Przychód a dochód – jaka jest różnica?
Przychód nie jest tym samym, co dochód. Różnica jest istotna – o czym dobrze wiedzą przedsiębiorcy. Niestety pomyłka ta zdarza się wielu osobom, co później może wiązać się nieprzyjemnościami. Przykładowo, czy zainwestowałbyś swoje oszczędności w firmę, która generuje miliony przychodu, ale nie ma ani grosza dochodu? Jak to świadczy o kondycji przedsiębiorstwa? Czy firmie opłaca się nie mieć dochodów? Żeby to zrozumieć potrzebujemy znać różnicę między przychodem a dochodem.
Co to jest przychód?
Przychód to korzyść materialna jaką uzyskaliśmy w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej, stosunku pracy, pracy nakładczej, dokonania transakcji czy posiadania nieruchomości. Przychód jest łączną wartością ze sprzedaży dóbr towarów lub usług netto – czyli bez odprowadzenia należnego podatku VAT. Innymi słowy, przychód to suma pieniędzy (dowolny rodzaj przysporzenia majątku) wraz ze wszystkimi wynikającymi z tego należnościami. Pełen katalog przysporzeń znajdziemy w art.14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zauważmy, że do przychodów wliczają się kwoty należne. Również te, które nie zostały faktycznie otrzymane (z wyłączeniem zwrotów i udzielonych upustów, bonifikat i skont). Dlatego przychody nie oddają rzeczywistej kondycji przedsiębiorstwa.
W przypadku czynnych podatników VAT przychód to wartość netto ze sprzedaży towarów i usług. Weźmy taki oto przykład: Andrzej wystawił fakturę VAT za sprzedaż towarów wartych 2460 zł brutto. Podatek VAT to w tym przypadku 460 zł. Zatem przychód dla wartości netto to 2000 zł. W dodatku, jeśli Andrzej rozlicza się w okresie miesięcznym, a termin płatności został ustalony z klientem na następny miesiąc, to – pomimo, że Andrzej nie otrzymał jeszcze zapłaty – musi on rozpoznać w rachunkach 2000 zł przychodu.
Czym jest dochód?
Odejmując od przychodu, koszty jego pozyskania otrzymujemy dochód. Najprościej jest to przedstawione na poniższym wzorze:
Dochody są dobrym wskaźnikiem kondycji przedsiębiorstwa dlatego, że dochód jest albo wypracowanym zyskiem firmy, albo stratą. Innymi słowy firma przynosząca dochody nie tylko zarabia na swoje utrzymanie, ale i powiększa kapitał, którym może dysponować. Wyróżnia się dwa rodzaje dochodu:
dochód brutto (przychód minus koszty uzyskania przychodu przed opodatkowaniem),
dochód netto (przychód minus koszty uzyskania przychodu, minus podatek dochodowy) inaczej dochód “do ręki”.
Spójrzmy na taki oto przykład. Firma X wypracowała w czerwcu 25 tys. przychodu. Koszt jego uzyskania wyniósł 15 tys. zł. Zatem dochód brutto to 10 tys. zł. Jeśli przyjmiemy, że od dochodu brutto firma X ma do zapłacenia podatek dochodowy w wysokości 17%, to po jego odliczeniu, otrzymamy dochód netto w wysokości 8300 zł.
(Pamiętajmy, że to przykład uproszczony, który nie bierze pod uwagę rocznego okresu rozliczeniowego, zaliczek na podatek dochodowy, formy opodatkowania czy odliczenia 7,75% składki zdrowotnej).
Koszty uzyskania przychodu – czym one są?
Aby obliczyć dochód, musimy wiedzieć, co zalicza się do kosztów uzyskania przychodu. Nasze wydatki mogą zostać wliczone do kosztów przychodu, gdy:
zostały poniesione, aby osiągnąć przychód albo w celu utrzymania lub zabezpieczenia przychodu,
są nierozerwalnie związane z prowadzoną działalnością,
nie noszą cech wydatków osobistych dla przedsiębiorcy,
są należycie udokumentowane.
Wśród kosztów uzyskania przychodu wymienia się koszty bezpośrednie i pośrednie. Bezpośrednie koszty uzyskania przychodu to takie, które mają ścisły związek z prowadzoną działalnością – np. zakup towaru czy sprzętu. Są to wydatki jednoznacznie związane z uzyskaniem przychodu.
Pośrednie koszty uzyskania przychodu nadal muszą być związane z działalnością przedsiębiorcy, ale ich charakter nie jest już jednoznaczny. Może to być przykładowo czynsz, zakup paliwa, opłata za usługi księgowej, odsetki od kredytu hipotecznego itp.
W art. 23 ustawy o PIT znajdziemy katalog kosztów, które nie mogą zostać wliczone do kosztów uzyskania przychodu.
Przychód a dochód – co trzeba wiedzieć?
Jak widać różnica między przychodem a dochodem jest znacząca. To właśnie na podstawie dochodu należy ocenić kondycję finansową przedsiębiorstwa. Myląc dochód z przychodem w takiej sytuacji możemy podjąć błędną (i kosztowną) decyzję. Aby uniknąć dalszych nieporozumień, poniżej znajdziesz najważniejsze różnice między przychodem a dochodem.
Przychód i dochód liczy się dla określonego czasu, np. miesiąca kwartału lub roku
Dochód to przychód minus koszty uzyskania przychodu
Dochód brutto = przychód – koszty uzyskania przychodu
Dochód netto = przychód – koszty uzyskania przychodu – podatek dochodowy
Od dochodów odliczany jest podatek dochodowy. Koszty uzyskania przychodu pozwalają ten podatek obniżyć (oraz m.in. wybór formy opodatkowania).
W przychodach ewidencjonowane są także środki, których przedsiębiorca jeszcze faktycznie nie otrzymał – dlatego przychód stanowi złą podstawę do oceny sytuacji finansowej.
