Program Czyste Powietrze w kryzysie – liczba wniosków spadła aż siedmiokrotnie
Polski Alarm Smogowy alarmuje o poważnym kryzysie Programu Czyste Powietrze. W pierwszych trzech miesiącach po jego ponownym uruchomieniu złożono siedmiokrotnie mniej wniosków niż rok wcześniej. Eksperci ostrzegają, że bez natychmiastowych reform program może przestać spełniać swoją rolę.
Siedmiokrotny spadek liczby wniosków – dane Polskiego Alarmu Smogowego
Polski Alarm Smogowy (PAS) przeanalizował dane dotyczące liczby złożonych wniosków o dofinansowanie w ramach Programu Czyste Powietrze. W okresie od 31 marca do 30 czerwca 2025 roku wpłynęło jedynie 11 160 wniosków. Dla porównania w tym samym okresie 2024 roku liczba ta wynosiła 78 326, a w 2023 roku – 54 109.
Eksperci PAS podkreślają, że to wyraźny sygnał zapaści programu. Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego, stwierdził:
– To co się dzieje z Programem Czyste Powietrze trudno nazwać inaczej niż zapaścią – od swojego restartu Program w ciągu kwartału osiągnął taką samą liczbę wniosków, jaką przed zawieszeniem składano w ciągu dwóch tygodni!
Prognozy na 2025 rok – rekordowy wynik nie do powtórzenia
Już teraz wiadomo, że 2025 rok nie przyniesie poprawy wyników. W 2024 roku złożono ponad 270000 wniosków. Po wprowadzeniu reform popularność Programu spadła drastycznie. PAS ostrzega, że bez zmian w zarządzaniu i uproszczenia procedur nie uda się przeprowadzić masowej termomodernizacji budynków ani wymiany „kopciuchów”.
Organizacja zapowiedziała dalszy monitoring Programu Czyste Powietrze i rozpoczęła wywiady w gminach. Celem tych działań jest wypracowanie niezbędnych zmian wspólnie z władzami samorządowymi.
Zarzuty wobec sposobu zarządzania Programem Czyste Powietrze
Według Andrzeja Guły, lidera Polskiego Alarmu Smogowego, Program znajduje się w głębokim kryzysie:
– Program jest w głębokim kryzysie, a sposób, w jaki jest zarządzany jest nie do obrony. Mamy problem nie tylko ze spadkiem zainteresowania Czystym Powietrzem, ale również z zaległymi płatnościami dla firm i obywateli, którzy płacą cenę za błędy w zarządzaniu PCZP. Podważono również zaufanie społeczne do tego niezmiernie ważnego programu. Obawiam się, że bez zasadniczej zmiany podejścia do problemów, z jakimi boryka się Czyste Powietrze, rok 2025 będziemy wspominać jako ten, w którym Program w zasadzie został zatrzymany.
Propozycje naprawy – uproszczenie procedur i bony na audyt
Polski Alarm Smogowy wskazuje konkretne rozwiązania, które mogą pomóc wyjść z obecnego impasu. Organizacja proponuje uproszczenie i odbiurokratyzowanie Programu oraz przyspieszenie obsługi beneficjentów. Kluczowe jest także odbudowanie zaufania obywateli i firm.
Andrzej Guła zauważył:
– Nie może być tak, że uczciwi beneficjenci oraz przedsiębiorcy płacą za opieszałość urzędników – nierozważne działania NFOŚ wywołały nie tylko utratę zaufania do Programu, ale niesłusznie podważyły uczciwość setek tysięcy beneficjentów aplikujących o dotacje.
Jednym z proponowanych rozwiązań jest wprowadzenie bonów na audyt energetyczny. Taki bon przysługiwałby każdemu gospodarstwu domowemu, niezależnie od tego, czy zdecyduje się na udział w Programie. Piotr Siergiej podkreślił:
– To ważne, ponieważ z informacji płynących z gmin wiemy, że niektórzy beneficjenci wycofują się, gdyż wykonanie audytu nie gwarantuje automatycznego dostępu do Programu mimo poniesionych kosztów.
Błędy decyzyjne i utrata zaufania – przyczyny obecnego kryzysu
PAS przypomina, że już wcześniej ostrzegał przed zawieszeniem Programu. Eksperci wskazują, że konieczne reformy można było wprowadzać stopniowo, bez zamykania dostępu do dotacji.
Zarząd NFOŚiGW podjął jednak decyzję o zawieszeniu, co przełożyło się na obecny spadek zainteresowania. Dodatkowo kampania Narodowego Funduszu, sugerująca nadużycia i defraudacje w Programie, zaszkodziła jego wizerunkowi. PAS podkreśla, że wadliwe wnioski stanowiły mniej niż jeden procent.
Zdaniem organizacji Program Czyste Powietrze powinien być kontynuowany i wspierany finansowo przez rząd. Tylko w ten sposób możliwe będzie dalsze poprawianie jakości powietrza w Polsce.
Zobacz również:- Polski Alarm Smogowy: Projekt MRiT promuje kopciuchy i szkodzi jakości powietrza
- Polski Alarm Smogowy w finale Earthshot Prize Awards
- Zmiana strategii Columbus: sprzedaż farm OZE przez problemy „Czystego Powietrza”
- NFOŚiGW promuje program „Czyste Powietrze” na forum ECA Energy Knowledge 2025
Źródło: Polski Alarm Smogowy
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Cyfrowy bliźniak EC Elbląg. Energa rozwija zaawansowane narzędzia AI w energetyce
Energa wdraża kolejny projekt typu digital twin. Wirtualny model Elektrociepłowni Elbląg ma usprawnić zarządzanie złożonym układem wytwórczym i wesprzeć planowanie inwestycji. Pierwsze funkcjonalności pojawią się w 2026 roku. Cyfrowy bliźniak EC Elbląg – po co powstaje? Elektrociepłownia Elbląg to dziś trzy różne źródła energii: blok biomasowy, kotłownia rezerwowo-szczytowa oraz ostatni kocioł węglowy, który w zmniejszonej […]
ORLEN świętuje 400. dostawę LNG do terminalu w Świnoujściu
ORLEN odebrał w Świnoujściu już 400. dostawę LNG, co potwierdza rosnącą rolę terminalu w dywersyfikacji dostaw gazu do Polski. Prawie połowa importowanego gazu trafia do kraju właśnie tą drogą.
Zielone aluminium w motoryzacji: klucz do redukcji śladu węglowego aut do 2040 roku
Nowe badania pokazują, że przejście na zielone aluminium w produkcji samochodów może znacząco ograniczyć emisje CO2 w Europie. Eksperci wskazują, że ambitne cele i odpowiednie regulacje są niezbędne do osiągnięcia neutralności klimatycznej sektora motoryzacyjnego.
Kradzieże kabli ze stacji ładowania: rosnący problem w Polsce
W Polsce nasila się fala kradzieży kabli ze stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Straty operatorów, utrudnienia dla użytkowników i surowe kary to tylko część konsekwencji tego procederu.
Europejskie centra danych a wyzwania energetyczne – klucz do realizacji cyfrowych celów UE
Europa planuje potroić moce centrów danych w ciągu najbliższych lat, by wzmocnić swoją pozycję w sektorze AI. Jednak szybki rozwój tej branży wymaga pokonania poważnych barier energetycznych i infrastrukturalnych.
Globalne koncerny energetyczne ogłaszają inwestycje warte bilion dolarów na COP30 – priorytetem sieci i magazyny energii
Podczas szczytu COP30 w Belém światowe koncerny energetyczne zrzeszone w UNEZA zapowiedziały wzrost rocznych nakładów na transformację energetyczną do 148 mld USD. Inwestycje skoncentrują się na rozbudowie sieci i magazynów energii, aby sprostać globalnym celom klimatycznym.
Komentarze