Hiszpania mogła uniknąć awarii. Australia pokazała jak
W poniedziałek 29 kwietnia 2025 r. w Hiszpanii doszło do poważnej awarii systemu elektroenergetycznego. Premier Pedro Sánchez wykluczył winę odnawialnych źródeł energii i braku energetyki jądrowej. Rząd zapowiedział dochodzenie, reformę sieci oraz apel do Brukseli o niezależny raport. Eksperci wskazują, że blackout można było uniknąć dzięki magazynom energii – jak w Australii Południowej.
Awaria systemu – 15 GW zniknęło w pięć sekund
Do blackout’u doszło w poniedziałek o godzinie 12:25 czasu lokalnego. Jak poinformował operator systemu przesyłowego Red Eléctrica de España (REE), przyczyną była „utarta generacji” w skali przekraczającej zdolności absorpcyjne systemu.
Premier Pedro Sánchez ujawnił, że „o godzinie 12:33 z systemu nagle zniknęło 15 GW mocy. Nigdy wcześniej coś takiego nie miało miejsca”.
Zobacz również: Gigantyczna awaria prądu w Hiszpanii i Portugalii. Czy to cyberatak?
Źródła OZE dominowały w czasie awarii
Dane REE pokazują, że w momencie przywracania dostaw energii ponad 75% generacji pochodziło z OZE. Wieczorem, gdy udział fotowoltaiki naturalnie spadł, uruchomiono elektrownie gazowe i parowe.
Premier Sánchez podkreślił, że elektrownie jądrowe nie zapewniły większej odporności na awarię.
„W chwili zdarzenia elektrownie jądrowe pracowały i również się wyłączyły. Nie były bardziej odporne niż inne źródła. Uzależnienie od atomu spowolniłoby odbudowę systemu” – mówił.
Dodał, że ich obecna nieaktywność to efekt decyzji właścicieli, którzy uznają je za niekonkurencyjne wobec OZE.
Rozproszone źródła zapewniły ciągłość zasilania
Pomimo ogólnokrajowej awarii, niektóre firmy i gospodarstwa domowe zachowały zasilanie dzięki lokalnym systemom opartym na magazynach energii i fotowoltaice.
„Jesteśmy jedną z nielicznych firm w Galicji, która działała bez zakłóceń – dzięki temu, że nasza siedziba działa całkowicie poza siecią, zasilana w 100% technologią z Galicji” – przekazał przedstawiciel firmy Norvento Energia.
Siedziba firmy – budynek CIne – korzysta z mikrosieci opartej na źródłach odnawialnych oraz baterii, które zapewniają nieprzerwane dostawy. Infrastruktura Norvento nie przechodzi w tryb zerowy jak generatory dieslowskie, dzięki zastosowaniu inteligentnych przekształtników.
Również latarnie i sygnalizacja uliczna zasilane panelami PV funkcjonowały bez zakłóceń.
REE analizuje dwie fale odłączeń źródeł
Dyrektor ds. operacyjnych REE, Eduardo Prieto, poinformował, że wystąpiły dwa epizody odłączeń generacji – o godz. 12:00 i 12:32. Pierwszy udało się opanować, ale drugi – po 1,5 sekundy – doprowadził do blackoutu. System nie był w stanie poradzić sobie z tak gwałtownym zakłóceniem.
Prieto zaznaczył, że nadal trwa analiza danych telemetrycznych. Ustalono jednak, że chwilowo w systemie nie pracowała żadna elektrownia.
Eksperci: brak magazynów pogłębił kryzys
Według Alexa Schocha z firmy Octopus Energy, blackout w Hiszpanii przypomina wydarzenia z Australii Południowej z 2016 r., gdzie także doszło do przerwy w dostawie energii na skutek braku elastyczności systemu.
„Dwa blackouty, jedna przyczyna. Hiszpania w 2025 r. to system pozbawiony elastyczności” – pisał Schoch.
Zauważył, że brak magazynów energii oraz powolna reakcja źródeł gazowych i wodnych sprawiły, że system nie zdołał się ustabilizować. Sytuację pogorszyły niskie poziomy bezwładności – aż 70% energii w momencie awarii pochodziło z OZE.
Lekcja z Australii: magazyny energii działają w setne sekundy
Schoch przypomniał, że wdrożenie bateryjnego magazynu Tesli w Hornsdale pozwoliło reagować na zakłócenia w ciągu 0,14 sekundy. Dla porównania – klasyczne źródła potrzebują minut.
Dzięki takiej technologii, Australia Południowa zwiększyła udział OZE z 41% do średnio 72% bez poważnych przerw w dostawach.
Schoch rekomenduje, by Hiszpania wyznaczyła cel: 20 GW bateryjnych magazynów do 2030 r., wdrożyła mechanizmy zarządzania częstotliwością i syntetyczną bezwładnością oraz otworzyła rynek dla domowych magazynów i VPP.
Reakcja rządu: dochodzenie, interwencja, zmiany
Pedro Sánchez ogłosił, że celem numer jeden było pełne przywrócenie stabilności systemu. Drugim priorytetem jest poznanie przyczyn awarii. W tym celu powołano komisję dochodzeniową, w skład której wchodzi m.in. CNMC. Rząd zwróci się również do Komisji Europejskiej o niezależny raport.
Operatorzy prywatni mają zostać pociągnięci do odpowiedzialności, jeśli zostaną wykazane ich zaniedbania.
Zobacz również:
- Po awarii prądu w Hiszpanii i Portugalii przywrócono zasilanie, trwają ustalenia przyczyn
- 100% energii ze źródeł odnawialnych w dzień roboczy w Hiszpanii
- Hiszpania dostaje 400 mln euro na wodór
- H2Med i hiszpański szkielet wodorowy: pełne wsparcie Komisji Europejskiej
Źródła: Alex Schoch (Octopus Energy), pv-magazine.com, oprac. własne.
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
49 mln euro i 2318 instalacji: GreenYellow zasila dachy Biedronki
GreenYellow zrealizował jedną z największych inwestycji w sektorze rozproszonej fotowoltaiki w Polsce. Firma pozyskała 49 mln euro finansowania na rozwój portfela 116 MW instalacji PV zlokalizowanych na dachach sklepów sieci Biedronka. Projekt obejmuje łącznie ponad 2318 mikroinstalacji przeznaczonych na potrzeby autokonsumpcji.
3,5 GWh od BYD dla Grenergy – rekordowa dostawa baterii do Chile
Grenergy podpisało umowę z BYD Energy Storage na dostawę systemów magazynowania energii o łącznej pojemności 3,5 GWh. Baterie trafią do szóstej fazy projektu Oasis de Atacama w północnym Chile. Jest to największa tego typu dostawa w regionie i druga na świecie pod względem skali.
Regiony bez wsparcia z FST? Instrat chce aktywacji nowego filaru Funduszu Modernizacyjnego
Fundacja Instrat apeluje o wykorzystanie Funduszu Modernizacyjnego do wsparcia regionów pominiętych w Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Eksperci wskazują konkretne lokalizacje i argumentują, że działanie jest pilne. W tle nowy plan klimatyczno-energetyczny Polski i rosnące zagrożenie bezrobociem w regionach węglowych.
Największa instalacja słoneczna w historii Słowenii – 30 MW energii z PV
Rząd Słowenii zatwierdził plan zagospodarowania przestrzennego pod największą w kraju farmę fotowoltaiczną o mocy 30 MW. Inwestorem będzie spółka Dravska Elektrarna Maribor. Instalacja powstanie w północno-wschodniej części kraju, w gminach Starše, Hajdina, Gorišnica i Markovci.
USA nakładają cła na ogniwa PV z Azji. SEIA ostrzega przed wzrostem cen
U.S. International Trade Commission ogłosiła ostateczne orzeczenie ws. szkody dla amerykańskiego przemysłu fotowoltaicznego. SEIA ostrzega przed konsekwencjami dla cen i rozwoju krajowej produkcji.
Enea z rekordową pożyczką z KPO – 9,13 mld zł na rozwój sieci i OZE
Enea podpisała umowę z BGK na 9,13 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy. Pieniądze trafią do Enei Operator i posłużą modernizacji sieci w północno-zachodniej Polsce.
Komentarze