Czy zabraknie nam prądu? Rynek mocy przywołany do porządku
Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) ogłosiły 6 listopada 2024 r. okresy przywołania na rynku mocy, co wymagało od określonych uczestników rynku dodatkowej gotowości do działania. Decyzja ta budzi pytania o stabilność dostaw prądu i możliwe konsekwencje dla gospodarstw domowych. Co kryje się za mechanizmem przywołania i dlaczego jest to ważne?
Na czym polega przywołanie na rynku mocy?
Przywołanie na rynku mocy to mechanizm stosowany przez operatora systemu elektroenergetycznego – Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) – w celu zapewnienia stabilności dostaw energii w momentach, gdy zapotrzebowanie na prąd może przekroczyć dostępne moce wytwórcze. Mówiąc prościej, to sposób, by zagwarantować odpowiednią ilość prądu w sytuacji dużego obciążenia sieci. To jedno ze skuteczniejszych rozwiązań chroniących przed blackoutem.
Kiedy PSE ogłasza okres przywołania, przedsiębiorstwa energetyczne oraz niektóre duże firmy przemysłowe, które wcześniej zgodziły się na udział w rynku mocy, muszą dostarczyć dodatkową energię lub zmniejszyć swoje zapotrzebowanie na prąd. Tego dnia, 6 listopada, między 16:00 a 19:00, zobowiązane jednostki mają pozostawać w gotowości, by w razie potrzeby wesprzeć sieć. W zamian otrzymują wynagrodzenie za gotowość i możliwość szybkiego reagowania na wezwanie operatora.
Dlaczego PSE sięga po przywołanie na rynku mocy?
Operator ogłasza przywołanie w sytuacji, gdy istnieje ryzyko, że dostępna moc może nie wystarczyć na pokrycie zapotrzebowania. W przypadku 6 listopada 2024 r. PSE wskazało na kilka powodów:
- przewidywany wysoki popyt na energię,
- niski poziom produkcji z elektrowni wiatrowych,
- ograniczoną dostępność mocy z jednostek konwencjonalnych, takich jak elektrownie węglowe i gazowe.
W jaki sposób przywołanie zabezpiecza stabilność systemu energetycznego?
Przywołanie jest jednym z narzędzi, które pozwalają PSE zapanować nad siecią i zagwarantować dostawy energii. To rozwiązanie służy zabezpieczeniu krajowego systemu energetycznego przed skutkami nagłych spadków produkcji lub nieoczekiwanych wzrostów zużycia. Oprócz przywołania PSE stosuje również inne środki, jak np. przesunięcie zaplanowanych remontów elektrowni, zwiększenie mocy generowanej w działających jednostkach oraz włączenie elektrowni szczytowo-pompowych, które pozwalają magazynować energię.
Warto jednak pamiętać, że przywołanie różni się od tzw. stopni zasilania. Stopnie zasilania, czyli ograniczenia w dostępie do prądu, to ostateczność stosowana jedynie wtedy, gdy wszystkie inne możliwości zawodzą. Jeśli do tego dojdzie, największe ograniczenia obejmują wyłącznie odbiorców przemysłowych o dużym poborze energii (powyżej 300 kW), podczas gdy gospodarstwa domowe są wyłączone z tego mechanizmu.
Jak przywołanie wpływa na gospodarstwa domowe?
Ogłoszenie okresów przywołania na rynku mocy nie wiąże się z żadnymi utrudnieniami dla gospodarstw domowych. Prywatni odbiorcy prądu nie muszą martwić się o przerwy w dostawie energii, ponieważ obowiązki wynikające z przywołania obejmują jedynie te podmioty, które są objęte umowami mocowymi. Dlatego przeciętny odbiorca nie odczuje żadnej różnicy w dostawach prądu.
Jednak każdy z nas może przyczynić się do stabilności systemu, unikając energochłonnych czynności w godzinach szczytu, zwłaszcza w okresach, gdy zapotrzebowanie jest wyjątkowo wysokie. Korzystanie z dużych urządzeń w godzinach wieczornych lub nocnych, np. po 21:00, odciąża sieć i zmniejsza ryzyko przeciążeń.
Może Cię również zainteresować
Cyfrowy bliźniak EC Elbląg. Energa rozwija zaawansowane narzędzia AI w energetyce
Energa wdraża kolejny projekt typu digital twin. Wirtualny model Elektrociepłowni Elbląg ma usprawnić zarządzanie złożonym układem wytwórczym i wesprzeć planowanie inwestycji. Pierwsze funkcjonalności pojawią się w 2026 roku. Cyfrowy bliźniak EC Elbląg – po co powstaje? Elektrociepłownia Elbląg to dziś trzy różne źródła energii: blok biomasowy, kotłownia rezerwowo-szczytowa oraz ostatni kocioł węglowy, który w zmniejszonej […]
ORLEN świętuje 400. dostawę LNG do terminalu w Świnoujściu
ORLEN odebrał w Świnoujściu już 400. dostawę LNG, co potwierdza rosnącą rolę terminalu w dywersyfikacji dostaw gazu do Polski. Prawie połowa importowanego gazu trafia do kraju właśnie tą drogą.
Zielone aluminium w motoryzacji: klucz do redukcji śladu węglowego aut do 2040 roku
Nowe badania pokazują, że przejście na zielone aluminium w produkcji samochodów może znacząco ograniczyć emisje CO2 w Europie. Eksperci wskazują, że ambitne cele i odpowiednie regulacje są niezbędne do osiągnięcia neutralności klimatycznej sektora motoryzacyjnego.
Kradzieże kabli ze stacji ładowania: rosnący problem w Polsce
W Polsce nasila się fala kradzieży kabli ze stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Straty operatorów, utrudnienia dla użytkowników i surowe kary to tylko część konsekwencji tego procederu.
Europejskie centra danych a wyzwania energetyczne – klucz do realizacji cyfrowych celów UE
Europa planuje potroić moce centrów danych w ciągu najbliższych lat, by wzmocnić swoją pozycję w sektorze AI. Jednak szybki rozwój tej branży wymaga pokonania poważnych barier energetycznych i infrastrukturalnych.
Globalne koncerny energetyczne ogłaszają inwestycje warte bilion dolarów na COP30 – priorytetem sieci i magazyny energii
Podczas szczytu COP30 w Belém światowe koncerny energetyczne zrzeszone w UNEZA zapowiedziały wzrost rocznych nakładów na transformację energetyczną do 148 mld USD. Inwestycje skoncentrują się na rozbudowie sieci i magazynów energii, aby sprostać globalnym celom klimatycznym.

Komentarze