Unia obiecuje 42,5% OZE w 2030. IRENA: nie ma na to szans
Unia Europejska może nie osiągnąć zakładanych na 2030 rok celów w zakresie udziału odnawialnych źródeł energii i redukcji emisji gazów cieplarnianych – wynika z najnowszego raportu IRENA. Obecne tempo wdrażania polityk i inwestycji okazuje się niewystarczające. Różnice między scenariuszami pokazują skalę wyzwania i potrzebne działania.
Cele klimatyczne 2030 zagrożone
Zgodnie z raportem „Regional Energy Transition Outlook: European Union 2025”, Unia Europejska może nie osiągnąć kluczowych celów klimatycznych. Jak wskazuje raport:
„UE nie znajduje się na dobrej drodze do realizacji krótkoterminowych celów w zakresie odnawialnych źródeł energii i redukcji emisji do 2030 roku.”
Zgodnie z tzw. pakietem „Fit for 55”, UE zakłada redukcję emisji CO2 o co najmniej 55% względem poziomu z 1990 r. oraz osiągnięcie 42,5% udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto. Aspiracyjny cel to 45%.
Różnice między scenariuszami PES i DES
Raport przedstawia dwa scenariusze: Planned Energy Scenario (PES) oraz Decarbonising Energy Scenario (DES). PES odzwierciedla obecne plany i polityki UE, a DES – ścieżkę zgodną z celami klimatycznymi.
W zakresie produkcji energii elektrycznej z OZE, oba scenariusze przewidują podobny poziom – około 2 270 TWh do 2030 roku. Natomiast w szerszym ujęciu, czyli całkowitym zużyciu energii w UE, różnice są bardziej znaczące. W PES udział OZE wynosi 39%, a w DES – 43%.
„Obecnie wdrażanie polityk na poziomie krajowym w różnych sektorach, technologiach i nośnikach energii pozostaje w tyle.”
Luki w implementacji polityk państw członkowskich
Wyzwania związane z wdrażaniem polityk na poziomie krajowym są znaczące. Raport podkreśla
„Potrzebne są silniejsze mechanizmy zarządzania i zróżnicowane podejście do odpowiedzialności. Różnice w działaniach dekarbonizacyjnych między państwami członkowskimi mogą wymagać dodatkowych wysiłków ze strony niektórych krajów.”
Choć nie wskazano jednoznacznie nazw państw, raport informuje, że w sektorze ogrzewania i chłodzenia tylko kilka krajów, takich jak Szwecja i Estonia, przekroczyło już 50% udziału OZE, podczas gdy wiele innych wciąż bazuje głównie na paliwach kopalnych. Sektor transportu również pozostaje w tyle, a obecny udział OZE to zaledwie 9%, wobec celu 29% w scenariuszu DES na 2030 rok.
Zbyt wolne tempo wzrostu OZE
W 2021 roku moc zainstalowana OZE w UE wynosiła 491 GW. Do 2030 r. w scenariuszu PES ma wzrosnąć do 1 246 GW, a w DES – do 1 247 GW. Mimo zbliżonych prognoz, rzeczywisty wzrost musi być szybszy niż w poprzednich latach, zwłaszcza w fotowoltaice i energetyce wiatrowej.
IRENA zauważa, że energetyka wiatrowa i słoneczna będą odpowiadały łącznie za około 85% całej produkcji energii elektrycznej z OZE w 2050 r. Tymczasem w wielu krajach przyłączenia do sieci oraz procedury pozwoleń nadal spowalniają nowe inwestycje.
Transformacja sektora ciepłowniczego i transportowego
Znaczne wyzwania dotyczą sektorów innych niż elektroenergetyka. W sektorze ciepłownictwa tylko nieliczne kraje UE przekroczyły 50% udział OZE, a średnia unijna wynosi około 23%. Do 2030 r. DES zakłada wzrost tego udziału do 42%.
Jeszcze bardziej opóźniony jest sektor transportu. Obecny udział OZE to zaledwie 9%, a cel na 2030 r. to aż 29% w scenariuszu DES. Oznacza to konieczność potrojenia tempa wdrażania biopaliw, elektromobilności i transportu zbiorowego.
Konsekwencje opóźnień
Opóźnienia we wdrażaniu transformacji mogą prowadzić do wzrostu kosztów energii, pogorszenia bezpieczeństwa energetycznego i utraty konkurencyjności gospodarki. Jak ostrzegają autorzy:
„Opóźnienie tych inwestycji może skutkować długoterminowymi kosztami i brakiem bezpieczeństwa – wcześniejsze działania są zarówno strategiczne, jak i opłacalne.”
Scenariusz PES zakłada, że do 2050 roku udział OZE w całkowitym zużyciu energii wyniesie 70%, podczas gdy DES przewiduje 85%. Te różnice pokazują, że przy obecnym tempie zmian neutralność klimatyczna może nie zostać osiągnięta w deklarowanym terminie.
Potrzeba lepszej koordynacji i inwestycji
Raport IRENA wskazuje na pilną potrzebę:
- zwiększenia inwestycji w sieci elektroenergetyczne i odnawialne źródła,
- wdrażania magazynów energii i technologii elastyczności systemu,
- koordynacji działań między państwami członkowskimi.
- IRENA: 90% pojazdów musi być elektrycznych do 2050 roku
- Geopolityka w cieniu transformacji energetycznej: IRENA podkreśla nowe wyzwania i szanse dla świata
- IRENA: Globalny cel OZE zagrożony. Potrzeba 1080 mld USD rocznie
- Rekordowy wzrost mocy OZE w 2024 roku. 5 kluczowych faktów w raporcie IRENA
Źródło: IRENA (2025), Regional Energy Transition Outlook: European Union
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Cyfrowy bliźniak EC Elbląg. Energa rozwija zaawansowane narzędzia AI w energetyce
Energa wdraża kolejny projekt typu digital twin. Wirtualny model Elektrociepłowni Elbląg ma usprawnić zarządzanie złożonym układem wytwórczym i wesprzeć planowanie inwestycji. Pierwsze funkcjonalności pojawią się w 2026 roku. Cyfrowy bliźniak EC Elbląg – po co powstaje? Elektrociepłownia Elbląg to dziś trzy różne źródła energii: blok biomasowy, kotłownia rezerwowo-szczytowa oraz ostatni kocioł węglowy, który w zmniejszonej […]
ORLEN świętuje 400. dostawę LNG do terminalu w Świnoujściu
ORLEN odebrał w Świnoujściu już 400. dostawę LNG, co potwierdza rosnącą rolę terminalu w dywersyfikacji dostaw gazu do Polski. Prawie połowa importowanego gazu trafia do kraju właśnie tą drogą.
Zielone aluminium w motoryzacji: klucz do redukcji śladu węglowego aut do 2040 roku
Nowe badania pokazują, że przejście na zielone aluminium w produkcji samochodów może znacząco ograniczyć emisje CO2 w Europie. Eksperci wskazują, że ambitne cele i odpowiednie regulacje są niezbędne do osiągnięcia neutralności klimatycznej sektora motoryzacyjnego.
Kradzieże kabli ze stacji ładowania: rosnący problem w Polsce
W Polsce nasila się fala kradzieży kabli ze stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Straty operatorów, utrudnienia dla użytkowników i surowe kary to tylko część konsekwencji tego procederu.
Europejskie centra danych a wyzwania energetyczne – klucz do realizacji cyfrowych celów UE
Europa planuje potroić moce centrów danych w ciągu najbliższych lat, by wzmocnić swoją pozycję w sektorze AI. Jednak szybki rozwój tej branży wymaga pokonania poważnych barier energetycznych i infrastrukturalnych.
Globalne koncerny energetyczne ogłaszają inwestycje warte bilion dolarów na COP30 – priorytetem sieci i magazyny energii
Podczas szczytu COP30 w Belém światowe koncerny energetyczne zrzeszone w UNEZA zapowiedziały wzrost rocznych nakładów na transformację energetyczną do 148 mld USD. Inwestycje skoncentrują się na rozbudowie sieci i magazynów energii, aby sprostać globalnym celom klimatycznym.
Komentarze