Rząd planuje przesunięcie ponad 3 mld euro w programie FEnIKS. Więcej środków na usuwanie skutków powodzi i OZE
We wtorek Rada Ministrów ma przyjąć projekt uchwały dotyczącej znaczących zmian w programie „Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027” (FEnIKS). Łączna wartość przesuwanych środków przekracza 3 miliardy euro – wynika z dokumentów opublikowanych przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
Zmiany w odpowiedzi na powódź z 2024 roku
Jak podano w uzasadnieniu projektu, głównym impulsem do aktualizacji programu FEnIKS są działania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 roku oraz przeciwdziałaniem podobnym zagrożeniom w przyszłości. W tym celu utworzono dwa nowe priorytety w programie – X i XI – dedykowane wsparciu obszarów popowodziowych. Łączna wartość przesuniętych na ten cel środków wynosi 240 mln euro.
Dodatkowo wprowadzono nowy priorytet IX – pomoc techniczna, który ma umożliwić realizację zadań związanych z przygotowaniem, wdrażaniem i kontrolą projektów.
Środki z gazu i kogeneracji przesunięte na OZE
W ramach zmian zlikwidowane mają zostać zapisy o wsparciu dla źródeł gazowych w obszarze wysokosprawnej kogeneracji. Środki z tej kategorii (m.in. 9 mln euro) mają zostać przeznaczone na infrastrukturę gazową lub programy wspierające odnawialne źródła energii.
Część środków trafi też do programów krajowych:
- 47 mln euro z efektywności energetycznej budynków publicznych – do programu Czyste Powietrze (z myślą o budynkach jednorodzinnych dotkniętych powodzią),
- 200 mln euro z nieefektywnych systemów ciepłowniczych – do programu Mój Prąd.
Kolejne zmiany w obszarze transportu i infrastruktury
Znaczące przesunięcia dotyczą także projektów transportowych. Ponad 1,3 mld euro pierwotnie przeznaczone na rozbudowę sieci kompleksowej TEN-T zostanie skierowane na budowę i rozbudowę autostrad oraz dróg w sieci bazowej TEN-T.
W sektorze kolejowym 200 mln euro zasili budowę systemu ERTMS, a 1,15 mld euro ma wspierać nowe linie kolejowe w ramach sieci TEN-T, kosztem inwestycji w cyfryzację i modernizację istniejącej infrastruktury.
Dodatkowe 95 mln euro zostanie przesunięte z projektów śródlądowych dróg wodnych i portów TEN-T na rzecz portów regionalnych i lokalnych.
Uporządkowanie celów programu
Nowelizacja programu FEnIKS uwzględnia także wyniki przeglądu śródokresowego, przeprowadzonego zgodnie z art. 18 rozporządzenia ogólnego UE dotyczącego funduszy polityki spójności. Oznacza to m.in. lepsze dopasowanie środków do obecnych potrzeb i uproszczenie części zapisów.
Dodatkowe korekty obejmują:
- rozszerzenie zakresu wsparcia dla dokumentacji planistycznej (na potrzeby krajowych strategii środowiskowych),
- dostosowanie lokalizacji dróg do nowej struktury sieci TEN-T,
- rozszerzenie wsparcia dla podstawowej opieki zdrowotnej w regionach dotkniętych powodzią,
- rezygnację z planowanego przeprofilowania szpitali psychiatrycznych.
Warunek zatwierdzenia przez Komisję Europejską
Przyjęcie projektu uchwały przez rząd jest niezbędnym warunkiem do przedłożenia Komisji Europejskiej oceny wyników przeglądu śródokresowego oraz uzyskania zgody na rozdysponowanie tzw. kwoty elastyczności w programie. Termin przedłożenia KE przypada na 31 marca 2025 roku.
Źródło: KPRM
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Polska z dodatnim bilansem energii. Niemcy importerem po zamknięciu atomówek
Polska od listopada 2024 roku notuje dodatni bilans obrotów energią elektryczną – wynika z danych Polskiego Funduszu Rozwoju. Tymczasem Niemcy, niegdyś lider eksportu, stali się największym odbiorcą energii w UE po zamknięciu elektrowni jądrowych.
Intersolar Europe 2025: Magazyny energii kluczem transformacji – spadają ceny, rosną zyski
Magazynowanie energii staje się fundamentem transformacji energetycznej. Na targach Intersolar Europe 2025 potwierdzono, że magazyny energii, zarówno samodzielne, jak i w systemach hybrydowych, są kluczowym elementem integracji OZE, zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i przyspieszenia niezależności energetycznej.
GreenFire Energy uruchamia nowatorski system w The Geysers
Amerykańska firma GreenFire Energy uruchomiła pierwszą komercyjną instalację pokazową nowej generacji geotermii w największym na świecie polu geotermalnym – The Geysers w Kalifornii. Pierwsze wyniki są bardzo obiecujące i mogą zapoczątkować nową erę w odzyskiwaniu energii z dojrzałych złóż.
Gaz i prąd pod ostrzałem cyberataków: eksperci radzą, jak się bronić
Wzrost liczby ataków na infrastrukturę energetyczną i gazową wymusza nowe podejście do ochrony. Eksperci wskazują na konieczność inwestycji w zintegrowane systemy ochrony technicznej i IT, zgodne z regulacjami prawnymi i technologicznymi. ENISA odnotowała w 2023 roku wzrost incydentów o ponad 30%. Jakie rozwiązania rekomendują specjaliści?
Blackout na Półwyspie Iberyjskim. Europa musi inwestować w odporność sieci
28 kwietnia 2025 roku Półwysep Iberyjski pogrążył się w ciemnościach. Awaria, która sparaliżowała Hiszpanię i część Portugalii na blisko dobę, pokazała, jak krucha jest stabilność europejskich systemów elektroenergetycznych. Eksperci apelują o pilne inwestycje w inteligentne i odporne sieci.
Ayesa Polska pokieruje nadzorem nad ogromną farmą Baltica 2
Ayesa Polska Sp. z o.o. będzie odpowiedzialna za nadzór inwestorski nad morską częścią jednej z największych inwestycji energetycznych w Polsce – farmą wiatrową Baltica 2. Projekt, realizowany przez PGE Polska Grupa Energetyczna oraz Ørsted, ma zapewnić czystą energię dla 2,5 miliona odbiorców.
Komentarze