Pompy ciepła cena 2023 – koszt zakupu i montażu
Polacy coraz częściej stawiają na pompy ciepła, które są nie tylko ekologicznym, ale i najbardziej oszczędnym źródłem ciepła, zwłaszcza w połączeniu z panelami fotowoltaicznymi. Wielu z Was zastanawia się na pewno nad tym – ile kosztuje pompa ciepła? Dokładna odpowiedź na to pytanie jest trudna, bowiem na koszt montażu pompy ciepła ma wpływ wiele czynników, takich jak chociażby jej dolne źródło, zapotrzebowanie budynku na energię cieplną, czy jej marka. Można jednak podać przybliżone ramy takiej inwestycji. Jaka jest zatem cena pompy ciepła w 2023 roku?
Spis treści – Czego dowiesz się z artykułu?
Cały czas rośnie zainteresowanie pompami ciepła w Polsce
Pompy ciepła stanowią obecnie nie tylko nowoczesną alternatywę dla tradycyjnych systemów grzewczych, ale i coraz częściej pełnią funkcję instalacji uzupełniającej. Jak wynika z najnowszych statystyk CEEB (Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków), tylko do końca ubiegłego roku, w Polsce zgłoszono ponad 278.825 pomp ciepła. Według prognoz PORT PC tylko w 2022 roku, sprzedaż tych energooszczędnych urządzeń do ogrzewania budynków wzrosła o blisko 130 proc. w stosunku do 2021 roku, czyli o niemal 200.000 sztuk. Natomiast w trzech pierwszych kwartałach br. sprzedaż cieszących się w Polsce największą popularnością pomp ciepła typu powietrze-woda zwiększyła się aż o 140 proc., do analogicznego okresu 2021 roku:
Źródło: PORT PC
Na tak dużą popularność pomp ciepła wpływ ma przede wszystkim dbałość o środowisko (są to urządzenia ekologiczne, zasilane ze źródeł odnawialnych) oraz oszczędność pieniędzy. Pompa ciepła bowiem gwarantuje obniżenie rocznych kosztów za ogrzewanie aż do 60 – 70 proc., w porównaniu z tradycyjnymi źródłami ciepła. Jest ona obecnie najtańszą metodą ogrzewania domu.
Tak duży wzrost zainteresowania pompami ciepła wynika również z chęci uniezależnienia się od paliw kopalnych (rosną ceny gazu, węgla i pelletu). Duży wpływ mają także wyższe wymogi wynikające z aktualnie obowiązujących Warunków Technicznych 2021 i rosnąca świadomość ekologiczna Polaków (brak spalania, to brak emisji szkodliwych gazów, będących np. przyczyną smogu). Pompa ciepła to też brak dodatkowych kosztów związanych z kominem, kotłownią, magazynem na opał czy instalacją gazową. Nie można również zapominać, że pompy ciepła to również:
- wielofunkcyjność, dzięki uniwersalnemu zastosowaniu urządzenia te służą nie tylko do ogrzewania budynku czy przygotowania ciepłej wody użytkowej, lecz również chłodzenia pomieszczeń latem. System jest więc w pełni funkcjonalny przez cały rok;
- szybki i prosty montaż – zwłaszcza w przypadku powietrznej pompy ciepła jest on stosunkowo prosty, albowiem nie wymaga wykonania skomplikowanych prac ziemnych (sprawdźcie: montaż pompy ciepła – krok po kroku);
- wygoda i czystość – odpowiednio dobrana pompa ciepła jest praktycznie bezobsługowa. Użytkownik nie musi martwić się też kurzem, popiołem czy dymem, które wpływają nie tylko na estetykę pomieszczenia ale i zdrowie. Ponadto nie trzeba tego urządzenia, tak jak pieca w odpowiednim czasie zapalać czy uzupełniać zapasów paliwa;
- niezawodność – urządzenia te przez wiele lat bez zarzutu spełniają swoje funkcje użytkowe. Ważne jednak, aby pamiętać o regularnym serwisie pompy ciepła, dzięki któremu będzie mogła ona pracować nawet i przez kilkadziesiąt lat;
- bezpieczeństwo – pompy ciepła są najbezpieczniejszym sposobem ogrzewania budynku, bez ryzyka wybuchu, czy zaczadzenia;
- możliwość połączenia z panelami fotowoltaicznymi dzięki czemu urządzenie to działa praktycznie bezkosztowo.
Koszt pompy ciepła – co ma na nią wpływ?
Szeroka i zróżnicowana oferta pomp ciepła do ogrzewania domu i c.w.u. umożliwia ich dobranie zarówno do konkretnego budynku, jak i potrzeb jego mieszkańców. Przy czym to, ile kosztuje pompa ciepła zależy od:
- rodzaju dolnego źródła, z którego urządzenie pozyskuje energię cieplną (pompa może pozyskiwać ciepło z powietrza, gruntu lub wody);
- producenta pompy ciepła (więcej zapłacimy za modele cenionych i znanych marek). Warto jednak mieć na uwadze to, że urządzenia poszczególnych producentów różnią się nie tylko parametrami technicznymi, ale i warunkami udzielania oraz czasu trwania gwarancji, a także różnymi systemami dystrybucji i instalacji (co ma oczywiście wpływ na cenę pompy ciepła);
- górnego źródła (rodzaju ogrzewania) – niskotemperaturowa pompa ciepła najlepiej sprawdza się w połączeniu z ogrzewaniem podłogowym (lub innym płaszczyznowym). Inwestorzy mogą również wybierać pośród szerokiej oferty pomp ciepła wysokotemperaturowych, w których stosowane są technologie, które umożliwiają uzyskanie wyższej temperatury wody grzewczej (mogą one zasilać instalację parametrem 65°C, a niektóre nawet 80°C);
- sposobu zaprojektowania instalacji – pompa ciepła może bowiem pracować samodzielnie (w trybie monowalentnym) lub też w kombinacji z innymi urządzeniami grzewczymi, w tym kotłem gazowym, olejowym czy grzałką elektryczną (system taki nazywany jest biwalentnym);
- liczby domowników i ich oczekiwania względem temperatury powietrza w pomieszczeniach czy temperatury wody użytkowej;
- zapotrzebowanie budynku na energię cieplną;
- mocy pompy ciepła;
- sposobu użytkowania wnętrz;
- technologii, w jakiej wybudowany został dom;
- powierzchni budynku:
– koszt pompy ciepła do domu 70 m2;
– koszt pompy ciepła do domu 100 m2;
– koszt pompy ciepła do domu 120 m2;
– koszt pompy ciepła do domu 150 m2;
– koszt pompy ciepła do domu 200 m2.
Pompa ciepła – cena tego ekologicznego urządzenia
Nadal dużym wyzwaniem inwestycji w pompę ciepła jest jej koszt. Warto jednak pamiętać, że mimo wysokich nakładów początkowych montaż pompy ciepła jest dla polskich gospodarstw najlepszym rozwiązaniem. Nie tylko z powodu konieczności ochrony klimatu i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, ale i oszczędności. Kryzys energetyczny z 2022 roku, wywołany inwazją Rosji na Ukrainę, spowodował gwałtowny wzrost cen paliw kopalnych wykorzystywanych do ogrzewania, co jeszcze bardziej pokazało ekonomiczne uzasadnienie dla tego właśnie rozwiązania.
Z porównania całkowitych kosztów rocznych dla różnych systemów wynika, że to ekologiczna i energooszczędna pompa ciepła (szczególnie w połączeniu z fotowoltaiką), jest na ten moment najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem grzewczym. Ile zatem kosztuje obecnie pompa ciepła z montażem? Cena pompy ciepła w 2023 roku wraz z montażem dla średniej wielkości domu jednorodzinnego to wydatek w wysokości 45.000 – 75.000 zł. Przy czym to, jaki będzie ostateczny koszt pompy ciepła, zależeć będzie od tego czy inwestor zdecyduje się na instalację powietrznej czy gruntowej pompy ciepła, jej parametrów, a także powierzchni i wykończenia budynku.
Powietrzna pompa ciepła – cena z montażem
Koszt zakupu i montażu powietrznej pompy ciepła wynosi w 2023 roku ok. 40.000 – 55.000 zł netto, dla domu średniej wielkości, o powierzchni ogrzewanej 150 m², w którym mieszka 4-osobowa rodzina. Wraz z fotowoltaiką jest to natomiast koszt rzędu ok. 80.000 – 100.000 zł. To właśnie powietrzne pompy ciepła cieszą się w Polsce największym zainteresowaniem – w 2021 roku sprzedano ich 79.300 sztuk, a w pierwszych trzech kwartałach 2022 – 190.300 sztuk.
Dlaczego Polacy najczęściej decydują się na zakup tych urządzeń? Jednym z najważniejszych czynników jest na pewno cena powietrznej pompy ciepła, nie wymaga ona bowiem na starcie poniesienia tak wysokich kosztów, jak w przypadku gruntowej lub wodnej pompy ciepła. Co również ważne, powietrzne pompy ciepła:
- są łatwe i szybkie w montażu, ponieważ nie wymagają instalacji wymiennika pionowego lub poziomego. Czas instalacji takiego urządzenia to najczęściej 1-2 dni. Przy czym zależy to od tego, czy jest to pompa ciepła typu monoblok czy split. Łatwiejszy jest montaż pompy ciepła typu monobloku, ze względu na to, że jest ona w całości produkowana i montowana w fabryce (wystarczy wówczas podłączyć układ c.o.);
- można stosować zarówno w nowym jak i starym budownictwie. Szeroki wybór dostępnych na rynku pomp ciepła pozwala dobrać je do każdego typu budynku. I tak w przypadku budynków nowych najlepiej sprawdza się niskotemperaturowa pompa ciepła w połączeniu z ogrzewaniem podłogowym (lub innym płaszczyznowym). Na rynku dostępne są też pompy ciepła wysokotemperaturowe współpracujące z tradycyjnymi grzejnikami (znajdują się one w ofercie takich producentów jak m.in. Danfoss, Vaillant, Daikin, czy LG);
- są w zupełności przystosowane do naszego klimatu, za co odpowiadają sprężarki nowej generacji. Powietrzne pompy ciepła są w stanie ogrzewać dom i podgrzewać c.w.u. nawet, gdy temperatura powietrza na zewnątrz spada poniżej -20°C (nawet -25°C). Przy czym w Polsce temperatura rzadko spada tak nisko o czym świadczą choćby dane statystyczne IMGW-PIB. Dla przykładu, w Polsce, w ciągu ostatnich 30 lat, średnia temperatura w styczniu wynosiła ok. -1°C, natomiast łączna liczba dni uznawanych za bardzo mroźne (poniżej -10°C) to zaledwie 1 dzień w całym roku;
- zajmują mało miejsca, można je zastosować na każdej działce (jej wielkość i rodzaj gruntu nie odgrywają żadnej roli, jak w przypadku pompy ciepła gruntowej, gdzie konieczna jest instalacja kolektora poziomego lub pionowego). Na montaż jednostki zewnętrznej potrzeba mniej więcej 1 m² powierzchni, jednostkę wewnętrzną można natomiast umieścić w dowolnym miejscu w budynku. Dostępne są też kompaktowe pompy ciepła (np. pompy ciepła: Viessmann,
- Stiebel Eltron, Panasonic, Bosch czy Buderus), które można w szybki i łatwy sposób zamontować w małej przestrzeni;
- są efektywne – ich praca pozwala na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń oraz podgrzewania wody użytkowej. Ponadto nie ma w ich przypadku ryzyka niewłaściwego dobrania wielkości dolnego źródła, czy też popełnienia błędów wykonawczych.
Gruntowa pompa ciepła – cena z montażem
Cena gruntowej pompy ciepła wynosi 35.000 – 55.000 zł netto, dla domu jednorodzinnego o powierzchni 150 m². Jednak do kosztu inwestycji w to ekologiczne urządzenie grzewcze, doliczyć trzeba również wydatki związane z:
- źródłem dolnym – są one niższe w przypadku gruntowej pompy ciepła z kolektorem poziomym (wówczas jest to suma ok. 15.000 zł). Więcej przyjdzie nam zapłacić za kolektory pionowe, dzięki któremu pompa ciepła osiąga wyższy współczynnik wydajności COP. Jest to ok. 20.000-25.000 zł;
- montażem źródła dolnego – koszt ten jest ponownie niższy w przypadku kolektora poziomego (ok. 15.000 zł), a droższy, jeśli zdecydujemy się na montaż kolektora pionowego. Większych nakładów finansowych wymaga bowiem konieczność wykonania głębokich odwiertów. W zależności od głębokości i rodzaju budowy geologicznej gruntu może to być wydatek ok. 20.000 zł;
- dodatkowymi elementami, w tym: zbiornikiem wody użytkowej, buforem dla pompy ciepła on/off, elementami elektrycznymi i hydraulicznymi potrzebnymi w montażu pompy ciepła;
- projektem geologicznym, zanim inwestor zdecyduje się na montaż gruntowej pompy ciepła musi wcześniej sprawdzić warunki gruntowo-wodne na działce. Ten etap pozwala określić m.in. realne koszty wykonania prac ziemnych pod montaż wymiennika oraz to, czy inwestycja taka nie będzie zbyt droga lub nawet niemożliwa do wykonania. Koszt projektu geologicznego to: 2.000 – 3.000 zł.
Tak więc w przypadku gruntowej pompy ciepła cena z montażem, wraz z niezbędnymi elementami, to już wydatek w wysokości ok. 80.000 – 100.000 zł. Dotyczy to oczywiście budynków średniej wielkości, albowiem dla domów o powierzchni powyżej 200 m² wydatki te mogą przekraczać 130.000 zł. Warto mieć jednak na uwadze to, że pomimo wysokich kosztów montaż gruntowej pompy ciepła to doskonała inwestycja, wyróżniająca się nie tylko najwyższym możliwym komfortem cieplnym (w połączeniu z ogrzewaniem płaszczyznowym), ale również:
- niskim zużyciem prądu – przez co wiele osób wybiera ten właśnie rodzaj pompy ciepła. Dzięki bowiem wykorzystaniu energii odnawialnej w postaci ciepła zgromadzonego w gruncie, wymagają one niewielkiej ilości energii elektrycznej dla zasilania sprężarki.
Najlepsze pompy ciepła grunt-woda osiągają współczynniki efektywności energetycznej (COP) przekraczające 6 (dla porównania COP najlepszych pomp powietrznych dochodzi do 5). W związku z tym wyższe koszty zakupu zwracają się w tym przypadku bardzo szybko; - niezawodnością i trwałością, albowiem pompy ciepła czerpiące ciepło z gruntu są idealnym rozwiązaniem dla osób, które szukają komfortowego i taniego w eksploatacji ogrzewania (służą one również do podgrzewania wody użytkowej i basenowej. Co ważne, gruntowe pompy ciepła są niezawodne, nawet w warunkach najzimniejszego klimatu, albowiem temperatury gruntu pozostają niemal stabilne przez cały rok. Ponadto dolne źródło ciepła gruntowej pompy ciepła ma trwałość ponad 50 lat, a nierzadko nawet powyżej 80 lat;
- skutecznym i tanim chłodzeniem latem – kolejną przewagą pomp gruntowych nad ich powietrznymi odpowiednikami jest możliwość zastosowania chłodzenia pasywnego współpracującego z ogrzewaniem płaszczyznowym. Cechuje się ono niskim poborem energii elektrycznej, ponieważ odbywa się bez użycia sprężarki (w trybie tym pracują tylko pompy obiegowe oraz system sterowania).
Pompy ciepła cena 2023 – czym spowodowany jest wzrost kosztów inwestycji?
Ceny pomp ciepła rosną z miesiąca na miesiąc. W 2022 roku, koszt zakupu pompy ciepła, w stosunku do 2021 roku, wzrósł o ok. 20 proc. (w przypadku niektórych znanych marek nawet i więcej). Tylko w marcu ubiegłego roku odnotowano podwyżkę o około 8 proc. a w czerwcu o kolejne 9 proc. Już wtedy producenci zapowiadali, że ceny pomp ciepła będa rosły coraz szybciej, również w 2023 roku. Główną przyczyną rosnących cen pomp ciepła jest wzmożone w ostatnim czasie zainteresowanie tymi ekologicznymi urządzeniami grzewczymi na tak dużą skalę (dotyczy to nie tylko Polski, ale i całe Unii Europejskiej, która przestawia się na ekologiczne źródła ogrzewania).
Sprawiło, to że na rynku nie tylko brakuje nowych urządzeń, ograniczona jest również dostępność wykwalifikowanych instalatorów do ich montażu. Do tego dochodzą wyższe koszty: surowców, robocizny, paliwa i transportu oraz zmian w procesach. Pokłosiem pandemii koronawirusa są również problemy logistyczne i masowe braki prostych komponentów i półprzewodników. Nie można także zapominać o wzrostach cen gazu i ropy, mających wpływa na transport produktów grzewczych i chłodniczych od producentów oraz kanałów dystrybucji. Również koszty czynnika chłodniczego R-410A są 4 razy wyższe niż 1-2 lata temu, a do tego mają ograniczoną dostępność.
Mimo to, urządzenia błyskawicznie znikają z rynku. W 2021 roku Polska była najszybciej rozwijającym się rynkiem pomp ciepła w Europie (wówczas ich sprzedaż wzrosła o 67 proc. w porównaniu z rokiem 2020). W przypadku nowych domów pompy ciepła stanowią już ponad 83 proc. zleceń (raport Oferteo.pl). Coraz większe zainteresowanie pompami ciepła odzwierciedla również rządowy program, jakim jest “Czyste Powietrze”, gdzie wnioski o dofinansowanie do pompy ciepła stanowią już ponad 62,40 proc. (wyprzedzając m.in. kotły gazowe kondensacyjne):
Źródło: czystepowietrze.gov.pl
Wysoki koszt pompy ciepła – jak można go obniżyć?
Jak było już wspomniane wcześniej, wpływ na tak duży wzrost zainteresowania tymi ekologicznymi urządzeniami, mają nie tylko korzyści wynikające z ogrzewania domu pompą ciepła, drożejący gaz i węgiel, czy obowiązkowa wymiana pieców. Sprzedaż pomp ciepła rośnie dynamicznie także dzięki regulacyjnemu i finansowemu wsparciu. Zarówno gospodarstwa domowe, rolnicy, jak i firmy korzystać mogą z różnych form dotacji do OZE, w tym dofinansowań do pomp ciepła. W Polsce obowiązuje w 2023 roku kilka programów finansowego wsparcia dla inwestycji w pompy ciepła, w ramach których dotacje na zakup i montaż urządzenia mogą wynosić od kilkudziesięciu do nawet 100 proc. Koszty pompy ciepła obniżyć można korzystając z:
- programu Czyste Powietrze, który jest programem dopłat dla budynków jednorodzinnych wymagających termomodernizacji. Maksymalne dofinansowanie do pompy ciepła w “Czystym Powietrzu” wynosi 50.900 zł (100 proc. faktycznie poniesionych kosztów);
- programu Moje Ciepło, który wspiera inwestycje w pompy ciepła w nowych domach. Maksymalna dotacja jaką można otrzymać na zakup i montaż pompy ciepła wynosi do 30 proc. albo do 45 proc. kosztów kwalifikowanych, nie więcej jednak niż 21.000 zł na jedną inwestycję;
- programu Stop Smog, wspierający osoby najuboższe. Wysokość wsparcia w jego przypadku wynosi do 70 proc. kosztów, natomiast średni koszt w jednym budynku/lokalu nie może przekroczyć 53.000 zł;
- program Ciepłe Mieszkanie, w ramach którego można otrzymać dofinansowanie do termomodernizacji i wymiany źródeł ciepła w budynkach wielorodzinnych. Maksymalnie, w zależności od dochodu, można uzyskać od 30 do 95 proc. kosztów na zakup i montaż pompy ciepła (powietrznej i gruntowej);
- dofinansowania do wymiany pieca – koszt pompy ciepła można również obniżyć i to znacznie przy pomocy licznych dotacji do wymiany pieca. Ich wysokość zależy przede wszystkim od indywidualnych warunków ustalanych przez lokalne władze, może to być nawet i 40.000 zł na pompę ciepła;
- Dofinansowanie do wymiany pieca od PGNiG skierowane do konsumentów: dokonujących zakupu paliw lub energii na własny użytek, mieszkających w budynkach jednorodzinnych (lub też w innych budynkach mieszkalnych). Wysokość dotacji obliczana jest indywidualnie i w przypadku pompy ciepła może maksymalnie wynosić do 4.138,88 zł;
- program Agroenergia dedykowanego osobom (właścicielom lub dzierżawcom użytków rolnych), na terenie których planują oni montaż instalacji fotowoltaicznej, turbin wiatrowych lub pomp ciepła. W pierwszej części programu wysokość wsparcia wynosi do 20 proc. kosztów (min. 15.000 zł, maks. 25.000 zł plus dodatek 10.000 zł przy instalacji hybrydowej). W drugiej części programu “Agroenergia” jest to już do 100 proc. kosztów (w formie pożyczki) i do 50 proc. kosztów (w przypadku dotacji), maksymalnie 2.500.000 zł.
Zainteresowani inwestycją w pompę ciepła mogą również skorzystać z kredytu na pompę ciepła, który jest w ofercie wielu banków.
Cena pompy ciepła 2023 a jej opłacalność
Pompy ciepła cieszyły się do tej pory tak dużą popularnością przede wszystkim ze względu na możliwość dużej obniżki kosztów ogrzewania i uniezależnienie się od rosnących cen paliw kopalnych. Przy dotychczasowych cenach prądu i dzięki możliwości skorzystania z dotacji, inwestycja w pompę ciepła zwracała się już w ciągu kilku lat. Pod względem bowiem kosztów eksploatacyjnych urządzenia te były konkurencyjne w stosunku do technologii bazujących na paliwach kopalnych.
Dobrą wiadomością jest jednak to, że pomimo podwyżek cen prądu w 2023 roku, pompa ciepła będzie nadal najtańszym sposobem ogrzania domu. W zależności od typu urządzenia, koszt ogrzewania nim pomieszczeń i przygotowania c.w.u. wynosi od 1.378 zł (pompa ciepła typu solanka/woda z ogrzewaniem podłogowym) do 5.210 zł rocznie (pompa ciepła typu powietrze/woda z grzejnikami):
Roczny koszt przygotowania c.w.u. i ogrzewania pompą ciepła domu w standardzie WT 2017 i EU=80 kWh/m2rok) z dopłatami do paliw i energii 2022/2023. Źródło: POBE
Rząd przyjął bowiem korzystny dla użytkowników pomp projekt ustawy dotyczący cen prądu na przyszły rok. Stawki za energię elektryczną w 2023 roku powinny utrzymać się na poziomie tych z 2022 roku, do limitu zużycia wynoszącego 2.000 kWh rocznie (w przypadku rodzin z Kartą Dużej Rodziny i rolników jest on podniesiony do 3.000 kWh).
Z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 finansowany jest również dodatek elektryczny, którym objęte zostały gospodarstwa domowe wykorzystujące prąd do ogrzewania (nie przysługuje on gospodarstwom, których domowa instalacja jest zasilana instalacją fotowoltaiczną, nawet wtedy gdy do ogrzewania wykorzystywana jest pompę ciepła). Jednorazowe dofinansowania w wysokości:
- 1.000 zł, otrzymają gospodarstwa, których zużycie energii elektrycznej w 2021 roku nie przekroczyło 5 MWh;
- 1.500 zł, otrzymają gospodarstwa, których zużycie energii elektrycznej w 2021 roku przekroczyło 5 MWh.
Warunkiem otrzymania dodatku elektrycznego jest uzyskanie wpisu lub zgłoszenie źródła ogrzewania do CEEB. Natomiast, aby otrzymać dodatek elektryczny o podwyższonej kwocie, konieczne jest dołączenie do wniosku rozliczenia z przedsiębiorstwem energetycznym, potwierdzające zużycie energii elektrycznej w 2021 roku przekraczające 5 MWh.
