pompa ciepła czy gaz

Pompa ciepła czy gaz? Zalety i wady obu rozwiązań

Problemem, z którym z pewnością zmierzyć przyjdzie się zarówno osobom projektującym swój wymarzony dom, jak i przystępującym do jego modernizacji, będzie wybór odpowiedniego źródła ciepła do jego ogrzewania. Najczęściej system ten rozważany jest pod kątem nakładu inwestycyjnego, kosztów eksploatacji oraz tego jaki będzie miał wpływ na środowisko. Tak więc, nie tylko wysokość comiesięcznych rachunków, ale i kwestie związane z ekologią, skłaniają coraz więcej osób do wyboru ogrzewania pompą ciepła lub gazem. Warto zatem już wcześniej przyjrzeć się jakie są zalety i wady obu tych rozwiązań oraz temu, które z nich będzie najbardziej korzystne dla naszego portfela.

Wybór źródła ciepła do ogrzewania domu to problem, z którym zmierzy się wielu osób

Ogrzewanie to zdecydowanie najkosztowniejsza z domowych instalacji i to zarówno pod względem kosztów inwestycyjnych, jak i eksploatacyjnych. Dlatego też wybór odpowiedniego systemu grzewczego powinniśmy dokładnie przemyśleć już na etapie planowania domu, lub też przed przystąpieniem do prac termomodernizacyjnych. Nie da się bowiem mówić o komforcie, gdy urządzenie nie działa prawidłowo lub gdy jego obsługa jest bardziej uciążliwa, niż przewidział to inwestor. Co ważne, sezon grzewczy, w którym warunki atmosferyczne powodują konieczność ciągłego dostarczania ciepła w celu ogrzewania pomieszczeń gospodarczych trwa w naszym kraju pół roku. Z tego też powodu już, na samym początku budowy warto mieć zorganizowany i ustalony schemat systemu grzewczego, który zamontujemy. Od tego zależeć będzie bowiem jakość użytkowania takiego budynku oraz wysokość comiesięcznych rachunków za prąd i gaz.

W Polsce nadal prawie 70 proc. domów jest ogrzewanych paliwami stałymi

W Polsce wybudowanych jest ponad 5 milionów domów jednorodzinnych, w których mieszka ponad połowa mieszkańców kraju. Co roku natomiast do użytku oddaje się ok. 80.000 nowych budynków mieszkalnych. Aż 48 proc. osób przy wyborze materiału opałowego kieruje się ekologią (raport Oferteo.pl). Jednak nadal, mimo tego, że wpływ zanieczyszczenia środowiska oraz smogu na nasze zdrowie jest coraz częściej poruszanym tematem, to i tak właściciele nie rezygnują ze szkodliwego i nieekologicznego ogrzewania. Co piąty dom w kraju wybudowany został przed rokiem 1945, co drugi do 1989 roku, natomiast tylko 10 proc. z nich w ostatnim dziesięcioleciu. Warto tutaj podkreślić, że im starszy jest budynek, tym jest bardziej energochłonny. Jak wynika z badań Instytutu Ekonomii Środowiska, ponad 70 proc. domów jednorodzinnych (czyli 3,6 mln nieruchomości) nie jest w ogóle ocieplona, lub też jest ocieplona zbyt cienkimi warstwami izolacji. W związku z tym, aż 40 proc. wytwarzanej w Polsce energii idzie na ich ogrzewanie.

Obecnie prawie 70 proc domów jednorodzinnych ogrzewanych jest paliwami stałymi (głównie węglem). Przy czym większość, czyli 3 mln instalacji grzewczych, wyposażono w przestarzałe kotły zasypowe o wysokiej emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Co gorsze, również w nowych budynkach, ich właściciele najchętniej instalują zasypowe kotły na węgiel. Według organizacji pozarządowych na 200 tys. sprzedawanych rocznie kotłów węglowych, ok. 140 tys. to tzw. kopciuchy. Są to najtańsze i najbardziej prymitywne piece, w których można spalić wszystko, od mułu i miału węglowego, aż po pieluchy, opony, szmaty, czy buty. Przez przestarzałą technologię i niską temperaturę spalania emitują one znacznie więcej pyłów i substancji rakotwórczych (wytwarzają dziesięć razy więcej zanieczyszczeń niż kotły 5 generacji). Wpływ na to ma przede wszystkim tzw. ubóstwo energetyczne, które dotyka, aż 12 proc. Polaków oraz fakt, że z racji mniejszego dostępu do sieci gazowych, na obszarach wiejskich udział kotłów opalanych węglem i drewnem jest znacznie większy niż w miastach.

Coraz większy nacisk kładzie się na proekologiczne rozwiązania

Na ten moment, tylko 17 proc. źródeł ciepła w istotny sposób nie przyczynia się do zanieczyszczenia powietrza, należą do nich m.in. kotły gazowe, pompy ciepła, czy miejska sieć ciepłownicza. Jednak coraz więcej Polaków chciałoby postawić na rozwiązania ekologiczne, wnioski takie płyną z przeprowadzonej przez Oferteo.pl ankiety, w której na pytanie o preferowany sposób ogrzewania domu, respondenci najczęściej wskazywali na pompy ciepła - 28 proc.:

ankieta Oferteo

Preferowany przez Polaków sposób ogrzewania domu w ankiecie Oferteo.pl (w procentach)

Zresztą neutralność klimatyczna wraz z redukcją emisji CO2 są obecnie dla Unii Europejskiej priorytetem. W najbliższych latach nawet 25 - 30 proc. środków z jej budżetu ma zostać przeznaczone na cele klimatyczne. UE chce do 2050 roku osiągnąć neutralność klimatyczną, co oznacza sytuację, w której dana gospodarka emituje tyle samo dwutlenku węgla oraz innych gazów cieplarnianych, ile jest w stanie samodzielnie pochłonąć. W Polsce największymi trucicielami są takie sektory jak: przemysł, transport, energetyka, rolnictwo i użytkowanie budynków (szczególnie ich ogrzewanie). W związku z tym, duży nacisk kładzie się na rozwój odnawialnych źródeł energii zarówno związanych z produkcją energii elektrycznej, jak i z ciepłem.

Wszystkie analizy europejskie wskazują, że technologią przyszłości ogrzewania budynków i to niezależnie od dróg dekarbonizacji są energooszczędne pompy ciepła, które powszechnie stosować można w budynkach jednorodzinnych, wielorodzinnych, jak i w przemyśle. Te ekologiczne urządzenia grzewcze coraz większym zainteresowaniem cieszą się zarówno w całej Europie, jak i Polsce (w Szwecji już 95 proc. nowo budowanych domów ma pompę ciepła). Ogromny wpływ na ten stan ma w naszym kraju program Czyste Powietrze i wprowadzona w zeszłym roku ulga termomodernizacyjna dla budynków jednorodzinnych.

Ponadto ważnym powodem wzrostu sprzedaży pomp ciepła jest również boom na fotowoltaikę. Co związane jest nie tylko z gwałtownym spadkiem cen paneli fotowoltaicznych, jak i z rządowym programem Mój Prąd, który oferuje wsparcie do instalacji PV o mocy od 2-10 kWp. Powszechnie obserwuje się bowiem, że klienci, którzy mają już zamontowane pompy ciepła inwestują także w panele PV, a osoby, które inwestują w systemy fotowoltaiczne częściej decydują się także na montaż pomp ciepła. Dzięki współpracy paneli fotowoltaicznych z pompą ciepła zbilansowane roczne koszty ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej zmniejszają się praktycznie do zera.

Największy jednak wpływ na jeszcze większe zainteresowanie pompami ciepła będzie mieć wprowadzenie wymogów wynikających z warunków technicznych budynków 2021 - tzw. WT 2021. Aby osiągnąć te standardy, każdy inwestor budujący dom po 1 stycznia, będzie musiał postawić na urządzenia korzystającego z OZE. Ponieważ tylko one pozwalają obniżyć zużycie energii pierwotnej zgodnej z wymaganiami warunków technicznych 2021. Co ważne, standardów tych nie spełnią kotły na węgiel, trudno będzie je także osiągnąć przy ogrzewaniu olejowym, a nawet gazowym (także dla kotłów najnowszej generacji). Najprościej graniczne wartości EP<70 kWh/m2rok będzie można uzyskać pompą ciepła z zamontowaną rekuperacją i instalacją fotowoltaiczną na dachu.

Pompa ciepła - co warto wiedzieć?

Pompy ciepła to nowoczesne, całkowicie bezobsługowe urządzenia grzewcze, które odbierają ciepło z tzw. dolnego źródła, jakim jest otoczenie (może to być powietrze, woda i grunt), które następnie oddawane jest do tzw. źródła górnego (czyli do instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej). Transport ciepła z ośrodka o niższej temperaturze do ośrodka o wyższej temperaturze jest jednak możliwy jedynie przy udziale energii elektrycznej dostarczonej z zewnątrz do napędu sprężarki.

Zużywając 1 kWh energii elektrycznej, pompa ciepła "przepompowuje" z dolnego źródła do pomieszczeń 2 - 4 kWh energii cieplnej. Oznacza to więc, że urządzenie to efektywnie dostarcza 3 - 5 kWh energii cieplnej. Przyjmuje się zatem, że ¾ ciepła ogrzewającego dom pochodzi z OZE, a tylko ¼ z elektrowni. Do określenia chwilowej sprawności pompy ciepła wykorzystuje się współczynnik efektywności COP (Coefficient Of Performance). Im mniejsza jest temperatura pomiędzy dolnym a górnym źródłem ciepła, tym efektywniej pracuje pompa ciepła. Najwyższym współczynnikiem COP wyróżniają się pompy ciepła gruntowe, które są jednocześnie najdroższe w zakupie. Natomiast niższą wydajnością wyróżnia się pompa ciepła powietrzna, które z uwagi na łatwy montaż i bardziej atrakcyjną cenę, jest najczęściej wybieraną przez Polaków pompą ciepła.

Pompa ciepła - kiedy to dobre rozwiązanie?

Pompy ciepła to idealne rozwiązanie do ogrzewania domu jednorodzinnego. Szeroka oferta wielu modeli o różnych funkcjonalnościach pozwoli na szybkie dobranie odpowiedniego urządzenia do potrzeb każdego budynku (zarówno nowego jak i modernizowanego). Jeżeli jednak w przyszłości mamy zamiar korzystać z pompy ciepła, to musimy pamiętać o tym, że najbardziej dopasowanym do niej systemem grzewczym będzie niskotemperaturowe ogrzewanie podłogowe, które najczęściej działa przy temperaturze obiegu ok. 30 - 40°C (więcej na ten temat dowiecie się z artykułu: pompa ciepła i ogrzewanie podłogowe - co warto wiedzieć?). Ponadto, doskonale sprawdzą się także inne rodzaje ogrzewania płaszczyznowego, takie jak: sufitowe, czy ścienne.

Pompa ciepła to poza tym doskonałe rozwiązanie dla osób, które nie mogą skorzystać z sieci gazowniczej. Nie wszyscy są również zwolennikami zbiorników na gaz płynny ze względu na ich dyskusyjne walory estetyczne. W przypadku starszych domów, w których zainstalowany został już kocioł olejowy, na gaz płynny lub na tzw. ekogroszek, koszty ogrzewania mogą być znacznie wyższe niż byśmy tego chcieli. Wtedy również dobrze sprawdzi się prosta w montażu i niewymagająca dużych nakładów finansowych powietrzna pompa ciepła, która jest łatwa do asymilacji z istniejącymi instalacjami.

Pompa ciepła jakie są zalety i wady tego rozwiązania?

Do głównych zalet pompy ciepła należy:

  • wielofunkcyjność - urządzenie to może służyć zarówno do ogrzewania domu, grzania wody, jak i chłodzenia podczas upalnych dni (dostępne są także pompy ciepła tylko do c.w.u.);
  • bezpieczeństwo - nie ma ryzyka zaczadzenia, pożaru, czy wybuchu;
  • energooszczędność - jest to urządzenie, które charakteryzuje się najwyższą klasą energetyczną A++ i A+++ wśród urządzeń grzewczych;
  • duży wybór dostępnych na rynku urządzeń (pompy ciepła powietrzne, pompy ciepła gruntowe, czy pompy ciepła wodne), dzięki czemu każdy znajdzie coś dla siebie (wybór ułatwi Wam nasz ranking pomp ciepła 2022);
  • niskie koszty ogrzewania - dzięki pozyskiwaniu większej części energii z OZE (pompa ciepła jest obecnie najtańszymi źródłami energii grzewczej);
  • czystość - inwestor pozbywa się z domu kurzu i brudu który towarzyszy tradycyjnej kotłowni;
  • poparcie polityczne dla rozwoju pomp ciepła jako rozwiązania redukującego emisję CO2. To z kolei przekłada się na możliwość skorzystania z różnego rodzaju dofinansowań na pompę ciepła i Programu Czyste Powietrze (niedawno ruszył nabór w drugiej części Czyste Powietrze, który skierowany jest do Polaków o niższych dochodach);
  • możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej lub kredytu na pompę ciepła;
  • całkowita automatyzacja - obsługa urządzenie sprowadza się jedynie do odpowiednich ustawień regulatora i dostosowania pracy instalacji do indywidualnych potrzeb użytkowników;
  • brak dodatkowych kosztów związanych z kotłownią, kominem spalinowym, magazynem na opał lub instalacją gazową;
  • możliwość jej zamontowania praktycznie w każdym budynku (zarówno w nowym jak i zmodernizowanym);
  • dbałość o środowisko naturalne - do swej pracy urządzenie to wykorzystuje ok 75 proc. energii z OZE, a jej eksploatacja nie powoduje emisji CO2;
  • możliwość połączenia z fotowoltaiką, dzięki czemu urządzenie to działa praktycznie bezkosztowo;
  • długa żywotność - dolne źródło ciepła gruntowej pompy ciepła ma trwałość ponad 50 lat (nawet powyżej 80 lat);
  • kompaktowość i estetyka - jest to urządzenie niewielkich rozmiarów, które można umieścić w każdym pomieszczeniu domu;
  • szybki zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych - czas zwrotu inwestycji wynosi od 5 do 8 lat (w stosunku do kotłowni na gaz, olej opałowy, czy ogrzewania elektrycznego).

Pompa ciepła jest praktycznie pozbawiona wad, wśród tych nielicznych wymienić trzeba:

  • wysokie koszty jej zakupu i instalacji, dla pompy ciepła gruntowej jest to przeciętnie 40.000 - 70.000, natomiast dla pompy ciepła powietrznej 30.000 - 50.000;
  • najefektywniejszym sposobem ogrzewania za pomocą pompy ciepła jest ogrzewanie podłogowe. Nie ma przeciwwskazań do połączenia pompy ciepła z grzejnikami, jednak tego typu rozwiązanie nie jest najkorzystniejsze;
  • uzależnienie jej działania od energii elektrycznej - w przypadku więc awarii czy przerwy w dostawie prądu, pompa przestaje działać;
  • dyskomfort związany z pewnym poziomem hałasu, który może okazać się uciążliwy dla domowników (w przypadku powietrznych pomp ciepła).

Ogrzewanie gazem - co warto wiedzieć?

Nadal jedną z najpopularniejszych i najbardziej sprawdzonych metod grzewczych o dużej mocy jest piec gazowy. Podobnie, jak pompa ciepła jest to niskoemisyjne, zautomatyzowane urządzenia grzewcze zapewniające komfort cieplny i bezobsługowość. W sprzedaży dostępne są obecnie kotły gazowe, które należą do grupy urządzeń wysokosprawnych i oszczędnych, czyli tzw. kotły kondensacyjne. W odróżnieniu od kotłów tradycyjnych pracują one z wyższą sprawnością (ich wysoka sprawność sięgająca nawet 100 proc. nie może równać się z żadnym innym urządzeniem), co naturalnie przekłada się na niższe koszty ogrzewania. Dzieje się tak ponieważ odbierają one dodatkową ilość ciepła ze spalin, które w tradycyjnych kotłach uciekają bezpowrotnie przez komin. Efekt obu tych urządzeń grzewczych najlepiej widać po temperaturze spalin (w tych tradycyjnych spaliny mają temperaturę ponad 100°C, a w kondensacyjnych jest to tylko 45 - 60°C).

Zarówno w przypadku kotłów tradycyjnych, jak i kondensacyjnych uwzględnić należy także podział na jedno- i dwufunkcyjne. W pierwszym przypadku realizowane jest jedynie ogrzewanie, w drugim natomiast podgrzewana jest także woda użytkowa. Co istotne, przy spalaniu gazu do atmosfery uwalniane są mniejsze ilości tlenku azotu i węgla oraz dwutlenku węgla, niż w przypadku ogrzewania na olej opałowy lub węgiel. Dużą zaletą jest także bardzo niski poziom hałasu generowany przez kotły kondensacyjne, co oczywiście jest szczególnie ważne w domach, w których nie wydzielono pomieszczenia na kotłownię.

Tak samo jak pompy ciepła, również kotły kondensacyjne najlepiej współpracują z ogrzewaniem podłogowym. Proces kondensacji przebiega bowiem najefektywniej przy niskich temperaturach roboczych, a im wyższa temperatura wody grzewczej, tym gorsza sprawność kotła. Tylko z ogrzewaniem podłogowym kocioł osiąga znacznie wyższą sprawność (109 proc.) i to nawet przy bardzo niskich temperaturach zewnętrznych.

Gaz - kiedy warto zdecydować się na ten system grzewczy?

Jednak, aby inwestor mógł rozważyć tę właśnie opcję musi dostarczyć do kotła paliwo. Jeśli jest to gaz, to potrzebna jest do tego specjalna instalacja - przyłącze gazu ziemnego lub też instalacja zbiornikowa dla gazu płynnego. Gaz ziemny jest oczywiście tańszy od płynnego, jeżeli mamy więc dostęp do sieci gazowej (obecnie ma do niej dostęp tylko 20,6 proc. Polaków), to warto skorzystać z tej właśnie możliwości. Aby się co do tego upewnić, należy jednak wcześniej złożyć wniosek o wydanie warunków technicznych przyłączenia i dostawy gazu w rejonowym zakładzie gazowniczym.

W przypadku, gdy gazociąg biegnie w drodze przylegającej do działki, to wtedy zazwyczaj wystarczy samo przyłącze, które zakład gazowniczy ma obowiązek doprowadzić przynajmniej do granicy posesji (inwestor pokrywa wówczas jedynie część kosztów z tym związanych). Natomiast, w sytuacji, gdy gazociąg znajduje się w większej odległości od budynku, to konieczna jest jego rozbudowa na własny koszt, co czasami bywa nieopłacalne. Za samo przyłącze gazu często trzeba zapłacić ponad 10.000 zł, natomiast rozbudowa gazociągu to koszt kilka razy wyższy.

Jeśli natomiast inwestor jest poza zasięgiem sieci, to wtedy będzie musiał zapewnić sobie zbiornik gazowy, który można kupić lub wydzierżawić. W tym przypadku koszty będą znacznie większe, ponadto sam będzie on odpowiedzialny za wszelkich formalności związane z dostawami tego paliwa. Zbiornik na płynny gaz może być ustawiony na terenie działki lub też zakopany pod ziemią (jest to dobre rozwiązanie, gdy zamierzamy z niego korzystać przez dłuższy okres czasu). Warto tu podkreślić, że gaz płynny jest paliwem czystym, niskoemisyjnym i wygodnym w użytkowaniu.

Ogrzewanie gazowe - jakie są jego zalety i wady?

Do głównych zalet kotłów gazowych kondensacyjnych należą:

  • wysoka sprawność, dochodząca nawet do 109 proc.;
  • mniejsze zużycie gazu bo ze spalin odbieramy więcej ciepła niż jest to możliwe w przypadku kotła tradycyjnego;
  • brak stałych produktów spalania (takich jak popiół czy żużel);
  • kotły gazowe mogą działać samodzielnie lub stanowić uzupełnienie instalacji grzewczej;
  • kocioł zasilany gazem ziemnym jest tani w eksploatacji;
  • wysoki stopień zautomatyzowania, dzięki czemu są one bezobsługowe;
  • możliwość zastosowania niskotemperaturowego ogrzewania płaszczyznowego (np. podłogowego);
  • niższe koszty eksploatacyjne w porównaniu z innymi kotłami gazowymi;
  • szybki i prosty montaż - urządzenie nie zajmuje wiele miejsca, można je zatem zainstalować w niewielkim pomieszczeniu. Kotły do 30 kW można montować poza kotłownią, np. w kuchni, łazience, czy na korytarzu;
  • czystość - brak pyłu, kurzu czy sadzy;
  • oszczędność czasu - brak konieczności sprawdzania co kilka godzin, rozpalania ognia i dokładania opału;
  • korzystając z gazu sieciowego, nie trzeba martwić się składowaniem opału, a kotłownię można przeznaczyć na inne cele (np. spiżarnię, pomieszczenie gospodarcze, czy pralnię);
  • wygoda użytkowania - panel sterujący, na którym ustawia się temperaturę i godziny działania kotła;
  • zamknięta komora spalania, co chroni przed uwalnianiem się do pomieszczenia szkodliwych spalin;
  • brak wychładzania pomieszczenia dzięki pobieraniu świeżego powietrza do spalania z zewnątrz budynku;
  • niski poziom hałasu generowany przez kotły kondensacyjne (jest to ważne zwłaszcza w budynkach, w których nie wydzielono pomieszczenia na kotłownię);
  • ekologia - spalanie gazem należy do przyjaznych środowisku rozwiązań;
  • możliwość skorzystania z dofinansowania na wymianę pieca. Uzyskać je można w ramach programu Czyste Powietrze lub od władz samorządowych (aby zdobyć informacje na ten temat, najlepiej skontaktować się z wybranym urzędem gminy);
  • wysoka sprawność i niezawodność urządzenia.

Wśród wad kotłów gazowych wymienić natomiast należy:

  • wysoki koszt podłączenia i zakupu kotła;
  • wysokie rachunki za ogrzewanie w domach o niskiej izolacji termicznej;
  • w przypadku wykorzystania kotła dwufunkcyjnego ograniczona moc kotła, która objawia się nieefektywnym podgrzaniem wody gdy jest ona czerpana z kilku źródeł jednocześnie;
  • konieczność podłączenia instalacji do gazociągu;
  • ograniczenia techniczne w dostępie do sieci gazowej;
  • formalności i długie oczekiwanie związane z pozwoleniem na przyłączenie do sieci gazowej;
  • wymagana jest okresowa kontrola przewodów gazu i kanałów wentylacyjnych;
  • urządzenie to może być niebezpieczne jeśli niewłaściwie się je eksploatuje lub nie konserwuje (może wówczas dojść do wybuchu gazu lub zatrucia spalinami).

Pompa ciepła czy gaz - porównanie kosztów ogrzewania

Jak widać zarówno pompy ciepła, jak i kotły gazowe to niskoemisyjne, zautomatyzowane urządzenia grzewcze, które zapewnić mogą komfort cieplny i bezobsługowość. Zapoznaliśmy się już z zaletami i wadami obu rozwiązań, czas zatem przejść do tego, co interesuje nas chyba najbardziej, a mianowicie kosztów związanych z instalacją obu tych urządzeń oraz tym, jakie rachunki będziemy płacić za ogrzewanie nimi domu. Przy czym, warto mieć na uwadze to, że ilość potrzebnego ciepła zależeć będzie od m.in.:

  • powierzchni ogrzewanej budynku;
  • izolacji cieplnej przegród zewnętrznych (ścian, okien, stropów i dachu);
  • temperatur zewnętrznych (im chłodniej tym więcej ciepła potrzebujemy);
  • liczby mieszkańców;
  • rodzaju i skuteczności wentylacji pomieszczeń;
  • zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową.

W naszej analizie porównywać będziemy nowy dom jednorodzinny dla czteroosobowej rodziny o powierzchni ok 150 m², który posiada ogrzewanie podłogowe i wentylację grawitacyjną (przy założeniu, że moc obliczeniowa budynku wynosi 6,6 kW).

Koszty związane z zakupem i montażem kotła gazowego

O ile sam kocioł gazowy kondensacyjny jest tańszy od pompy ciepła (przeciętnie jest to ok. 6.000 - 8.000 zł), o tyle już koszty związane z zapewnieniem odpowiedniej infrastruktury pod jego pracę i wyposażeniem kotłowni mogą być zdecydowanie wyższe. Jeśli więc zdecydujemy się na jego montaż, to wówczas musimy uwzględnić:

  • wydatki związane z przyłączem gazu o długości 15 m, jest to średnio ok. 7.000 zł. Przy czym w kwocie tej uwzględnione zostały koszty związane z: wydaniem warunków technicznych (0 - 160 zł), opłatą geodezyjną (1.000 - 2.500 zł), projektem budowy przyłącza (1.000 - 2.700 zł), opłatą ryczałtową za budowę przyłącza o długości do 15m (w zależności od regionu jest to 1.754,70 - 1.942,20 zł), opłatą przyłączeniową (1.400 - 2.000 zł), montażem szafki gazowej (300 - 600 złotych) i odbiorem przyłącza gazowego (100-150 złotych);
  • wydatki związane z systemem wentylacji i odprowadzaniem spalin to łącznie ok. 2.900 zł
  • wydatki związane z gazowym kotłem kondensacyjnym to ok. 6.800 zł, do tego doliczyć trzeba czujnik temperatury zewnętrznej (ok 250 - 300 zł) i montaż kotła (ok. 2.000 - 2.500 zł).

[info]Łączny koszt kotłowni gazowej dla domu o powierzchni 150 m² dla czteroosobowej rodziny to 18.950 zł. Natomiast roczny koszt ogrzewania budynku gazowym kotłem kondensacyjnym wyniesie ok. 3.200 zł. rocznie.[end]

Koszty związane z zakupem i montażem pompy ciepła

Za przykład weźmiemy sobie cieszącą się w Polsce największym zainteresowaniem - pompę ciepła powietrzną. Koszt powietrznej pompy ciepła typu SPLIT w budynku o powierzchni 150 m² waha się w granicach od 25.000 do 50.000 zł. Wydatki te związane są nie tylko z zakupem samego urządzenia, ale i jego montażem. Ponieważ poza samą pracą instalatora, wpływ na ostateczny koszt przedsięwzięcia będą miały również takie czynniki, jak:

  • przygotowanie montażu;
  • materiały montażowe;
  • użycie specjalistycznych narzędzi;
  • zamontowanie pomiędzy jednostkami instalacji freonowej;
  • podłączenie instalacji elektrycznej;
  • próba azotem, wytworzenie próżni;
  • montaż grawitacyjnego odprowadzania skroplin;
  • sprawdzenie poprawności działania i szczelności instalacji chłodniczej;
  • prace związane z przystosowaniem budynku (kucie ścian, ponadstandardowe przewierty i wywierty, czy dodatkowa pompka skroplin).

[info]Łączny koszt zakupu i montaż pompy ciepła powietrze - woda typu SPLIT o zmiennej wydajności (z inwerterem) w domu jednorodzinnym o powierzchni ogrzewanej 150 m², zlokalizowanym w centralnej Polsce (III strefa klimatyczna) wynosi ok. 35.000 zł. Natomiast ogrzewanie takiego budynku pompą ciepła powietrzną będzie kosztować ok. 2.500 zł rocznie.[end]

Pompa ciepła czy gaz - co wybrać?

W trakcie rozważań, na temat tego, co lepiej się sprawdzi, pompa ciepła czy gaz, uwzględnić trzeba wiele czynników. Koszt ogrzewania domu zależy bowiem nie tylko od rodzaju wykorzystywanego paliwa, ale i od poziomu izolacyjności cieplnej, rodzaju oraz sprawności całego systemu grzewczego. Głównie ze względu na dostępność gazu (nadal wielu Polaków jest poza zasięgiem sieci) obserwuje się coraz większe zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii, do których zalicza się omawiane pompy ciepła. Co ważne, urządzenia te są obecnie najtańszym sposobem pozyskiwania energii cieplnej do ogrzewania domu i c.w.u. W porównaniu z kotłem na olej lub gaz płynny, pompa ciepła daje rocznie oszczędności eksploatacyjne wynoszące kilka tysięcy złotych:

Rodzaj paliwa Wartość opałowa paliwa Cena jednostki paliwa (zł) Koszt 1 kWh (zł) Dom nowy ocieplony Dom stary nieocieplony
Pompa ciepła gruntowa (taryfa G11) 1 kWh 0,62 0,155 2.325 zł 4.650 zł
Pompa ciepła powietrzna (taryfa G12) 1 kWh 0,42 0,168 2.520 zł 5.040 zł
Węgiel orzech -wysokoenergetyczny 7 kWh/kg 0,85 0,173 2.602 zł 5.204 zł
Gaz ziemny taryfa W-3 (1201-8000 m3) 10 kWh/m3 2,06 0,210 3.153 zł 6.306 zł
Gaz płynny - propan-butan 7 kWh/litr 1,52 0,222 3.324 zł 6.647 zł
Prąd (taryfa G12w) 1 kWh 0,36 0,364 5.455 zł 10.909 zł
Prąd (taryfa całodobowa G11) 1 kWh 0,62 0,626 9.394 zł 18.788 zł

Roczny koszt ogrzewania domu o powierzchni 150 m2 w zależności od rodzaju paliwa i zapotrzebowania na ciepło (opracowanie enerad.pl, źródło: cena-pradu.pl)

W porównaniu z kotłem na gaz ziemny różnica jest mniejsza. Niskie wydatki eksploatacyjne trzeba jednak okupić wyższym kosztem początkowym inwestycji w pompę ciepła. Na szczęście do dyspozycji inwestorów są różnego rodzaju dofinansowania na zakup i montaż tego urządzenia oraz niskooprocentowane kredyty, dzięki którym mogą oni w znaczny sposób obniżyć koszty całego przedsięwzięcia.

Ponadto, cała inwestycja zwraca się już po 5 - 8 latach. Ponieważ poza wydatkiem na zakup pompy ciepła, jej użytkownik nie ponosi niemal żadnych dodatkowych kosztów związanych z eksploatacją tego urządzenia. Jedyne opłaty związane są wyłącznie z zasilaniem urządzenia energią elektryczną (przy czym podkreślić należy, że pompa ciepła zużywa znacznie mniej prądu, niż dostarcza ciepła do budynku). Jednak, aby obniżyć koszty ogrzewania praktycznie do zera można połączyć pompę ciepła z fotowoltaiką. W przeciwieństwie do kotłów gazowych, główna zaletą systemów opartych o pompy ciepła jest także niezależność od wahających się na rynku cen nośników energii, które z roku na rok są coraz wyższe. Pompy ciepła posiadają jeszcze jedną ważną przewagę nad piecami gazowymi, otóż oprócz funkcji grzewczej zimą, można je również wykorzystać do chłodzenia budynku, co przy zmianach klimatu prowadzących do wzrostu temperatury, z pewnością stanowi dodatkowy atut.

Komentarze dołącz do rozmowy
guest
15 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Wojtek
Wojtek
2022-06-27 13:08

Dodatkowa uwaga – wg nowych przepisów dot. fotowoltaiki skasowano wirtualne magazyny i energia wyprodukowana z nadmiarem latem jest odkupowana za bezcen przez elektrownię, za to w zimie jak nam energia jest najbardziej potrzebna to ta sama elektrownia sprzedaje prąd dużo drożej niż kupiła od nas latem, a fotowoltaika zimą daje śladowe ilości energii….

asffg
asffg
2022-04-19 18:30

Dlaczego przy pompie powietrznej inna taryfa za prąd? Żeby powietrzna wyglądała na opłacalną?

Boguslaw
Boguslaw
2022-02-18 14:29

Pompa ciepła 20kW pobór mocy 5kW x10 godz.dziennie x 30 dni tj 1500 kWh/wersja optymistyczna/.
To jaka moc fotowoltaiki?

Jerzy
Jerzy
2021-11-03 11:20

Chciałem kupić pompę ciepła do istniejacego 20 letniego budynku 185 m2 posiadającego piec gazowy. Chciałem być eko i mieć ewentualnie backup ogrzewania.
W budynku jest instalacja mieszana 25% podłogówka, 75 kaloryfery stalowe

W trakcie roku zużyłem 20748 kWh gazu za co musiałem zapłacić 3307 zł (lubię ciepło i w domu mam ok 23 stC)

W jakiejkolwiek pompie muszę do domu dostarczyć dokładnie taka sama ilość ciepła więc także 20748 kWh. Moja cena za energie elektryczna wynosi 0,62 zł/1 kWh. Obliczmy – koszt energii pompy ciepła to:

20748 kWh * 0,62zł = 12 863zł i tą wartość należy podzielić przez COP pompy np. 3,5 = 3675 zł

Jak widać koszt gazu to 3307 a koszt pompy 3675 (i to przy bardzo optymistycznym COP) czyli pompa jest droższa od gazu o blisko 10% a do tego dochodzą wysokie koszty samej pompy i jej instalacji.
Posiadam fotowoltaikę, ale już obecnie bez pompy cała moc wykorzystuje do obsługi domu i nie mam możliwości jej rozbudowy. Ostatecznie zrezygnowałem z pompy ciepła.

Zgadzam sie że artykuł ewidentnie promuje pompy ciepła – ale one są opłacalne jedynie przy posiadania fotowoltaiki pokrywającej zapotrzebowanie na energię domu wraz pompą ciepła.

Jesli bedziemy mieli takie same domy – dobrze zaizolowane, z podłogówką to piec gazowy kondensacyjny wygra kosztami z pompa ciepla, zwłaszcza jeśli uwzględnimy koszty amortyzacji pieca kondensacyjnego czy pompy ciepła.

Ostatecznie pompa wygrywa: w miejscach gdzie nie ma gazu, posiadasz fotowoltaikę o mocy niezbędnej do jej zasilenia lub przy pompie z średnim COP>4 czyli tylko pompy gruntowe – ale te sa bardzo drogie w instalacji

Hanna
Hanna
2021-06-07 23:07

Chciałabym, żeby to tak kolorowo wyglądało. Od półtora roku mam pompę ciepła powietrze-woda, w domu wolnostojącym, ocieplonym, o powierzchni 350 m2, 3 osoby dorosłe. Ogrzewana jest mniej więcej połowa do 3/4 domu. Średnie zużycie miesięczne w skali roku to aż 1000 złotych miesięcznie. Tutaj podajecie 2500 rocznie. U nas do 2000 dochodzą rachunki w okresie zimowym miesięcznie. Pompa to był najgłupszy wydatek (45000) i do tego te cholernie wysokie rachunki. Wszyscy na początku wpierają, że to takie tanie, a to g prawda. Po czasie żałuję, że nie zdecydowałam się na gaz. Pompy nie polecam

Slavq
Slavq
2021-04-23 14:51

Strasznie tendencyjne porównanie. Szukałem czegoś rzetelnego ale nie mogę patrzeć na takie „cuś”.
Np. wady gazu – wysok koszt kupna? To rozumiem, że pompa w tym aspekcie wygrywa? Wysokie rachunki przy słabej izolacji domu – no magia pompy, tam nie ma wysokich rachunków.
Dobre też bezpieczeństwo pompy – brak możliwości pożaru. Dobrze, że nie gwarantują Państwo tego na piśmie bo z tego co wiem to każde urządzenie elektryczne może się zapalić.Możliwość zamontowania w każdym budynku ^^

Marcin
Marcin
2021-04-23 11:59

wysoka sprawność, dochodząca nawet do 109 proc. – perpetummobile?

Michał
Michał
2021-04-18 06:36

W moim przypadku ceny są odrobine inne prąd (średnia z faktury w g11) 0,77zł/ kWh a gaz 0,18 zł kWh wiec nawet przy sprawności pompy równej 4 to cena 1 kW wychodzi 0,1925 zł więc drożej niż gaz ale, która pompa utrzyma średni COP 4 kiedy przy mrozach spadnie poniżej 3…? Szacuję że średni COP można przyjąć max 3,5 a wtedy cena 1 kW energii z pompy wychodzi 0,22 zł a to daje już koszty (w przypadku opisanym w artykule) około 3300 zł. Proszę mnie źle nie zrozumieć nie neguję pomp ciepła, nawet jestem jak najbardziej za ale tylko jeśli nie ma dostępu do gazu bo przy OBECNYCH cenach ten jest najbardziej korzystny.

Jan
Jan
2021-01-28 22:06

Pompy ciepła nie opłaci się montować „samej”. Jeśli Ktoś decyduje sie na zakup pompy ciepła to tylko przy współpracy z fotowoltaiką. W innym przypadku pompa ciepła jest nieopłacalna.
– jeśli ktoś ma ograniczony budżet, a ma przyłącze gazu ziemnego to ta opcja będzie najbardziej optymalna – ogrzewanie gazem ziemnym, ale jeśli nie takiego przyłącza gazu nie opłaca sie kupować zbiornika na gaz i w tym przypadku rozważać należy zakup pompy z fotowoltaiką.

Fajny artykuł!

Robert
Robert
2020-11-25 21:38

W tabeli widzę – Pompa ciepła powietrzna (taryfa G12), proszę o padanie kosztów przy taryfie G11, wtedy różnica bedzie inna.