Europejskie sieci potrzebują 250 mld euro – bez inwestycji grozi kryzys
Według najnowszego raportu Boston Consulting Group (BCG), pomimo prognozowanego potrojenia inwestycji w europejskie sieci elektroenergetyczne, operatorzy systemów przesyłowych (TSO) stoją w obliczu luki kapitałowej o wartości 250 mld euro do 2030 roku. Brakujące środki mogą zagrozić realizacji celów klimatycznych i bezpieczeństwa energetycznego Europy.
Inwestycje w sieci rosną, ale luka kapitałowa pozostaje
Z raportu BCG „Navigating Growth: Capital Challenges and Strategic Decisions for Europe’s Electricity TSOs” wynika, że w ciągu najbliższych pięciu lat piętnaście największych europejskich TSO planuje zainwestować 345 mld euro. To niemal trzykrotnie więcej niż w poprzednich pięciu latach.
Tylko w 2024 roku nakłady inwestycyjne TSO wzrosły o około 50% w porównaniu do roku wcześniejszego. Operatorzy mobilizują wszystkie dostępne źródła finansowania, w tym zadłużenie, emisję akcji oraz sprzedaż aktywów, aby nadążyć za rosnącym zapotrzebowaniem na modernizację i rozbudowę sieci.
Pomimo tych działań, prognozy wskazują na powstanie luki kapitałowej wynoszącej 250 mld euro pomiędzy prognozowanymi przepływami pieniężnymi z działalności operacyjnej a wymaganymi nakładami inwestycyjnymi do końca obecnej dekady.
Presja na obecny model finansowy TSO
Według BCG, obecny model finansowy, na którym opierają się europejscy operatorzy, znajduje się pod znaczną presją. Eksperci wskazują na trzy główne napięcia, które determinują sytuację sektora.
Pierwszym z nich jest skala inwestycji kontra zdolności finansowe. TSO wynagradzani są na podstawie poziomu wydatków, jednak wielu z nich już nadmiernie obciążyło swoje bilanse i pozyskało kapitał własny. Kluczowym wyzwaniem pozostaje dostarczenie niezbędnej infrastruktury bez obniżania ratingów kredytowych czy rozwodnienia udziałów akcjonariuszy.
Drugim napięciem jest przystępność cen kontra oczekiwane zwroty. Politycy dążą do utrzymania niskich kosztów energii dla odbiorców, co stoi w sprzeczności z oczekiwaniami inwestorów prywatnych, którzy domagają się konkurencyjnych i dostosowanych do ryzyka zwrotów z inwestycji. To nieustanny konflikt między potrzebą ograniczania kosztów a przyciąganiem kapitału.
Trzecim problemem jest mandat wzrostu kontra rola „obligacyjna”. Politycy oczekują od TSO, że będą działać jak firmy wzrostowe—szybko, elastycznie i na dużą skalę. Tymczasem wielu inwestorów postrzega je jako podmioty niskiego ryzyka, oferujące stabilne dywidendy. To fundamentalna rozbieżność w postrzeganiu ryzyka i oczekiwanych zysków.
Kluczowe decyzje strategiczne dla przyszłości sieci
BCG zaleca europejskim TSO podjęcie szeregu decyzji strategicznych, które pozwolą zmniejszyć lukę inwestycyjną i zwiększyć efektywność kapitałową.
- Operatorzy powinni określić optymalne kombinacje udziałów państwowych, rynków publicznych i kapitału prywatnego (w tym funduszy infrastrukturalnych), aby zapewnić długoterminowe wsparcie finansowe.
- TSO powinni sięgać po mechanizmy finansowe, które pozwolą chronić bilanse i zminimalizować rozwodnienie udziałów, np. sprzedaż udziałów mniejszościowych czy finansowanie gwarantowane przez rządy.
- Operatorzy powinni ponownie ocenić strukturę geograficzną i biznesową swoich portfeli. Warto rozważyć sprzedaż aktywów niekluczowych, aby skoncentrować kapitał na strategicznych inwestycjach.
- Konieczne jest dostarczanie większej wartości przy mniejszych nakładach: kontrola kosztów, przyspieszanie realizacji projektów oraz skupienie na inwestycjach o największym wpływie i efektywności.
- TSO muszą konsekwentnie budować wizerunek zdyscyplinowanych i dobrze zarządzanych podmiotów infrastrukturalnych, które oferują stabilną wartość w długim terminie, nawet w warunkach rynkowej niepewności i rosnącej konkurencji o kapitał.
Przyszłość europejskich sieci elektroenergetycznych pod znakiem wyzwań
Eksperci BCG podkreślają, że bez nowych podejść do finansowania i poprawy efektywności kapitałowej, europejscy operatorzy mogą nie sprostać zadaniu dostarczenia infrastruktury niezbędnej do osiągnięcia celów klimatycznych i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kontynentu.
Zobacz również:- Ponad 15 tys. odmów przyłączeń do sieci. Infrastruktura wymaga pilnych zmian [raport URE]
- Niemieccy operatorzy sieci alarmują: „Za dużo baterii” i martwe projekty paraliżują system
- Koszty dystrybucji gazu niższe niż energii elektrycznej – nowe analizy pokazują strategiczne znaczenie sieci gazowych dla transformacji energetycznej
Źródło: Boston Consulting Group Navigating Growth: Capital Challenges and Strategic Decisions for Europe’s Electricity TSOs
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Cyfrowy bliźniak EC Elbląg. Energa rozwija zaawansowane narzędzia AI w energetyce
Energa wdraża kolejny projekt typu digital twin. Wirtualny model Elektrociepłowni Elbląg ma usprawnić zarządzanie złożonym układem wytwórczym i wesprzeć planowanie inwestycji. Pierwsze funkcjonalności pojawią się w 2026 roku. Cyfrowy bliźniak EC Elbląg – po co powstaje? Elektrociepłownia Elbląg to dziś trzy różne źródła energii: blok biomasowy, kotłownia rezerwowo-szczytowa oraz ostatni kocioł węglowy, który w zmniejszonej […]
ORLEN świętuje 400. dostawę LNG do terminalu w Świnoujściu
ORLEN odebrał w Świnoujściu już 400. dostawę LNG, co potwierdza rosnącą rolę terminalu w dywersyfikacji dostaw gazu do Polski. Prawie połowa importowanego gazu trafia do kraju właśnie tą drogą.
Zielone aluminium w motoryzacji: klucz do redukcji śladu węglowego aut do 2040 roku
Nowe badania pokazują, że przejście na zielone aluminium w produkcji samochodów może znacząco ograniczyć emisje CO2 w Europie. Eksperci wskazują, że ambitne cele i odpowiednie regulacje są niezbędne do osiągnięcia neutralności klimatycznej sektora motoryzacyjnego.
Kradzieże kabli ze stacji ładowania: rosnący problem w Polsce
W Polsce nasila się fala kradzieży kabli ze stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Straty operatorów, utrudnienia dla użytkowników i surowe kary to tylko część konsekwencji tego procederu.
Europejskie centra danych a wyzwania energetyczne – klucz do realizacji cyfrowych celów UE
Europa planuje potroić moce centrów danych w ciągu najbliższych lat, by wzmocnić swoją pozycję w sektorze AI. Jednak szybki rozwój tej branży wymaga pokonania poważnych barier energetycznych i infrastrukturalnych.
Globalne koncerny energetyczne ogłaszają inwestycje warte bilion dolarów na COP30 – priorytetem sieci i magazyny energii
Podczas szczytu COP30 w Belém światowe koncerny energetyczne zrzeszone w UNEZA zapowiedziały wzrost rocznych nakładów na transformację energetyczną do 148 mld USD. Inwestycje skoncentrują się na rozbudowie sieci i magazynów energii, aby sprostać globalnym celom klimatycznym.
Komentarze