Co to jest zasada TPA (Third-party Access)?
Patrząc na rynek energetyczny w Polsce, nie sposób nie zauważyć, że krajowa sieć energetyczna znajduje się przede wszystkim w rękach pięciu podmiotów, będących tzw. Operatorami Systemu Dystrybucyjnego (OSD). Rozwiązanie to pozwala na łatwiejszy i mniej problematyczny przesył energii elektrycznej, ponieważ infrastrukturę w danym rejonie posiada tylko jedna firma. Jak jednak pogodzić interesy pięciu gigantów z ponad setką przedsiębiorstw, które świadczą usługi sprzedaży prądu, a nie mają możliwości postawienia własnej infrastruktury? Odpowiedzią na ten problem okazała się zasada TPA.

Co to jest zasada TPA?
TPA (z języka angielskiego: Third-party Access) to zasada dostępu stron trzecich. Polega ona na udostępnieniu przez właściciela bądź operatora infrastruktury sieciowej osobom trzecim, tj. innym sprzedawcom energii elektrycznej, w celu umożliwienia im świadczenia usług na rzecz klientów. Innymi słowy – umożliwia ona sprzedawcom prądu korzystanie z dostępnej infrastruktury, stworzonej przez lokalnego dystrybutora sieci energetycznej, by za jej pośrednictwem dostarczać do wskazanej lokalizacji energię elektryczną dla użytkownika końcowego.
Kiedy została wprowadzona zasada TPA?
Zasada dostępu stron trzecich wynika z określonego przez Komisję Europejską w 1992 roku systemu. Przewidywał on nałożenie na przedsiębiorstwa, które zajmują się dystrybucją i przesyłem energii elektrycznej obowiązku ofertowania stron trzecich. Dzięki temu wprowadzona w 2009 roku Dyrektywa 2009/72/WE, zwana potocznie dyrektywą energetyczną, mogła ostatecznie zobligować dystrybutorów do świadczenia usług przesyłu energii przez inne przedsiębiorstwa na infrastrukturze postawionej przez dystrybutora.
Jakie korzyści niesie ze sobą TPA?
Przede wszystkim wprowadzenie zasady TPA pozwoliło klientom (biznesowym od 2004 roku, domowym od 2007 roku), na swobodną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej. Pobudziło to rynek, zachęcając firmy energetyczne do walki o klienta także ofertą cenową. W efekcie odbiorca końcowy może wybrać takiego sprzedawcę, którego oferta jest z jego perspektywy najkorzystniejsza cenowo (atrakcyjne oferty możecie znaleźć np. w porównywarce cen prądu). Następnie osoba taka kupuje energię elektryczną od wybranego sprzedawcy oraz usługę dostarczania energii od lokalnego dystrybutora.
W jakich branżach funkcjonuje zasada TPA?
Zasada TPA funkcjonuje nie tylko na rynku energetycznym, ale także przykładowo w sektorze komunikacji. Przykładowo sieć należy do Orange TP S.A., które jest pierwszą stroną, drugą stronę stanowi klient, a trzecią stroną może być firma NETIA, świadcząca usługi telekomunikacyjne. Analogicznie poprzez poprowadzony do bloku mieszkalnego światłowód firmy Orange można skorzystać z oferty konkurencyjnej firmy na lokalnym rynku.
Innym przykładem jest kolej, w przypadku której PKP stworzyło infrastrukturę kolejową, a wśród sprzedawców usług transportowych znajdziemy nie tylko grupy spółek PKP, ale także koleje regionalne, czy też Arriva RP Sp. z o.o., należącą do koncernu Deutsche Bahn.
Może Cię również zainteresować
Sinovoltaics ostrzega: fotowoltaika w Europie pod presją zmian
Sinovoltaics opublikowało najnowszą wersję mapy łańcucha dostaw modułów fotowoltaicznych w Europie, Turcji, Egipcie i Kazachstanie. Choć dodano kilku nowych producentów, raport wskazuje także na falę zamknięć zakładów i bankructw. Obecna zdolność produkcyjna regionu to 21 GW modułów, 3,2 GW ogniw i 1,5 GW wlewków krzemowych
Bruksela naciska: 44 koncerny paliwowe mają składować CO2 do 2030 r.
Komisja Europejska zaapelowała do 44 firm naftowo-gazowych o udział w realizacji wspólnego celu Unii Europejskiej – składowania co najmniej 50 mln ton CO2 rocznie do 2030 roku. Firmy mają uczestniczyć w projekcie proporcjonalnie do swojej produkcji ropy i gazu z lat 2020–2023.
Straty tysięcy złotych. Fotowoltaika w Wielkopolsce blokowana częściej niż w innych regionach
Radio Poznań informuje, że wielkopolscy producenci energii słonecznej skarżą się na dyskryminację. Ich farmy są wyłączane znacznie częściej niż w innych regionach. Rekompensaty za utracone zyski sięgają zaledwie 10 procent.
Hithium wprowadza system ∞Power 6,25MWh dla Europy i rozpoczyna produkcję lokalną
Hithium podczas targów The smarter E Europe 2025 w Monachium zaprezentowało nowy system magazynowania energii ∞Power 6,25MWh 2h/4h w wersji dostosowanej do rynku europejskiego. System wyróżnia się m.in. wysokim poziomem bezpieczeństwa, elastycznością i odpornością na trudne warunki środowiskowe. Firma podpisała również porozumienie z hiszpańską spółką GCRPV, wspierając lokalizację produkcji na kontynencie.
Hyundai i lotnisko Incheon wprowadzają roboty ładujące EV – AI przyspiesza rozwój smart infrastruktury
Hyundai Motor Group oraz Incheon International Airport Corporation ogłosiły strategiczne partnerstwo na rzecz wdrożenia robotów do automatycznego ładowania pojazdów elektrycznych (ACR) wspieranych przez sztuczną inteligencję. Projekt pilotażowy ruszy na jednym z najnowocześniejszych lotnisk Azji, a jego celem jest zwiększenie wygody, bezpieczeństwa i efektywności ładowania aut elektrycznych.
Staże i nowe kierunki: AGH wspiera rozwój polskiego atomu
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie dołącza do rządowego programu na rzecz rozwoju kompetencji w energetyce jądrowej. Inicjatywa Ministerstwa Przemysłu zakłada ścisłą współpracę uczelni technicznych z polskimi przedsiębiorstwami. Program przewiduje zmiany w programach nauczania oraz płatne staże w firmach z sektora jądrowego.
Komentarze