Enerad
Porównaj oferty

Tylko 2 z 54 testowanych systemów łączących pompy i PVT były opłacalne

Tylko dwa z 54 przebadanych systemów grzewczych łączących pompy ciepła z panelami fotowoltaiczno-termicznymi (PVT) okazały się ekonomicznie opłacalne – wynika z międzynarodowego badania prowadzonego w Niemczech. Systemy te mogły pokryć do 39% rocznego zapotrzebowania na ciepło i połowę zużycia prądu w domu jednorodzinnym, ale ich opłacalność zależała ściśle od konfiguracji i lokalizacji.

Dachowe panele fotowoltaiczne

Naukowcy przetestowali 54 warianty systemów SAHP

Zespół badawczy z Niemiec, Cypru i Egiptu, pod kierownictwem Karlsruhe Institute of Technology, przeanalizował 54 warianty hybrydowych systemów grzewczych opartych o pompy ciepła wspomagane energią słoneczną (SAHP). Każdy system integrował kolektory fotowoltaiczno-termiczne (PVT) z pompą ciepła w układzie pośrednim. Celem badania była ocena efektywności energetycznej, ekonomicznej i środowiskowej tych rozwiązań dla domów jednorodzinnych w Monachium, Berlinie i Hamburgu.

Jak działa testowany system SAHP?

Badany system korzystał z dwóch źródeł ciepła: ciepła pochodzącego z kolektorów PVT oraz z pompy ciepła. Oba źródła podgrzewały zasobnik wody, który następnie dostarczał ciepło na potrzeby ogrzewania pomieszczeń i ciepłej wody użytkowej. Część energii elektrycznej potrzebnej do pracy systemu była dostarczana przez moduły PVT, a nadwyżki mogły trafiać do sieci.

Do symulacji wykorzystano dane pogodowe i zużycia energii charakterystyczne dla trzech miast w Niemczech, przyjmując modelowy dom o powierzchni użytkowej 93,1 m² i ogrzewanej podłodze 89,1 m². Na dachu o powierzchni 82,4 m² umieszczono 32,9 m² kolektorów PVT.

Tylko dwa warianty miały sens finansowy

Spośród 54 wariantów tylko dwa systemy — oparte na czynnikach chłodniczych R32 i propanie — wykazały dodatnią wartość bieżącą netto (NPV) i okres zwrotu krótszy niż zakładany czas życia systemu (20 lat). Wartość NPV wyniosła odpowiednio 960 euro i 255 euro, a okres zwrotu 19,3 i 19,8 roku.

Reszta wariantów, choć niektóre osiągały wysoką efektywność energetyczną, nie była opłacalna przy obecnych cenach energii i kosztach inwestycyjnych.

Pokrycie zapotrzebowania na energię przez słońce

Systemy SAHP mogły pokryć nawet 39% rocznego zapotrzebowania na ciepło oraz ok. 50% energii zużywanej przez urządzenia elektryczne. Najlepsze wyniki osiągnięto w Monachium. Jednak zimą, gdy zapotrzebowanie na ciepło było największe, energia słoneczna nie wystarczała i system w dużej mierze opierał się na zasilaniu z sieci.

W miesiącach letnich ciepło dostarczane przez PVT w pełni pokrywało potrzeby domowników. W pozostałych miesiącach udział energii słonecznej był zmienny i zależny od konstrukcji systemu, m.in. zastosowanego czynnika chłodniczego i wydajności pompy.

Miesięczne pokrycie zapotrzebowania na ciepło przez różne źródła energii w systemie SAHP
Wykres przedstawia miesięczne wartości energii cieplnej dostarczanej do zbiornika przez trzy źródła: kolektory PVT (ciemnoczerwony), pompę ciepła zasilaną energią słoneczną (pomarańczowy) oraz pompę zasilaną z sieci (szary). Linia przerywana z punktami pokazuje miesięczne zapotrzebowanie na ciepło. Latem system opiera się głównie na energii słonecznej, zimą dominuje zasilanie z sieci.

Które rozwiązania sprawdziły się najlepiej?

Systemy z czynnikiem R32 osiągały najwyższe współczynniki wydajności (COP) i tym samym najlepsze wykorzystanie energii słonecznej. Podobne, choć nieco niższe wyniki osiągnęły systemy z propanem. Systemy z R410A były wyraźnie mniej efektywne.

Wszystkie analizowane konfiguracje miały tę samą powierzchnię kolektorów PVT i pojemność zasobnika (750 l). Różniły się jednak parametrami pracy, temperaturą źródła dolnego i górnego, tzw. pinch point (różnicą temperatur między czynnikiem grzewczym a medium) oraz mocą wyjściową (5,5 lub 7 kW).

SAHP kontra inne technologie grzewcze

Analiza wykazała, że SAHP może być bardziej opłacalnym rozwiązaniem niż samodzielna pompa ciepła lub kocioł gazowy — pod warunkiem, że ceny energii elektrycznej i gazu nie będą wyjątkowo niskie. W innym przypadku systemy te nie są w stanie konkurować z konwencjonalnymi technologiami pod względem kosztu jednostkowego energii (LCOE).

Porównanie kosztu jednostkowego energii (LCOE) dla trzech technologii w zależności od cen energii.
Trzy panele przedstawiają LCOE (w euro/kWh) jako funkcję ceny energii elektrycznej i gazu dla: (a) systemu SAHP, (b) kotła gazowego, (c) samodzielnej pompy ciepła. Kolor skali odzwierciedla koszt – im jaśniejszy, tym wyższy. System SAHP okazuje się konkurencyjny przy umiarkowanych cenach energii, natomiast opłacalność kotła gazowego i samodzielnej pompy zależy silnie od poziomu cen paliw.
Zobacz również:

Źródło: „Comprehensive energy, economic, and environmental analysis of a hybrid photovoltaic-thermal (PVT) heat pump system”

Komentarze

Subskrybuj
Powiadom o
guest
1 Komentarz
najnowszy
najstarszy oceniany
Komentarze w tekście
Zobacz wszystkie komentarze

Lena Ostapkowicz

Pasjonuje mnie rynek energii i transformacja energetyczna. Specjalizuję się w zagadnieniach związanych ze zmianami na rynku energii elektrycznej oraz OZE. W enerad.pl tworzę treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć dynamicznie zmieniający się sektor energetyczny i elektryczny. Mam kilkuletnie doświadczenie w tworzeniu i redakcji treści, zdobyte m.in. w branży energetycznej i finansowej. Znajdziesz mnie na enerad.pl i na LinkedIn.

Może Cię również zainteresować

URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025

URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025

Ponad 6 TWh energii z wysokosprawnej kogeneracji zyska wsparcie państwa – rozstrzygnięto drugą w tym roku aukcję na premię kogeneracyjną.

18.06.2025
Rynek energii i biznes Wiadomości z rynku
Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii

Qair Polska planuje 5 TWh zielonej energii rocznie do 2030 roku. Firma chce mieć 3 GW mocy i rozbudować magazyny energii

Qair Polska zapowiada ambitne cele na najbliższe lata – do 2030 roku chce dostarczać ponad 5 TWh energii odnawialnej rocznie dla odbiorców w Polsce. Kluczowe mają być rozwój magazynów energii, hybrydyzacja instalacji i zmiany legislacyjne – w tym ustawa wiatrakowa.

18.06.2025
OZE Wiadomości z rynku
ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii

ESG zmienia reguły gry. Firmy przechodzą od compliance do strategii

Rosnące znaczenie ESG nie ogranicza się już do spełniania wymogów prawnych. Coraz więcej firm dostrzega w nim szansę na budowanie przewagi konkurencyjnej i długoterminowego sukcesu. Przejście od compliance do strategicznego zarządzania ESG staje się nowym standardem – także w Polsce.

18.06.2025
Rynek energii i biznes Analizy i komentarze Wiadomości z rynku
Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania

Naturalny wodór w skorupie kontynentalnej – potencjał, ograniczenia i geologiczne uwarunkowania

Naturalny wodór może stać się istotnym źródłem czystej energii dla przemysłu i trudnych do dekarbonizacji sektorów. Najnowszy przegląd badawczy opublikowany 13 maja 2025 r. w Nature Reviews Earth & Environment ujawnia, w jakich warunkach dochodzi do jego powstawania i akumulacji w skorupie kontynentalnej. To pierwszy tak kompleksowy opis geologicznych procesów, które mogą zadecydować o przyszłości „białego wodoru”.

18.06.2025
Gaz i wodór Analizy i komentarze Wiadomości z rynku
177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych

177 mld USD na energetykę. IEA o kredytach eksportowych

Rola agencji kredytów eksportowych (ECA) w finansowaniu energetyki rośnie, zwłaszcza w kontekście wsparcia transformacji energetycznej. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) po raz pierwszy uwzględniła ich działania w swoim sztandarowym raporcie World Energy Investment 2025. Od 2014 r. ECAs udzieliły wsparcia energetycznego o wartości 177 mld USD, z czego coraz większa część trafia do projektów związanych z OZE.

18.06.2025
Energia elektryczna Analizy i komentarze Wiadomości z rynku
Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej

Moc deszczu – nowa granica w energii odnawialnej

Deszcz może nie tylko podlewać uprawy czy zasilać rzeki, ale – jak pokazuje tekst Rose Morrison w Renewable Energy Magazine – również dostarczać energii elektrycznej. Dzięki nowatorskim technologiom, takim jak plug flow czy piezoelektryczne dyski, opady zyskują nową rolę w miksie OZE.

18.06.2025
OZE Technologia Wiadomości z rynku
Zobacz pozostałe artykuły