Program Agroenergia [2024]

Program Agroenergia - najważniejsze informacje

Program Agroenergia - kto może skorzystać?

Założenia programu Agroenergia przewidują, że aby skorzystać z dofinansowań oferowanych w ramach projektu, należy:

• posiadać status osoby fizycznej z prawem własności lub prawem dzierżawy nieruchomości rolnych. Co więcej, potencjalny beneficjent programu nie może nabyć użytków rolnych na chwilę przed złożeniem wniosku o udział w projekcie Agroenergia, gdyż ustawodawca wymaga by był on w posiadaniu gospodarstwa i prowadził je osobiście przez minimum rok przed rozpoczęciem starań o dofinansowanie instalacji fotowoltaicznej czy pompy ciepła.
• posiadać status osoby prawnej, która jest właścicielem lub dzierżawcą gruntów i przez co najmniej rok prowadziła działalność rolniczą lub działalność gospodarczą w zakresie usług rolnych.

W obu przypadkach, łączna powierzchnia użytków rolnych musi zawierać się w przedziale od 1 do 300 ha.

Agroenergia nabór 2024 - nowe zasady

Program Agroenergia został podzielony na dwie części:

• część 1) Mikroinstalacje, pompy ciepła i towarzyszące magazyny energii.
• część 2) Biogazownie rolnicze i małe elektrownie wodne.

Agroenergia - ogólne warunki skorzystania z programu

Program Agroenergia dedykowany jest osobom, które są właścicielami lub dzierżawcami użytków rolnych, na terenie których planują montaż instalacji fotowoltaicznej, turbin wiatrowych lub pomp ciepła. Celem zakwalifikowania do programu należy jednak spełnić kilka warunków związanych bezpośrednio z przedsięwzięciami w zakresie odnawialnych źródeł energii. Zanim zatem przyszły beneficjent złoży wniosek o dofinansowanie, powinien pamiętać o tym, że:

nie może rozpocząć inwestycji przed przystąpieniem do programu - oznacza to, że zarówno podpisanie umowy z firmą fotowoltaiczną na projekt i wykonanie instalacji, jak i zakup podzespołów musi odbyć się już po zakwalifikowaniu do dofinansowania. Panele fotowoltaiczne i inne elementy instalacji muszą być nowe, nie starsze niż 24 miesiące;

musi użytkować dofinansowaną instalację przez minimum 3 lata od dnia zakończenia przedsięwzięcia - za początek działania instalacji uważa się przyłączenie jej do sieci energetycznej i podjęcie w tym zakresie współpracy z Zakładem Energetycznym lub pozyskanie protokołu odbioru w przypadku instalacji off-grid, magazynu energii lub pompy ciepła;

nie może korzystać jednocześnie z innych dofinansowań - takich jak np. dotacje w ramach programu Mój Prąd, czy programu priorytetowego Czyste Powietrze. Jednocześnie dofinansowanie z projektu Agroenergia może być łączone z ulga termomodernizacyjną, jednak odliczenie od podatku zostanie pomniejszone o wartość otrzymanej dotacji. Dopuszczalne jest również połączenie dotacji Agroenergia ze środkami zwrotnymi z WFOŚiGW.

wsparcie w ramach Agroenergii mogą otrzymać jedynie ci inwestorzy, którzy dopiero planują montaż nowej instalacji, a nie modernizację lub rozbudowę już istniejącej. Dodatkowym wymogiem jest to, aby mikroinstalacja objęta programem służyła zaspokojeniu własnych potrzeb energetycznych beneficjenta.

Agroenergia - Część 1) Mikroinstalacje, pompy ciepła i towarzyszące magazyny energii

Nabór do pierwszej części programu, obejmującej mikroinstalacje, pompy ciepła oraz magazyny energii będzie realizowany przez WFOŚiGW, które zawrą odpowiednie umowy z NFOŚiGW. Na co można otrzymać pieniądze?

Rodzaje i zakres finansowania inwestycji w I części programu

W ramach części pierwszej projektu Agroenergia można starać się o dofinansowanie zakupu i prac montażowych:

instalacji fotowoltaicznej, której łączna moc nie przekracza 50 kW, ale nie jest mniejsza niż 10 kW,
przydomowych elektrowni wiatrowych o mocy nie większej niż 50 kW i nie mniejszej niż 10 kW,
instalacji hybrydowej, łączącej fotowoltaikę lub instalację wiatrową z pompą ciepła (przy instalacji hybrydowej konieczne jest przeprowadzenie audytu energetycznego).
towarzyszących magazynów energii, dostosowanych do omawianych instalacji - ich montaż jest obligatoryjny, jeśli chcemy otrzymać środki na magazyn

W ramach powyższych przedsięwzięć wyszczególniane są oczywiście określone koszty kwalifikowane, które mogą podlegać dofinansowaniu w ramach programu Agroenergia. Należą do nich na przykład:

koszty zakupu, montażu i odbioru instalacji, środki trwałe, o ile nie były one pokryte w formie leasingu,
wynagrodzenie ekip budowlanych, kosztów materiałów, narzędzi i niezbędnej infrastruktury.

Dofinansowaniem zostaną objęte jedynie te wydatki, które zostały poniesione przed dniem złożenia wniosku przez beneficjenta, w terminie od 01.06.2021 do 30.06.2027 r.

Kosztem kwalifikowanym nie są koszty podatku VAT, a także koszty audytu energetycznego.

Agroenergia 2024 - dofinansowanie w I części programu

Koszty instalacji fotowoltaicznej, wiatrowej lub hybrydowej oscylują zazwyczaj w granicach kilkudziesięciu tysięcy złotych. Kwota ta jest jednak wiążąca w przypadku domów jednorodzinnych, a nie często bardzo rozległych gospodarstw rolnych. Należy pamiętać, że zapotrzebowanie energetyczne wszystkich zabudowań, a także maszyn i urządzeń znajdujących się w gospodarstwie, zazwyczaj wielokrotnie przekracza to, którym charakteryzują się domy. Jest to równoznaczne ze wzrostem kosztów montażu,a także zakupu paneli fotowoltaicznych i innych podzespołów. Warto także, aby moduły były jak najwyższej jakości i gwarantowały tym samym maksymalny uzysk energii (patrz: ranking paneli fotowoltaicznych 2024).

Mając na uwadze powyższe zależności, twórcy programu Agroenergia założyli, że dofinansowanie przyjmie formę bezzwrotnej dotacji i może wynieść do 20 proc. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, uzależnionych od mocy planowanej instalacji:

moc od 10 do 30 kW (włącznie) - do 20 proc. wartości inwestycji, ale nie więcej niż 15 tys. zł,
moc od 30 do 50 kW (włącznie) - do 13 proc. kosztów przedsięwzięcia, ale nie więcej niż 25 tys. zł.

Oczywiście dofinansowanie przewidziano także w przypadku instalacji hybrydowej, a więc takiej, która łączy współdziałanie instalacji fotowoltaicznej i pompy ciepła lub instalacji wiatrowej i pompy ciepła. W takim przypadku, łączna moc systemu obliczana jest na podstawie osiągów zastosowanych urządzeń i dotowana dodatkiem w wysokości 10 tys. zł.

Oprócz tego, możliwe jest otrzymanie dotacji do 20% kosztów kwalifikowanych dla towarzyszących magazynów energii, przy czym koszt kwalifikowany nie może wynieść więcej niż 50% źródła energii. Dla otrzymania dotacji konieczne jest również zintegrowanie magazynu ze źródłem energii.

Agroenergia: część 2) Biogazownie rolnicze i małe elektrownie wodne [NABÓR ZAKOŃCZONY]

Jakiś czas temu wyodrębniono część obejmującą realizację instalacji biogazowych oraz wodnych. Nabór do tej części się już jednak zakończył. Na jakich zasadach można było otrzymać wsparcie z tej części projektu?

Zakres działań objętych dotacją z II części programu

Środki z II części programu Agroenergia można było otrzymać na inwestycje polegające na zakupie i montażu:

• biogazowni rolniczej, charakteryzującej się mocą do 500 kW, wraz z instalacją do wytwarzania biogazu rolniczego;
• elektrowni wodnej o mocy nie większej niż 500 kW;
• towarzyszącego magazynu energii, przy czym podobnie jak w przypadku I części programu, otrzymanie środków uwarunkowane jest montażem wymienionej wyżej instalacji.

Agroenergia - zasady finansowania w II części programu

Kosztem kwalifikowanym były wydatki zgodne z "Wytycznymi w zakresie kosztów kwalifikowany", a zatem m.in.: koszty przygotowania, realizacji przedsięwzięcia, koszty robót budowlanych, środków trwałych i sprzętów. W regulaminie II części programu zastrzeżono jednak, że:

• do kosztów kwalifikowanych nie zalicza się podatku VAT oraz kosztów audytu energetycznego;
• koszty kwalifikowane przygotowania inwestycji nie mogą przekroczyć 10% całkowitych kosztów z wyłączeniem audytu energetycznego;
• kosztem kwalifikowanym nie są koszty z kategorii "informacji i promocji",  koszty nabycia gruntu lub nieruchomości (zabudowanej, niezabudowanej), koszty "zarządzania przedsięwzięciem" (z wyjątkiem kosztów nadzoru inwestorskiego i autorskiego) oraz koszty z kategorii "pozostałe";
• z kosztów kwalifikowanych wyłącza się wydatki na zakup środków trwałych, sprzętów etc., finansowanych leasingiem.

Co więcej, określono maksymalne jednostkowe koszty kwalifikowane w przeliczeniu na kW:

Podobnie jak w przypadku I części, koszt towarzyszącego magazynu energii nie może przekroczyć 50% całkowitych kosztów.

Jak wynika z danych NFOŚiGW, kwota alokacji wynosi:

• do 48.400 tys. zł - dla bezzwrotnych form dofinansowania,
• do 26.100 tys. zł - dla zwrotnego wsparcia w programie,

Zasady udzielania pożyczek w II części programu Agroenergia

Pożyczka mogła zostać udzielona na okres nie dłuższy niż 10 lat, licząc od daty wypłaty pierwszej części pożyczki, do daty planowanej spłaty zobowiązania. Dopuszczalna była karencja w spłacie rat kapitałowych, jednak nie dłuższa niż rok od daty zakończenia inwestycji.

Kredyt w programie Agroenergia mógł być udzielony:

• na warunkach rynkowych - z oprocentowaniem zgodnym z komunikatem KE w sprawie stóp referencyjnych. Wówczas wsparcie nie stanowi pomocy publicznej.
• na warunkach preferencyjnych, gdzie z oprocentowaniem WIBOR 3M+50 pb, nie mniej niż 1,5% w skali roku.

Nie było możliwości umorzenia zobowiązania - nawet częściowego.

Zasady udzielania dotacji w II części programu Agroenergia

Rozkład dofinansowania w formie dotacji, określa poniża tabela:

Dotacja na towarzyszący magazyn energii, nie mogła przekroczyć 20% kosztów kwalifikowanych. Sam magazyn musiał być zintegrowany ze źródłem energii.

Terminy i sposób składania wniosków

Nabór wniosków dla rolników, do I części programu Agroenergia (obejmującej mikroinstalacje, pompy ciepła i towarzyszące magazyny energii) trwa od 01.10.2021 roku do 30.09.2025 roku lub do wyczerpania środków na ten cel. Wiele zależy jednak o Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Nabór wniosków w II części programu, dotyczącej biogazowni rolniczych oraz małych elektrowni wodnych trwał od 20.07.2021 roku do 30.09.2022 roku, lub do wyczerpania alokacji środków.

Ich obsługą zajmą się Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, odpowiednie dla miejsca zamieszkania beneficjenta.

Aby złożyć wniosek należy:

1. Przygtować konto na Portalu Beneficjenta odpowiednim dla danego WFOŚiGW - stamtąd będzie można pobrać dokumenty potrzebne do udziału w programie.
2. Pobrać i uzupełnić interaktywny wniosek w formacie PDF. Będzie on dostępny w zakładce "Agroenergia" (Formularz wniosku).
3. Następnie należy sprawdzić poprawność danych i wysłać przygotowany formularz za pomocą "Skrzynki podawczej - PDF". Również ona jest dostępna w Portali Beneficjenta.
4. Na koniec konieczne jest wydrukowanie wypełnionego wniosku, podpisanie go i dostarczenie w wersji papierowej, wraz z załącznikami do WFOŚiGW odpowiedniego dla miejsca zamieszkania beneficjenta.

Agroenergia: co jeszcze warto wiedzieć o programie?

Fotowoltaika dla rolnika oraz inne odnawialne źródła energii to coraz bardziej opłacalne przedsięwzięcia, pozwalające nie tylko zaoszczędzić środki finansowe, które można przeznaczyć np. na rozwój gospodarstwa, ale także dające realne szanse na współdziałanie na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Proekologiczne gospodarstwa są coraz bardziej doceniane nie tylko przez rządowe programy, takie jak właśnie Agroenergia, ale także przez samych konsumentów. Świadomość tego, jak duże znaczenie w zanieczyszczaniu środowiska ma produkcja rolna, powinno skłaniać coraz większą ilość gospodarzy do inwestowania w odnawialne źródła energii. Szczególnie, że istnieje coraz więcej możliwości na otrzymanie finansowego wsparcia w tym zakresie. Przypomnijmy zatem, jakie są najważniejsze założenia programu Agroenergia:

inwestycja nie może ruszyć przed złożeniem wniosku o przyznanie dofinansowania w ramach programu,
dofinansowanie wypłacane jest po zakończeniu inwestycji i ma charakter refundacji poniesionych przez inwestora kosztów,
instalowane urządzenia muszą być nowe i wyprodukowane nie wcześniej niż 24 miesiące przed rozpoczęciem montażu,
dofinansowanie obejmuje jedynie nowopowstające instalacje, a nie modernizację lub rozbudowę już istniejących,
dotację można łączyć z ulgą termomodernizacyjną, ale nie z innymi programami realizowanymi ze środków publicznych (np.Mój Prąd, Czyste Powietrze).

Warto także pamiętać, że dofinansowania w ramach programu Agroenergia obejmują nie tylko instalacje fotowoltaiczne, ale także turbiny wiatrowe, instalacje kombinowane oraz magazyny energii. W związku z powyższym każdy właściciel gospodarstwa rolnego ma szansę dopasować źródło odnawialnej energii nie tylko do potrzeb, ale także do możliwości posiadanej infrastruktury. W przypadku wątpliwości i pytań, pomoc można uzyskać m.in. na stronie Doradztwa Energetycznego: https://doradztwo-energetyczne.gov.pl/