Palenie śmieciami – jak i gdzie to zgłosić?
Choć nielegalne i szkodliwe dla zdrowia, palenie śmieciami w Polsce, wciąż nie jest rzadkością. W tym artykule podpowiemy jak i gdzie można zgłosić palenie śmieciami. Wyjaśnimy też, jaka jest kara za palenie śmieciami w piecu.

Gdzie zgłosić palenie śmieciami?
Palenie śmieciami w pierwszej kolejności można zgłosić:
- straży miejskiej,
- straży gminnej.
Organy te mają obowiązek przyjęcia zgłoszenia oraz są uprawnione do kontroli i wyciągnięcia konsekwencji wobec osoby palącej śmieciami.
Gdzie zgłosić palenie śmieciami na wsi?
Jeśli mieszkacie na wsi, lub w Waszej miejscowości nie ma lokalnych organów porządkowych, palenie odpadami możecie bezpośrednio do starosty, wójta lub burmistrza. Organy te mają obowiązek stosowania i przestrzegania przepisów ochrony środowiska.
Opcjonalnie, palenie śmieciami można również zgłosić na policję, jednak nie ma ona takich samych uprawnień jak straż miejska / gminna lub organy samorządowe.
Uwaga! Przy przyjmowaniu zgłoszenia o podejrzeniu spalania odpadów, strażnik może nas poprosić o podanie danych osobowych. Co istotne, od tego momentu, osoba zgłaszająca może stać się pokrzywdzonym w sprawie lub zawiadamiającym o wykroczeniu. Palenie śmieci można też zgłosić anonimowo (szczegóły w dalszej części artykułu).
Zgłoszenie palenia śmieciami przez aplikację
Spalanie odpadów można wygodnie zasygnalizować przez aplikację mObywatel. Służy do tego specjalny moduł “Naruszenia środowiskowe”. By dokonać zgłoszenia należy zalogować się do aplikacji i wybrać odpowiednią pozycję w zakładce „Usługi”.
Następnie należy wybrać jedną z sześciu podanych kategorii:
- Nielegalne przetwarzanie/odzysk/unieszkodliwianie/zakopywanie odpadów;
- Nielegalny transport odpadów;
- Nielegalne przywiezienie odpadów z zagranicy;
- Zanieczyszczenie wody, powietrza lub powierzchni ziemi substancjami;
- Inna.
W przypadku spalania śmieci, najodpowiedniejsza będzie kategoria: „Nielegalne przetwarzanie/odzysk/unieszkodliwianie/zakopywanie odpadów”.
Dalej, zgłoszenie to można opatrzyć fotografią obrazującą problem ze szczegółowym opisem i oznaczoną lokalizacją (wpisując adres lub korzystając z geolokalizacji). Przed wysłaniem zgłoszenia można też zaznaczyć, że sprawa była już zgłaszana administracji publicznej oraz podać swoje dane osobowe. Przy czym ta ostatnia czynność nie jest obowiązkowa.
Poniżej możecie zobaczyć film instruktażowy, opracowany przez Ministerstwo Cyfryzacji.
Anonimowe zgłoszenie palenia śmieci
Zgłoszenie o paleniu śmieci może dokonać każdy zainteresowany i co więcej, zrobić to anonimowo (a więc bez podawania swoich danych osobowych), kontaktując się czy to ze strażą miejską, urzędem miasta, lub gminy. Należy pamiętać, że zgłaszając problem anonimowo, nie będzie można uzyskać statusu pokrzywdzonego z tytułu negatywnego oddziaływania dymu z palonych śmieci.
Zgłaszając problem za pośrednictwem straży miejskiej / gminnej lub organów samorządowych, by zachować anonimowość, należy poinformować o takiej potrzebie osobę odbierającą zgłoszenie.
W przypadku zgłoszenia przez aplikację, wystarczy wybrać opcję „Zgłoszenie z zachowaniem poufności”.
Jaka jest kara za palenie śmieciami w piecu?
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami, palenie śmieci i odpadów poza miejscami do tego przeznaczonymi jest zabronione. Wynika to z ustawy o odpadach z dn. 14 grudnia 2012 roku. Art. 155., która mówi:
Termiczne przekształcanie odpadów prowadzi się wyłącznie w spalarniach odpadów lub we współspalarniach odpadów.
Natomiast ten, kto robi to gdzie indziej, a więc np. we własnym piecu lub kotle, podlega karze grzywny albo aresztu.
- W pierwszym przypadku, kontrola, podczas której potwierdzone zostanie spalanie śmieci może zakończyć się mandatem o maksymalnej wysokości 500 zł. Natomiast jeśli, osoba ukarana nie przyjmie mandatu, to wówczas sprawa kierowana jest do sądu rejonowego, gdzie można już otrzymać karę grzywny do 5.000 zł. Co istotne, za to samo wykroczenie można zostać ukaranym wielokrotnie, w przypadku braku zmiany swoich nawyków;
- W drugim przypadku może to być kara ograniczenia wolności trwająca 1 miesiąc lub kara aresztu od 5 do 30 dni (na podstawie art. 18, art. 19 oraz art. 20 kodeksu wykroczeń). Jest to jednak możliwe, jeśli sprawa trafi do sądu.
Spalanie śmieci w piecu może być wkroczeniem lub nawet przestępstwem
Warto zauważyć, że sprawca może odpowiadać nie tylko za wykroczenie, lecz także za przestępstwo z art. 183 § 1 k.k. wtedy, gdy w wyniku termicznego przekształcania (spalania) powstała realna możliwość zagrożenia życia czy zdrowia człowieka lub zwłaszcza – pogorszenia jakości powietrza.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości (wyczerpujących znamiona wykroczenia), strażnik lub inny kontrolujący, może również zgodnie z kodeksem wykroczeń: zwrócić uwagę, pouczyć lub ostrzec, jeżeli uznał, że jest to wystarczające (biorąc np. pod uwagę zachowanie kontrolowanego).
Uwaga! Na terenie większości województw w Polsce obowiązują tzw. uchwały antysmogowe. Wprowadzają one m.in. zakaz użytkowania pozaklasowych kotłów na paliwa stałe (o klasie niższej niż 3, 4,czy 5). Korzystanie z tego typu urządzeń grzewczych, podobnie jak palenie w piecu śmieciami jest nielegalne. Aby uniknąć kar, warto już teraz sprawdzić terminy wymiany pieca dla poszczególnych województw.
Zakaz spalania odpadów z działek i ogrodów
Należy tu również podkreślić, że zabronione jest nie tylko palenie śmieci w domowych piecach, ale także na terenie posesji, czy na działce. Dotyczy to zarówno przedmiotów codziennego użytku (w tym np. opon i mebli), jak i odpadów z ogrodów.
Każda osoba, która spala odpady zielone, liście, gałęzie w ogródku lub na działce, może zostać ukarana mandatem w wysokości do 500 zł lub też jeż jej sprawa może zostać skierowana do sądu. Osoba to zgłaszająca może wówczas powołać się na:
- Kodeks wykroczeń – w tym przypadku art. 82 § 1 pkt. i art. 51 § 1. Pierwszy przepis dotyczy niedozwolonego używania otwartego ognia, co może spowodować pożar i jego rozprzestrzenianie. Natomiast drugi, dotyczy ogólnego zakłócania porządku w miejscu publicznym, przez co rozumie się nie tylko hałas, ale i palenie odpadów (również tych roślinnych), w wyniku czego duszący dym utrudnia egzystencję;
- Kodeks cywilny – w tym przypadku na art. 144, który mówi, że właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa własności powstrzymywać się od działań, które mogą zakłócać korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę (np. nie można „zadymić” sąsiada robiąc ognisko na swojej posesji). Przedostanie się dymu pochodzącego z takiego paleniska w miejsce dostępne publicznie może być uznane za zanieczyszczenie w rozumieniu art. 145 Kodeksu wykroczeń, które zagrożone jest mandatem karnym w wysokości do 500 zł.
Jak rozpoznać palenie śmieciami?
Oto kilka wskazówek, które pomogą rozpoznać palenie śmieciami w piecu:
1. Charakterystyczny zapach
Jednym z najbardziej oczywistych znaków palenia śmieciami jest intensywny, nieprzyjemny zapach. Plastik, gumy czy lakierowane drewno wydzielają duszące opary, które są łatwo rozpoznawalne. Zapach palonych odpadów różni się znacząco od zapachu spalania tradycyjnych paliw, takich jak drewno czy węgiel.
2. Kolor dymu
Dym powstający przy spalaniu śmieci ma charakterystyczny kolor. Zazwyczaj jest on czarny lub ciemnoszary, co wskazuje na spalanie substancji zawierających duże ilości szkodliwych związków chemicznych. Dym z pieców opalanych odpowiednimi materiałami, jak drewno czy węgiel, ma zazwyczaj jasny kolor i jest mniej intensywny.
Dlaczego nie należy palić w piecu śmieciami?
Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem nie pozostaje obojętne na zdrowie człowieka. Szkodliwy dym, który powstaje podczas spalania śmieci, zawiera bowiem m.in. pyły, tlenek węgla, tlenek azotu (zwłaszcza NO2), dwutlenek siarki, metale ciężkie (m.in. kadm i rtęć), dioksyny, cyjanowodór, formaldehyd.

Wiedza na temat tego, czym można palić w piecu, to nie tylko wyraz dbałości o środowisko naturalne oraz sprawa odpowiedzialności społecznej, ale i kwestia obowiązujących w Polsce przepisów prawnych, za których złamanie grożą poważne konsekwencje (począwszy od kary grzywny, a na karze aresztu kończąc).
Może Cię również zainteresować
CSIRE z elastycznym startem – Rząd przyjął projekt zmian w ustawie o rynku energii
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy modyfikującej terminy wejścia w życie systemu CSIRE. Nowe przepisy mają zagwarantować bezpieczne i płynne wdrożenie centralnej platformy wymiany danych w sektorze energii elektrycznej.
Rewolucja na rynku energii. Polska otwiera się na PPA i offshore [raport]
W 2024 roku udział węgla w produkcji energii elektrycznej w Polsce spadł do 57%, a OZE osiągnęły rekordowe 26%. Dzięki reformom regulacyjnym i dynamicznemu rozwojowi rynku PPA kraj przygotowuje się na przyspieszenie transformacji energetycznej.
900 mln euro dla MAIRE: nowe projekty petrochemiczne i zielony wodór
MAIRE, włoska grupa inżynieryjna, ogłosiła przyznanie swoim spółkom zależnym TECNIMONT i KT-Kinetics Technology nowych kontraktów oraz rozszerzeń istniejących zleceń o łącznej wartości około 900 milionów euro. Projekty te obejmują działania w zakresie inżynierii, zaopatrzenia i budowy (EPC) związane z infrastrukturą petrochemiczną oraz zaawansowane usługi inżynieryjne dla instalacji zielonego wodoru. Zlecenia pochodzą od kluczowych klientów z Azji Środkowej i Europy Południowej, co wzmacnia obecność MAIRE w strategicznych regionach i dywersyfikuje jej portfel zamówień.
Co to jest biometan?
Biometan to odnawialne paliwo gazowe, które powstaje w wyniku oczyszczania biogazu, biogazu rolniczego lub wodoru odnawialnego. Dzięki swojej jakości i składowi chemicznemu zbliżonemu do gazu ziemnego, biometan może być wtłaczany do sieci gazowej, sprężany (bio-CNG), skraplany (bio-LNG), transportowany cysternami lub wykorzystywany bezpośrednio – np. jako paliwo do pojazdów.
TAURON i Trzebinia wspólnie planują przyszłość Elektrowni Siersza
TAURON oraz Gmina Trzebinia podpisały list intencyjny, którego celem jest dalsze gospodarowanie terenami Elektrowni Siersza z zachowaniem działalności w sektorze energetycznym. W planach są inwestycje obejmujące m.in. repowering, magazyny energii, instalacje PV oraz jednostki gazowe. Obie strony deklarują współpracę dla zapewnienia sprawiedliwej transformacji, ochrony miejsc pracy i wpływów podatkowych.
UE stawia na zielone innowacje i walkę z dezinformacją. Kluczowe wnioski z Rady ds. Środowiska w Warszawie
Zmiany klimatu, zielone technologie i dezinformacja – to główne tematy nieformalnego spotkania ministrów środowiska UE, które odbyło się 28–29 kwietnia w Warszawie. Polska, jako gospodarz obrad, podkreśliła rolę innowacji i edukacji w budowaniu odpornej i zielonej Europy.
Komentarze