System EU ETS do zmiany? Jeszke: Potrzebna integracja z sąsiadami i nowe technologie
W dniach 6-8 maja 2025 r. we Florencji odbyła się konferencja EUI Climate Week, zorganizowana przez European University Institute, School of Transnational Governance. Jednym z prelegentów był Robert Jeszke, Zastępca Dyrektora IOŚ-PIB ds. zarządzania emisjami i Kierownik KOBiZE. Wystąpił w panelu „Twenty years of EU ETS: looking back, looking ahead”, który poświęcony był ewolucji i przyszłości unijnego systemu handlu emisjami (EU ETS).
Ekspercka debata o przyszłości EU ETS
Debata zgromadziła grono międzynarodowych ekspertów. Wśród panelistów znaleźli się m.in. Peter Vis (Rud Pedersen Public Affairs), Michael Pahle (PIK Potsdam), Ingvild Sørhus (Veyt), Beatriz Yordi (Komisja Europejska, DG Clima) i Antoine Dechezleprêtre (OECD). Dyskusję moderował prof. Jos Delbeke (EUI).
System EU ETS jako fundament unijnej polityki klimatycznej
Robert Jeszke w swoim wystąpieniu podkreślił, że unijny system ETS okazał się skutecznym narzędziem w redukcji emisji gazów cieplarnianych. System ten stanowi jeden z filarów unijnej polityki klimatycznej. Jednocześnie zwrócił uwagę, że EU ETS ulega dynamicznym zmianom i w perspektywie tzw. „end game” – czyli wyczerpania się puli uprawnień do 2040 r. – jego rola i mechanizmy działania będą musiały się dostosować.
Potrzeba elastyczności i nowych mechanizmów
Według Jeszkego, kluczowym wyzwaniem jest zapewnienie dalszej ewolucji EU ETS oraz zwiększenie jego elastyczności. Wskazał, że do systemu powinny zostać włączone mechanizmy pochłaniania emisji – zarówno technologiczne, takie jak DACCS (Direct Air Carbon Capture and Storage) i BECCS (Bioenergy with Carbon Capture and Storage), jak i naturalne w ramach sektora AFOLU (rolnictwo, leśnictwo i inne użytkowanie gruntów). Tylko takie działania umożliwią osiągnięcie celów neutralności klimatycznej.
Integracja z sąsiadami i międzynarodowe offsety
Podczas wystąpienia Robert Jeszke zaznaczył również znaczenie międzynarodowej współpracy w obszarze handlu emisjami. Wskazał, że integracja z systemami opartymi na mechanizmach opłat za emisję w krajach sąsiednich UE – zgodnie z artykułem 6 Porozumienia paryskiego – może przynieść wymierne korzyści. Zalicza się do nich poprawa płynności rynku, redukcja kosztów emisji oraz zwiększenie globalnych ambicji klimatycznych. Kluczowe będzie także dopuszczenie wysokiej jakości offsetów międzynarodowych.
Projekt LIFE ENSPIRE jako przykład działania
Jak wskazał Jeszke, tematyka ta jest analizowana w ramach projektu LIFE ENSPIRE. Projekt realizowany jest przez Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych KOBiZE/IOŚ-PIB. Celem projektu jest ocena potencjalnych korzyści i wyzwań związanych z integracją systemów handlu emisjami państw sąsiednich UE – w tym krajów Bałkanów, Mołdawii, Ukrainy i Turcji – z systemem EU ETS.
Europejski Bank Węglowy jako narzędzie zarządzania ETS
Na zakończenie swojego wystąpienia, Robert Jeszke zwrócił uwagę na potrzebę bardziej strukturalnego podejścia do zarządzania systemem EU ETS. Jednym z proponowanych rozwiązań jest utworzenie Europejskiego Banku Węglowego (European Carbon Central Bank – ECCB). Instytucja ta mogłaby odpowiadać za zarządzanie pochłanianiem emisji, offsetami oraz stabilnością rynku w coraz bardziej złożonym systemie ETS.
Zobacz również:- Polska otwiera debatę klimatyczną UE: emisje spadły o 30%, OZE rośnie
- UE chce 90% mniej emisji do 2040. Polska i Francja stawiają warunki
- IEA: Emisje metanu nadal zbyt wysokie, mimo poprawy transparentności danych
Źródło: IOŚ-PIB – materiały prasowe z udziału Roberta Jeszke w EUI Climate Week, oprac. własne
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025
Ponad 6 TWh energii z wysokosprawnej kogeneracji zyska wsparcie państwa – rozstrzygnięto drugą w tym roku aukcję na premię kogeneracyjną.
Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii
Qair Polska zapowiada ambitne cele na najbliższe lata – do 2030 roku chce dostarczać ponad 5 TWh energii odnawialnej rocznie dla odbiorców w Polsce. Kluczowe mają być rozwój magazynów energii, hybrydyzacja instalacji i zmiany legislacyjne – w tym ustawa wiatrakowa.
ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii
Rosnące znaczenie ESG nie ogranicza się już do spełniania wymogów prawnych. Coraz więcej firm dostrzega w nim szansę na budowanie przewagi konkurencyjnej i długoterminowego sukcesu. Przejście od compliance do strategicznego zarządzania ESG staje się nowym standardem – także w Polsce.
Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania
Naturalny wodór może stać się istotnym źródłem czystej energii dla przemysłu i trudnych do dekarbonizacji sektorów. Najnowszy przegląd badawczy opublikowany 13 maja 2025 r. w Nature Reviews Earth & Environment ujawnia, w jakich warunkach dochodzi do jego powstawania i akumulacji w skorupie kontynentalnej. To pierwszy tak kompleksowy opis geologicznych procesów, które mogą zadecydować o przyszłości „białego wodoru”.
177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych
Rola agencji kredytów eksportowych (ECA) w finansowaniu energetyki rośnie, zwłaszcza w kontekście wsparcia transformacji energetycznej. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) po raz pierwszy uwzględniła ich działania w swoim sztandarowym raporcie World Energy Investment 2025. Od 2014 r. ECAs udzieliły wsparcia energetycznego o wartości 177 mld USD, z czego coraz większa część trafia do projektów związanych z OZE.
Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej
Deszcz może nie tylko podlewać uprawy czy zasilać rzeki, ale – jak pokazuje tekst Rose Morrison w Renewable Energy Magazine – również dostarczać energii elektrycznej. Dzięki nowatorskim technologiom, takim jak plug flow czy piezoelektryczne dyski, opady zyskują nową rolę w miksie OZE.
Komentarze