Co to jest SMR – mały reaktor modułowy?
SMR (Small Modular Reactor) to nowoczesna technologia jądrowa oparta na koncepcji małych, modułowych reaktorów jądrowych. W przeciwieństwie do tradycyjnych dużych elektrowni atomowych, SMR-y charakteryzują się kompaktową budową, możliwością seryjnej produkcji oraz skalowalnością, co oznacza, że mogą być łączone w większe jednostki w zależności od zapotrzebowania na energię.

Jak działa SMR?
Małe reaktory modułowe działają na podobnej zasadzie jak tradycyjne reaktory jądrowe – wykorzystują reakcję rozszczepienia jąder atomowych do wytwarzania energii cieplnej, która następnie przekształcana jest w energię elektryczną. Kluczowe cechy SMR-ów obejmują:
- Kompaktowa konstrukcja – większość komponentów może być prefabrykowana w fabryce i transportowana na miejsce instalacji, co znacząco skraca czas budowy.
- Zwiększone bezpieczeństwo – wiele projektów SMR wykorzystuje pasywne systemy chłodzenia, które minimalizują ryzyko awarii.
- Elastyczność lokalizacyjna – dzięki niewielkim rozmiarom SMR-y mogą być instalowane w miejscach niedostępnych dla dużych elektrowni jądrowych, np. w odległych regionach czy przy zakładach przemysłowych.
- Modułowość – możliwość stopniowego rozbudowywania mocy w zależności od potrzeb energetycznych.
Zastosowania SMR
Technologia SMR znajduje zastosowanie w różnych sektorach, takich jak:
- Produkcja energii elektrycznej – mogą zasilać zarówno sieci energetyczne, jak i pojedyncze zakłady przemysłowe.
- Zasilanie odległych obszarów – mogą stanowić stabilne źródło energii dla regionów, gdzie brak jest dostępu do konwencjonalnych źródeł energii.
- Odsalanie wody – w niektórych projektach rozważana jest możliwość wykorzystania ciepła odpadowego z SMR do produkcji wody pitnej.
- Wspomaganie OZE – mogą pełnić funkcję stabilizującą w systemach z dużym udziałem odnawialnych źródeł energii, kompensując ich nieregularność.
Zalety i wyzwania SMR
Zalety:
- Niższe koszty budowy w porównaniu do tradycyjnych elektrowni jądrowych.
- Możliwość masowej produkcji, co może obniżyć koszty jednostkowe.
- Wyższy poziom bezpieczeństwa dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym.
- Krótszy czas realizacji inwestycji.
Wyzwania:
- Konieczność dopracowania regulacji prawnych i certyfikacji w poszczególnych krajach.
- Początkowe wysokie koszty badań i rozwoju technologii.
- Potrzeba przekonania społeczeństwa do nowoczesnych reaktorów jądrowych.
Przyszłość SMR
SMR-y są obecnie w fazie intensywnych badań i wdrożeń na całym świecie. Kraje takie jak USA, Kanada, Wielka Brytania, Chiny czy Rosja pracują nad własnymi projektami i testami małych reaktorów. W Europie również rośnie zainteresowanie tą technologią, zwłaszcza w kontekście zapewnienia stabilnych i niskoemisyjnych źródeł energii.
W Polsce koncepcja SMR zyskuje na popularności – zarówno w kontekście strategii energetycznej kraju, jak i inwestycji prywatnych firm. PKN Orlen i KGHM to przykłady przedsiębiorstw, które analizują możliwość wdrożenia małych reaktorów jądrowych do zasilania swoich zakładów.
Podsumowanie
SMR-y to innowacyjna alternatywa dla konwencjonalnej energetyki jądrowej, która może odegrać kluczową rolę w przyszłym miksie energetycznym. Dzięki swojej elastyczności, skalowalności i wysokiemu poziomowi bezpieczeństwa mogą stanowić cenny element transformacji energetycznej, wspierając zarówno stabilność dostaw energii, jak i redukcję emisji CO₂.
Może Cię również zainteresować
Rho Motion: 42 GWh magazynów energii już uruchomione w 2025 roku
W kwietniu 2025 r. na całym świecie oddano do użytku niemal 9 GWh nowych systemów magazynowania energii. Liderami wdrożeń były Chiny i Chile, choć łączny wolumen instalacji na skalę sieciową był niższy niż w poprzednich miesiącach. Łącznie w ciągu pierwszych czterech miesięcy 2025 roku zainstalowano już 42 GWh, co oznacza 62% wzrost rok do roku.
Hackney uruchamia pilotażowy program car-sharingu aut elektrycznych – 15 nowych pojazdów i 70 szybkich ładowarek
Nowa inicjatywa londyńskiej dzielnicy Hackney ma na celu zwiększenie dostępności transportu zeroemisyjnego. W ramach pilotażu wdrożono 15 współdzielonych aut elektrycznych Zipcar oraz 70 nowych ulicznych ładowarek.
49 mln euro i 2318 instalacji: GreenYellow zasila dachy Biedronki
GreenYellow zrealizował jedną z największych inwestycji w sektorze rozproszonej fotowoltaiki w Polsce. Firma pozyskała 49 mln euro finansowania na rozwój portfela 116 MW instalacji PV zlokalizowanych na dachach sklepów sieci Biedronka. Projekt obejmuje łącznie ponad 2318 mikroinstalacji przeznaczonych na potrzeby autokonsumpcji.
3,5 GWh od BYD dla Grenergy – rekordowa dostawa baterii do Chile
Grenergy podpisało umowę z BYD Energy Storage na dostawę systemów magazynowania energii o łącznej pojemności 3,5 GWh. Baterie trafią do szóstej fazy projektu Oasis de Atacama w północnym Chile. Jest to największa tego typu dostawa w regionie i druga na świecie pod względem skali.
Regiony bez wsparcia z FST? Instrat chce aktywacji nowego filaru Funduszu Modernizacyjnego
Fundacja Instrat apeluje o wykorzystanie Funduszu Modernizacyjnego do wsparcia regionów pominiętych w Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Eksperci wskazują konkretne lokalizacje i argumentują, że działanie jest pilne. W tle nowy plan klimatyczno-energetyczny Polski i rosnące zagrożenie bezrobociem w regionach węglowych.
Największa instalacja słoneczna w historii Słowenii – 30 MW energii z PV
Rząd Słowenii zatwierdził plan zagospodarowania przestrzennego pod największą w kraju farmę fotowoltaiczną o mocy 30 MW. Inwestorem będzie spółka Dravska Elektrarna Maribor. Instalacja powstanie w północno-wschodniej części kraju, w gminach Starše, Hajdina, Gorišnica i Markovci.
Komentarze