Jakie są założenia programu “Moja Woda”?
Dostępność zasobów wody w naszym kraju jest stosunkowo niska, bowiem na jednego mieszkańca przypada jedynie ok. 1.600 m³ wody rocznie, a więc nawet trzykrotnie mniej niż w pozostałych krajach Unii Europejskiej. Dlatego też, głównym założeniem programu antysuszowego, jest wspieranie inwestycji budowy przydomowych instalacji zbierających wodę pochodzącą z opadów deszczu oraz roztopów śniegu i wykorzystywaniu jej podczas prac w gospodarstwie domowym.
Program “Moja Woda” jest kolejnym po programach Mój Prąd i Czyste Powietrze, mającym na celu wspieranie proekologicznych postaw Polaków. Zważywszy na problemy wynikające z coraz większego zapotrzebowania na wodę oraz coraz mniejszej jej podaży, świadomość tego, jak ważne jest oszczędzanie tego surowca, stanowi niezwykle istotny element edukacyjny. Program „Moja Woda” został ogłoszony 1 czerwca 2020 roku w trakcie wspólnej konferencji z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy i ministra klimatu Michała Kurtyki. Program ten będzie realizowany w latach 2020-2024. Przy czym podpisywanie umów o dotacje zaplanowano do 30 czerwca 2024 roku, a wydatkowanie środków do końca 2024 roku.
(źródło: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej)
Program “Moja Woda” cieszył się dotychczas dużym zainteresowaniem
Mogłoby się wydawać, że świadomość Polaków w zakresie ochrony środowiska, a co za tym idzie, konieczności oszczędzania zasobów wody, jest niewielka. Okazuje się jednak, że w przypadku programu “Moja Woda” założenia projektu spotkały się z bardzo dużym zainteresowaniem ze strony potencjalnych beneficjentów. W ramach pierwszej edycji „Mojej Wody” wpłynęło bowiem ok. 25 tysięcy wniosków na dofinansowanie przydomowych instalacji retencyjnych. Natomiast wartość złożonych wniosków, których nabór prowadzony był od 1 lipca do 31 października 2020 roku, przekroczył dostępny budżet 100 milionów złotych (kwota wyniosła ponad 114 mln zł).
Dzięki dofinansowaniu przydomowych instalacji retencyjnych, ich właściciele przyczyniają się do zatrzymania nawet miliona dwustu tysięcy metrów sześciennych wody opadowej rocznie, czyli mniej więcej tyle, ile mieści 320 - 400 basenów olimpijskich. Jak wyjaśniał ostatnio minister klimatu i środowiska, tak duże zainteresowanie programem, zaważyło na tym, że program “Moja Woda” będzie kontynuowany. Podobnie, jak w zeszłym roku, również i w przypadku drugiej edycji programu, Ministerstwo Klimatu oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma w planach przeznaczenie na ten cel 100 mln zł ze środków Funduszu.
Z założeń projektu wynika, że każdy właściciel domu jednorodzinnego, którego wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, będzie mógł liczyć na dofinansowanie instalacji zbierającej wodę deszczową do kwoty 5.000 zł. Dofinansowanie następnych 20 tys. instalacji przydomowej retencji pozwoli zatrzymać kolejny milion metrów sześciennych wody rocznie w przydomowych instalacjach, dzięki czemu odciążona zostanie kanalizacja i zmniejszy się ryzyko podtopień, które powodowane są ulewnymi deszczami.
Na co konkretnie można otrzymać dofinansowanie?
Pomysłodawcy programu mają na celu przede wszystkim zwiększenie retencji wody na terenach prywatnych gospodarstw, co w dłuższej perspektywie miałoby przyczynić się do oszczędzania wody, której deficyty z roku na rok są coraz bardziej widoczne. Jak już bowiem wiemy, Polska jest krajem, w którym zasoby wody są stosunkowo niewielkie (na jednego mieszkańca przypada niewiele więcej wody co na mieszkańca Egiptu). W związku z powyższym, oraz ze względu na pogłębiające się z roku na rok konsekwencje występowania suszy, warto podjąć prywatne działania mające na celu oszczędzanie wody.
Jednym z nich może być budowa wspomnianej wcześniej instalacji, która zbierałaby deszczówkę oraz wodę roztopową i pozwalała tym samym na jej wykorzystanie w gospodarstwie domowym. Program “Moja Woda” oferuje możliwość otrzymania dofinansowania właśnie na zakup, montaż oraz uruchomienie takiej instalacji. Na jakie konkretnie elementy konstrukcji można uzyskać dotację? Będą to na przykład:
- zbiorniki retencyjne (nadziemne, podziemne, otwarte, zamknięte, szczelne lub infiltracyjne) jednak nie większe niż o pojemności 2 m³;
- przewody i złącza odprowadzające wodę opadową z rynien oraz wpustów do zbiorników nadziemnych lub podziemnych, otwartych lub zamkniętych, szczelnych lub infiltracyjnych;
- instalacje rozsączające;
- elementy instalacji pozwalające na wykorzystanie zebranej wody, czyli np. systemy nawadniające.
Dofinansowanie z programu “Moja Woda” ma zatem za zadanie pokrycie lub dotowanie kosztów kwalifikowanych niezbędnych do wykonania przydomowej instalacji retencji i rozdysponowania wody deszczowej oraz roztopowej. Kwoty te nie mogą być jednak wyższe niż 80% kosztów całego przedsięwzięcia.
Program “Moja Woda” - dla kogo?
Celem programu “Moja Woda” jest dotarcie do tych właścicieli prywatnych posesji, czy domów jednorodzinnych, którzy chcieliby, aby woda pochodząca z opadów lub roztopów nie była odprowadzana do kanalizacji bytowo-gospodarczej, kanalizacji ogólnospławnej, kanalizacji deszczowej, rowów odwadniających, na ulice czy inne tereny sąsiadujące. Założenia programu skierowane są więc do tych osób, które chciałaby w swoim gospodarstwie domowym wykorzystywać wodę, za zużycie której nie muszą płacić.
W kwestiach formalnych projekt ten dedykowany jest osobom fizycznym będącym właścicielami lub współwłaścicielami gruntów bądź działek, na których zlokalizowany jest mieszkalny budynek jednorodzinny posiadający pełne orynnowanie. Okazuje się więc, że nowy rządowy program nie jest skierowany do milionów Polaków zamieszkujących budownictwo wielorodzinne. Muszą oni zatem znaleźć inne skuteczne sposoby na to, jak dbać o środowisko. Obiecującym wydaje się na przykład możliwość startowania przez wspólnoty mieszkaniowe w konkursach o dofinansowanie fotowoltaiki m.in. ze środków Unii Europejskiej.
Jak starać się o finansowe wsparcie w ramach programu "Moja Woda" 2.0?
Wnioski w ramach programu “Moja Woda” 2.0 można składać od 22 marca 2021 roku do wyczerpania alokacji. Przyjmowaniem podań zajmują się Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (wniosek o dotację można złożyć w formie elektronicznej lub "tradycyjnej" - papierowej), a nabór prowadzony jest w trybie ciągłym. Projekt zakłada także zestaw warunków, które musi spełnić potencjalny beneficjent, aby jego wniosek mógł zostać rozpatrzony pozytywnie. Przyznanie dofinansowania na zakup, montaż i uruchomienie instalacji można otrzymać jeśli:
- minimalna kwalifikowana kwota inwestycji to 2.000 złotych;
- minimalna, sumaryczna pojemność zbiornika/zbiorników to 2 m³ (jeśli będzie on przedmiotem wniosku);
- przedmiotem dofinansowania nie będzie zakres rzeczowy (zbiorniki, przyłącza, instalacje nawadniające), na których wykonanie został już złożony wniosek (rozpatrzony pozytywnie lub będący w trakcie rozpatrywania) o dotację w ramach programu “Moja Woda” lub innego programu realizowanego przez NFOŚiGW lub WFOŚiGW;
- na przeprowadzenie przedsięwzięcia lub jego części nie zostały już przyznane dotacje ze środków publicznych, których łączna suma dofinansowania ze wszystkich źródeł przekracza 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia;
- wykonana instalacja, a także zebrana za jej pośrednictwem woda deszczowa nie będzie wykorzystywana przez beneficjentów końcowych w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, w tym również działalności rolniczej;
- zastosowane w instalacji elementy i urządzenia oraz zrealizowane plany zagospodarowania przestrzennego będą zgodne z polskim prawem oraz dopuszczone do użytkowania;
- przez cały okres użytkowania instalacji objętej dofinansowaniem, beneficjent końcowy zobowiązany jest do wykorzystywania jej zgodnie z przeznaczeniem oraz gromadzenia całej dokumentacji dotyczącej przyznanego dofinansowania oraz ewentualnego serwisowania instalacji;
- instalacja objęta dotacją będzie działała przynajmniej przez 3 lata od jej uruchomienia.
