Wyłączniki instalacyjne – co trzeba wiedzieć?
O instalacji elektrycznej w domu myślimy bardzo rzadko, najczęściej wtedy, gdy coś się zepsuje. A warto wiedzieć, że nad naszym bezpiecznym korzystaniem z prądu czuwają drobne urządzenia – wyłączniki instalacyjne. Zapraszamy do artykułu na ich temat!
Czym jest wyłącznik instalacyjny?
Zacznijmy od wyjaśnienia, czym jest wyłącznik instalacyjny (inaczej nadmiarowo-prądowy). To aparat elektryczny, który stanowi część instalacji elektrycznej i umieszczony jest w rozdzielnicy elektrycznej. Jest dokładnie zabezpieczeniem elektrycznym chroniącym instalację, a przy okazji podpięte do niej urządzenia przed skutkami przeciążeń i zwarć.
Wyłącznik nadmiarowy przerywa ciągłości obwodu w momencie wykrycia prądu o wartości, która przekracza normę dla tego obwodu. Aparat ten ma możliwość wielokrotnego zadziałania – nie trzeba go wymieniać jak bezpiecznika topikowego.
Do czego służy wyłącznik nadmiarowy?
Przejdźmy teraz do tego, jakie jest zastosowanie tych aparatów elektrycznych. A mówi się głównie o zabezpieczaniu instalacji elektrycznej przed:
- zwarciem,
- prądem o zbyt dużym natężeniu.
Wyjaśnijmy, że wszystkie przewody elektryczne mają swoją charakterystykę. Określa ona, jaki prąd może stale płynąć danym obwodem bez szkody dla tego obwodu. Jeśli natężenie prądu będzie zbyt duże, to wówczas dochodzi do podniesienie temperatury ze względu na opór elektryczny, jaki stawia kabel. W przypadku, gdy temperatura będzie za wysoka, to zacznie topić się izolacja przewodu i siłą rzeczy nie będzie ona już zapewniała bezpieczeństwa.
A jak szybko zadziała zabezpieczenie przed prądem o zbyt dużym natężeniu? Wszystko zależy od ilości prądu płynącego przez wyłącznik. Wykrycie przeciążenia termicznego może trwać od 0,2 sekundy do 2 godzin.
W przypadku zwarcia (nagły przepływ prądu o dużym natężeniu) czas reakcji wyłącznika to milisekundy.
W każdej takiej sytuacji wyłącznik prądu może nie uchronić osób czy sprzętów przed skutkami zdarzeń!
Wyłączniki nadmiarowe ochraniają przede wszystkim przewody elektryczne. Ich zadaniem jest przerwanie ciągłości obwodu elektrycznego, jeśli płynący przezeń prąd stwarza zagrożenie dla instalacji. Wyłączniki instalacyjne są wykorzystywane zarówno w instalacjach domowych, jak i przemysłowych.
Oznakowanie wyłączników nadmiarowo-prądowych
| Typ | Przeznaczenie | Prąd wyzwalania przeciążeniowego (krotność) | Prąd wyzwalania zwarciowego (krotność) |
|---|---|---|---|
| A | Dla urządzeń elektroniki | 2-3 | |
| B | Standardowe, np. gniazda w mieszkaniach | 1,13 – 1,45 | 3 – 5 |
| C | Dla urządzeń o zwiększonym prądzie rozruchowym, np. silniki indukcyjne, lampy wyładowcze | 1,13 – 1,45 | 5 -10 |
| D | Dla urządzeń o dużym prądzie rozruchowym, np. zabezpieczenie zwarciowe silników energooszczędnych, transformatorów | 1,13 – 1,45 | 10 – 20 |
| E | Wyłączniki selektywne, np. zabezpieczenie przedlicznikowe | ||
| K | Charakterystyka dla urządzeń trójfazowych | 1,05 – 1,30 | 8 – 12 |
| L | Charakterystyka stosowana w wkręcanych bezpiecznikach automatycznych zastępujących bezpieczniki topikowe, obecnie zastąpiona charakterystyką B. | ||
| S | Charakterystyka selektywna | 13 – 17 | |
| Z | Charakterystyka o podwyższonej czułości, przeznaczona do ochrony elektroniki | 2 – 3 |
Źródło: wikipedia
Wyłączniki a bezpieczniki – porównanie
O bezpiecznikach pisaliśmy w tekście Do czego służy bezpiecznik elektryczny? Wskazaliśmy tam, że wadami tego rozwiązania są: jednorazowość oraz wysoki próg wrażliwości. Dodatkowo bezpieczniki elektryczne chronią samą instalację, a nie sprzęty czy urządzenia w domu. Czy te niedogodności towarzyszą też wyłącznikiem instalacyjnym? Częściowo tak. Wyłączniki nadmiarowe mają jednak tę przewagę, że są aparatami wielokrotnego użytku. Ich podstawowym zadaniem jest chronienie instalacji. Jeśli przy okazji nie ucierpią sprzęty, to świetnie, jednak nie są one priorytetem.
Wyłączniki instalacyjne – podsumowanie
Omówione aparaty elektryczne służą bezpieczeństwu naszej instalacji elektrycznej. Po ustaniu awarii wyłączniki nadmiarowe można włączyć – nie ma konieczności wymiany. Są więc wygodniejsze od bezpieczników topikowych.
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Sinovoltaics ostrzega: fotowoltaika w Europie pod presją zmian
Sinovoltaics opublikowało najnowszą wersję mapy łańcucha dostaw modułów fotowoltaicznych w Europie, Turcji, Egipcie i Kazachstanie. Choć dodano kilku nowych producentów, raport wskazuje także na falę zamknięć zakładów i bankructw. Obecna zdolność produkcyjna regionu to 21 GW modułów, 3,2 GW ogniw i 1,5 GW wlewków krzemowych
Bruksela naciska: 44 koncerny paliwowe mają składować CO2 do 2030 r.
Komisja Europejska zaapelowała do 44 firm naftowo-gazowych o udział w realizacji wspólnego celu Unii Europejskiej – składowania co najmniej 50 mln ton CO2 rocznie do 2030 roku. Firmy mają uczestniczyć w projekcie proporcjonalnie do swojej produkcji ropy i gazu z lat 2020–2023.
Straty tysięcy złotych. Fotowoltaika w Wielkopolsce blokowana częściej niż w innych regionach
Radio Poznań informuje, że wielkopolscy producenci energii słonecznej skarżą się na dyskryminację. Ich farmy są wyłączane znacznie częściej niż w innych regionach. Rekompensaty za utracone zyski sięgają zaledwie 10 procent.
Hithium wprowadza system ∞Power 6,25MWh dla Europy i rozpoczyna produkcję lokalną
Hithium podczas targów The smarter E Europe 2025 w Monachium zaprezentowało nowy system magazynowania energii ∞Power 6,25MWh 2h/4h w wersji dostosowanej do rynku europejskiego. System wyróżnia się m.in. wysokim poziomem bezpieczeństwa, elastycznością i odpornością na trudne warunki środowiskowe. Firma podpisała również porozumienie z hiszpańską spółką GCRPV, wspierając lokalizację produkcji na kontynencie.
Hyundai i lotnisko Incheon wprowadzają roboty ładujące EV – AI przyspiesza rozwój smart infrastruktury
Hyundai Motor Group oraz Incheon International Airport Corporation ogłosiły strategiczne partnerstwo na rzecz wdrożenia robotów do automatycznego ładowania pojazdów elektrycznych (ACR) wspieranych przez sztuczną inteligencję. Projekt pilotażowy ruszy na jednym z najnowocześniejszych lotnisk Azji, a jego celem jest zwiększenie wygody, bezpieczeństwa i efektywności ładowania aut elektrycznych.
Staże i nowe kierunki: AGH wspiera rozwój polskiego atomu
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie dołącza do rządowego programu na rzecz rozwoju kompetencji w energetyce jądrowej. Inicjatywa Ministerstwa Przemysłu zakłada ścisłą współpracę uczelni technicznych z polskimi przedsiębiorstwami. Program przewiduje zmiany w programach nauczania oraz płatne staże w firmach z sektora jądrowego.
Komentarze