Raport URE 2024: Stabilizacja na rynku ciepłownictwa i wyzwania transformacji
Prezes URE opublikował raport podsumowujący kondycję polskiego ciepłownictwa w 2024 roku. Sektor odnotował stabilizację cen paliw, ale także dalszy spadek zapotrzebowania na ciepło i szereg wyzwań związanych z transformacją energetyczną.
Stabilizacja na rynku paliw i spadek zapotrzebowania na ciepło
Raport „Energetyka cieplna w liczbach” za 2024 r. opublikowany przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) wskazuje na stabilizację sytuacji na rynku paliw wykorzystywanych w ciepłownictwie systemowym. Jednocześnie odnotowano dalszy spadek zapotrzebowania na ciepło, co wiąże się m.in. z rekordowo wysoką średnią temperaturą powietrza w Polsce – 10,9°C według IMGW, o niemal 1 stopień więcej niż rok wcześniej.
Liczba koncesjonowanych przedsiębiorstw ciepłowniczych pozostała na poziomie 398, jednak sprzedaż ciepła spadła o ponad 3,8% do 322,5 tys. TJ, osiągając najniższy dotąd poziom. Zmniejszyła się także moc zainstalowana i zamówiona, mimo że długość sieci ciepłowniczych wzrosła do 23 016,54 km.
Regulacje i zmiany taryfowe
W ostatnich dwóch latach sektor ciepłowniczy objęty został istotnymi zmianami regulacyjnymi. Nowelizacja Prawa energetycznego z 2023 roku umożliwiła przedsiębiorstwom wykorzystującym kogenerację wybór między uproszczoną a kosztową metodą kalkulacji taryf. W 2024 r. Prezes URE wprowadził możliwość składania dwóch odrębnych wniosków taryfowych dla firm eksploatujących wiele jednostek kogeneracji.
Jestem przekonana, że powzięte ustalenia pozwolą wypracować odpowiednie rozwiązania, które zapewnią większą wydajność i opłacalność procesu elektryfikacji ciepłownictwa
– Renata Mroczek, Prezes URE
Nowelizacja wyłączyła z obowiązku taryfowania źródła o mocy cieplnej nieprzekraczającej 5 MW oraz określiła minimalną stopę zwrotu z zaangażowanego kapitału na poziomie 7%. Od połowy 2024 r. Prezes URE jest zobowiązany do dwukrotnej publikacji wskaźników referencyjnych dla uproszczonej metody kalkulacji taryf.
Koszty, ceny i inwestycje w ciepłownictwie
W 2024 roku zaobserwowano spadek kosztów paliw (poza biogazem, odpadami przemysłowymi i OZE) oraz cen uprawnień do emisji CO2 – wydatki branży na ten cel zmniejszyły się do 21,7 mld zł z ponad 41,5 mld zł rok wcześniej. Spadek kosztów zmiennych wyniósł 15,12%, jednak koszty stałe wzrosły o 6,45%, głównie ze względu na wyższe koszty remontów.
Średnia cena ciepła sprzedawanego ze wszystkich koncesjonowanych źródeł wyniosła 105,74 zł/GJ (wzrost o ponad 1% r/r). Dla źródeł bez kogeneracji cena spadła o ponad 7% do 116,63 zł/GJ, natomiast dla kogeneracji wzrosła o 7% do 99,66 zł/GJ. Średnia stawka za usługi przesyłowe wzrosła o 8,8% do 31,76 zł/GJ. Dzięki utrzymaniu mechanizmu „mrożenia” cen odbiorcy nie odczuli wzrostu kosztów ciepła systemowego.
Rentowność brutto sektora wyniosła minus 0,49%, co oznacza poprawę względem 2023 r. (minus 9,5%). Źródła bez kogeneracji osiągnęły dodatnią rentowność 5,07%, a kogeneracja minus 3,67%. Nakłady inwestycyjne spadły o 6% do 4,66 mld zł.
Środki na transformację muszą być pozyskiwane nie tylko od odbiorców ciepła, ale przede wszystkim z zewnętrznych źródeł finansowania
– Renata Mroczek, Prezes URE
Transformacja miksu energetycznego
W 2024 r. udział węgla w produkcji ciepła spadł do 57,4% (z 61,2% w 2023 r.), a udział OZE wzrósł z 14,4% do 14,7%. Udział gazu zwiększył się z 13% do 15,2%. W latach 2002–2024 zużycie węgla kamiennego i brunatnego w ciepłownictwie spadło o 24,3 punkty procentowe, a lukę wypełniają paliwa gazowe i OZE.
Struktura paliw różni się regionalnie: najwięcej OZE wykorzystują województwa podlaskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie, natomiast węgiel dominuje w dolnośląskim, lubelskim, zachodniopomorskim i łódzkim. Wykorzystanie gazu jest najwyższe w województwach lubuskim i podkarpackim.
Współpraca sektorów i kierunki rozwoju
Raport podkreśla rosnące znaczenie współpracy między sektorem ciepłowniczym a elektroenergetycznym, m.in. w ramach Karty Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki (KET). Technologie takie jak kogeneracja gazowa, pompy ciepła, kotły elektrodowe, magazyny ciepła czy inteligentne systemy zarządzania popytem są wskazywane jako kluczowe dla dalszej transformacji sektora.
Zobacz również:
- 7 mld zł na OZE, wodór i ciepłownictwo – ruszył nabór z Funduszu Energetyki
- 21 mln zł na ciepłownictwo w Dąbrowie Górniczej. TAURON ujawnia plany
- Nowy raport: Jak ciepłownictwo może uratować polski system energetyczny?
- PGE podtrzymuje prognozy na 2025 rok. Dystrybucja i ciepłownictwo na plusie, OZE pod presją wietrzności
- 160 mln zł na cyfrowe ciepłownictwo – ruszył III nabór wniosków do NFOŚiGW
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Trendy i polityki rynku hybryd plug-in: Chiny, Europa i USA w porównaniu
Rynek hybryd plug-in (PHEV) w latach 2021-2024 rozwijał się dynamicznie w Chinach, stagnował w USA i notował spadki w Europie. Analizujemy przyczyny tych zmian oraz różnice w politykach regulacyjnych trzech największych rynków PHEV na świecie.
VSB Polska rozpoczyna budowę jednego z największych parków hybrydowych w Polsce – 303 MWp w Brzezince
VSB Polska rozpoczęła budowę nowoczesnego parku hybrydowego w województwie dolnośląskim. Inwestycja o mocy 303 MWp obejmuje fotowoltaikę, magazyn energii oraz elementy infrastruktury wspierające transformację energetyczną regionu.
UE i Brazylia wspólnie wzmacniają rynki węglowe – Deklaracja liderów podczas COP30
Unia Europejska i Brazylia zacieśniają współpracę na rzecz globalnych rynków węglowych. Podczas COP30 w Belém podpisano Deklarację liderów, która ma przyspieszyć wdrażanie polityk cenowych CO2 i wspierać realizację celów Porozumienia Paryskiego.
COP30: UE przyspiesza transformację energetyczną – kluczowe inwestycje w OZE i magazyny energii
Podczas szczytu COP30 przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła postępy w globalnej transformacji energetycznej. UE stawia na potrojenie mocy OZE do 2030 roku, rozwój infrastruktury i wsparcie dla Afryki.
Local content i repolonizacja łańcuchów dostaw na EuroPOWER & OZE POWER
Podczas 42. edycji konferencji EuroPOWER & OZE POWER w Warszawie Minister Aktywów Państwowych Wojciech Balczun podkreślił znaczenie local content i repolonizacji łańcuchów dostaw dla transformacji energetycznej i rozwoju polskiej gospodarki.
Prezes URE rozpoczyna konsultacje dotyczące magazynów energii operatorów systemów elektroenergetycznych
Urząd Regulacji Energetyki ogłosił konsultacje dotyczące magazynów energii posiadanych przez operatorów systemów elektroenergetycznych. Celem jest sprawdzenie zainteresowania innych podmiotów przejęciem i eksploatacją tych instalacji.
Komentarze