Transformacja to za mało? Ekspertka z Princeton ostrzega przed pasywnym podejściem do kryzysu klimatycznego
Transformacja energetyczna to dopiero początek – przekonuje prof. Emily A. Carter z Uniwersytetu Princeton. Jej zdaniem potrzebujemy odważniejszych działań, by poradzić sobie z coraz poważniejszymi skutkami zmian klimatu.
Sama transformacja to za mało
Podczas seminarium MITEI Presents: Advancing the Energy Transition, Emily A. Carter, profesor Uniwersytetu Princeton i doradczyni Departamentu Energii USA, jasno postawiła sprawę: sama transformacja energetyczna nie wystarczy.
„Jeśli zajmiemy się tylko przeszłością, ale nie zmienimy przyszłości – nadal będziemy mieli poważne problemy” – podkreśliła.
Według Carter konieczne jest podejście obejmujące trzy filary: transformację, interwencję i adaptację. Oznacza to nie tylko odchodzenie od paliw kopalnych, ale także aktywne usuwanie CO₂ z atmosfery i przystosowywanie się do już nieuniknionych skutków zmian klimatycznych.
Elektryfikacja przemysłu i transportu
Przyszłość energetyki to rozwój źródeł zeroemisyjnych: energii słonecznej, wiatrowej, wodnej, geotermii, a także technologii jądrowych i – w dalszej perspektywie – fuzji jądrowej. Carter zwróciła uwagę, że elektryfikacja powinna objąć wszystko, co możliwe, a szczególnym wyzwaniem pozostaje sektor przemysłowy i transport ciężki.
W przemyśle konieczne będzie zastąpienie obecnych procesów cieplnych technologiami takimi jak elektroliza, plazmy czy kataliza świetlna (LED). W transporcie ciężkim (lotnictwo, żegluga) przyszłością mają być paliwa neutralne klimatycznie, pozyskiwane z niekopalnych źródeł CO₂ i wpisane w gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Czas na interwencję: usuwanie i wykorzystanie CO₂
Kolejnym filarem działań jest aktywna interwencja klimatyczna, czyli usuwanie dwutlenku węgla z atmosfery i jego bezpieczne składowanie lub wykorzystanie. Carter mówiła o planach budowy rurociągów CO₂ prowadzących do podziemnych zbiorników, zwłaszcza offshore – mniej kontrowersyjnych społecznie.
Inna droga to mineralizacja CO₂ i jego zastosowanie w produkcji betonu czy materiałów drogowych – choć na razie skala tych rozwiązań jest ograniczona.
Kontrowersyjny plan B: geoinżynieria słoneczna
Najbardziej kontrowersyjna forma interwencji to solar geoengineering, czyli celowe odbijanie promieniowania słonecznego. Carter przyznała, że jej zdaniem to ostateczność – ale warto przygotować się na taki scenariusz, by zrozumieć potencjalne skutki, jeśli takie działania podjęłoby inne państwo.
Wśród omawianych metod znalazły się: wtrysk aerozoli do stratosfery, rozjaśnianie chmur morskich czy przerzedzanie chmur cirrusowych. Wszystkie wiążą się z ogromnym ryzykiem – klimatycznym i geopolitycznym.
Naukowcy muszą mówić jednym głosem
Na zakończenie Carter zwróciła uwagę na kluczową rolę zaufania społecznego i przejrzystości działań naukowców. Tylko otwarta dyskusja, krytyczna weryfikacja badań i zaangażowanie lokalnych społeczności mogą doprowadzić do akceptacji niezbędnych technologii.
Zobacz również:- Geopolityka w cieniu transformacji energetycznej: IRENA podkreśla nowe wyzwania i szanse dla świata
- Biała Księga Transformacji: rząd chce, by inwestycje w transformację energetyczną „zwróciły się z nawiązką”
- Hennig-Kloska: „Nie ma odwrotu od transformacji energetycznej”
Źródło: MIT Energy Initiative
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025
Ponad 6 TWh energii z wysokosprawnej kogeneracji zyska wsparcie państwa – rozstrzygnięto drugą w tym roku aukcję na premię kogeneracyjną.
Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii
Qair Polska zapowiada ambitne cele na najbliższe lata – do 2030 roku chce dostarczać ponad 5 TWh energii odnawialnej rocznie dla odbiorców w Polsce. Kluczowe mają być rozwój magazynów energii, hybrydyzacja instalacji i zmiany legislacyjne – w tym ustawa wiatrakowa.
ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii
Rosnące znaczenie ESG nie ogranicza się już do spełniania wymogów prawnych. Coraz więcej firm dostrzega w nim szansę na budowanie przewagi konkurencyjnej i długoterminowego sukcesu. Przejście od compliance do strategicznego zarządzania ESG staje się nowym standardem – także w Polsce.
Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania
Naturalny wodór może stać się istotnym źródłem czystej energii dla przemysłu i trudnych do dekarbonizacji sektorów. Najnowszy przegląd badawczy opublikowany 13 maja 2025 r. w Nature Reviews Earth & Environment ujawnia, w jakich warunkach dochodzi do jego powstawania i akumulacji w skorupie kontynentalnej. To pierwszy tak kompleksowy opis geologicznych procesów, które mogą zadecydować o przyszłości „białego wodoru”.
177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych
Rola agencji kredytów eksportowych (ECA) w finansowaniu energetyki rośnie, zwłaszcza w kontekście wsparcia transformacji energetycznej. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) po raz pierwszy uwzględniła ich działania w swoim sztandarowym raporcie World Energy Investment 2025. Od 2014 r. ECAs udzieliły wsparcia energetycznego o wartości 177 mld USD, z czego coraz większa część trafia do projektów związanych z OZE.
Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej
Deszcz może nie tylko podlewać uprawy czy zasilać rzeki, ale – jak pokazuje tekst Rose Morrison w Renewable Energy Magazine – również dostarczać energii elektrycznej. Dzięki nowatorskim technologiom, takim jak plug flow czy piezoelektryczne dyski, opady zyskują nową rolę w miksie OZE.
Komentarze