Tylko 3% ukaranych. Raport PAS ujawnia bezkarność „kopciuchów” na Mazowszu
Polski Alarm Smogowy opublikował raport o kontrolach palenisk na terenie Metropolii Warszawskiej. Dane pokazują, że w gminach bez straży miejskiej lub gminnej egzekwowanie przepisów antysmogowych praktycznie nie istnieje. Tylko co piąty przypadek spalania śmieci kończy się karą, a używanie „kopciuchów” pozostaje w zasadzie bezkarne.
Gminy bez straży – symbol bezradności wobec smogu
Polski Alarm Smogowy (PAS) opublikował raport „Kontrola palenisk na Mazowszu w 2023 r.”. Dane zebrano w 70 gminach wchodzących w skład Obszaru Metropolitalnego Warszawy oraz w gminie Żyrardów. Raport ujawnia istotne różnice w egzekwowaniu prawa między gminami, które posiadają straż miejską lub gminną, a tymi, które jej nie mają.
W gminach bez straży miejskiej liczba osób upoważnionych do kontroli wynosiła tylko 136, podczas gdy w gminach ze strażą – aż 517. W przeliczeniu na domy jednorodzinne: jeden kontrolujący przypadał na 629 domów w gminach bez straży, podczas gdy w gminach ze strażą – na 117 domów.
Kontrole tylko w godzinach pracy i niewielka liczba zgłoszeń
PAS zwraca uwagę, że w większości gmin bez straży kontrole prowadzono wyłącznie w godzinach pracy urzędów. Oznacza to, że nie obejmowały one wieczornych godzin, kiedy najczęściej rozpala się w piecach.
Co więcej, liczba zgłoszeń dotyczących łamania przepisów była aż dziesięciokrotnie niższa w gminach bez straży niż w tych ze strażą. Mimo że to właśnie w tych pierwszych znajduje się więcej domów jednorodzinnych z piecami na paliwo stałe. PAS wskazuje, że może to być wynik niskiej świadomości społecznej lub obawy mieszkańców przed posądzeniem o donosicielstwo.
Skuteczność mandatów – przepaść między gminami
W gminach ze strażą aż 59% wykroczeń związanych ze spalaniem odpadów oraz 31% naruszeń uchwały antysmogowej kończyło się mandatem. Tymczasem w gminach bez straży tylko 19% przypadków spalania śmieci i zaledwie 3% przypadków złamania uchwały antysmogowej skutkowało ukaraniem.
Piotr Siergiej z PAS podsumowuje:
„Jeśli ktoś spala odpady, czyli popełnia poważne wykroczenie karane grzywną do 5000 zł, istnieje niewielka szansa, że poniesie konsekwencje. (…) Jeśli natomiast nie przestrzega uchwały antysmogowej, (…) to w zasadzie pozostaje bezkarny”.
Nowe przepisy bez realnego egzekwowania
Od 2023 roku obowiązuje zakaz użytkowania kotłów bezklasowych. PAS podkreśla, że mimo tego przepisy te nie są w praktyce egzekwowane. Koordynatorka projektu Paulina Mroczkowska zaznacza:
„Tam gdzie stwierdza się wykroczenie, często brakuje konsekwencji. (…) W wielu gminach, mimo prowadzenia kontroli, nie odnotowuje się żadnych wykroczeń, mimo że większość palenisk (…) jest już nielegalna”.
W niektórych gminach zanotowano też wysoki odsetek zgłoszeń, które pozostały bez reakcji. PAS uważa, że ignorowanie takich przypadków oznacza przyzwolenie na zatruwanie sąsiadów i opóźnia poprawę jakości powietrza.
PAS apeluje o konkretne działania
Polski Alarm Smogowy rekomenduje szereg działań, które mają poprawić sytuację. Wśród nich m.in.:
- utworzenie programu finansowego wspierającego powstawanie straży gminnych i miejskich (na wzór Małopolski),
- nadanie urzędnikom prawa do wystawiania mandatów,
- podnoszenie kompetencji osób kontrolujących.
Raport podkreśla, że choć świadomość społeczna rośnie, egzekwowanie przepisów wciąż wymaga reorganizacji i wsparcia ze strony województwa.
Zobacz również:- Polska traci miliardy przez smog. EHPA: pompy ciepła mogą to zmienić
- Zanieczyszczasz? Zapłacisz. Rewolucja w podatkach za auta spalinowe.
- KE wzywa Polskę do wycofania dopłat do kotłów na węgiel i gaz – są też zarzuty ws. rynku energii
- Gaz zamiast węgla – Kalisz stawia na czystsze ciepło. Nowa kotłownia Energi oddana do eksploatacji
Źródło: Polski Alarm Smogowy – Raport „Kontrola palenisk na Mazowszu w 2023 r.”
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Energa Obrót zapewni energię dla Rafinerii Gdańskiej do 2028 roku
Energa Obrót wygrała przetarg Rafinerii Gdańskiej na dostawy energii elektrycznej do 2028 roku. Umowa obejmuje ponad 2 TWh energii i umacnia pozycję Energi jako kluczowego partnera biznesowego w regionie.
ORLEN z decyzją środowiskową dla Baltic East – druga morska farma coraz bliżej realizacji
Projekt Baltic East, druga morska farma wiatrowa Grupy ORLEN, otrzymał kluczową decyzję środowiskową. Inwestycja o mocy 1 GW zasili ponad 1,25 mln gospodarstw domowych czystą energią i otwiera drogę do udziału w pierwszej polskiej aukcji offshore wind.
Inwestycje w OZE osiągnęły 807 mld USD w 2024 roku – raport IRENA
Globalne inwestycje w transformację energetyczną wzrosły do rekordowych 2,4 bln USD w 2024 r., jednak tempo wzrostu w sektorze OZE wyraźnie spowolniło.
CPK rozpoczyna przygotowania do pierwszego odwiertu geotermalnego
Centralny Port Komunikacyjny podpisał umowę na przygotowanie dokumentacji dla pierwszego odwiertu geotermalnego. To krok w stronę wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenie nowego lotniska w Nowym Oryszewie.
TAURON EKO Premium zasili stacje ładowania eTAURON w 2026 roku
TAURON zakontraktował zieloną energię EKO Premium dla swojej sieci stacji ładowania eTAURON na 2026 rok. Dzięki temu niemal wszystkie ładowarki koncernu będą korzystać z energii pochodzącej wyłącznie z OZE, wspierając rozwój elektromobilności i redukcję emisji CO2.
Cyfrowy bliźniak EC Elbląg. Energa rozwija zaawansowane narzędzia AI w energetyce
Energa wdraża kolejny projekt typu digital twin. Wirtualny model Elektrociepłowni Elbląg ma usprawnić zarządzanie złożonym układem wytwórczym i wesprzeć planowanie inwestycji. Pierwsze funkcjonalności pojawią się w 2026 roku. Cyfrowy bliźniak EC Elbląg – po co powstaje? Elektrociepłownia Elbląg to dziś trzy różne źródła energii: blok biomasowy, kotłownia rezerwowo-szczytowa oraz ostatni kocioł węglowy, który w zmniejszonej […]
Komentarze