Reaktor w centrum miasta? Doktorant Politechniki Lubelskiej pracuje nad bezpiecznym reaktorem HTGR-POL
Choć pierwsza polska elektrownia jądrowa ma ruszyć w 2035 roku, Polska może mieć wcześniej innowacyjny obiekt jądrowy HTGR-POLA. Pracuje nad nim Grzegorz Mrugała, doktorant Politechniki Lubelskiej i członek zespołu Narodowego Centrum Badań Jądrowych. Reaktor będzie bezpieczny, modułowy, a jego zastosowanie obejmie nie tylko energetykę, ale też m.in. przemysł.
Polski reaktor jądrowy szybciej niż planowana elektrownia?
Pierwsza polska elektrownia jądrowa powstaje w Choczewie (woj. pomorskie), a jej uruchomienie planowane jest na 2035 rok. Jednak już za pięć lat w Polsce może działać nowoczesny reaktor HTGR-POLA. Nad jego projektem pracuje Grzegorz Mrugała, doktorant Politechniki Lubelskiej. W badania zaangażowane jest także Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), a partnerem strategicznym jest Japońska Agencja Energii Atomowej.
Polska posiada 50% praw intelektualnych do podstawowego projektu. Wzorem dla polskiego reaktora jest japoński HTTR.
Projekt jest na wysokim poziomie gotowości technologicznej. Obejmuje to opracowanie projektu podstawowego i znaczną część Wstępnego Raportu Bezpieczeństwa (WRB), niezbędnego do dalszych etapów licencjonowania i budowy.
W tej chwili nie mamy jeszcze decyzji lokalizacyjnej dla demonstracyjnego obiektu, ale na pewno będzie to w Polsce. Jeśli będzie taka wola polityczna, to może on powstać już za pięć lat. – mówi mgr. inż. Grzegorz Mrugała.
Czym wyróżnia się reaktor HTGR-POLA?
HTGR-POLA to reaktor wysokotemperaturowy chłodzony gazem (hel), co odróżnia go od większości elektrowni jądrowych, które wykorzystują reaktory wodne. W tradycyjnych reaktorach ciepło powstaje nawet po ich wyłączeniu, co wymaga ciągłego chłodzenia. HTGR-POLA działa inaczej. Jego najważniejsze cechy to:
- Chłodzenie helem – gazowy czynnik chłodzący eliminuje ryzyko przegrzania i pozwala na bezpieczne wygaszanie reaktora bez potrzeby zewnętrznego chłodzenia.
- Nowy kształt paliwa – zamiast prętów paliwowych zastosowano niewielkie kulki zamknięte w grafitowych blokach.
- Samoczynne wygaszanie – w przypadku braku chłodzenia reaktor osiąga temperaturę około 1100°C i naturalnie się wyłącza, co zapobiega stopieniu rdzenia.
Wszystko to sprawia, że rozwiązanie jest wyjątkowo bezpieczne.
W przypadku najbardziej popularnych reaktorów wodnych, teren wokół elektrowni nie może być zabudowany. Potrzebne jest wyznaczenie obszaru ograniczonego użytkowania. W przypadku reaktorów chłodzonych gazem takiej strefy praktycznie nie ma. Z naszych obliczeń wynika, że reaktor HGTR można stawiać nawet w centrum miasta, ponieważ obszar jego oddziaływania kończy się na ogrodzeniu – opowiada Grzegorz Mrugała.
Mały rozmiar, duże możliwości
Kompaktowe wymiary to jedna z największych zalet HTGR-POLA. Kluczowe elementy reaktora mają maksymalnie 7 metrów średnicy. Taka konstrukcja umożliwia produkcję reaktora w polskich zakładach oraz transport i montaż w całości w miejscu eksploatacji.
Co ważne, reaktor może być stosowany nie tylko do produkcji prądu. Może on również produkować parę wodną o temperaturze 565°C. Takie ciepło ma szerokie zastosowanie w przemyśle:
- Branża paliwowa i petrochemiczna.
- Produkcja nawozów sztucznych, leków i kosmetyków.
- Przemysł stalowy i cementowy.
- Produkcja wodoru i odsalanie wody morskiej bez użycia paliw kopalnych.
Elastyczna praca i szybka zmiana mocy
Tradycyjne reaktory jądrowe mają ograniczone możliwości regulacji mocy (20–30%). HTGR-POLA oferuje znacznie większą elastyczność. Może pracować z mocą od 25 do 100% i dostosowywać ją w krótkim czasie.
– Obiekt może produkować energię elektryczną przy braku zasilania z OZE lub zużywać nadwyżki energii do procesów przemysłowych – wyjaśnia Mrugała.
To ważna cecha w kontekście niestabilności dostaw z odnawialnych źródeł energii (OZE).
Doceniony projekt i perspektywy na przyszłość
Projekt „Niezawodność systemów ważnych dla bezpieczeństwa wysokotemperaturowych reaktorów jądrowych” autorstwa Mrugały zdobył 2. miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, uzyskując maksymalną liczbę punktów. Doktorat realizowany jest przy ścisłej współpracy z NCBJ w Świerku.
– W tej chwili nie mamy jeszcze decyzji lokalizacyjnej dla demonstracyjnego obiektu, ale na pewno będzie to w Polsce – zapowiada Mrugała.
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
49 mln euro i 2318 instalacji: GreenYellow zasila dachy Biedronki
GreenYellow zrealizował jedną z największych inwestycji w sektorze rozproszonej fotowoltaiki w Polsce. Firma pozyskała 49 mln euro finansowania na rozwój portfela 116 MW instalacji PV zlokalizowanych na dachach sklepów sieci Biedronka. Projekt obejmuje łącznie ponad 2318 mikroinstalacji przeznaczonych na potrzeby autokonsumpcji.
3,5 GWh od BYD dla Grenergy – rekordowa dostawa baterii do Chile
Grenergy podpisało umowę z BYD Energy Storage na dostawę systemów magazynowania energii o łącznej pojemności 3,5 GWh. Baterie trafią do szóstej fazy projektu Oasis de Atacama w północnym Chile. Jest to największa tego typu dostawa w regionie i druga na świecie pod względem skali.
Regiony bez wsparcia z FST? Instrat chce aktywacji nowego filaru Funduszu Modernizacyjnego
Fundacja Instrat apeluje o wykorzystanie Funduszu Modernizacyjnego do wsparcia regionów pominiętych w Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Eksperci wskazują konkretne lokalizacje i argumentują, że działanie jest pilne. W tle nowy plan klimatyczno-energetyczny Polski i rosnące zagrożenie bezrobociem w regionach węglowych.
Największa instalacja słoneczna w historii Słowenii – 30 MW energii z PV
Rząd Słowenii zatwierdził plan zagospodarowania przestrzennego pod największą w kraju farmę fotowoltaiczną o mocy 30 MW. Inwestorem będzie spółka Dravska Elektrarna Maribor. Instalacja powstanie w północno-wschodniej części kraju, w gminach Starše, Hajdina, Gorišnica i Markovci.
USA nakładają cła na ogniwa PV z Azji. SEIA ostrzega przed wzrostem cen
U.S. International Trade Commission ogłosiła ostateczne orzeczenie ws. szkody dla amerykańskiego przemysłu fotowoltaicznego. SEIA ostrzega przed konsekwencjami dla cen i rozwoju krajowej produkcji.
Enea z rekordową pożyczką z KPO – 9,13 mld zł na rozwój sieci i OZE
Enea podpisała umowę z BGK na 9,13 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy. Pieniądze trafią do Enei Operator i posłużą modernizacji sieci w północno-zachodniej Polsce.
Komentarze