Kryzys gazowy w 2025 roku: ceny surowca wciąż dwukrotnie wyższe niż przed kryzysem
Ceny gazu w Europie osiągnęły najwyższy poziom od dwóch lat, pogłębiając presję na gospodarki i budżety domowe. Spadek dostaw rosyjskiego gazu, niskie poziomy magazynowe oraz zmienna produkcja OZE windują ceny surowca. Unia Europejska podejmuje działania stabilizacyjne, ale eksperci wskazują, że rynek pozostanie napięty do 2026 roku.
Ceny gazu na najwyższym poziomie od dwóch lat
Rynek gazu ziemnego w Europie rozpoczął 2025 rok w warunkach wysokiej zmienności. W pierwszej połowie marca ceny surowca osiągnęły najwyższy poziom od dwóch lat, co pogłębiło trudności dla firm, konsumentów i rządów.
Główny europejski benchmark cenowy, TTF, utrzymuje się obecnie na poziomie ok. 47 EUR/MWh (14,50 USD/MBtu). Choć jest to znacznie mniej niż szczytowe wartości z 2022 roku po inwazji Rosji na Ukrainę, cena ta wciąż pozostaje dwukrotnie wyższa niż przed kryzysem energetycznym.
Czynniki wpływające na ograniczenie podaży gazu
Autorzy analizy Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) wskazują, że jednym z kluczowych czynników wzrostu cen gazu było zatrzymanie tranzytu rosyjskiego gazu przez Ukrainę od stycznia 2025 roku. Dodatkowo, powrót do przeciętnych warunków zimowych po dwóch łagodniejszych sezonach znaczną miarą przyczynił się do większego poboru gazu ze zbiorników magazynowych. Więcej na ten temat: IEA: Globalny rynek gazu pod presją – napięcia utrzymają się w 2025 roku.
Nie bez znaczenia była również tzw. „Dunkelflaute”, czyli długi okres niskiej prędkości wiatru i ograniczonego nasłonecznienia w pierwszej połowie listopada 2024 roku. Wymusiło to wzrost zużycia gazu o 80% w porównaniu do tego samego okresu w 2023 roku, aby zapewnić stabilne dostawy energii elektrycznej.
Spadek poziomu magazynów gazowych w UE
Poziomy magazynowania gazu w Unii Europejskiej są obecnie o 24 miliardy metrów sześciennych (bcm), czyli 36%, niższe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Taki stan rzeczy powoduje dodatkowy wzrost presji cenowej.
Autorzy analizy podkreślają:
Osiągnięcie celów UE w zakresie napełnienia magazynów przed kolejną zimą wymaga znacznie większych napływów gazu niż w ostatnich dwóch latach, co zwiększy zależność Europy od globalnych rynków LNG.
Wpływ wysokich cen gazu na gospodarkę
Od początku kryzysu gazowego w 2022 roku ceny gazu dla europejskiego przemysłu były o 30% wyższe niż w Chinach i nawet pięciokrotnie wyższe niż w Stanach Zjednoczonych. Doprowadziło to do ograniczenia produkcji w wielu energochłonnych sektorach, a niektóre zakłady zostały zmuszone do zamknięcia.
Eksperci podkreślają, że wysokie ceny gazu mają negatywny wpływ na koszty życia i konkurencyjność europejskiej gospodarki.
Pierwsza faza szoku cenowego gazu była kluczowym czynnikiem inflacji i gwałtownego wzrostu kosztów życia.
Działania UE na rzecz stabilizacji rynku
Unia Europejska podjęła szereg działań w celu ograniczenia zmienności cen i ochrony konsumentów. Obejmują one m.in.:
- wprowadzenie obowiązku magazynowania gazu,
- dobrowolne cele redukcji zużycia,
- wspólne mechanizmy zakupowe.
Mimo pewnych ograniczeń infrastrukturalnych Europa skutecznie zwiększyła import LNG i zdywersyfikowała źródła dostaw.
Rola OZE i efektywności energetycznej w ograniczaniu zużycia gazu
Od 2022 roku w Europie (w tym w UE, Norwegii, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii) dodano około 250 GW ze źródeł odnawialnych, co pozwoliło uniknąć zużycia ponad 60 bcm gazu w sektorze elektroenergetycznym. Sprzedaż pomp ciepła wyniosła 8 milionów sztuk od 2022 roku, co również przyczyniło się do obniżenia zapotrzebowania na gaz w sezonie grzewczym.
Perspektywy dla rynku gazu w Europie
Eksperci IEA przewidują, że globalne rynki gazu pozostaną napięte do 2026 roku, kiedy do eksploatacji wejdą nowe projekty LNG w USA i Katarze, zwiększając światową podaż o niemal 50% do 2030 roku. Jednak do tego czasu Europa będzie musiała aktywnie pracować nad poprawą efektywności energetycznej i dywersyfikacją dostaw. Autorzy raportu podkreślają:
Czekanie na nową podaż nie jest strategią dla europejskich gospodarek borykających się z wysokimi cenami gazu.
Źródło: Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA:
- Gergely Molnar, Energy Analyst – Natural Gas
- Peter Zeniewski, Senior Energy Analyst
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Polska z dodatnim bilansem energii. Niemcy importerem po zamknięciu atomówek
Polska od listopada 2024 roku notuje dodatni bilans obrotów energią elektryczną – wynika z danych Polskiego Funduszu Rozwoju. Tymczasem Niemcy, niegdyś lider eksportu, stali się największym odbiorcą energii w UE po zamknięciu elektrowni jądrowych.
Intersolar Europe 2025: Magazyny energii kluczem transformacji – spadają ceny, rosną zyski
Magazynowanie energii staje się fundamentem transformacji energetycznej. Na targach Intersolar Europe 2025 potwierdzono, że magazyny energii, zarówno samodzielne, jak i w systemach hybrydowych, są kluczowym elementem integracji OZE, zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i przyspieszenia niezależności energetycznej.
GreenFire Energy uruchamia nowatorski system w The Geysers
Amerykańska firma GreenFire Energy uruchomiła pierwszą komercyjną instalację pokazową nowej generacji geotermii w największym na świecie polu geotermalnym – The Geysers w Kalifornii. Pierwsze wyniki są bardzo obiecujące i mogą zapoczątkować nową erę w odzyskiwaniu energii z dojrzałych złóż.
Gaz i prąd pod ostrzałem cyberataków: eksperci radzą, jak się bronić
Wzrost liczby ataków na infrastrukturę energetyczną i gazową wymusza nowe podejście do ochrony. Eksperci wskazują na konieczność inwestycji w zintegrowane systemy ochrony technicznej i IT, zgodne z regulacjami prawnymi i technologicznymi. ENISA odnotowała w 2023 roku wzrost incydentów o ponad 30%. Jakie rozwiązania rekomendują specjaliści?
Blackout na Półwyspie Iberyjskim. Europa musi inwestować w odporność sieci
28 kwietnia 2025 roku Półwysep Iberyjski pogrążył się w ciemnościach. Awaria, która sparaliżowała Hiszpanię i część Portugalii na blisko dobę, pokazała, jak krucha jest stabilność europejskich systemów elektroenergetycznych. Eksperci apelują o pilne inwestycje w inteligentne i odporne sieci.
Ayesa Polska pokieruje nadzorem nad ogromną farmą Baltica 2
Ayesa Polska Sp. z o.o. będzie odpowiedzialna za nadzór inwestorski nad morską częścią jednej z największych inwestycji energetycznych w Polsce – farmą wiatrową Baltica 2. Projekt, realizowany przez PGE Polska Grupa Energetyczna oraz Ørsted, ma zapewnić czystą energię dla 2,5 miliona odbiorców.
Komentarze