IRENA: 90% pojazdów musi być elektrycznych do 2050 roku
Globalny raport IRENA pokazuje, że do 2050 roku ponad 90% pojazdów drogowych powinno być elektrycznych, jeśli świat chce osiągnąć cele klimatyczne. Obecnie sektor ten odpowiada za 75% emisji transportowych i pozostaje uzależniony od paliw kopalnych. Potrzebna jest natychmiastowa mobilizacja inwestycji, infrastruktury i polityk publicznych.
Transport drogowy głównym źródłem emisji w sektorze transportowym
W 2023 roku transport drogowy odpowiadał za 75% całkowitego zużycia energii w sektorze transportowym oraz 20% globalnego zużycia końcowego energii. Aż 94% tej energii pochodziło z paliw kopalnych, a udział energii elektrycznej wyniósł zaledwie 1%.
Rosnące zużycie energii i emisje mimo poprawy efektywności
Mimo postępów w efektywności paliw i pojazdów, od 1990 roku zużycie energii w transporcie drogowym rosło średnio o 1,7% rocznie. Emisje CO₂ z tego sektora osiągnęły 6,2 gigaton w 2023 roku, z czego 60% pochodziło z samochodów osobowych.
Scenariusz IRENA: 90% elektrycznych pojazdów do 2050 roku
Aby zrealizować cel klimatyczny 1,5°C, IRENA zakłada, że do 2050 roku:
- 93% samochodów osobowych,
- 95% motocykli,
- 82% autobusów,
- 67% ciężarówek
musi być zelektryfikowanych. Do 2030 roku globalna flota EV powinna zwiększyć się ośmiokrotnie. Konieczne będą coroczne inwestycje przekraczające 300 mln USD w infrastrukturę ładowania.
Główne bariery transformacji: koszty, infrastruktura i świadomość
Raport IRENA wskazuje na szereg wyzwań, które spowalniają elektryfikację transportu drogowego. Do najważniejszych należą:
- Bariery instytucjonalne: brak spójnych i jednoznacznych polityk rządowych oraz niedoszacowanie kosztów środowiskowych i społecznych korzystania z paliw kopalnych.
- Bariery rynkowe: dominacja pojazdów spalinowych, ograniczona dostępność różnorodnych i przystępnych cenowo modeli EV, obawy dotyczące łańcuchów dostaw oraz niewystarczająco rozwinięty rynek wtórny EV.
- Bariery kosztowe: wysoki koszt zakupu pojazdów elektrycznych i ich baterii, a także wysokie nakłady inwestycyjne wymagane do budowy infrastruktury ładowania.
- Bariery infrastrukturalne: niedobór publicznych stacji ładowania, długi czas ładowania oraz złożone procedury administracyjne związane z instalacją punktów ładowania.
- Inne przeszkody: niska świadomość społeczna, brak wykwalifikowanej siły roboczej oraz wyzwania związane z utylizacją zużytych pojazdów i baterii.
Na rynkach rozwijających się powyższe bariery są dodatkowo pogłębione przez ograniczony dostęp do kapitału oraz niski poziom dojrzałości instytucjonalnej i technologicznej.
Miejskie polityki i rola lokalnych władz
Transformacja transportu wymaga wsparcia ze strony władz lokalnych: m.in. stref niskoemisyjnych, priorytetyzacji transportu publicznego, obowiązku instalacji ładowarek w nowych budynkach czy przywilejów dla EV.
Przyszłość to dwa i trzy koła – szansa dla rynków rozwijających się
Elektryczne skutery i motocykle, szczególnie w krajach Azji i Afryki, oferują tanie i szybkie rozwiązania dekarbonizacji. Innowacyjne modele biznesowe, jak leasing baterii, oraz lokalne łańcuchy dostaw mogą pobudzić rozwój gospodarczy i tworzyć miejsca pracy.
Autobusy i ciężarówki: sektor o największym potencjale redukcji emisji
Elektryfikacja autobusów i ciężarówek, choć technologicznie trudniejsza, jest kluczowa. W Chinach elektryczne autobusy dominują, podczas gdy w krajach rozwijających się potrzebne są subsydia i wsparcie międzynarodowe. Dla ciężarówek konieczne są inwestycje w ultraszybkie ładowarki i modele typu battery-swapping.
Zielona energia i inteligentne ładowanie – fundament transformacji
Rozwój transportu elektrycznego musi być ściśle powiązany z wykorzystaniem czystych źródeł energii. Kluczowe znaczenie ma integracja systemów ładowania EV z odnawialnymi źródłami energii, takimi jak fotowoltaika. Instalacje dachowe PV mogą stanowić lokalne źródło energii do ładowania pojazdów, redukując obciążenie sieci i emisje z sektora energetycznego.
Jednocześnie rozwijane są technologie inteligentnego ładowania (smart charging), które umożliwiają elastyczne zarządzanie poborem mocy w zależności od dostępności energii odnawialnej i aktualnych warunków sieciowych. Systemy te obejmują m.in. dynamiczne taryfy, ładowanie w godzinach niższego zapotrzebowania, a także integrację z siecią (vehicle-to-grid). Dzięki temu pojazdy elektryczne mogą nie tylko konsumować energię, ale również wspierać stabilność sieci, oferując dodatkową rezerwę mocy lub magazynowanie energii.
Wdrożenie takich rozwiązań wymaga standardów komunikacyjnych, interoperacyjności urządzeń oraz zintegrowanego planowania infrastrukturalnego pomiędzy sektorem energetycznym i transportowym. Wspierające polityki publiczne i modele biznesowe, takie jak usługi ładowania jako usługa (charging-as-a-service), będą kluczowe dla ich masowego wdrożenia.
Sprawiedliwa transformacja i lokalne korzyści
Raport IRENA podkreśla konieczność inkluzywnego podejścia – dostępnych cenowo EV, wsparcia dla lokalnych producentów, programów przekwalifikowania i rozwoju przemysłu EV w krajach Globalnego Południa.
Zobacz również:- Geopolityka w cieniu transformacji energetycznej: IRENA podkreśla nowe wyzwania i szanse dla świata
- Rekordowy wzrost mocy OZE w 2024 roku. 5 kluczowych faktów w raporcie IRENA
- IRENA: Globalny cel OZE zagrożony. Potrzeba 1080 mld USD rocznie
Źródło: IRENA, Policies for advancing the renewables-based electrification of road transport
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Grudziądzki blok CCGT na finiszu budowy. Rozruch jeszcze w 2025 roku
Budowa nowoczesnej elektrowni gazowo-parowej CCGT w Grudziądzu osiągnęła ponad 90% zaawansowania. Jak zapowiada inwestor – spółka Energa z Grupy ORLEN – jeszcze w tym roku planowany jest rozruch instalacji, a od 2026 r. blok ma świadczyć usługę mocową. Inwestycja wpisuje się w transformację energetyczną i zastępowanie węgla bardziej elastycznymi źródłami.
Polska kluczowym partnerem odbudowy Ukrainy: zielona energia i logistyka
Polska odgrywa kluczową rolę w odbudowie Ukrainy po rosyjskiej agresji. Podczas Ukraine Recovery Conference 2025 w Rzymie, ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska podkreśliła znaczenie zaangażowania Polski w procesy inwestycyjne, logistyczne i energetyczne. Polskie firmy, dzięki innowacyjnym technologiom, mają szansę stać się istotnym partnerem w zrównoważonej odbudowie Ukrainy.
WindEurope walczy z deficytem pracowników – nowe praktyki i cele dla młodych
WindEurope intensyfikuje działania na rzecz wzmocnienia ścieżek zawodowych i zwiększenia liczby wykwalifikowanych pracowników dla europejskiego sektora energetyki wiatrowej. Organizacja dołączyła do Europejskiego Sojuszu na rzecz Praktyk Zawodowych (EAfA), zobowiązując się do promocji karier technicznych oraz rozwijania oferty staży i praktyk w branży wiatrowej.
MIT rozdaje 1,2 mln dolarów na innowacje. Poznaj nowe przełomowe badania
MIT Energy Initiative (MITEI) przyznało ponad 1,2 mln dolarów na wsparcie siedmiu nowatorskich projektów badawczych z zakresu energii. W ramach programu Seed Fund naukowcy otrzymają po 175 tys. dolarów na rozwój swoich pomysłów przez dwa lata. Projekty obejmują szerokie spektrum tematów: od recyklingu metali ziem rzadkich po nowatorskie metody zarządzania energią w centrach danych.
Baltpool ostrzega: Polska potrzebuje danych, a nie spekulacji o biomasie
W ostatnich tygodniach w Polsce nasiliły się obawy dotyczące potencjalnego niedoboru biomasy. Jednak eksperci podkreślają, że nie ma twardych dowodów potwierdzających te przypuszczenia. Baltpool, międzynarodowa giełda biomasy, wzywa do oparcia toczącej się debaty na danych i faktach, a nie spekulacjach.
Międzynarodowe fundusze klimatyczne wsparły czystą energię miliardami
Międzynarodowe fundusze klimatyczne (MCF) przeznaczyły 7,8 mld USD na projekty czystej energii w latach 2015-2024. Najwięcej środków trafiło do Azji i Afryki. Fundusze te przyczyniają się do realizacji transformacji energetycznej poprzez finansowanie projektów wytwarzania energii, magazynowania oraz sektora końcowego.
Komentarze