Ryzyko carbon leakage w lotnictwie: nowe analizy pokazują minimalny wpływ na skuteczność polityk UE
Carbon leakage, czyli ucieczka emisji poza granice UE, budzi obawy w sektorze lotniczym. Najnowsze analizy wskazują jednak, że skala problemu jest znacznie mniejsza niż dotąd sądzono, a skuteczne narzędzia ograniczające to ryzyko są już dostępne.
W kontekście zaostrzających się polityk klimatycznych Unii Europejskiej coraz częściej pojawia się temat tzw. carbon leakage, czyli przenoszenia emisji CO₂ poza granice obszarów objętych restrykcyjnymi regulacjami. W lotnictwie zjawisko to może polegać na wyborze przez pasażerów tras z przesiadkami w hubach położonych tuż za granicami UE, takich jak Stambuł, Doha czy Dubaj, aby uniknąć dodatkowych kosztów wynikających z unijnych polityk klimatycznych.
Ocena realnego zagrożenia carbon leakage
Transport & Environment (T&E) zleciła firmie CE Delft analizę ryzyka carbon leakage, uwzględniając wpływ rozszerzenia systemu EU ETS oraz ocenę prawną potencjalnych rozwiązań przez Lexavia Aviation Consultants. Wyniki pokazują, że dotychczasowe szacunki branżowe były zawyżone – część raportów błędnie klasyfikowała emisje nadal objęte politykami UE jako „wyciekające”.
Zgodnie z analizą, realne ryzyko carbon leakage jest minimalne: w najgorszym scenariuszu utracone zostanie jedynie 3% planowanych oszczędności emisji wynikających z pakietu Fit for 55 (łącznie 38,4 MtCO2 do 2035 roku dzięki RefuelEU i EU ETS). Oznacza to, że unijne środki pozostają w zdecydowanej większości skuteczne.
Najbardziej narażone trasy i wpływ na ceny biletów
Ryzyko wycieku emisji koncentruje się na kilku trasach dalekodystansowych – zwłaszcza lotach do Azji Południowo-Wschodniej przez porty przesiadkowe poza UE. Rozszerzenie EU ETS na wszystkie loty startujące z UE powoduje jedynie niewielki wzrost cen biletów, szacowany na 2–6% w 2030 roku. W praktyce przewaga cenowa portów pozaunijnych, takich jak Stambuł, wynosi zaledwie 1–4%, co sprawia, że decyzje o zmianie tras będą dotyczyć jedynie niewielkiej części pasażerów.
Możliwe rozwiązania polityczne
T&E przeanalizowała trzy główne opcje ograniczania carbon leakage:
- Celowane ulgi na SAF – obniżenie kosztów na trasach o wysokim ryzyku poprzez przyznanie specjalnych uprawnień do stosowania zrównoważonego paliwa lotniczego. Rozwiązanie to jest prawnie wykonalne i może zostać wdrożone w ramach istniejącego EU ETS.
- Celowane opłaty za emisje na określonych parach lotnisk – wyższe opłaty na trasach przez porty poza UE, bazujące na transparentnych kryteriach i zintegrowane z EU ETS. Również uznane za prawnie możliwe.
- SAF-BAM – obowiązek posiadania certyfikatów SAF przez przewoźników spoza UE, jednak ta opcja wiąże się z dużym obciążeniem administracyjnym i ryzykiem sporów międzynarodowych.
Rekomendacje dla Komisji Europejskiej
T&E zaleca, aby Komisja Europejska opracowała precyzyjną metodologię identyfikacji tras najbardziej narażonych na carbon leakage oraz wprowadzała środki tylko na tych trasach, integrując je z istniejącym prawodawstwem UE. Takie podejście minimalizuje ryzyko retorsji międzynarodowych i zwiększa skuteczność operacyjną.
Źródło: T&E – Transport & Environment publikacje
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Trendy i polityki rynku hybryd plug-in: Chiny, Europa i USA w porównaniu
Rynek hybryd plug-in (PHEV) w latach 2021-2024 rozwijał się dynamicznie w Chinach, stagnował w USA i notował spadki w Europie. Analizujemy przyczyny tych zmian oraz różnice w politykach regulacyjnych trzech największych rynków PHEV na świecie.
VSB Polska rozpoczyna budowę jednego z największych parków hybrydowych w Polsce – 303 MWp w Brzezince
VSB Polska rozpoczęła budowę nowoczesnego parku hybrydowego w województwie dolnośląskim. Inwestycja o mocy 303 MWp obejmuje fotowoltaikę, magazyn energii oraz elementy infrastruktury wspierające transformację energetyczną regionu.
UE i Brazylia wspólnie wzmacniają rynki węglowe – Deklaracja liderów podczas COP30
Unia Europejska i Brazylia zacieśniają współpracę na rzecz globalnych rynków węglowych. Podczas COP30 w Belém podpisano Deklarację liderów, która ma przyspieszyć wdrażanie polityk cenowych CO2 i wspierać realizację celów Porozumienia Paryskiego.
COP30: UE przyspiesza transformację energetyczną – kluczowe inwestycje w OZE i magazyny energii
Podczas szczytu COP30 przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła postępy w globalnej transformacji energetycznej. UE stawia na potrojenie mocy OZE do 2030 roku, rozwój infrastruktury i wsparcie dla Afryki.
Local content i repolonizacja łańcuchów dostaw na EuroPOWER & OZE POWER
Podczas 42. edycji konferencji EuroPOWER & OZE POWER w Warszawie Minister Aktywów Państwowych Wojciech Balczun podkreślił znaczenie local content i repolonizacji łańcuchów dostaw dla transformacji energetycznej i rozwoju polskiej gospodarki.
Prezes URE rozpoczyna konsultacje dotyczące magazynów energii operatorów systemów elektroenergetycznych
Urząd Regulacji Energetyki ogłosił konsultacje dotyczące magazynów energii posiadanych przez operatorów systemów elektroenergetycznych. Celem jest sprawdzenie zainteresowania innych podmiotów przejęciem i eksploatacją tych instalacji.
Komentarze