Za wysokie napięcie w sieci a fotowoltaika
Zbyt wysokie napięcie w sieci to jedno z ważniejszych wyzwań, z jakimi mierzą się właściciele instalacji fotowoltaicznych. W artykule wyjaśnimy, jakie napięcie będzie traktowane jako za wysokie oraz omówimy przyczyny i skutki pojawiania się zbyt wysokiego napięcia w sieci przy fotowoltaice.
Dopuszczalne napięcie w sieci w Polsce. Kiedy jest zbyt wysokie?
W Polsce, standardowe napięcie w sieci niskiego napięcia, do której podłączane są gospodarstwa domowe i mniejsze instalacje fotowoltaiczne, wynosi 230 V przy częstotliwości 50 Hz. Jednakże, w rzeczywistości napięcie to może nieznacznie oscylować w zależności od różnych czynników takich jak obciążenie sieci, odległość od źródła zasilania czy warunki atmosferyczne.
W efekcie zgodnie z normami polskimi i europejskimi toleruje się odchylenia +/- 10% od nominalnej wartości 230 V. To oznacza, że dopuszczalne są wahania od 207 V do 253 V. Przy czym, aby napięcie uznano za zbyt wysokie, jego maksymalna dopuszczalna wartość (253 V) musi się utrzymywać średnio przez 10 minut. Sporadyczne, krótkotrwałe przekroczenia nie będę traktowane jako faktyczny problem.
Skutki zbyt wysokiego napięcia w sieci
Najbardziej namacalny i uciążliwy skutek zbyt wysokie napięcia to problem z wyłączaniem się falownika w okresach szczytowego nasłonecznienia i istotne straty w produkcji. Według badań właściciel takiej instalacji może tracić nawet do 75% potencjalnych zysków z instalacji. Nietrudno sobie wyobrazić jak to wpływa na opłacalność fotowoltaiki.
Jeśli mieliście pecha, zjawisko to mogliście już u siebie zaobserwować. Gdy Wasz wykres produkcji z PV wygląda tak:
zamiast tak:
to najprawdopodobniej borykacie się z przekroczeniami dopuszczalnego napięcia w sieci.
Przyczyny zbyt wysokiego napięcia w sieci przy fotowoltaice
Zbyt wysokie napięcie w sieci, które odbija się na fotowoltaice, może wynikać z różnych przyczyn. Co istotne, mogą one występować zarówno po Waszej stronie, jak i po stronie operatora sieci.
1. Zbyt wysoka impedancja (opór) w sieci:
- Problem u Ciebie: Użycie zbyt cienkich przewodów lub źle wykonane połączenia elektryczne mogą zwiększać opór, co podnosi napięcie.
- W okolicy: Przestarzała infrastruktura, która nie może efektywnie przewodzić prądu, co prowadzi do wzrostu napięcia.
2. Zbyt duża moc generowana przez instalacje fotowoltaiczne:
- Problem u Ciebie: Instalacja fotowoltaiczna może być zbyt duża w stosunku do zdolności przyjęcia mocy przez lokalną sieć energetyczną.
- W okolicy: Gdy w pobliżu znajduje się wiele instalacji PV, szczególnie w słoneczne dni, nadmiar generowanej energii może nie być w pełni absorbowany przez sieć, co prowadzi do wzrostu napięcia.
3. Złe dostosowanie infrastruktury sieciowej do obciążenia:
Gdy system energetyczny nie jest odpowiednio rozbudowany lub dostosowany do warunków generacji rozproszonej, może przechodzić do przeciążeń. W Polsce znaczna część infrastruktury energetycznej pamięta lata PRL, gdy nikt o przesyłaniu energii w obie strony (a nie tylko z elektrowni do odbiorcy) jeszcze nie myślał. Sieci są stare, przewody mają małe przekroje, a transformatory mają za małe moce do obsługi coraz większej liczby mikroinstalacji.
4. Awaria lub nieprawidłowe działanie urządzeń sieciowych:
Uszkodzenia w infrastrukturze sieciowej, takie jak awarie transformatorów czy regulatorów napięcia, mogą spowodować niekontrolowany wzrost napięcia.
Jak ustalić źródło problemów ze zbyt wysokim napięciem w sieci?
Zdiagnozowanie, czy problem jest lokalny (w Twoim domu), czy dotyczy szerszego obszaru (okolica, sieć), wymaga dokładnej analizy, a niekiedy – profesjonalnych pomiarów elektrycznych. Część zadań możesz jednak wykonać samemu.
Sprawdź jak działa sieć bez Twojej instalacji PV
- Wyłącz instalację fotowoltaiczną i wszystkie urządzenia generujące istotne obciążenia w domu.
- Zrób pomiary napięcia multimetrem około południa, w słoneczny dzień (w ten sposób sprawdzisz, jak wpływają na problem sąsiednie instalacje PV).
- Jeśli chwilowy odczyt napięcia przekracza 253 V lub średnia z 10 minut przekracza 255 V, istnieje problem z siecią energetyczną.
Zmierz różnicę napięcia między Twoim falownikiem a licznikiem dwukierunkowym
Różnica (spadek) napięcia na przewodach nie powinien przekraczać 1% (przy naprawdę dużych odległościach — max. 3%). Jeśli spadek napięcia jest większy, problem może leżeć w zbyt cienkich przewodach AC zastosowanych przez instalatora.
Jeżeli w Waszym przypadku, odpowiedzi nie daje żaden z powyższych testów, problem jest bardziej złożony i może być związany z przeciążoną siecią lub innymi problemami technicznymi. W takiej sytuacji nie obejdzie się bez dobrego elektryka, który pomoże ustalić jego źródło.
Co zrobić ze zbyt wysokim napięciem w sieci [PGE, Tauron, Enea, Energa, Innogy]?
Czy i co można zrobić ze zbyt wysokim napięciem w sieci zależy w dużej mierze od źródła problemu.
- Jeśli problemem są zbyt cienkie przewody, to nie ma wyjścia, trzeba je wymienić. Oczywiście dobór i wymianę kabli solarnych trzeba zlecić (dobremu!) specjaliście.
- Gdy problem tkwi w sieci energetycznej (czyli po stronie OSD) warto złożyć wniosek o obniżenie napięcia w sieci. Instrukcję wraz ze wzorem znajdziecie tu: Wniosek o obniżenie napięcia w sieci: [wzór] PDF
- Jeśli nie do końca wiadomo, gdzie leży problem (lub gdy czekacie na jego rozwiązanie) w międzyczasie możecie wypróbować metody na obniżenie napięcia, z naszego poradnika: Jak obniżyć napięcie w sieci przy fotowoltaice?
Obserwuj
Może Cię również zainteresować
Baltpool ostrzega: Polska potrzebuje danych, a nie spekulacji o biomasie
W ostatnich tygodniach w Polsce nasiliły się obawy dotyczące potencjalnego niedoboru biomasy. Jednak eksperci podkreślają, że nie ma twardych dowodów potwierdzających te przypuszczenia. Baltpool, międzynarodowa giełda biomasy, wzywa do oparcia toczącej się debaty na danych i faktach, a nie spekulacjach.
Międzynarodowe fundusze klimatyczne wsparły czystą energię miliardami
Międzynarodowe fundusze klimatyczne (MCF) przeznaczyły 7,8 mld USD na projekty czystej energii w latach 2015-2024. Najwięcej środków trafiło do Azji i Afryki. Fundusze te przyczyniają się do realizacji transformacji energetycznej poprzez finansowanie projektów wytwarzania energii, magazynowania oraz sektora końcowego.
Wrześniowa aukcja na premię kogeneracyjną: 16,5 TWh energii do wsparcia
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ogłosił trzecią w tym roku aukcję na premię kogeneracyjną. Wsparcie obejmie sprzedaż energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Do rozdysponowania pozostaje ponad 152 mln zł. Aukcja odbędzie się w dniach 22-24 września 2025 r.
Włochy i Ukraina rozpoczynają partnerstwo na rzecz bezpieczeństwa energetycznego
W Rzymie podpisano Memorandum of Understanding między włoską Terna a ukraińskim NPC Ukrenergo. Porozumienie zakłada współpracę w zakresie zarządzania systemami elektroenergetycznymi oraz wymianę doświadczeń i technologii. Wydarzenie odbyło się podczas Ukraine Recovery Conference 2025.
Envision uruchamia największą na świecie fabrykę zielonego amoniaku – 1,5 mln ton rocznie
Envision uruchomiło największą na świecie fabrykę zielonego wodoru i amoniaku, zasilaną wyłącznie energią odnawialną off-grid i wspieraną przez sztuczną inteligencję. Zakład w Chifeng dostarcza już 320000 ton zielonego amoniaku rocznie, a do 2028 roku ma osiągnąć poziom 1,5 miliona ton, stając się globalnym modelem dla przemysłowych hubów zeroemisyjnych.
Globalny rynek falowników PV urósł do 589 GW. Huawei na czele po raz 10
Chińskie firmy zdominowały globalny rynek falowników PV w 2024 roku. Łączne dostawy sięgnęły 589 GW, a liderami pozostali Huawei i Sungrow.
Komentarze