Enerad
Porównaj oferty

Ustawa antysmogowa – co to jest i gdzie obowiązuje?

Ustawa antysmogowa to akty prawne, wprowadzone w odpowiedzi na rosnący problem smogu w Polsce. Z artykułu dowiecie się, czym są i gdzie obowiązują ustawy antysmogowe. Odpowiemy też na pytanie, jakie piece delegalizują przepisy ustawy antysmogowej.

Ustawa antysmogowa - co to jest i gdzie obowiązuje?

Co to jest ustawa antysmogowa?

Uchwały antysmogowe to lokalne akty prawne mające na celu poprawę jakości powietrza poprzez regulację emisji zanieczyszczeń ze źródeł ciepła o mocy do 1 MW.

Zakazują one użytkowania bezklasowych oraz niskoklasowych pieców na paliwa stałe i wprowadzają obowiązek stosowania urządzeń grzewczych z certyfikatem ekoprojektu (ecodesign). Określają także okres przejściowy na dostosowanie się do tych regulacji. Ponadto mogą one wyznaczać rodzaje lub jakość paliw, które będą dopuszczone do stosowania lub których użytkowanie jest zakazane (jak i sposób lub cel wykorzystania paliw), a także okres obowiązywania ograniczeń lub zakazów w ciągu roku.

Uwaga! Akty prawa miejscowego związane z ochroną jakości powietrza prawidłowo powinno nazywać się uchwałami, a nie ustawami. Jednakże wielu Czytelników nie stosuje tego rozróżnienia. Dlatego w tekście, dla ułatwienia będziemy posługiwać się tymi określeniami zamiennie.

Jakie piece obejmuje ustawa antysmogowa?

Ustawa antysmogowa obejmuje głównie piece i kotły na paliwa stałe, które nie spełniają określonych norm emisji i efektywności. W szczególności:

  • Kotły pozaklasowe: Typ urządzeń wycofywanych w pierwszej kolejności. Są to kotły na paliwa stałe, takie jak węgiel czy drewno, które nie spełniają żadnych norm europejskiej klasyfikacji urządzeń grzewczych. Można je poznać po braku  specjalnej tabliczki znamionowej, określającej klasę efektywności energetycznej. Te urządzenia cechują się wysokimi emisjami zanieczyszczeń.
  • Kotły klasy 3 i 4: Typ urządzeń wycofywanych po zakończeniu się okresu przejściowego. Uchwała antysmogowa zakazuje użytkowania kotłów klasy 3 i 4, które emitują więcej zanieczyszczeń niż kotły klasy 5.
  • Piece kaflowe i kominki: W niektórych regionach uchwały antysmogowe mogą również dotyczyć tradycyjnych pieców kaflowych i kominków, chyba że zostaną wyposażone w urządzenia redukujące emisje (np. elektrofiltry).

Uchwała wymaga stosowania jedynie urządzeń grzewczych 5 klasy, z certyfikatem ekoprojektu. Certyfikat ten gwarantuje, że dany kocioł spełnia wysokie normy emisji zanieczyszczeń i efektywności energetycznej, co minimalizuje jego wpływ na środowisko.

Koniecznie sprawdź, do kiedy musisz wymienić piec: Do kiedy trzeba wymienić piec? Sprawdź terminy

Gdzie obowiązuje ustawa antysmogowa?

Ustawy antysmogowe aktualnie obowiązują w 14 województwach:

  • śląskie;
  • małopolskie;
  • pomorskie;
  • kujawsko – pomorskie;
  • wielkopolskie;
  • dolnośląskie;
  • mazowieckie;
  • lubuskie;
  • opolskie;
  • podkarpackie;
  • zachodniopomorskie;
  • świętokrzyskie;
  • łódzkie;
  • lubelskie.

Do 2024 roku obowiązku wymiany kopciuchów wciąż nie wprowadziło województwo warmińsko-mazurskie oraz podlaskie.

ustawa antysmogowa - terminy wymiany kotłów bezklasowych
Źródło: czystepowietrze.gov.pl

Wpływ na jakość powietrza i zdrowie publiczne

Wprowadzenie tych ograniczeń ma na celu znaczną poprawę jakości powietrza w polskich miastach, które od lat zmagają się z problemem smogu.

Główną przyczyną jego powstawania jest „niska emisja”, pochodząca głównie ze spalania węgla i drewna w gospodarstwach domowych:

źródło emisji pyłu PM 10
Źródło emisji pyłu PM 10 (źródło: polskialarmsmogowy.pl na podstawie Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami, dane za rok 2017)

Oczekuje się, że zmniejszenie emisji szkodliwych substancji przyczyni się do poprawy zdrowia publicznego i zwiększenia świadomości ekologicznej wśród mieszkańców.

Warto podkreślić, że wraz z wprowadzeniem ustaw antysmogowych, w Polsce uruchomiono szereg programów dofinansowań do wymiany pieca. Dzięki nim możliwe jest zminimalizowanie obciążeń związanych z restrykcjami środowiskowymi.

FAQ – ustawa antysmogowa

  1. Jakie konsekwencje grożą za nieprzestrzeganie ustawy antysmogowej? Nieprzestrzeganie przepisów ustawy antysmogowej może skutkować karami finansowymi, które mogą wynieść nawet 5.000 zł.
  2. Jakie paliwa są zakazane przez ustawę antysmogową? Ustawa antysmogowa zakazuje spalania paliw niskiej jakości, takich jak muły i flotokoncentraty węglowe, węgiel brunatny oraz wilgotne drewno. Zalecane są paliwa bardziej ekologiczne, takie jak gaz ziemny, biomasa czy certyfikowane ekogroszki.
  3. Jak mogę sprawdzić, czy mój kocioł spełnia wymagania ustawy antysmogowej? Aby sprawdzić, czy kocioł spełnia wymagania ustawy antysmogowej, należy zwrócić uwagę na jego klasę oraz posiadanie certyfikatu ekoprojektu. Informacje te znajdują się zazwyczaj w dokumentacji technicznej urządzenia lub można je uzyskać od producenta. 
  4. Czy mogę nadal używać starego kotła, jeśli tylko zmodernizuję go, by spełniał nowe normy? Modernizacja starego kotła, aby spełniał nowe normy, może być możliwa, ale zależy to od specyfikacji urządzenia. Niektóre kotły można doposażyć w urządzenia filtrujące i ograniczające emisję, jednak często bardziej opłacalnym i ekologicznym rozwiązaniem jest zakup nowego kotła z certyfikatem ekoprojektu.
  5. Jakie są główne cele wprowadzenia ustawy antysmogowej? Głównymi celami ustawy antysmogowej są poprawa jakości powietrza, redukcja emisji szkodliwych substancji, takich jak pyły zawieszone i tlenki azotu, oraz ochrona zdrowia publicznego. Długoterminowym celem jest również zmniejszenie wpływu na zmiany klimatyczne poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych.

Komentarze

Subskrybuj
Powiadom o
guest
3 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Komentarze w tekście
Zobacz wszystkie komentarze

Emila Biernaciak

Ukończyła Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ekspertka w zakresie fotowoltaiki. Zapalona badaczka zagadnień technicznych i energetycznych Szczera fanka i propagatorka ekologicznych rozwiązań, które mogą zmienić świat na lepsze. Niespokojny duch, wciąż szukający nowej wiedzy i doświadczeń. W wolnym czasie czyta Stephena Kinga, gra w gry i śledzi trendy motoryzacyjne.

Może Cię również zainteresować

PowerHarvester od 1KOMMA5°. Magazyn energii bez fotowoltaiki

PowerHarvester od 1KOMMA5°. Magazyn energii bez fotowoltaiki

Niemiecka firma 1KOMMA5° wprowadziła na rynek innowacyjny system magazynowania energii o nazwie PowerHarvester, który umożliwia gospodarstwom domowym korzystanie z dynamicznych cen energii elektrycznej bez konieczności posiadania własnej instalacji fotowoltaicznej. To rozwiązanie skierowane jest do właścicieli domów, mieszkańców wspólnot mieszkaniowych oraz wszystkich, którzy chcą aktywnie uczestniczyć w transformacji energetycznej i czerpać korzyści z inteligentnego zarządzania energią.

22.04.2025
Efektywność energetyczna Narzędzia Wiadomości z rynku
Hybryda do każdego BEV bez przebudowy – Horse Powertrain zmienia zasady gry

Hybryda do każdego BEV bez przebudowy – Horse Powertrain zmienia zasady gry

Koncepcja hybrydowego układu napędowego pozwoli przekształcać platformy BEV bez kosztownych zmian konstrukcyjnych.

22.04.2025
Elektromobilność Technologia Wiadomości z rynku
Enea podwaja inwestycje w 2025 roku. Priorytetem OZE i dystrybucja energii

Enea podwaja inwestycje w 2025 roku. Priorytetem OZE i dystrybucja energii

Grupa Enea planuje przeznaczyć w 2025 roku aż 7,94 mld zł na inwestycje, czyli ponad dwa razy więcej niż rok wcześniej. To największy CAPEX w historii spółki. Kluczowe obszary, na które postawi Enea, to odnawialne źródła energii (OZE), dystrybucja oraz wytwarzanie energii. Decyzja o znacznym zwiększeniu nakładów wpisuje się w strategię transformacji energetycznej i wzmocnienia pozycji Enei jako wicelidera polskiego rynku elektroenergetycznego.

22.04.2025
Rynek energii i biznes Wiadomości z rynku
Rhoss prezentuje EasyPACK ECO HT65 – nowe pompy ciepła do 100 kW

Rhoss prezentuje EasyPACK ECO HT65 – nowe pompy ciepła do 100 kW

Rhoss zaprezentował nową linię pomp ciepła EasyPACK ECO HT65. Urządzenia dostępne są w trzech wielkościach, oferują moc od około 75 do 100 kW i dostępne są w dwóch wersjach: wysokowydajnej oraz wyjątkowo cichej. Wyróżniają się zastosowaniem czynnika chłodniczego R454B o niskim GWP oraz zaawansowaną technologią sprężarek.

22.04.2025
Dla instalatorów Narzędzia Wiadomości z rynku
EDP rusza z farmą słoneczną dla zielonego wodoru w Turyngii

EDP rusza z farmą słoneczną dla zielonego wodoru w Turyngii

EDP rozpoczęło budowę farmy fotowoltaicznej w Turyngii o mocy 64,6 MWp. Inwestycja będzie wspierać produkcję zielonego wodoru przez firmę Lhyfe. Projekt powstaje we współpracy z Kronos Solar EDPR i ma zakończyć się w 2026 roku. Farma dostarczy energię dla około 22 000 gospodarstw i pozwoli ograniczyć emisje CO₂ o 48 000 ton rocznie.

22.04.2025
Fotowoltaika Wiadomości z rynku
Polenergia ogranicza emisje CO₂e o milion ton rocznie. Morskie farmy wiatrowe podwoją ten efekt

Polenergia ogranicza emisje CO₂e o milion ton rocznie. Morskie farmy wiatrowe podwoją ten efekt

Grupa Polenergia, największa prywatna firma energetyczna w Polsce, w 2023 roku uniknęła emisji ponad 1 mln ton CO₂e dzięki produkcji zielonej energii. Budowane przez spółkę morskie farmy wiatrowe mają dorzucić kolejne 2 mln ton unikniętych emisji rocznie. To dowód na rosnącą rolę OZE w dekarbonizacji polskiej gospodarki.

22.04.2025
OZE Wiadomości z rynku
Zobacz pozostałe artykuły