Co to jest OZE?
OZE, czyli odnawialne źródła energii to alternatywa dla konwencjonalnych, emisyjnych źródeł energii takich jak węgiel czy gaz ziemny. W artykule szczegółowo wyjaśniamy, co to jest OZE i jakie są rodzaje odnawialnych źrodeł energii.

Co to jest OZE?
OZE to skrót od Odnawialnych Źródeł Energii. Odnawialne źródła energii to zasoby naturalne, które nie ulegają wyczerpaniu i mogą być używane do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Ich wykorzystanie nie generuje emisji gazów cieplarnianych, co czyni je kluczowym elementem walki z zmianami klimatu i budowania zrównoważonej przyszłości. Przeciwieństwem źródeł odnawialnych są nieodnawialne źródła energii, których zasoby odtwarzają się bardzo powoli lub też wcale. Należą do nich m.in. węgiel, gaz ziemny, czy ropa naftowa.
Definicja OZE
Definicję OZE znajdziemy m.in. w ustawie o odnawilanych źródłach energii. Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, OZE to:
Odnawialne, niekopalne źródła energii obejmujące energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otoczenia, energię otrzymywaną z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego, biometanu, biopłynów oraz z wodoru odnawialnego.
Rodzaje Odnawialnych Źródeł Energii
Do odnawialnych źródeł energii zaliczamy:
- energię słoneczną,
- energię wiatrową,
- hydroenergię,
- biomasę,
- energię cieplną z otoczenia,
Każdy z powyższych rodzajów odnawialnych źródeł energii charakteryzuje się tym, że w naturalny i szybki sposób uzupełnia się, nie generując przy zanieczyszczeń powietrza. Są to również zasoby dostępne w podobnej ilości na całej Ziemii, co sprawia, że każdy kraj może korzystać z nich samodzielnie, uniezależniając się energetycznie od pozostałych.
Odnawialne źródła energii – przykłady
Jako że nie każdy musi wiedzieć, jakie konkretnie rozwiązania stoją za poszczególnymi odnawialnymi źródłami energii, mamy dla Was liste przykładów odnawialnych źródeł energii i ich wykorzystania.
OZE ze słońca
Energia słoneczna jako OZE, odnosi się do wykorzystania światła i/lub ciepła pochodzącego ze Słońca. Zasoby te są w dostępne na całym świecie w bardzo zbliżonej ilości co sprawia, że energia słoneczna stanowi jeden z najpopularniejszych rodzajów OZE.
W przypadku OZE ze słońca jedną z opcji jest generacja energii elektrycznej za pomocą tzw. paneli fotowoltaicznych, czyli inaczej mówiąc fotowoltaiki. W skrócie działa to tak, że promienie słoneczne sa pochłaniane przez panele fotowoltaiczne. To sprawia, że pojawia się ruch ładunków elektrycznych, znany nam jako prąd.
Inna opcja to pozyskiwanie ciepła słonecznego z pomocą kolektorów słonecznych. Płaska powierzchnia kolektora pochłania enerię ze słońca i ogrzewa znajdującą się w jego wnętrzu instalację z tzw. czynnikiem grzewczym (zwykle jest to np. woda z glikolem). Czynnik oddaje potem ciepło np. do zbiornika z C.W.U.
Czy wiesz, że ilość promieni słonecznych docierających do Ziemi w ciągu jednej godziny wystarczyłaby do pokrycia zapotrzebowania na energię całej planety z całego roku?
Energia wiatrowa jako OZE
Innym popularnym przykładem OZE jest wiatr. W tym przypadku, tzw. turbina wiatrowa (główny element elektrowni wiatrowej) przekształca energię kinetyczną podmuchów wiatru w energię elektryczną. Jak to jest możliwe w praktyce? Wiejący wiatr porusza specjalnie wyprofilowane łopaty elektrowni wiatrowej. Te z kolei napędzają wał turbiny i generator, który wytwarza prąd.
Ilość energii pozyskanej z wiatru zależy od wielu czynników, w tym przede wszystkim od wysokości elektrowni wiatrowej. Im wyżej znajduje turbina, tym wyższa jest prędkość wiatru i produkcja prądu. Znaczenie ma również lokalizacja.
Największa na świecie turbina wiatrowa, znana jako GE Haliade-X, może wytwarzać do 14 megawatów mocy, co jest wystarczające do zasilenia około 12 tysięcy domostw. Co więcej, wysokość tej turbiny wynosi około 260 metrów, co czyni ją wyższą niż Statua Wolności i Wieża Eiffla
Woda jako odnawialne źródła energii
Energia wodna to odnawialne źródło energii, które wykorzystuje energię kinetyczną płynącej wody do wytwarzania prądu. Potencjał do generowania prądu mają m.in. fale morskie, sztuczne i naturalne wodospady, pływy morskie (przypływy i odpływy).
Elektrownie wodne wykorzystują zapory, turbiny i generatory do przekształcania ruchu wody w energię elektryczną. Oprócz tradycyjnych elektrowni wodnych, istnieje też potencjał wykorzystania energii fal morskich i pływów. Fale morskie generują energię, która może być przechwytywana przez specjalne turbiny. Z kolei pływy morskie powodują regularne zmiany poziomu wody, co również można wykorzystać do wytwarzania prądu.
Energię z wody produkuje się zatem w podobny sposób co energię z wiatru – różnica polega jedynie na nośniku energii.
Fale morskie w oceanach na świecie byłyby w stanie wyprodukować do ok. 80000 TWh prądu rocznie. Tyle wystarczyłoby, by kilkukrotnie pokryć światowe zapotrzebowanie na energię elektryczną.
Biomasa jako odnawialne źródło energii
Inny przykład OZE to biomasa, która obejmuje materiały pochodzenia organicznego, takie jak drewno, rośliny, odpady zwierzęce i biopaliwa. Biomasa może być wykorzystywana do wytwarzania ciepła, prądu i biopaliw. Spalanie biomasy uwalnia energię cieplną, która może być wykorzystywana do ogrzewania domów i budynków, a także do wytwarzania prądu w elektrowniach. Biomasa może być również przetwarzana na biopaliwa, takie jak biodiesel i biogaz, które mogą być wykorzystywane do zasilania transportu.
Biomasa jest neutralna dla klimatu, ponieważ przy spalaniu uwalnia tyle dwutlenku węgla, ile potrzebują rośliny w procesie fotosyntezy. Nie jest to jednak idealne rozwiązanie, ponieważ spalanie biomasy wiąże się z emisją szkodliwych substancji.
Biomasa to najstarsze źródło energii wykorzystywane przez człowieka. Już od czasów prehistorycznych ludzie wykorzystywali drewno do ogrzewania i gotowania.
OZE – energia geotermalna i nie tylko
Ostatnim, najpopularniejszym OZE jest ciepło otoczenia, czyli energia cieplna zgromadzona w powietrzu, wodzie i gruncie. Może być wykorzystywana do ogrzewania i chłodzenia budynków oraz do produkcji ciepłej wody użytkowej.
Najpopularniejszym OZE opierającym się na cieple otoczenia, jest energia geotermalna, czyli energia cieplna pochodząca z wnętrza Ziemi. Może być wykorzystywana do ogrzewania i chłodzenia budynków, do produkcji ciepłej wody użytkowej, a także do wytwarzania prądu.
Przykładem urządzeń wykorzystujących energię geotermalną lub energię otoczenia są pompy ciepła. W dużym uproszczeniu działają one tak, że odbierają energię, która niemal zawsze znajduje się w otoczeniu i „pompuje” ją do budynku. Źródłem tej energii może być powietrze, woda, ale też np. grunt. W ten sposób, pobierając 1 kWh energii elektrycznej, pompa ciepła może dostarczyć średnio 3 kWh energii cieplnej. Dowiedz się więcej jak działa pompa ciepła.
Czy wiesz, że pomysł wykorzystania pompy ciepła pojawił się już w … 1852 roku? To właśnie wtedy Lord Kelvin (tak, ten od skali Kelvina) proponował użycie systemu opartego na pompach ciepła do ogrzewania pomieszczeń.
Odnawialne Źródła Energii – FAQ
- Dlaczego OZE są ważne? OZE przyczyniają się do redukcji emisji gazów cieplarnianych, ograniczają zależność od paliw kopalnych, wspierają zrównoważony rozwój i tworzą nowe miejsca pracy. Są kluczowe dla walki ze zmianami klimatycznymi.
- Czy OZE są konkurencyjne cenowo w porównaniu do tradycyjnych źródeł energii? Koszty OZE znacząco spadły w ciągu ostatnich lat, czyniąc je coraz bardziej konkurencyjnymi. W wielu przypadkach energia odnawialna jest już tańsza lub porównywalna cenowo z tradycyjnymi źródłami energii.
- Jakie są największe wyzwania związane z OZE? Największe wyzwania związane z OZE to potrzeba magazynowania energii, zmienność produkcji energii oraz wysokie koszty inwestycyjne. Ponadto wymagają one zmian w infrastrukturze energetycznej.
- Czy OZE mogą zaspokoić globalne zapotrzebowanie na energię? OZE mają potencjał, aby zaspokoić znaczną część globalnego zapotrzebowania na energię, zwłaszcza gdy będą wspierane przez technologie magazynowania energii i inteligentne sieci energetyczne.
- Jak OZE wpływają na środowisko? OZE mają znacznie mniejszy wpływ na środowisko niż paliwa kopalne, minimalizując emisję gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń oraz ograniczając degradację środowiska i zużycie wody.
Może Cię również zainteresować
Sinovoltaics ostrzega: fotowoltaika w Europie pod presją zmian
Sinovoltaics opublikowało najnowszą wersję mapy łańcucha dostaw modułów fotowoltaicznych w Europie, Turcji, Egipcie i Kazachstanie. Choć dodano kilku nowych producentów, raport wskazuje także na falę zamknięć zakładów i bankructw. Obecna zdolność produkcyjna regionu to 21 GW modułów, 3,2 GW ogniw i 1,5 GW wlewków krzemowych
Bruksela naciska: 44 koncerny paliwowe mają składować CO2 do 2030 r.
Komisja Europejska zaapelowała do 44 firm naftowo-gazowych o udział w realizacji wspólnego celu Unii Europejskiej – składowania co najmniej 50 mln ton CO2 rocznie do 2030 roku. Firmy mają uczestniczyć w projekcie proporcjonalnie do swojej produkcji ropy i gazu z lat 2020–2023.
Straty tysięcy złotych. Fotowoltaika w Wielkopolsce blokowana częściej niż w innych regionach
Radio Poznań informuje, że wielkopolscy producenci energii słonecznej skarżą się na dyskryminację. Ich farmy są wyłączane znacznie częściej niż w innych regionach. Rekompensaty za utracone zyski sięgają zaledwie 10 procent.
Hithium wprowadza system ∞Power 6,25MWh dla Europy i rozpoczyna produkcję lokalną
Hithium podczas targów The smarter E Europe 2025 w Monachium zaprezentowało nowy system magazynowania energii ∞Power 6,25MWh 2h/4h w wersji dostosowanej do rynku europejskiego. System wyróżnia się m.in. wysokim poziomem bezpieczeństwa, elastycznością i odpornością na trudne warunki środowiskowe. Firma podpisała również porozumienie z hiszpańską spółką GCRPV, wspierając lokalizację produkcji na kontynencie.
Hyundai i lotnisko Incheon wprowadzają roboty ładujące EV – AI przyspiesza rozwój smart infrastruktury
Hyundai Motor Group oraz Incheon International Airport Corporation ogłosiły strategiczne partnerstwo na rzecz wdrożenia robotów do automatycznego ładowania pojazdów elektrycznych (ACR) wspieranych przez sztuczną inteligencję. Projekt pilotażowy ruszy na jednym z najnowocześniejszych lotnisk Azji, a jego celem jest zwiększenie wygody, bezpieczeństwa i efektywności ładowania aut elektrycznych.
Staże i nowe kierunki: AGH wspiera rozwój polskiego atomu
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie dołącza do rządowego programu na rzecz rozwoju kompetencji w energetyce jądrowej. Inicjatywa Ministerstwa Przemysłu zakłada ścisłą współpracę uczelni technicznych z polskimi przedsiębiorstwami. Program przewiduje zmiany w programach nauczania oraz płatne staże w firmach z sektora jądrowego.
Komentarze