Polska fotowoltaika w potrzasku administracyjnym. Raport PSF
Brak przejrzystych procedur, skomplikowane przepisy i niejednolita interpretacja prawa – to główne wyzwania dla rozwoju fotowoltaiki w Polsce, wskazane w najnowszym raporcie Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaiki. Pomimo dynamicznego wzrostu mocy zainstalowanej w PV, sektor zmaga się z licznymi ograniczeniami. Raport zawiera również propozycje zmian legislacyjnych oraz prezentuje dobre praktyki z innych państw UE.
Fotowoltaika liderem transformacji energetycznej
Według danych międzynarodowych, fotowoltaika w 2023 roku odpowiadała za 78% nowych mocy zainstalowanych w OZE na świecie, co daje jej pozycję lidera wśród odnawialnych źródeł energii. Jak wynika z raportu, przygotowanego m.in. przez Ewę Magierę i dr Katarzynę Jabłońską-Przywecką, inwestycje w OZE do 2050 roku mają wzrosnąć nawet trzykrotnie.
Zobacz rownież: Koniec tanich modułów PV? Nadchodzi fala upadłości i wzrost cen
Ambicje Unii Europejskiej – REPowerEU i RED III
Na poziomie unijnym rozwój fotowoltaiki stanowi kluczowy element strategii Europejskiego Zielonego Ładu. Celem jest redukcja emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Plan REPowerEU oraz dyrektywa RED III wskazują, że odnawialne źródła energii, w tym PV, mają priorytetowy status w procesach inwestycyjnych.
W dyrektywie RED III ustanowiono m.in. obowiązek wyznaczania obszarów przyspieszonego rozwoju OZE, gdzie procedury administracyjne nie mogą trwać dłużej niż 12 miesięcy. Polska ma czas do maja 2025 r. na pełną transpozycję tych przepisów.
Polska – dynamiczny rozwój mimo biurokratycznych przeszkód
Z raportu wynika, że od 2019 roku Polska notowała gwałtowny wzrost nowych instalacji PV, głównie dzięki programom wsparcia jak „Mój Prąd” oraz korzystnym przepisom prosumenckim. W 2024 roku fotowoltaika stanowiła 62,2% całkowitej mocy zainstalowanej OZE w kraju.
Jednak, jak wskazują autorzy raportu:
„Obowiązujące krajowe przepisy prawne regulujące proces inwestycyjny, szczególnie te wielkoskalowe, stanowią źródło wielu ograniczeń utrudniających rozwój energetyki słonecznej w naszym kraju.”
Zobacz również: Energetyczny wyścig z czasem. Czy świat zdąży potroić moce OZE?
Kluczowe bariery inwestycyjne w projektach PV
Raport PSF wskazuje pięć głównych kategorii problemów, które wpływają na tempo realizacji inwestycji PV w Polsce:
- Procedury środowiskowe – uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DŚU) może trwać nawet do 18 miesięcy.
- Planowanie przestrzenne – nowelizacja ustawy o planowaniu przestrzennym może komplikować procesy lokalizacyjne.
- Przyłączenie do sieci – brak jednolitych wzorów wniosków i ograniczona przejrzystość operatorów sieci.
- Trasy kablowe – niejednolite procedury uzgodnień z właścicielami i zarządcami nieruchomości.
- Problemy systemowe – brak możliwości równoległego prowadzenia niektórych postępowań oraz długotrwałe procesy uzgadniania.
Propozycje zmian legislacyjnych
Raport zawiera także szczegółowe rekomendacje de lege ferenda, których celem jest usprawnienie procesu inwestycyjnego. Wśród najważniejszych postulatów znalazły się:
- Wprowadzenie maksymalnych terminów na wydanie decyzji administracyjnych.
- Możliwość równoległego prowadzenia procedur środowiskowych i planistycznych.
- Cyfryzacja i standaryzacja dokumentacji.
- Zwiększenie transparentności operatorów sieci.
- Ujednolicenie procedur kablowych.
Zobacz również: Małe turbiny wiatrowe w Polsce – czy to się opłaca? Nowe badanie analizuje 173 lokalizacje
Praktyki z UE – czego może nauczyć się Polska?
Raport zawiera także przegląd rozwiązań stosowanych w innych państwach UE. W Niemczech promowane są „elektrownie balkonowe”, natomiast Francja wprowadziła obowiązek instalacji PV na parkingach powyżej 1500 m². Z kolei Czechy wdrożyły mapowanie obszarów o wysokim potencjale OZE. Przykładem skutecznego narzędzia prawnego może być również włoska procedura PAS, gdzie brak decyzji administracyjnej w określonym terminie oznacza automatyczną zgodę na inwestycję.
Brak działania grozi karami
Zgodnie z raportem, brak pełnej implementacji RED III do maja 2025 roku może skutkować postępowaniem przez Komisję Europejską przeciwko Polsce, a finalnie postępowaniem przed Trybunałem Sprawiedliwości UE i sankcjami finansowymi.
W badaniu PSF aż 64% respondentów poparło ideę wyznaczenia specjalnych stref OPRO, w których procesy administracyjne miałyby być skrócone. Jedynie 14% uczestników badania było przeciwna takiemu rozwiązaniu.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki „REALIZACJA PROJEKTÓW FOTOWOLTAICZNYCH W POLSCE kluczowe bariery administracyjno-prawne”.
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Trendy i polityki rynku hybryd plug-in: Chiny, Europa i USA w porównaniu
Rynek hybryd plug-in (PHEV) w latach 2021-2024 rozwijał się dynamicznie w Chinach, stagnował w USA i notował spadki w Europie. Analizujemy przyczyny tych zmian oraz różnice w politykach regulacyjnych trzech największych rynków PHEV na świecie.
VSB Polska rozpoczyna budowę jednego z największych parków hybrydowych w Polsce – 303 MWp w Brzezince
VSB Polska rozpoczęła budowę nowoczesnego parku hybrydowego w województwie dolnośląskim. Inwestycja o mocy 303 MWp obejmuje fotowoltaikę, magazyn energii oraz elementy infrastruktury wspierające transformację energetyczną regionu.
UE i Brazylia wspólnie wzmacniają rynki węglowe – Deklaracja liderów podczas COP30
Unia Europejska i Brazylia zacieśniają współpracę na rzecz globalnych rynków węglowych. Podczas COP30 w Belém podpisano Deklarację liderów, która ma przyspieszyć wdrażanie polityk cenowych CO2 i wspierać realizację celów Porozumienia Paryskiego.
COP30: UE przyspiesza transformację energetyczną – kluczowe inwestycje w OZE i magazyny energii
Podczas szczytu COP30 przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła postępy w globalnej transformacji energetycznej. UE stawia na potrojenie mocy OZE do 2030 roku, rozwój infrastruktury i wsparcie dla Afryki.
Local content i repolonizacja łańcuchów dostaw na EuroPOWER & OZE POWER
Podczas 42. edycji konferencji EuroPOWER & OZE POWER w Warszawie Minister Aktywów Państwowych Wojciech Balczun podkreślił znaczenie local content i repolonizacji łańcuchów dostaw dla transformacji energetycznej i rozwoju polskiej gospodarki.
Prezes URE rozpoczyna konsultacje dotyczące magazynów energii operatorów systemów elektroenergetycznych
Urząd Regulacji Energetyki ogłosił konsultacje dotyczące magazynów energii posiadanych przez operatorów systemów elektroenergetycznych. Celem jest sprawdzenie zainteresowania innych podmiotów przejęciem i eksploatacją tych instalacji.
Komentarze