Biała Księga Transformacji: rząd chce, by inwestycje w transformację energetyczną „zwróciły się z nawiązką”
W środę, 23 kwietnia, podczas konferencji zorganizowanej w ramach polskiej prezydencji w Radzie UE oraz 17. Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach, Ministerstwo Przemysłu przedstawiło założenia Białej Księgi Transformacji. Dokument ma określić kluczowe kierunki i zasady transformacji energetycznej polskich regionów górniczych, podkreślając, że inwestycje w ten proces mogą przynieść gospodarce wymierne zyski.

Transformacja energetyczna jako inwestycja, nie koszt
„Jeśli dobrze to rozegramy, transformacja może spłacić się sama” – zaznaczyła Joanna Pauly, dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich i Spraw Zagranicznych w Ministerstwie Przemysłu, która kieruje zespołem odpowiedzialnym za przygotowanie Białej Księgi.
Jak podkreślono, transformacja energetyczna to nie tylko konieczność wynikająca z polityki klimatycznej, ale także potencjalne źródło zysków dla lokalnych społeczności, gospodarki oraz budżetu państwa. Wśród obszarów inwestycyjnych wymieniono m.in. rozwój OZE, modernizację sieci przesyłowych, rewitalizację terenów poprzemysłowych oraz wsparcie dla nowych modeli lokalnej gospodarki.
Regiony górnicze pod szczególnym nadzorem – co zakłada Biała Księga?
Transformacja górnictwa w Polsce to wyzwanie o skali społecznej, gospodarczej i demograficznej. Z danych przedstawionych przez resort wynika, że w przemyśle wydobywczym zatrudnionych jest bezpośrednio i pośrednio ponad 300 tys. osób, a w Terytorialnym Planie Sprawiedliwej Transformacji dla woj. śląskiego wskazuje się aż na 400 tys. osób zależnych od branży.
Jednocześnie produkcja węgla w Polsce spada szybciej, niż wcześniej zakładano:
- 2022 r.: 39 mln ton,
- 2023 r.: 36 mln ton,
- 2024 r.: 32 mln ton.
To oznacza nie tylko wyzwania dla rynku energii, ale też zagrożenie wyludnieniem regionów i rozpadem lokalnych społeczności. Według Joanny Pauly, skuteczna transformacja może jednak te procesy zatrzymać, jeśli zostanie dobrze zaplanowana i przeprowadzona.
Trzy wymiary transformacji: regionalny, sektorowy, procesowy
Ministerstwo Przemysłu podkreśla, że fundamentem Białej Księgi jest podejście oparte na trzech wymiarach:
- Regionalnym – z uwzględnieniem lokalnych specyfik i wyzwań subregionów.
- Sektorowym – obejmującym wsparcie dla ludzi, przemianę gospodarki oraz tworzenie nowych miejsc pracy.
- Procesowym – wskazującym na etapy: planowanie, realizację programów i ich skalowanie.
Kluczowe elementy planu obejmują m.in. indywidualne ścieżki przekwalifikowania pracowników, wsparcie dla dywersyfikacji przemysłu, rozwój stref poprzemysłowych z zachętami inwestycyjnymi oraz tworzenie spółek celowych dla projektów rewitalizacyjnych.
„Transformacja musi być oddolna, ale wspierana odgórnie”
Jednym z wniosków wynikających z analizy międzynarodowych doświadczeń, na które powołuje się resort, jest konieczność łączenia działań lokalnych ze wsparciem rządu oraz instytucji międzynarodowych.
Za szczególnie ważne uznano:
- jasną wizję lokalną,
- aktywne zaangażowanie społeczności w projektowanie zmian,
- stabilne ramy instytucjonalne i finansowe.
Jednym z mechanizmów wsparcia ma być Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego, który ma integrować środki krajowe i zagraniczne, kierując je na strategiczne inwestycje.
Co dalej? Konsultacje Białej Księgi już wkrótce
Ministerstwo zapowiada, że projekt Białej Księgi zostanie niebawem poddany konsultacjom międzyresortowym oraz otwartym konsultacjom publicznym. Celem jest publikacja finalnej wersji dokumentu jeszcze w czasie polskiej prezydencji w Radzie UE – w czerwcu 2025 roku.
„Wszystko to musi dziać się szybko, gdyż czas gra przeciwko nam zarówno, jeśli chodzi o klimat, jak i demografię” – podsumowała Joanna Pauly.
Zobacz również:
- Hennig-Kloska: „Nie ma odwrotu od transformacji energetycznej”
- NetZeroEnergy 2025: Polska stawia na innowacje i bezpieczeństwo energetyczne
- Transformacja energetyczna zagrożeniem dla 120 tys. brytyjskich pracowników
Źródło: PAP
Może Cię również zainteresować
Westpac i UOB finansują 100MW magazyn energii Bramley w Wielkiej Brytanii
Australiański Westpac oraz singapurski UOB udzielają finansowania dłużnego dla projektu Bramley BESS w Hampshire – jednej z największych działających instalacji magazynowania energii w Europie. Inwestycja ma znaczenie strategiczne dla brytyjskiego systemu elektroenergetycznego.
Niemcy i Wielka Brytania połączą się podmorskim rurociągiem wodorowym
GASCADE i National Gas planują stworzenie podmorskiego połączenia wodorowego między Niemcami a Wielką Brytanią. Projekt ma wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne Europy, wspierać dekarbonizację przemysłu i zwiększyć elastyczność rozwijającej się gospodarki wodorowej.
Przełom w produkcji zielonego wodoru. Koreańczycy pokazali system działający wyłącznie dzięki słońcu
Koreański Instytut Maszyn i Materiałów (KIMM) opracował nową technologię, która może zrewolucjonizować produkcję wodoru przy użyciu naturalnego światła słonecznego. Dzięki uproszczeniu procesu i zwiększeniu wydajności ogniw fotoelektrochemicznych, możliwa staje się masowa i opłacalna produkcja zielonego wodoru.
Hydrogen Bank: UE rozdaje 992 mln euro. Hiszpania i Norwegia zgarniają najwięcej
Komisja Europejska przeznacza prawie 1 mld euro na rozwój zielonego wodoru w ramach Hydrogen Bank. Wsparcie otrzyma 15 projektów, głównie w Hiszpanii i Norwegii. Celem jest produkcja 2,2 mln ton odnawialnego wodoru w dekadę. To ważny krok, ale eksperci wskazują na bariery infrastrukturalne.
Ponad 2,5 mld zł na „Dystrybucję kolejową 4.0.” – PGE modernizuje sieć zasilającą kolej
PGE otrzymała ponad 2,56 mld zł na modernizację sieci dystrybucyjnej dla kolei. Projekt zwiększy bezpieczeństwo, jakość energii i umożliwi integrację OZE z infrastrukturą kolejową.
Zmiany w zagospodarowaniu elektroodpadów coraz bliżej. Resort klimatu szykuje nowe obowiązki dla użytkowników PV
Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad nowelizacją przepisów dotyczących zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Projekt zakłada m.in. nowe obowiązki dla użytkowników starszych paneli fotowoltaicznych oraz wprowadzenie instytucji autoryzowanego przedstawiciela dla zagranicznych firm. Nowela ma dostosować polskie przepisy do unijnego prawa i może wejść w życie jeszcze w tym roku.
Komentarze