Eksplozja, ogień i wodór. Rumunia odkrywa naturalne złoże wodoru pod ciśnieniem
W górach Tișovița–Iuți naukowcy odkryli pierwsze bezpośrednie złoże naturalnego wodoru pod ciśnieniem. Wydarzenie sprzed 50 lat, które rozpoczęło się eksplozją i pożarem, dziś może być kluczem do rewolucji w globalnej gospodarce wodorowej.

Odkrycie z lat 70. nabiera nowego znaczenia
W Rumunii, na terenie formacji ofiolitowej Tișovița–Iuți w południowo-zachodniej części kraju, naukowcy natrafili na pierwsze bezpośrednie dowody istnienia naturalnego złoża wodoru pod ciśnieniem. Jak wynika z badań opublikowanych w „International Journal of Hydrogen Energy” przez prof. Călina Baciu oraz dr. Giuseppe Etiope, złoże zostało odkryte przypadkowo podczas odwiertów prowadzonych w latach 70. XX wieku. Początkowym celem było poszukiwanie rud metali.
Na głębokości około 800 metrów doszło do niespodziewanego wypływu gazu pod wysokim ciśnieniem. Zgodnie z analizą próbek przeprowadzoną w tamtym czasie, gaz zawierał około 29% wodoru oraz 69% metanu, a także śladowe ilości cięższych węglowodorów i azotu.
Ewakuacja i pożar potwierdziły potencjał złoża
Z relacji lokalnych mieszkańców wynika, że wypływowi gazu towarzyszyła eksplozja i kilkudniowy pożar. Choć nie zarejestrowano dokładnych danych technicznych dotyczących ciśnienia ani wydajności złoża, zdarzenie to stało się bezprecedensową okazją do zbadania podziemnego nagromadzenia wodoru w jego naturalnej formie.
Znaczenie ofiolitów dla powstawania wodoru
Ofiolity to fragmenty skorupy oceanicznej i płaszcza ziemskiego wypiętrzone na kontynent. Zawierają bogate w oliwiny skały ultrazasadowe, które pod wpływem kontaktu z wodą ulegają serpentynizacji. W efekcie tego procesu chemicznego może powstawać wodór. Wcześniejsze obserwacje wodoru w takich formacjach miały miejsce m.in. w Turcji i Albanii, jednak były to jedynie powierzchniowe wycieki. Odkrycie w Rumunii to pierwsze udokumentowane złoże wodoru podziemnego pod ciśnieniem.
Model geologiczny: jak powstało złoże?
Na podstawie badań geologicznych ustalono, że złoże wodoru znajduje się w mocno popękanych skałach głęboko pod ziemią. Te pęknięcia powstały w wyniku ruchów skorupy ziemskiej i umożliwiły gromadzenie się gazów. Nad nimi znajdują się inne warstwy skał – mniej popękane, ale silnie zmienione przez kontakt z wodą – które działają jak naturalna „pokrywka”, niepozwalająca gazom uciekać na powierzchnię.
Taki układ przypomina klasyczne złoża ropy i gazu – tam również gaz gromadzi się w szczelinach w skałach, a nieprzepuszczalne warstwy nad nim zapobiegają jego ucieczce. Obecność metanu i innych gazów świadczy o tym, że wodór mógł się tam tworzyć przez bardzo długi czas, w wyniku reakcji chemicznych zachodzących w głębi ziemi.
Potencjał dla gospodarki wodorowej
Naturalny wodór – określany także jako „biały” lub „złoty” – uznawany jest za czyste i bezemisyjne źródło energii. Do tej pory wykorzystywany wodór przemysłowy powstawał głównie w wyniku procesów chemicznych obarczonych emisją CO₂. Odkrycie naturalnego złoża w Rumunii sugeruje, że podobne rezerwuary mogą występować również w innych regionach świata bogatych w ofiolity.
Na podstawie rumuńsko-włoskich badań powstał model, który może pomóc w odkrywaniu kolejnych złóż naturalnego wodoru. Według naukowców warto szukać takich zasobów w miejscach, gdzie głębokie skały są popękane i zmienione przez kontakt z wodą. Jeśli znajdują się nad nimi inne, szczelne warstwy skał, mogą one zatrzymywać wodór pod ziemią – podobnie jak w klasycznych złożach ropy i gazu. Taka wiedza może przyspieszyć rozwój technologii wodorowych i pomóc w ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych na świecie.
Wodór wciąż obecny – dekady po odkryciu
Pomimo upływu lat, z odwiertu w Tișovița–Iuți nadal wydobywa się wodór. Wodór stwierdzono również w próbkach wody. Te ciągłe emisje potwierdzają, że złoże nadal jest aktywne i stanowi istotny obiekt badań naukowych i potencjalnego zagospodarowania.
Odkrycie w Rumunii stanowi ważny krok w poszukiwaniu naturalnych źródeł wodoru i może odegrać kluczową rolę w przyszłości niskoemisyjnej energetyki.
Zobacz również:- Rumunia rozdaje miliony na OZE – 310 mln euro dla firm na własną energię
- Polska i Rumunia liderami wzrostu OZE w Europie. Ekspert Econergy o przyszłości rynku
- Photon Energy i Hyperion Renewables realizują farmę PV o mocy 38 MW w Rumunii
- R.Power z nowym PPA w Rumunii – 357 GWh czystej energii do 2036 roku
Źródło: FuelCellsWorks.com
Może Cię również zainteresować
URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025
Ponad 6 TWh energii z wysokosprawnej kogeneracji zyska wsparcie państwa – rozstrzygnięto drugą w tym roku aukcję na premię kogeneracyjną.
Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii
Qair Polska zapowiada ambitne cele na najbliższe lata – do 2030 roku chce dostarczać ponad 5 TWh energii odnawialnej rocznie dla odbiorców w Polsce. Kluczowe mają być rozwój magazynów energii, hybrydyzacja instalacji i zmiany legislacyjne – w tym ustawa wiatrakowa.
ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii
Rosnące znaczenie ESG nie ogranicza się już do spełniania wymogów prawnych. Coraz więcej firm dostrzega w nim szansę na budowanie przewagi konkurencyjnej i długoterminowego sukcesu. Przejście od compliance do strategicznego zarządzania ESG staje się nowym standardem – także w Polsce.
Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania
Naturalny wodór może stać się istotnym źródłem czystej energii dla przemysłu i trudnych do dekarbonizacji sektorów. Najnowszy przegląd badawczy opublikowany 13 maja 2025 r. w Nature Reviews Earth & Environment ujawnia, w jakich warunkach dochodzi do jego powstawania i akumulacji w skorupie kontynentalnej. To pierwszy tak kompleksowy opis geologicznych procesów, które mogą zadecydować o przyszłości „białego wodoru”.
177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych
Rola agencji kredytów eksportowych (ECA) w finansowaniu energetyki rośnie, zwłaszcza w kontekście wsparcia transformacji energetycznej. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) po raz pierwszy uwzględniła ich działania w swoim sztandarowym raporcie World Energy Investment 2025. Od 2014 r. ECAs udzieliły wsparcia energetycznego o wartości 177 mld USD, z czego coraz większa część trafia do projektów związanych z OZE.
Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej
Deszcz może nie tylko podlewać uprawy czy zasilać rzeki, ale – jak pokazuje tekst Rose Morrison w Renewable Energy Magazine – również dostarczać energii elektrycznej. Dzięki nowatorskim technologiom, takim jak plug flow czy piezoelektryczne dyski, opady zyskują nową rolę w miksie OZE.
Komentarze