Ciepło z OZE i pomp zamiast węgla – nowa strategia rządu
Polski sektor ciepłowniczy stoi przed wielką zmianą. Ministerstwo Klimatu i Środowiska opracowało „Strategię transformacji ciepłownictwa do 2040 r.”, która zakłada odejście od paliw kopalnych na rzecz rozwiązań bezemisyjnych. Kluczowe będą elektryfikacja, OZE, magazyny ciepła i cyfryzacja.
Dlaczego transformacja ciepłownictwa jest konieczna?
W Polsce większość gospodarstw domowych nadal korzysta z ciepła wytwarzanego z węgla, gazu lub oleju opałowego. Tymczasem rosnące ceny tych surowców oraz pogłębiający się kryzys klimatyczny powodują, że konieczne są szybkie i zdecydowane zmiany.
Sektor ciepłowniczy zużywa około 1/3 energii pierwotnej w Polsce i odpowiada za 1/5 emisji CO₂. Transformacja tego obszaru ma więc kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów klimatycznych i poprawy bezpieczeństwa energetycznego obywateli.
Strategia transformacji do 2040 r. – główne założenia
Ministerstwo Klimatu i Środowiska opracowało plan działania, który ma zrewolucjonizować sposób, w jaki ogrzewamy domy. „Strategia transformacji ciepłownictwa do 2040 r.” to kompleksowy dokument, który obejmuje działania systemowe i technologiczne.
Technologie bezemisyjne zamiast paliw kopalnych
Strategia zakłada stopniowe zastępowanie tradycyjnych źródeł ciepła technologiami nisko- i zeroemisyjnymi. Kluczowe rozwiązania to:
- pompy ciepła,
- kolektory słoneczne,
- kotły elektrodowe,
- magazyny ciepła, które przechowują nadmiar energii i stabilizują system.
Wdrażanie tych technologii ma zapewnić mieszkańcom niższe i bardziej przewidywalne koszty ogrzewania.
Integracja ciepłownictwa z sektorem elektroenergetycznym
Nowoczesne ciepłownictwo ma być ściśle zintegrowane z krajową elektroenergetyką. Chodzi o wykorzystanie nadwyżek energii z OZE do produkcji ciepła oraz rozwój systemów kogeneracyjnych, które jednocześnie produkują prąd i ciepło.
Dzięki takiemu podejściu możliwe będzie m.in. stabilizowanie pracy sieci energetycznych oraz zwiększenie efektywności całego systemu.
Zwiększenie efektywności energetycznej
Ważnym elementem strategii jest poprawa efektywności energetycznej systemów ciepłowniczych. Zakłada się:
- redukcję strat przesyłowych poprzez modernizację sieci,
- aktualizację norm technicznych (m.in. niższe temperatury zasilania),
- racjonalizację mocy zamawianych przez odbiorców,
- szeroko zakrojoną termomodernizację budynków,
- wykorzystanie ciepła odpadowego z przemysłu i procesów technologicznych.
Cyfryzacja i nowe taryfy
Transformacja nie obejdzie się bez cyfryzacji systemów ciepłowniczych. Umożliwi to lepsze zarządzanie zużyciem energii i szybsze reagowanie na zmiany w zapotrzebowaniu.
Planowana jest również zmiana modelu taryfowego. Nowe przepisy mają umożliwić efektywniejsze wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w systemach ciepłowniczych.
Inwestycje, współpraca i edukacja kluczowe dla sukcesu
Transformacja sektora wymaga znacznych nakładów finansowych oraz szerokiej współpracy między różnymi podmiotami. Dlatego już w październiku 2024 r. powołano zespół ds. transformacji ciepłownictwa.
W skład zespołu wchodzą przedstawiciele ponad 40 organizacji – od firm i instytutów badawczych po instytucje finansujące. Jego zadaniem jest:
- przyspieszenie elektryfikacji ciepłownictwa,
- identyfikacja barier legislacyjnych i technicznych,
- ocena potencjału rynkowego,
- wskazanie możliwych źródeł finansowania transformacji.
Jak podkreśliła wiceministra klimatu i środowiska Urszula Zielińska:
Zobacz również:– Elektryfikacja ciepłownictwa, połączona z magazynowaniem ciepła i integracją różnych źródeł energii, to konieczny krok w kierunku obniżenia cen ogrzewania. To także konkretna korzyść dla polskich rodzin.
- Fit for 55: Polska potrzebuje nawet 500 mld zł na transformację ciepłownictwa
- 160 mln zł na cyfrowe ciepłownictwo – ruszył III nabór wniosków do NFOŚiGW
- Gniezno z nowoczesnym ciepłownictwem. NFOŚiGW podpisuje umowę o dofinansowanie na 2,7 mln zł
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025
Ponad 6 TWh energii z wysokosprawnej kogeneracji zyska wsparcie państwa – rozstrzygnięto drugą w tym roku aukcję na premię kogeneracyjną.
Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii
Qair Polska zapowiada ambitne cele na najbliższe lata – do 2030 roku chce dostarczać ponad 5 TWh energii odnawialnej rocznie dla odbiorców w Polsce. Kluczowe mają być rozwój magazynów energii, hybrydyzacja instalacji i zmiany legislacyjne – w tym ustawa wiatrakowa.
ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii
Rosnące znaczenie ESG nie ogranicza się już do spełniania wymogów prawnych. Coraz więcej firm dostrzega w nim szansę na budowanie przewagi konkurencyjnej i długoterminowego sukcesu. Przejście od compliance do strategicznego zarządzania ESG staje się nowym standardem – także w Polsce.
Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania
Naturalny wodór może stać się istotnym źródłem czystej energii dla przemysłu i trudnych do dekarbonizacji sektorów. Najnowszy przegląd badawczy opublikowany 13 maja 2025 r. w Nature Reviews Earth & Environment ujawnia, w jakich warunkach dochodzi do jego powstawania i akumulacji w skorupie kontynentalnej. To pierwszy tak kompleksowy opis geologicznych procesów, które mogą zadecydować o przyszłości „białego wodoru”.
177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych
Rola agencji kredytów eksportowych (ECA) w finansowaniu energetyki rośnie, zwłaszcza w kontekście wsparcia transformacji energetycznej. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) po raz pierwszy uwzględniła ich działania w swoim sztandarowym raporcie World Energy Investment 2025. Od 2014 r. ECAs udzieliły wsparcia energetycznego o wartości 177 mld USD, z czego coraz większa część trafia do projektów związanych z OZE.
Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej
Deszcz może nie tylko podlewać uprawy czy zasilać rzeki, ale – jak pokazuje tekst Rose Morrison w Renewable Energy Magazine – również dostarczać energii elektrycznej. Dzięki nowatorskim technologiom, takim jak plug flow czy piezoelektryczne dyski, opady zyskują nową rolę w miksie OZE.
Komentarze