów na cele stabilizacji sieci (budżet 1 mld zł);
• program “Moje Ciepło” (budżet 600 mln zł).

Pompy ciepła to ogrzewanie przyszłości

O polityce ekologicznej Wspólnoty Europejskiej można mówić od początków lat 70-tych XX wieku. Obecnie, jednym z jej nadrzędnych celów, jest redukcja emisji gazów cieplarnianych poprzez zwiększenie ilości energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii.

Dotychczasowa dyrektywa z 2018 roku określała udział OZE na poziomie 32 proc. w 2030 roku, wiadomo już jednak, że do tego czasu z odnawialnych źródeł energii pochodzić ma 40 proc. energii wytwarzanej w państwach Unii Europejskiej. Przy czym jednym z priorytetów jest osiągnięcie do 2030 roku co najmniej 49 proc. udziału energii odnawialnej w energii wykorzystywanej w budynkach. W Polsce nadal 70 proc. domów jest ogrzewanych paliwami stałymi (głównie węglem), z czego większość, bo ok. 3 mln instalacji grzewczych, wyposażonych jest w przestarzałe kotły zasypowe (tzw. kopciuchy o wysokiej emisji zanieczyszczeń do atmosfery).

W naszym kraju odpowiedzią na politykę klimatyczną UE i problem smogu jest program Polski Ład, w którym zadeklarowano m.in. odejście od finansowania kotłów na węgiel, co ma przyspieszyć odejście gospodarstw domowych od tradycyjnego ogrzewnictwa. Zdaniem KE zwiększenie udziału energii z odnawialnych źródeł energii w budynkach można osiągnąć poprzez elektryfikację bezpośrednią. A więc przez wykorzystanie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych takich jak słońce i wiatr lub też ciepło znajdujące się w otoczeniu (w powietrzu, wodzie lub gruncie). To właśnie pompy ciepła (zarówno powietrzne, gruntowe, jak i wodne) doskonale wpisują się w nową strategię integracji sektorów energetycznych Komisji Europejskiej. Jak bowiem wynika ze wszystkich europejskich analiz, jeśli chodzi o ogrzewania domów, są one technologią przyszłości.

Na ten moment w UE jest ok. 220 milionów budynków mieszkalnych i jak wynika z planów Europejskiego Zielonego Ładu za 10 lat ok. 80 mln z nich powinno być ogrzewane pompami ciepła (w 2030 roku stanowić one mają ok. 40 proc. zasobu, zaś w 2050 roku już 70 proc.). Przy czym warto tu podkreślić, że tylko w Polsce między 2011, a 2021 rokiem, liczba sprzedanych pomp ciepła typu powietrze/woda wzrosła ponad 50-krotnie (dane PORT PC). Natomiast w całym 2022 roku tylko sprzedaż pomp ciepła typu powietrze/woda wzrosła, w porównaniu z rokiem 2021 o blisko o 137 proc. Przy czym łącznie sprzedano ich 203.300 sztuk:

Źródło: enerad.pl na podstawie danych PORT PC

Wzrost sprzedaży tych urządzeń grzewczych jest wspierany m.in. przez możliwość połączenia pompy ciepła z panelami fotowoltaicznymi, co przekłada się na znacznie niższe rachunki za energię elektryczną i ciepło. Jednak nadal jest to dość kosztowna inwestycja, pomimo tego, że ceny pomp ciepła z roku na rok są coraz niższe (w jej wyborze pomoże Wam nasz ranking pomp ciepła). Aby więc przyspieszyć elektryfikację ciepłownictwa w Polsce, konieczne jest wsparcie pomp ciepła poprzez systemy dotacyjne. Ważne jest jednak, aby nie stały się one konkurencją wobec innych programów wsparcia, takich jak chociażby “Czyste Powietrze”. Zdaniem wielu specjalistów z branży pomp ciepła najlepiej w tym przypadku sprawdzi się właśnie program w konstrukcji podobny do “Mojego Prądu”, a więc opierający się na prostych, niewielkich dotacjach dla właścicieli domów jednorodzinnych, taki jak właśnie “Moje Ciepło”.