Dlaczego NFOŚiGW wstrzymał nabór wniosków?
NFOŚiGW podjął decyzję o chwilowym wstrzymaniu przyjmowania nowych wniosków. Jak podkreśliła prezes Funduszu, Dorota Zawadzka-Stępniak, przerwa jest konieczna, by przeprowadzić reformę programu. Od momentu uruchomienia "Czystego Powietrza" w 2018 roku do Funduszu trafiło już ponad milion wniosków na łączną kwotę 37 mld zł. Dotychczas wypłacono niemal 14 mld zł dla 650 tys. beneficjentów, co wskazuje na ogromną skalę programu.
Reforma ma na celu wyeliminowanie nieprawidłowości, takich jak zawyżanie kosztów przez nieuczciwych wykonawców czy pośredników. W ramach zmian wprowadzone zostaną m.in. limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów oraz nowe zasady weryfikacji inwestycji.
Jak wygląda obecna sytuacja programu?
Warto podkreślić, że choć nabór nowych wniosków został wstrzymany, program nie został całkowicie zamrożony. NFOŚiGW nadal zajmuje się obsługą dotychczas złożonych wniosków.
Jednocześnie w połowie grudnia ruszy specjalny program skierowany do mieszkańców terenów dotkniętych powodzią. Na termomodernizację domów w czterech województwach: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim przeznaczono 300 mln zł. Beneficjenci skorzystają m.in. z uproszczonych procedur wnioskowania.
Jakie zmiany planuje NFOŚiGW?
Nowa odsłona "Czystego Powietrza" wprowadzi zmiany mające poprawić efektywność programu. Jednym z kluczowych rozwiązań będzie obowiązek wypłaty zaliczek bezpośrednio na konto beneficjentów, co ograniczy możliwość nadużyć. Pojawią się też limity dotacji, a dalszej perspektywie — lista rekomendowanych wykonawców, co zwiększy bezpieczeństwo inwestycji.
Reforma zakłada również większą kontrolę nad jakością realizacji projektów. W programie pojawią się operatorzy, w tym gminy, które będą wspierać mieszkańców w realizacji inwestycji od planowania po rozliczenie.
Kiedy finansowanie zostanie przywrócone?
Nowa wersja programu "Czyste Powietrze" zostanie uruchomiona na wiosnę 2025 roku. Wprowadzone zmiany będą wspierane przez nowe źródła finansowania. Rząd odblokował już środki z KPO (13,9 mld zł) oraz FEnIKS (7,6 mld zł). Dodatkowo planowany jest wniosek do Europejskiego Banku Inwestycyjnego o 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego.
Reforma "Czystego Powietrza" to szansa na jeszcze skuteczniejszą walkę o czyste powietrze i niższe rachunki za ogrzewanie. Dzięki wprowadzeniu nowych zasad program stanie się bardziej transparentny i bezpieczny dla beneficjentów.
