Raport PFR i PIE: Dalsze korzystanie z węgla podniesie ceny prądu o 210%

Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) we współpracy z Polskim Funduszem Rozwoju (PFR) opracował szczegółowy raport na temat kosztów braku dekarbonizacji gospodarki. Wynika z niego, że kontynuowanie polityki energetycznej opartej na paliwach kopalnych jest nie tylko szkodliwe dla środowiska, ale również niewiarygodnie kosztowne i gospodarczo nieefektywne.

Zyski z inwestycji w OZE i straty z energetyki konwencjonalnej

Badanie ujawnia, że każdy dolar zainwestowany w odnawialne źródła energii (OZE) przynosi około 150% zysku dla gospodarki, co jest trzykrotnie więcej niż w przypadku inwestycji w paliwa kopalne. Wzrost produkcji energii z OZE zwiększa PKB, podczas gdy wzrost produkcji ze źródeł nieodnawialnych przekłada się na jego spadek. Ponadto, energetyka węglowa i sektor ropy i gazu generują znacznie mniej miejsc pracy niż technologie niskoemisyjne.

Globalne trendy w inwestycjach i konsekwencje ekonomiczne

Odnotowano znaczny spadek globalnych inwestycji w paliwa kopalne – z 122 mld USD w 2015 roku do 61 mld USD w 2022 roku. W tym samym czasie, udział inwestycji w OZE wzrósł dramatycznie. Polska, obok Słowacji, należy do krajów UE, które najwięcej wsparcia finansowego przeznaczają na produkcję i spalanie węgla. Na świecie na subsydiowanie wydobycia i spalania paliw kopalnych przeznaczono w 2022 roku 11 bln USD.

Wpływ na ceny energii elektrycznej i konkurencyjność gospodarek

Ceny energii elektrycznej dla firm i przemysłu w Unii Europejskiej w połowie 2023 roku wzrosły o 119% w porównaniu z 2021 rokiem. To spowodowane jest uzależnieniem od importu paliw kopalnych. Gwałtowne wzrosty cen prądu w Europie skłoniły 17% firm do rozważenia relokacji poza Unię Europejską.

Scenariusze ekonomiczne a przyszłość energetyczna Polski

Raport przedstawia analizę różnych scenariuszy energetycznych.

1. Scenariusz utrzymania energetyki węglowej: Łączne potrzeby inwestycyjne wyniosą 2144 mld PLN, z czego większość to koszty zmienne, głównie paliwo dla elektrowni węglowych i koszt uprawnień do emisji. Całkowite koszty są o 18% wyższe niż w scenariuszu z energetyką jądrową i o 22% wyższe niż w scenariuszu OZE.
2. Cena energii elektrycznej w scenariuszu węglowym: W 2060 roku, średnia cena energii elektrycznej na rynku hurtowym wyniesie około 792 PLN/MWh, co jest o 210% wyższe niż w scenariuszu z energetyką jądrową i o 417% wyższe niż w scenariuszu OZE​​.

Podsumowując, energetyka węglowa nie opłaca się pod żadnym względem – ani ekonomicznym, ani ekologicznym. Dalsze, sztuczne podtrzymywanie rentowności kopalń, m.in. dla zasilania elektrowni węglowych przyniesie szkody, które już teraz można przewidzieć. Warto zatem, jak najszybciej podjąć kroki, które uchronią nas przed dwukrotnym wzrostem cen prądu w przyszłości.