Chiński reaktor na Księżycu i wsparcie dla Rosji w obchodzeniu sankcji
Chiny i Rosja rozważają budowę reaktora jądrowego na Księżycu, który zasili Międzynarodową Stację Badawczą Księżyca (ILRS). Inicjatywa ma ruszyć w ciągu najbliższej dekady i stanowi element szerszej rywalizacji z programem Artemis prowadzonym przez NASA.

Reaktor jądrowy na potrzeby ILRS
Jak wskazuje Reuters, podczas konferencji w Szanghaju, Pei Zhaoyu, główny inżynier misji Chang’e-8 planowanej na 2028 rok, zaprezentował możliwe źródła zasilania Międzynarodowej Stacji Badawczej Księżyca (ILRS), którą Chiny budują we współpracy z Rosją. Wśród rozważanych rozwiązań znalazły się m.in. duże instalacje fotowoltaiczne, rurociągi i kable do przesyłu ciepła oraz energii elektrycznej, a także – po raz pierwszy oficjalnie – reaktor jądrowy.
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami Roskosmosu z 2023 roku, plan zakłada budowę reaktora jądrowego na powierzchni Księżyca Jednostka ta miałaby stanowić kluczowy element infrastruktury energetycznej ILRS. Obecność tego elementu w oficjalnej prezentacji chińskiego przedstawiciela sugeruje, że Pekin popiera projekt, mimo że dotąd nie został on formalnie ogłoszony.
Rosja liderem w kosmicznej energetyce jądrowej?
Wu Weiren, główny projektant chińskiego programu eksploracji Księżyca, podkreślił, że Rosja ma przewagę w dziedzinie energetyki jądrowej, szczególnie w kontekście wysyłania reaktorów w przestrzeń kosmiczną. Jak powiedział:
„W tym zakresie Rosja ma naturalną przewagę. Jeśli chodzi o elektrownie jądrowe, szczególnie te wysyłane w kosmos, prowadzi na świecie – wyprzedza Stany Zjednoczone.”
Dodał również:
„Po wcześniejszych niepowodzeniach w rozmowach dotyczących reaktora kosmicznego, mam nadzieję, że tym razem oba kraje wspólnie wyślą go na Księżyc.”
ILRS kontra Artemis – wyścig technologiczny
Budowa stacji ILRS wpisuje się w długofalowe ambicje Chin, które chcą stać się potęgą kosmiczną i wysłać astronautów na Księżyc do 2030 roku. Misja Chang’e-8 ma odegrać kluczową rolę w przygotowaniu infrastruktury pod załogową bazę. Według Wu Weirena, „podstawowy model” stacji badawczej zlokalizowanej w rejonie południowego bieguna Księżyca ma być gotowy do 2035 roku.
Inicjatywa ta stanowi bezpośrednią odpowiedź na amerykański program Artemis, który zakłada powrót astronautów NASA na powierzchnię Księżyca już w grudniu 2025 roku.
Międzynarodowa współpraca i projekt „555”
ILRS nie ogranicza się jedynie do współpracy rosyjsko-chińskiej. Chiny planują również utworzenie projektu „555”, który ma na celu zaangażowanie 50 krajów, 500 międzynarodowych instytutów badawczych oraz 5000 zagranicznych naukowców do współpracy przy eksploracji Księżyca.
Podczas konferencji w Szanghaju swoje prezentacje przedstawili także naukowcy z Roskosmosu. Zapowiedzieli oni badania mineralne oraz poszukiwania wody, a także możliwość wykorzystania materiałów księżycowych jako paliwa.
Rosyjsko-chińska współpraca napędzana napięciami z Zachodem
Choć koncepcja ILRS została ogłoszona jeszcze przed inwazją Rosji na Ukrainę w 2022 roku, chińscy analitycy zauważają, że obecne napięcia międzynarodowe wzmacniają współpracę Rosji i Chin. Według Liu Ying, badaczki Chińskiej Akademii Dyplomatycznej, szybki rozwój technologiczny Chin może pomóc Rosji w przezwyciężeniu skutków sankcji, które utrudniają dostęp do zachodnich technologii.
Jak zauważyła Liu: Chiny mogą „złagodzić presję” na Rosję i pomóc jej osiągnąć „nowe przełomy w dziedzinie wystrzeliwania satelitów, eksploracji Księżyca i budowy stacji kosmicznych.”
Zobacz również:
- Prąd z kosmosu już w 2026. Brzmi jak S-F? Aetherflux z finansowaniem
- Prąd z kosmosu? Niech będzie, byle tanio i stabilnie
- Lockheed Martin testuje pionowe panele PV dla misji księżycowych
Źródło: Eduardo Baptista dla Reuters
Może Cię również zainteresować
Rewolucja w transporcie Indii – ponad 14 tys. (!) e-busów trafi do 5 miast
Rząd Indii ogłosił uruchomienie kolejnej fazy programu PM e-Drive. W jej ramach ponad 14 tys. autobusów elektrycznych trafi do największych miast kraju. Całkowity budżet inicjatywy przekroczy 10 900 crore rupii (ok. 533 mln zł), a działania potrwają do marca 2026 r.
Westpac i UOB finansują 100MW magazyn energii Bramley w Wielkiej Brytanii
Australiański Westpac oraz singapurski UOB udzielają finansowania dłużnego dla projektu Bramley BESS w Hampshire – jednej z największych działających instalacji magazynowania energii w Europie. Inwestycja ma znaczenie strategiczne dla brytyjskiego systemu elektroenergetycznego.
Niemcy i Wielka Brytania połączą się podmorskim rurociągiem wodorowym
GASCADE i National Gas planują stworzenie podmorskiego połączenia wodorowego między Niemcami a Wielką Brytanią. Projekt ma wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne Europy, wspierać dekarbonizację przemysłu i zwiększyć elastyczność rozwijającej się gospodarki wodorowej.
Przełom w produkcji zielonego wodoru. Koreańczycy pokazali system działający wyłącznie dzięki słońcu
Koreański Instytut Maszyn i Materiałów (KIMM) opracował nową technologię, która może zrewolucjonizować produkcję wodoru przy użyciu naturalnego światła słonecznego. Dzięki uproszczeniu procesu i zwiększeniu wydajności ogniw fotoelektrochemicznych, możliwa staje się masowa i opłacalna produkcja zielonego wodoru.
Hydrogen Bank: UE rozdaje 992 mln euro. Hiszpania i Norwegia zgarniają najwięcej
Komisja Europejska przeznacza prawie 1 mld euro na rozwój zielonego wodoru w ramach Hydrogen Bank. Wsparcie otrzyma 15 projektów, głównie w Hiszpanii i Norwegii. Celem jest produkcja 2,2 mln ton odnawialnego wodoru w dekadę. To ważny krok, ale eksperci wskazują na bariery infrastrukturalne.
Ponad 2,5 mld zł na „Dystrybucję kolejową 4.0.” – PGE modernizuje sieć zasilającą kolej
PGE otrzymała ponad 2,56 mld zł na modernizację sieci dystrybucyjnej dla kolei. Projekt zwiększy bezpieczeństwo, jakość energii i umożliwi integrację OZE z infrastrukturą kolejową.
Komentarze