Czyste Powietrze czeka na miliardy z EBI. Tymczasem 160 tys. wniosków w zawieszeniu, a setkom firm grozi bankructwo
NFOŚiGW złożył wniosek o 10 mld zł do EBI na finansowanie programu „Czyste Powietrze”. Decyzja ma zapaść do 18 marca, a nowy nabór ruszy 31 marca 2025 roku. Tymczasem beneficjenci i wykonawcy alarmują o poważnych opóźnieniach w wypłatach. Na rozpatrzenie czeka aż 160 tys. wniosków, a niektórym firmom grozi upadłość z powodu braku płatności sięgających kilku milionów złotych.
NFOŚiGW wnioskuje o 10 mld zł z EBI na finansowanie programu „Czyste Powietrze”
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) złożył do Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) wniosek o 10 mld zł na dalsze finansowanie programu „Czyste Powietrze”. Jak poinformowała prezes Funduszu Dorota Zawadzka-Stępniak, rozmowy z bankiem miały na celu podkreślenie wagi tego programu dla Polski – zarówno pod względem poprawy jakości powietrza, jak i walki z ubóstwem energetycznym oraz wsparcia transformacji energetycznej gospodarstw domowych.
Wniosek został złożony 18 lutego 2025 roku. Środki mają pochodzić z Funduszu Modernizacyjnego, jednak kluczowa decyzja należy do EBI. Bank ma czas na jej wydanie do 18 marca 2025 roku. Po tym terminie sprawą zajmie się jeszcze komitet z przedstawicielami Komisji Europejskiej, który ma podjąć decyzję najpóźniej do 1 kwietnia 2025 roku.
Prezes NFOŚiGW podkreśliła, że mimo trwającej procedury w EBI, termin uruchomienia nowej odsłony programu „Czyste Powietrze” ma pozostać bez zmian – start naboru zaplanowano na 31 marca 2025 roku.
Beneficjenci i wykonawcy czekają na wypłaty – opóźnienia grożą bankructwami
Tymczasem program „Czyste Powietrze” boryka się z poważnymi opóźnieniami w wypłatach środków. Pod koniec 2024 roku w systemie widniało aż 160 tys. nierozpatrzonych wniosków o dofinansowanie. Wielu beneficjentów i firm wykonawczych miesiącami czeka na należne pieniądze.
Opóźnienia wynoszą od 130 dni w najlepiej funkcjonujących wojewódzkich funduszach do niemal roku w innych regionach” – alarmuje Jędrzej Hartka, prezes toruńskiej firmy Gottersfeld, która wysłała do mediów list otwarty w tej sprawie.
Jak podkreśla, jego rodzinne przedsiębiorstwo, specjalizujące się w montażu paneli fotowoltaicznych i pomp ciepła, oczekuje na wypłatę ponad 2 mln zł.
Nasza sytuacja jest tragiczna. Termomodernizacje kilkudziesięciu domów sfinansowaliśmy z własnych środków. Jeśli fundusz nie uruchomi płatności, grozi nam upadłość. – dodaje.
Według szacunków Hartki problem dotyczy tysięcy firm wykonawczych i kilkunastu tysięcy podwykonawców w całym kraju.
Bez szybkiego rozwiązania sytuacji żadna firma nie przetrwa wielomiesięcznych braków płatności. Najtrudniejsza sytuacja czeka samych beneficjentów, którzy mogą być zmuszeni do zwrotu środków, mimo że opóźnienia nie są ich winą. – ostrzega.
Stanowisko NFOŚiGW
Odnosząc się do zgłaszanych zastrzeżeń, NFOŚiGW zapewnia, że wypłaty środków przebiegają zgodnie z zapotrzebowaniem zgłaszanym przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW).
W styczniu 2025 roku pięć WFOŚiGW (Lublin, Wrocław, Opole, Warszawa, Kraków) złożyło wnioski na łączną kwotę 250 mln zł – wszystkie wypłaty zostały już zrealizowane. W lutym wpłynęły kolejne trzy wnioski (Gdańsk, Toruń, Katowice) o wartości ponad 81 mln zł, które są w trakcie procedowania.
Od początku roku w ramach programu FEnIKS wypłacono WFOŚiGW już ponad 678 mln zł, a łączna suma wypłat od startu programu przekroczyła 1,95 mld zł. Fundusz podkreśla, że brak wypłat pod koniec 2023 roku wynikał z chwilowego zawieszenia środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO).
Przyczyny opóźnień według NFOŚiGW
Według NFOŚiGW główne przyczyny opóźnień to:
- Zaległości w rozliczeniach z poprzednich miesięcy.
- Wzmożone kontrole wykazujące zawyżanie kosztów i wysokie marże za wykonane prace.
- Brak środków z KPO przed uruchomieniem funduszy z programu FEnIKS.
Aby przyspieszyć rozliczenia, w 31 stycznia 2025 roku odbyło się spotkanie NFOŚiGW z firmami wykonawczymi. Fundusz poprosił też wszystkie wojewódzkie fundusze o organizację podobnych rozmów lokalnie. Pierwsze z nich już się odbyły lub są w planach na najbliższe tygodnie.
Przerwa w naborze – czas na uporządkowanie zaległości
Trwająca przerwa w przyjmowaniu nowych wniosków w Czystym Powietrzu (do 31 marca 2025 r.) ma pomóc WFOŚiGW w uporządkowaniu zaległości. Jednak dla wielu przedsiębiorstw to za mało.
Potrzebujemy konkretnych działań i szybkiego uruchomienia środków. Bez tego branża nie przetrwa – apeluje Hartka.
NFOŚiGW podkreśla, że utrzymuje regularny kontakt z firmami realizującymi inwestycje w ramach programu „Czyste Powietrze”. W odpowiedzi na sygnały o problemach z wypłatą zaliczek i środków za wykonane prace, 31 stycznia zorganizowano spotkanie z przedstawicielami wykonawców w siedzibie Funduszu. Podobne rozmowy mają odbyć się także na szczeblu wojewódzkim – część z nich już się odbyła, a kolejne są planowane w najbliższym czasie.
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Chiny rewolucjonizują bezpieczeństwo baterii EV. Niektórzy skorzystają, innych czekają problemy finansowe
Dr Kai-Philipp Kairies, CEO ACCURE Battery Intelligence, podkreśla, że nowy chiński standard GB38031-2025 może nie tylko zmienić zasady bezpieczeństwa w samych Chinach, ale także wpłynąć globalnie – od polityk krajowych po inwestycje w laboratoria testowe i strategie producentów. Kluczową zmianą jest wymóg, by baterie EV wytrzymały aż 120 minut po zjawisku termicznego rozbiegania – dotąd wystarczyło 5 minut.
Jak mikrouszczelnienia ratują wodór? Freudenberg zdradza szczegóły
Freudenberg Sealing Technologies prezentuje zaawansowane technologicznie uszczelnienia do elektrolizerów, sprężarek, ogniw paliwowych i silników wodorowych. Firma podkreśla ich kluczową rolę w budowie bezpiecznej i wydajnej infrastruktury wodorowej.
XPENG X9 ładuje 405 km w 10 minut. Nowy elektryk z AI będzie w Europie pod koniec 2025 r.
XPENG zaprezentował nowy elektryczny model MPV – X9 2025. Pojazd wyróżnia się ultraszybkim ładowaniem, systemem autonomicznej jazdy Turing AI i luksusowym wyposażeniem wnętrza. To pierwszy model marki z tymi funkcjami w standardzie.
Volkswagen stawia na AI w Chinach, gdzie sztuczna inteligencja króluje na drogach
Volkswagen Group wprowadza na rynek chiński nowy system wspomagania kierowcy oparty na sztucznej inteligencji. Rozwiązanie zaprojektowano specjalnie pod wymagające warunki ruchu drogowego w Chinach. Grupa wzmacnia tym samym swoje zaangażowanie w strategię „In China, for China” i dołącza do grona firm, które rozwijają zaawansowane systemy AI w segmencie pojazdów elektrycznych.
Rekordowy wzrost mocy OZE w 2024 roku. 5 kluczowych faktów w raporcie IRENA
Według najnowszego raportu IRENA, w 2024 roku globalna moc odnawialnych źródeł energii wzrosła o rekordowe 585 GW. Aż 92% nowej mocy zainstalowanej na świecie pochodziło z OZE. Organizacja wskazuje 5 najważniejszych faktów dotyczących odnawialnych źródeł energii w minionym roku.
LONGi bije kolejne rekordy PV. 34,85% sprawności ogniwa tandemowego (perowskit-krzem)
Chińska firma LONGi ustanowiła nowy światowy rekord sprawności ogniwa tandemowego krzem-perowskit – 34,85%. Osiągnięcie to zostało potwierdzone przez amerykański instytut NREL. Firma poprawiła również sprawność ogniwa krzemowego HIBC do poziomu 27,81%.
Komentarze