Enerad
Porównaj oferty

Co w OZE piszczy? Stan na koniec 2020 roku

Zgodnie z celami unijnego pakietu klimatyczno-energetycznego, udział OZE w finalnej konsumpcji energii dla Polski do 2020 roku powinien był wynieść 15%, a do 2030 roku 21%. Jak Polska radzi sobie z realizacją tych celów?

Co w OZE piszczy? Stan na koniec 2020 roku

W Polsce nastąpił wzrost ilości instalacji OZE

Według GUS, na koniec 2020 roku udziału energii ze źrodeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto, wyniósł 16,3% (wzrost o 0,76%). Na koniec 2020 roku instalacje OZE w Polsce miały łączną moc 9.979,176 MW (blisko 10 GW). To wzrost o ponad 800 MW rok do roku.

łączna moc instalacji OZE w Polsce
Łączna moc instalacji OZE w Polsce – wg stanu na 31.12.2020 rok (opracowanie: enerad.pl, źródło URE)

Drogi Czytelniku, jeśli chciałbyś odświeżyć podstawy wiedzy o OZE oraz definicję – sprawdź koniecznie Co to jest OZE 🙂

Zwiększyła się też produkcja energii z OZE

Kolejny rok z rzędu w Polsce mogliśmy obserwować wzrost produkcjie energii z odnawialnych źródeł. Przy czym najbardziej spektakularny z nich odnotowała w 2020 roku fotowoltaika (zwłaszcza prosumencka), dostarczając do systemu o 176% więcej energii rok do roku. Kolejne miejsca zajęły:

  • współspalanie biomasy z węglem (wzrost o 20%);
  • biogazownie (wzrost o 10%);
  • elektrownie wodne (wzrost o 8%);
  • elektrownie wiatrowe (wzrost o 4%);
  • biomasa (wzrost o 4%).

Ponadto częściej (o 16%) w 2020 roku wykorzystywane były też elektrownie wodne szczytowo-pompowe, które są największymi w Polsce magazynami energii (wszystko przez zwiększony udział zmiennych źródeł energii, które operator systemu przesyłowego musiał częściej bilansować zmagazynowaną energią).

Energia odnawialna w Polsce – które instalacje OZE produkują najwięcej energii?

Według danych Urzędu Regulacji Energetyki, na koniec 2020 roku, w Polsce najwięcej energii odnawialnej produkowały instalacje wykorzystujące energię wiatru (6.347,111 MW) i instalacje wykorzystujące biomasę (1.512,885 MW). Następne w kolejności były: instalacje wykorzystujące hydroenergię (976,047 MW), instalacje wykorzystujące energię promieniowania słonecznego (887,434 MW) i instalacje wykorzystujące biogaz (255,699 MW):

moc zainstalowana w poszczególnych rodzajach instalacji OZE
Moc zainstalowana (MW) w poszczególnych rodzajach instalacji OZE wg stanu na 31.12.2020 rok (opracowanie: enerad.pl, źródło: URE)

Należy tu jednak zaznaczyć, że realnie na drugim miejscu powinna zostać zakwalifikowana fotowoltaika. Dlaczego? Ponieważ według danych Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE) moc fotowoltaiki w polskim systemie elektroenergetycznym wyniosła 1 grudnia 2020 roku dokładnie 3.661,7 MW z uwzględnieniem mikroinstalacji PV, których w swoim corocznym zestawieniu nie uwzględnił jednak Urząd Regulacji Energetyki. Dane opublikowane przez URE dotyczą bowiem tylko tych instalacji OZE, które uzyskały:

  • koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej;
  • wpis do rejestru działalności regulowanej prowadzonego przez prezesa URE (rejestru wytwórców energii w małej instalacji);
  • wpis do rejestru działalności regulowanej prowadzonego Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (rejestr wytwórców biogazu rolniczego).

Natomiast w zakresie mikroinstalacji, dane podane przez URE, dotyczą wyłącznie tych z nich, które wytwarzają energię elektryczną objętą systemem świadectw pochodzenia, systemem taryf gwarantowanych albo aukcyjnym systemem wsparcia. Oznacza to zatem, że Urząd Regulacji Energetyki nie bierze pod uwagę w tym zestawieniu ani mikroinstalacji prosumenckich korzystających z systemu opustów ani tych instalacji, których właściciele sprzedają nadwyżki energii.

W Polsce prawdziwy boom przeżywa fotowoltaika

Już na koniec 2020 roku moc zainstalowanej fotowoltaiki wzrosła o 259%, osiągając poziom 3,96 GWp. Liczba prosumentów w ciągu ostatniego roku wzrosła natomiast o blisko 300.000 do poziomu ponad 457.000. Co przyczyniło się do takich efektów?

Pierwszy impuls w kierunku rozwoju fotowoltaiki w Polsce nastąpił w 2016 roku, kiedy to ustalony został system opustów, który sprawił, że instalacje PV zaczęły być opłacalne również dla klientów indywidualnych. W kolejnych latach rosła liczba inwestorów zainteresowanych własną instalacją fotowoltaiczną. Przy czym nie bez znaczenia był tutaj również wzrost cen prądu, różnego rodzaju zachęty w postaci dotacji do OZE ze środków unijnych i krajowych oraz kolejna nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii, która przyznała status konsumenta także przedsiębiorcom

Rok 2020 przyniósł również dynamiczny wzrost rynku pomp ciepła w Polsce

Należy tu również podkreślić, że coraz więcej właścicieli instalacji fotowoltaicznych decyduje się na montaż pompy ciepła. Dlaczego? Ponieważ panele fotowoltaiczne i pompa ciepła to połączenie idealne, które jest obecnie najbardziej ekologicznym i ekonomicznym pod względem rocznych kosztów eksploatacyjnych systemem grzewczym (rachunki za ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej można wówczas zminimalizować praktycznie do zera). Popularność w Polsce pomp ciepła, które wykorzystują nieograniczone źródła energii, zawartej w powietrzu, gruncie czy wodzie, znacząco wzrosła.

Jak wynika z danych PORT PC, tylko od 2017 rynek pomp ciepła typu powietrze/woda wzrósł ponad 5 krotnie, przy czym najbardziej spektakularne wzrosty sprzedaży pomp ciepła typu powietrze woda osiągnięto w 2020 roku (sprzedano wówczas 42.000 sztuk tych urządzeń grzewczych, co stanowi wzrost o +108% w stosunku do wyniku z 2019 roku). Łącznie zaś (zarówno powietrznych pomp ciepła, jak i pomp ciepła gruntowych oraz pomp ciepła do cwu) sprzedano w Polsce w 2020 roku ok. 56,5 tys. sztuk. Co oznacza, że liczba pomp ciepła do ogrzewania budynków po raz pierwszy nie tylko przekroczyła liczbę sprzedanych kotłów węglowych w 2020 roku w Polsce, ale i przykładowo liczbę sprzedanych pomp ciepła w Wielkiej Brytanii w tym samym roku.

sprzedaż różnych typów pomp ciepła w Polsce
Sprzedaż różnych typów pomp ciepła w Polsce w latach 2010-2020 (źródło: PORT PC)

Wpływ na to ma nie tylko wielozadaniowość tych urządzeń, ale ich wysoka sprawność i mała awaryjność.

Istotny czynnik stanowi również możliwość znacznego obniżenia kosztów całego przedsięwzięcia poprzez skorzystanie z ulgi termomodernizacyjnej i różnego rodzaju dofinansowania na pompę ciepła (w tym programu Czyste Powietrze).

Ponadto ogromne znaczenie dla rozwoju rynku pomp ciepła w naszym kraju ma także zapowiedź w projekcie Długoterminowej Strategii Renowacji z lutego 2021 roku, dotycząca odejścia od stosowania źródeł opartych na gazie ziemnym przy renowacji budynków mieszkalnych i niemieszkalnych do 2030 roku. Co ważne, pompa ciepła z rekuperacją i fotowoltaiką pozwala również spełnić wprowadzone w styczniu 2021 roku wymogi wynikające z nowych warunków technicznych 2021.

Udział węgla w miksie energetycznym spadł w Polsce do rekordowo niskiego poziomu

Rosnący udział OZE w miksie energetycznym, powoli acz systematycznie wypiera paliwa kopalne. Zgodnie z danymi, które opublikowane zostały przez Agencję Rynku Energii i następnie przeanalizowane przez portal WysokieNapiecie.pl, w 2020 roku zużycie energii elektrycznej w Polsce spadło kolejny rok z rzędu (o 2%, czyli 3,5 TWh, do 171 TWh). W efekcie tego zmniejszyła się również krajowa produkcja energii elektrycznej (o 3,8%, czyli 6,2 TWh, do 157,7 TWh). Największy spadek, podobnie zresztą, jak w 2019 roku odnotowały elektrownie i elektrociepłownie opalane węglem kamiennym (o 9%) i brunatnym (o 8%). W efekcie tego, udział węgla kamiennego w produkcji prądu spadł w 2020 roku do 46%, natomiast udział węgla brunatnego skurczył się do 24%:

udział poszczególnych źródeł energii w produkcji prądu w Polsce
Udział poszczególnych źródeł energii w produkcji prądu w Polsce – luty 2021 (opracowanie: enerad.pl, na podstawie danych ARE)

Tak więc łącznie, najbardziej emisyjne źródła węglowe odpowiadały za 70% krajowej generacji prądu, co oznacza najniższy od 1918 roku łączny udział węgla w produkcji prądu w Polsce. Dla przypomnienia, jeszcze w 1990 roku wynosił on 98%, a w 2010 roku – 90%. Wciąż rośnie za to produkcja energii elektrycznej i ciepła z gazu ziemnego, bowiem bloki opalane tym paliwem dostarczyły w 2020 roku do systemu elektroenergetycznego o 12% więcej prądu niż przed rokiem.

źródła energii elektrycznej w Polsce 2021
Źródła energii elektrycznej w Polsce – luty 2021 (opracowanie: enerad.pl, na podstawie danych ARE)

Komentarze

Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Komentarze w tekście
Zobacz wszystkie komentarze

Emila Biernaciak

Ukończyła Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ekspertka w zakresie fotowoltaiki. Zapalona badaczka zagadnień technicznych i energetycznych Szczera fanka i propagatorka ekologicznych rozwiązań, które mogą zmienić świat na lepsze. Niespokojny duch, wciąż szukający nowej wiedzy i doświadczeń. W wolnym czasie czyta Stephena Kinga, gra w gry i śledzi trendy motoryzacyjne.

Może Cię również zainteresować

URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025

URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025

Ponad 6 TWh energii z wysokosprawnej kogeneracji zyska wsparcie państwa – rozstrzygnięto drugą w tym roku aukcję na premię kogeneracyjną.

18.06.2025
Rynek energii i biznes Wiadomości z rynku
Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii

Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii

Qair Polska zapowiada ambitne cele na najbliższe lata – do 2030 roku chce dostarczać ponad 5 TWh energii odnawialnej rocznie dla odbiorców w Polsce. Kluczowe mają być rozwój magazynów energii, hybrydyzacja instalacji i zmiany legislacyjne – w tym ustawa wiatrakowa.

18.06.2025
OZE Wiadomości z rynku
ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii

ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii

Rosnące znaczenie ESG nie ogranicza się już do spełniania wymogów prawnych. Coraz więcej firm dostrzega w nim szansę na budowanie przewagi konkurencyjnej i długoterminowego sukcesu. Przejście od compliance do strategicznego zarządzania ESG staje się nowym standardem – także w Polsce.

18.06.2025
Rynek energii i biznes Analizy i komentarze Wiadomości z rynku
Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania

Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania

Naturalny wodór może stać się istotnym źródłem czystej energii dla przemysłu i trudnych do dekarbonizacji sektorów. Najnowszy przegląd badawczy opublikowany 13 maja 2025 r. w Nature Reviews Earth & Environment ujawnia, w jakich warunkach dochodzi do jego powstawania i akumulacji w skorupie kontynentalnej. To pierwszy tak kompleksowy opis geologicznych procesów, które mogą zadecydować o przyszłości „białego wodoru”.

18.06.2025
Gaz i wodór Analizy i komentarze Wiadomości z rynku
177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych

177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych

Rola agencji kredytów eksportowych (ECA) w finansowaniu energetyki rośnie, zwłaszcza w kontekście wsparcia transformacji energetycznej. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) po raz pierwszy uwzględniła ich działania w swoim sztandarowym raporcie World Energy Investment 2025. Od 2014 r. ECAs udzieliły wsparcia energetycznego o wartości 177 mld USD, z czego coraz większa część trafia do projektów związanych z OZE.

18.06.2025
Energia elektryczna Analizy i komentarze Wiadomości z rynku
Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej

Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej

Deszcz może nie tylko podlewać uprawy czy zasilać rzeki, ale – jak pokazuje tekst Rose Morrison w Renewable Energy Magazine – również dostarczać energii elektrycznej. Dzięki nowatorskim technologiom, takim jak plug flow czy piezoelektryczne dyski, opady zyskują nową rolę w miksie OZE.

18.06.2025
OZE Technologia Wiadomości z rynku
Zobacz pozostałe artykuły