Co jest net-metering (system opustów)?

Net-metering, nazywany też systemem opustów to system rozliczenia prosumentów, z którego korzystają mikroinstalacje OZE podłączone do sieci do 31 marca 2022 roku. W tym systemie nadwyżki odesłane do sieci są odkładane w „wirtualnym magazynie”, a następnie odebrane w stosunku 1:0,8 lub 1:0,7.

Net-metering - czym jest?

Net-metering to ilościowy (bezgotówkowy) model rozliczania energii z OZE, dzięki któremu prosument może korzystać z niej w dowolnej chwili, a nie tylko w momencie jej wytworzenia. Jeśli zapotrzebowanie na prąd jest mniejsze niż produkcja, nadwyżki energii są oddawane do sieci energetycznej, skąd mogą zostać pobrane, gdy zużycie przekroczy produkcję. W Polsce net-metering nazywany jest również systemem opustów. Został on wprowadzony nowelizacją ustawy o OZE z 1 lipca 2016 roku.

Alternatywą dla net-meteringu jest tzw. net-billing, w którym nadwyżki energii są rozliczane według ich wartości w okresie wytworzenia. Więcej na temat net-billingu znajdziecie w naszym artykule: Co to jest net-billing?.

Jak działa net-metering w Polsce (system opustów)?

Prosumenci korzystający z net-meteringu mogą oddawać naddatek energii, niewykorzystany na bieżąco, do “wirtualnego” magazynu w sieci energetycznej. Stamtąd mogą go potem pobrać w okresach, gdy instalacja OZE nie działa lub pracuje w ograniczonym zakresie. Nadwyżki wprowadzone do sieci, mogą zostać z niej odebrane w stosunku:

  • 1 do 0,8 - dla instalacji o mocy nie większej niż 10 kW. A zatem, oddając do sieci 1000 kWh nadwyżek energii z instalacji o mocy 5 kW, będziemy mogli odzyskać 800 kWh.
  • 1 do 0,7 - dla instalacji fotowoltaicznych o mocy większej równej 10 kW, jednak nie większej niż 50 kW (granica mocy mikroinstalacji). W tym przypadku wprowadzając 1000 kWh energii z instalacji o mocy 15 kW będzie mogli odzyskać 700 kWh.

Co istotne, zarówno za rozliczenie energii, jak i ponowne pobranie nie są naliczane żadne dodatkowe opłaty. Na opłaty za dystrybucję prosument dostaje opust (stąd też nazwa systemu -  system opustów), płacą jedynie opłaty abonamentowe i opłaty stałe. Obowiązek ich uiszczenia leży na sprzedawcach prądu, a rekompensatą za to jest potrącone 20% lub 30% energii.

Prosument na odbiór oddanej energii ma 12 miesięcy od daty wprowadzenia do sieci, licząc od ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym ta energia została wprowadzona do sieci. Zatem przykładowo, energia wprowadzona do sieci w czerwcu, może zostać wykorzystana np. w grudniu - przy czym wspomniany okres 12 miesięcy musi zostać zachowany. W przeciwnym przypadku nadwyżka przepada.

Net-metering w pigułce.

System opustów - dla kogo?

System opustów w Polsce jest przewidziany dla podmiotów, które:

  • podłączyły instalację do sieci przed 1 kwietnia 2022 roku,
  • rozliczają się na podstawie umowy kompleksowej,
  • produkują energię elektryczną wyłącznie na potrzeby własne i działalność ta nie stanowi przeważającej części działalności gospodarczej,
  • korzystają z mikroinstalacji OZE, czyli instalacji o mocy do 50 kW przyłączonej do sieci elektroenergetycznej o napięciu niższym niż 110 kV.

W praktyce, taka konstrukcja przepisów pozwala korzystać z systemu opustów niemal każdemu podmiotowi - m.in. gospodarstwom domowym, firmom, jednostkom samorządu terytorialnego, a także związkom wyznaniowym czy stowarzyszeniom.

Do kiedy obowiązuje net-metering?

System opustów obowiązuje prosumentów, którzy zostali przyłączeni do sieci do 31 marca 2022 roku. Mogą oni z niego korzystać przez 15 lat, licząc od daty pierwszego wprowadzenia energii do sieci. Oprócz tego możliwość skorzystania z systemu opustów po tej dacie mają te osoby, które zakupią nieruchomość z instalacją PV rozliczaną w systemie opustów.