Niektóre kraje mają energetyczne szczęście… Chińczycy odkryli „nieskończone” źródło energii
Chińscy naukowcy dokonali przełomowego odkrycia – kraj może dysponować niemal nieskończonym źródłem energii, które ukryte było pod ich stopami. Badania sugerują, że zasoby toru w Chinach mogą wystarczyć na 60.000 lat, co potencjalnie mogłoby zakończyć globalne uzależnienie od paliw kopalnych. Czy tor stanie się przełomem w energetyce i wyprze uran oraz węgiel? Jakie ma zalety i wyzwania? I czy Polska może liczyć na podobne szczęście surowcowe?

Czym jest tor i dlaczego może zmienić światową energetykę?
Tor (Th) to pierwiastek chemiczny należący do grupy aktynowców, który jest naturalnie promieniotwórczy. Występuje w skorupie ziemskiej w stężeniu około 12 ppm, co oznacza, że jest sześciokrotnie bardziej powszechny niż uran.
Właściwości toru i jego zalety jako paliwa jądrowego:
- Obfitość w naturze – tor występuje w wielu miejscach na świecie, często w rudach ziem rzadkich.
- Bezpieczne spalanie w reaktorach torowych – torowe reaktory molten-salt (TMSR) są bardziej stabilne niż uranowe, nie wymagają chłodzenia wodą i są odporne na przegrzanie.
- Większa gęstość energetyczna – tor może generować 200 razy więcej energii niż uran przy tej samej ilości paliwa.
- Minimalna produkcja odpadów radioaktywnych – w przeciwieństwie do tradycyjnych reaktorów jądrowych, odpady torowe są mniej szkodliwe i szybciej tracą swoją aktywność.
- Brak możliwości proliferacji broni jądrowej – w przeciwieństwie do uranu i plutonu, tor nie jest bezpośrednio używany do produkcji broni jądrowej, co czyni go bardziej „pokojowym” źródłem energii.
Tor w Polsce – czy mamy własne zasoby tego surowca?
Chociaż Polska nie ma znanych dużych złóż toru, pierwiastek ten występuje w różnych formach geologicznych, głównie w:
- Węglu kamiennym – szczególnie w Górnośląskim, Dolnośląskim i Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Zawartość toru w węglu wynosi od 0,1 do 33,5 mg/kg, co nie czyni go jednak perspektywicznym źródłem.
- Minerałach, takich jak monacyt – jednak brak informacji o znaczących złożach w Polsce.
- Innych formacjach geologicznych – ale brak szczegółowych danych o ich wartości przemysłowej.
Polska na razie nie posiada udokumentowanych zasobów toru, które mogłyby być eksploatowane na dużą skalę, ale w przyszłości zainteresowanie tym pierwiastkiem może wzrosnąć, zwłaszcza w kontekście budowy elektrowni jądrowych.
- Czytaj więcej na Enerad: Kiedy energia będzie niemal darmowa? Jest już blisko
Toru w Chinach jest znacznie więcej, niż sądzono
Według niedawno odtajnionego raportu, chińskie zasoby toru – już wcześniej uznawane za największe na świecie – mogą być znacznie większe, niż dotychczas przewidywano. W samym tylko kompleksie górniczym Bayan Obo w Mongolii Wewnętrznej ma znajdować się około miliona ton toru, co oznacza energię wystarczającą na pokrycie chińskiego zapotrzebowania na 60.000 lat.
Dla porównania, odpady górnicze zaledwie pięciu lat wydobycia żelaza w tym regionie zawierają ilość toru, która mogłaby zasilić wszystkie gospodarstwa domowe w USA przez ponad 1.000 lat.
Dlaczego tor może zmienić oblicze energetyki?
Toru od lat postrzegany jest jako potencjalna alternatywa dla uranu w energetyce jądrowej. Jego główne zalety to:
- 200 razy większa gęstość energetyczna niż uran, co oznacza mniejsze zapotrzebowanie na paliwo.
- Bezpieczniejsze reaktory – torowe reaktory solne (TMSR) są odporniejsze na awarie i nie wymagają systemów chłodzenia wodą.
- Mniejsze ryzyko proliferacji – odpady torowe nie nadają się do produkcji broni jądrowej, co ogranicza ryzyko militarnych nadużyć.
- Mniej odpadów radioaktywnych – tor produkuje znacznie mniej długowiecznych odpadów w porównaniu do uranu.
Chińska ofensywa w technologii torowej
Chiny od lat rozwijają technologie związane z torowymi reaktorami jądrowymi. W 2024 roku Pekin zatwierdził budowę pierwszej na świecie torowej elektrowni solnej w pustyni Gobi (Chińczycy budują na pustyni Gobi elektrownię jądrową, która będzie wykorzystywać tor jako paliwo – ten reaktor ma być chłodzony ciekłą solą lub dwutlenkiem węgla, co zapewnia wysoki stopień bezpieczeństwa i stabilności pracy). Pilotażowa instalacja ma mieć moc 10 MW i ruszyć w 2029 roku. Jeśli projekt zakończy się sukcesem, Chiny mogą zyskać przewagę w wyścigu o przyszłość energetyki jądrowej.
Dodatkowo, tor może zasilać nową generację statków i okrętów, eliminując potrzebę tankowania na trasach transoceanicznych. Pierwszy koncepcyjny torowy kontenerowiec KUN-24AP został zaprezentowany przez Chiny na początku tego roku.
Jakie wyzwania stoją przed torową rewolucją?
Mimo ogromnego potencjału, torowa energetyka ma przed sobą znaczące bariery:
- Koszty wydobycia i przetwarzania – tor w przyrodzie często występuje z pierwiastkami ziem rzadkich, co komplikuje jego ekstrakcję i wymaga agresywnych metod chemicznych.
- Nieuregulowane rynki – obecnie nie istnieje rozwinięty globalny rynek toru jako paliwa jądrowego, co utrudnia jego komercjalizację.
- Opór branży uranowej – lobby uranowe i obecne inwestycje w reaktory konwencjonalne spowalniają rozwój technologii torowych.
Czy tor to przyszłość światowej energetyki? A u nas?
Energetyka torowa budzi ogromne nadzieje, ale jej rozwój zależy od decyzji politycznych, finansowych i technologicznych. Jeśli Chiny rzeczywiście zdołają uruchomić torowe elektrownie na dużą skalę, może to wywołać globalną transformację energetyczną i sprawić, że energia stanie się tańsza i bardziej dostępna.
Dla Polski temat toru wciąż pozostaje w fazie teoretycznych rozważań, ale warto bacznie obserwować rozwój tej technologii – zwłaszcza w kontekście długoterminowej polityki energetycznej kraju.
Źródła:
Może Cię również zainteresować
Biogaz rolniczy szansą na energetyczną transformację polskiej wsi – potrzebne stabilne finansowanie i wsparcie legislacyjne
Biogazownie rolnicze mogą stać się fundamentem transformacji energetycznej na obszarach wiejskich – wynika z debaty ekspertów podczas konferencji UPEBBI. Potrzebne są jednak stabilne przepisy, systemowe wsparcie finansowe oraz edukacja młodzieży rolniczej.
Czyste Powietrze: Uwaga na oszustów. Fałszywe firmy naciągają w programie
Jak wynika z najnowszego komunikatu, pojawiło się wiele nieuczciwych firm podszywających się pod oficjalnych operatorów programu. Należy pamiętać, że wyłącznie gminy oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) są uprawnione do jego realizacji.
Be.EV zainwestuje 20 mln funtów w ładowarki przy obiektach Schroders Capital
Be.EV i Schroders Capital ogłosiły partnerstwo, w ramach którego powstanie ponad 200 ultraszybkich punktów ładowania pojazdów elektrycznych. Inwestycja o wartości 20 mln funtów obejmie 22 nieruchomości handlowe i rekreacyjne zarządzane przez Schroders Capital w całej Wielkiej Brytanii.
Park Zielonej Energii w Gliwicach nabiera realnych kształtów – podpisano umowy na budowę kluczowej inwestycji ciepłowniczej
9 maja 2025 roku w Ratuszu w Gliwicach podpisano umowy z wykonawcami Parku Zielonej Energii – jednej z najbardziej innowacyjnych inwestycji ciepłowniczych w Polsce. Projekt, realizowany przez PEC–Gliwice, ma nie tylko zrewolucjonizować system dostaw ciepła i energii w mieście, ale również przyczynić się do poprawy jakości powietrza, ograniczenia emisji i rozwoju lokalnej gospodarki o obiegu zamkniętym.
Platforma AFID łączy firmy z całego świata. Nowe wsparcie dla MŚP z sektora OZE
Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (IRENA) uruchomiła nową platformę współpracy dla przedsiębiorstw w ramach Sojuszu na rzecz Dekarbonizacji Przemysłu (AFID). Narzędzie ma pomóc firmom – zwłaszcza MŚP z sektora OZE – w realizacji ambitnych działań klimatycznych poprzez partnerstwa między podmiotami z różnych krajów.
Systemy PV SolarEdge dają więcej energii i są odporniejsze na ataki – potwierdza VDE
Nowy raport VDE Renewables potwierdza, że technologia SolarEdge zapewnia zaawansowane bezpieczeństwo, odporność na cyberzagrożenia oraz zwiększony uzysk energii. Systemy oparte na optymalizatorach mocy wykazały się lepszą wydajnością w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań stringowych.
Komentarze