PORT PC: Spadek sprzedaży pomp ciepła o 35% to wina błędnych decyzji politycznych
W 2024 roku sprzedaż pomp ciepła w Polsce spadła o 35%. Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) wskazało na trzy kluczowe błędy polityczne, które osłabiły rynek. Jednocześnie, rok 2025 może przynieść odbicie, jeśli zostaną podjęte odpowiednie działania naprawcze.
Spadek sprzedaży pomp ciepła o 35% – jakie są przyczyny?
Według danych PORT PC, sprzedaż pomp ciepła w 2024 roku spadła o 35%, co oznacza kontynuację trendu z 2023 roku, kiedy to rynek zmniejszył się o 40%. W całej Europie, średnia sprzedaż pomp ciepła zmniejszyła o 23% – a Polska była jednym z krajów z największym spadkiem.
W Polsce spadki sprzedaży w poszczególnych segmentach były zróżnicowane:
- Pompy ciepła powietrze-woda do centralnego ogrzewania – sprzedano około 70 tys. sztuk (spadek o 37% rok do roku).
- Pompy ciepła solanka-woda – sprzedaż na poziomie 6 tys. sztuk (spadek o 25%).
- Pompy ciepła powietrze-woda do ciepłej wody użytkowej – 4,6 tys. sprzedanych urządzeń (spadek o 16%).
Tak niski poziom sprzedaży oznacza, że rynek wrócił do poziomu z 2021 roku, czyli sprzed boomu na pompy ciepła wywołanego kryzysem energetycznym.
Trzy błędy polityczne, które uderzyły w branżę
Główną przyczyną takiego spadku, według PORT PC, są trzy kluczowe błędy polityczne.
Nieprawidłowości w programie „Czyste Powietrze”
Jednym z największych problemów było wprowadzenie dofinansowania na poziomie 100% kosztów inwestycji dla III grupy beneficjentów w programie „Czyste Powietrze”. Brak skutecznych mechanizmów kontrolnych doprowadził do licznych patologii rynkowych.
Nawet gdy pojawiły się wyraźnie negatywne sygnały z rynku, nie skupiono się całościowo na poprawie sposobu funkcjonowania programu. – zauważa Paweł Lachman, prezes PORT PC.
Nieuczciwe firmy zaczęły agresywnie pozyskiwać klientów, często oferując urządzenia niskiej jakości i niewłaściwie dobrane do potrzeb użytkowników. Dla beneficjentów oznaczało to problemy z eksploatacją i wysokie rachunki za prąd.
Wzrost cen prądu i zamrożenie cen gazu
W 2023 i 2024 roku rząd zdecydował się na zamrożenie cen gazu ziemnego, podczas gdy ceny energii elektrycznej znacząco wzrosły. To sprawiło, że gospodarstwa domowe zaczęły postrzegać pompy ciepła jako nieopłacalne rozwiązanie w porównaniu do ogrzewania gazowego.
Użytkownicy pomp ciepła, stawiając na zeroemisyjne technologie, znaleźli się w gorszej sytuacji niż osoby korzystające z gazu ziemnego. Było to sprzeczne z polityką klimatyczną Unii Europejskiej. – podkreśla Lachman.
Chaos związany z certyfikacją pomp ciepła
W 2024 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska zablokowały uznawanie europejskich znaków jakości pomp ciepła w programie „Czyste Powietrze”. W praktyce oznaczało to, że urządzenia spełniające unijne normy musiały przechodzić dodatkowe testy według polskich regulacji.
Zamiast skupić się na eliminacji patologii w III grupie dofinansowań, administracja publiczna rozpoczęła walkę ze znakami jakości, które w rzeczywistości chronią konsumentów dużo lepiej niż obecne wymagania w programie. – zaznacza prezes PORT PC.
To spowodowało, że producenci musieli ponosić podwójne koszty certyfikacji, co ograniczyło konkurencyjność polskiego rynku i podniosło ceny urządzeń.
Skarga do Komisji Europejskiej w związku z problemami z certyfikacją
W związku z brakiem reakcji rządu na zgłaszane problemy, PORT PC w grudniu 2024 roku złożył oficjalną skargę do Komisji Europejskiej. Eksperci podkreślają, że polskie regulacje w zakresie kwalifikacji pomp ciepła do dofinansowania są sprzeczne z prawem unijnym.
Cztery miesiące braku jakiejkolwiek odpowiedzi w sprawie odblokowania europejskich systemów badań i certyfikacji zmusiły nas do podjęcia działań na szczeblu europejskim. – komentuje Lachman.
Czy 2025 rok przyniesie odbicie?
Eksperci wskazują, że jeśli rząd podejmie odpowiednie kroki, rynek pomp ciepła może wzrosnąć w 2025 roku nawet o 50%. Kluczowe znaczenie ma tu poprawa relacji cen prądu oraz cen gazu. Już teraz widać pierwsze pozytywne zmiany:
- Ogrzewanie pompą ciepła jest obecnie o 53-60% tańsze w nowych budynkach niż ogrzewanie gazowe.
- W budynkach modernizowanych różnica wynosi od 35 do 46% na korzyść pomp ciepła.
- W porównaniu do kotłów na pellet, pompy ciepła są tańsze o 35-45% w nowych budynkach i o 10-25% w budynkach modernizowanych.
Jakie działania naprawcze są potrzebne?
PORT PC wskazuje, że aby rynek pomp ciepła w Polsce wrócił na ścieżkę wzrostu, konieczne są trzy kluczowe zmiany:
- Wprowadzenie specjalnych taryf dla pomp ciepła – co pozwoli użytkownikom płacić mniej za energię elektryczną zużywaną na ogrzewanie.
- Przywrócenie uznawania europejskich certyfikatów jakości – co ułatwi dostęp do szerokiej oferty urządzeń i zapewni ich jakość.
- Szeroka kampania informacyjna – która pomoże odbudować zaufanie konsumentów i przekonać ich o korzyściach z inwestowania w pompy ciepła.
Jeśli te działania zostaną podjęte, Polska ma szansę stać się europejskim liderem w produkcji i wykorzystaniu pomp ciepła.
Odpowiednie decyzje mogą sprawić, że rok 2025 stanie się początkiem ponownego zrównoważonego wzrostu rynku, tak jak to miało miejsce przed 2022 rokiem. – podsumowuje Lachman.
Źródło: PORT PC
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Polska z dodatnim bilansem energii. Niemcy importerem po zamknięciu atomówek
Polska od listopada 2024 roku notuje dodatni bilans obrotów energią elektryczną – wynika z danych Polskiego Funduszu Rozwoju. Tymczasem Niemcy, niegdyś lider eksportu, stali się największym odbiorcą energii w UE po zamknięciu elektrowni jądrowych.
Intersolar Europe 2025: Magazyny energii kluczem transformacji – spadają ceny, rosną zyski
Magazynowanie energii staje się fundamentem transformacji energetycznej. Na targach Intersolar Europe 2025 potwierdzono, że magazyny energii, zarówno samodzielne, jak i w systemach hybrydowych, są kluczowym elementem integracji OZE, zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i przyspieszenia niezależności energetycznej.
GreenFire Energy uruchamia nowatorski system w The Geysers
Amerykańska firma GreenFire Energy uruchomiła pierwszą komercyjną instalację pokazową nowej generacji geotermii w największym na świecie polu geotermalnym – The Geysers w Kalifornii. Pierwsze wyniki są bardzo obiecujące i mogą zapoczątkować nową erę w odzyskiwaniu energii z dojrzałych złóż.
Gaz i prąd pod ostrzałem cyberataków: eksperci radzą, jak się bronić
Wzrost liczby ataków na infrastrukturę energetyczną i gazową wymusza nowe podejście do ochrony. Eksperci wskazują na konieczność inwestycji w zintegrowane systemy ochrony technicznej i IT, zgodne z regulacjami prawnymi i technologicznymi. ENISA odnotowała w 2023 roku wzrost incydentów o ponad 30%. Jakie rozwiązania rekomendują specjaliści?
Blackout na Półwyspie Iberyjskim. Europa musi inwestować w odporność sieci
28 kwietnia 2025 roku Półwysep Iberyjski pogrążył się w ciemnościach. Awaria, która sparaliżowała Hiszpanię i część Portugalii na blisko dobę, pokazała, jak krucha jest stabilność europejskich systemów elektroenergetycznych. Eksperci apelują o pilne inwestycje w inteligentne i odporne sieci.
Ayesa Polska pokieruje nadzorem nad ogromną farmą Baltica 2
Ayesa Polska Sp. z o.o. będzie odpowiedzialna za nadzór inwestorski nad morską częścią jednej z największych inwestycji energetycznych w Polsce – farmą wiatrową Baltica 2. Projekt, realizowany przez PGE Polska Grupa Energetyczna oraz Ørsted, ma zapewnić czystą energię dla 2,5 miliona odbiorców.
Komentarze