Domowy magazyn energii – dlaczego warto go mieć?
Doświadczenia niemieckiego, brytyjskiego czy włoskiego prosumenckiego rynku energetyki odnawialnej pokazują, że domowe magazyny energii na wielu płaszczyznach zmieniają obraz autokonsumcji energetycznej w gospodarstwach domowych, a także wpływają na ogólną efektywność krajowych sieci elektroenergetycznych. Zakrojone na szeroką skalę programy dofinansowań do magazynów energii dla prosumentów sprawiły, że wspomniane europejskie rynki miały szansę się rozwinąć i uwidocznić korzyści, jakie beneficjenci tych programów zyskali z użytkowania domowych akumulatorów. Analizując to, dlaczego warto inwestować w domowe magazyny energii, trzeba posiłkować się doświadczeniami zachodnich sąsiadów, gdyż polski rynek akumulatorów wciąż czeka na zintensyfikowanie dynamiki rozwoju.
Oprócz wspomnianego wzrostu autokonsumpcji energii pochodzącej z instalacji OZE w gospodarstwie domowym i zbawiennego wpływu prosumenckiego magazynowania energii na krajowe sieci elektroenergetyczne akumulatory zapewniają dostawy prądu wówczas, kiedy instalacja fotowoltaiczna nie jest w stanie go wytworzyć. Celem uniknięcia oddawania energii do sieci, konieczne jest wdrożenie domowego magazynu energii, który przechowa prąd, a następnie zasili sprzęty domowe w okresach ograniczonej pracy paneli fotowoltaicznych. Akumulator może być także traktowany jako awaryjne źródło zasilania, kiedy ani sieć, ani instalacja OZE nie są w stanie dostarczyć gospodarstwu domowemu niezbędnej energii. Oczywiście nie są to jedyne korzyści z użytkowania magazynu energii, jednak aby mógł on efektywnie funkcjonować w systemie i spełniać wyznaczoną mu rolę musi zostać odpowiednio dobrany do zapotrzebowania energetycznego domu.
Magazyn energii dla domu a zapotrzebowanie energetyczne
Jednymi z najważniejszych cech magazynu energii, który będzie pracował w domowym systemie energetycznym, są jego pojemność wyrażana w kWh oraz moc wyrażana w kW. Pierwsza wartość wskazuje na to ile energii akumulator jest w stanie przechować, co będzie kluczowe dla wyboru konkretnego urządzenia. Zanim będzie ono miało jednak szansę efektywnie optymalizować domowe zużycie energii inwestor powinien określić, w jakim charakterze będzie użytkował magazyn energii. Jeżeli będzie miał on bowiem za zadanie pokrycie całego zapotrzebowania energetycznego domu i funkcjonowanie w systemie na bieżąco, to jego pojemność oraz moc znamionowa powinny być inne niż w przypadku jedynie doraźnego, awaryjnego użytkowania. Moc magazynu energii określa bowiem jaką jej wartość urządzenie jest w stanie oddać podczas rozładowywania. Bieżące zasilanie wielu sprzętów o dużej mocy, wymaga zastosowania magazynu energii z odpowiednimi parametrami w tym obszarze.
Jak zatem dobrać magazyn energii do zapotrzebowania energetycznego domu? Przede wszystkim w taki sposób, aby jak najmniejszą część wyprodukowanej przez OZE energii oddawać do sieci. Oznacza to, że pojemność urządzenia nie może być zbyt mała, gdyż wówczas nie będzie ono w stanie zmagazynować pozyskanego prądu, ani też zbyt duża, gdyż koszty inwestycji mogą się nie zwrócić. Najlepiej inwestować w magazyny energii o modułowej konstrukcji. Pozwalają one w dowolnym momencie rozbudować pojemność akumulatora, bez konieczności wymiany urządzenia na nowe. Dobierając magazyn energii dla domu trzeba pamiętać o jednej podstawowej zasadzie:
Wynik obliczenia zapotrzebowania energetycznego gospodarstwa domowego nie może być tożsamy z pojemnością magazynu energii. Trzeba bowiem wziąć pod uwagę choćby takie czynniki, jak głębokość rozładowania akumulatora oraz czas, w jakim miałby on za zadanie zasilać wszystkie domowe sprzęty. Jeżeli gospodarstwo domowe nie jest podłączone do sieci (instalacja off-grid) pojemność magazynu energii powinna być odpowiednio większa.
Domowy magazyn energii – jakie parametry wziąć pod uwagę?
Wybierając magazyn energii dla domu, warto wziąć pod uwagę kilka jego podstawowych parametrów. Oprócz wspomnianej mocy pojemnościowej oraz znamionowej będzie to z pewnością technologia wykonania akumulatora. To czy baterie zostały wykonane w technologii kwasowo-ołowiowej czy litowo-jonowej ma kluczowe znaczenie w odniesieniu do większości parametrów magazynu energii. Nowe technologie Li-Ion gwarantują bowiem wyższą gęstość akumulatora, większą głębokość rozładowania, zwiększoną ilość cykli ładowania, a także mniejsze ryzyko przegrzewania się urządzenia.
- głębokość rozładowania – ang. Depth of Discharge (DoD) to parametr określający, do jakiego poziomu rozładowania baterii można użytkować magazyn energii bez uszczerbku dla jego prawidłowego funkcjonowania. Trzeba bowiem wiedzieć, że jednym z czynników, które mogą obniżać sprawność akumulatora, jest jego całkowite rozładowywanie. Dlatego też warto wybierać urządzenia nowej generacji, które gwarantują większą głębokość rozładowania;
- ilość cykli ładowania – starsze technologie bateryjne oferują niewielką ilość cykli ładowania. Oznacza to, że żywotność takiego magazynu energii będzie bardzo krótka. Baterie litowo-jonowe lub litowo-żelazowo-fosforanowe oferują nawet 8 do 10 tys., cykli ładowania, co sprawia, że inwestor będzie mógł korzystać z akumulatora nawet przez 20 lat;
- system chłodzenia – jedną z cech magazynów energii jest ich skłonność do podnoszenia temperatury własnej podczas pracy. Nowoczesne urządzenia charakteryzują się zdecydowanie niższym ryzykiem przegrzewania się i dodatkowo wyposażone są w wydajne systemy chłodzenia, które nie tylko nie dopuszczają do przegrzania się baterii, ale także usprawniają wydajność urządzenia.
Oprócz tego warto zwrócić uwagę na takie parametry, jak:
- system zarządzania baterią – znaczącym ułatwieniem w efektywnej optymalizacji pracy magazynu energii jest wyposażenie urządzenia w system zarządzania baterią, czyli tzw. BMS. Pozwala on domownikom na bieżąco kontrolować poziom naładowania magazynu i rozdysponowywać energię, a także zapobiegać nadmiernemu rozładowaniu akumulatora;
- modułowa konstrukcja – zapotrzebowanie energetyczne gospodarstw domowych zmienia się przez lata w wyniku rozszerzenia wyposażenia, bądź rozbudowy nieruchomości. Warto zatem, aby magazyn energii oferował opcje rozszerzenia pojemności o dodatkowe moduły, które będą gromadzić potrzebny wolumen energii;
- system magazynowania energii typu DC czy AC – w zależności od tego, czy magazyn energii planowany jest wraz z nową instalacją fotowoltaiczną, czy będzie dopasowywany do już istniejącej, należy zaprojektować system według typu: DC (polecany do nowej instalacji) lub typ AC (polecany do już istniejącej fotowoltaiki).
Magazyn energii do domu – jak zadbać o bezpieczeństwo?
Magazyn energii jako komponent systemu energetycznego najczęściej instalowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie budynku, bądź na jego ścianie. Fakt ten determinuje konieczność zadbania o prawidłową eksploatację akumulatora tak, aby nie stanowił on sam w sobie zagrożenia dla bezpieczeństwa nieruchomości i jej domowników. Chodzi tu oczywiście o ryzyko przegrzewania się urządzenia, a co za tym idzie zainicjowania przez nie pożaru. Na przestrzeni ostatnich kilku lat odnotowano incydenty w obszarze przegrzewania się magazynów energii firmy LG. Sytuacje te dotyczyły zarówno dużych, przemysłowych magazynów energii, jak również akumulatorów domowych. Okazało się, że przyczyną tych incydentów były wadliwe elektrody zamontowane w urządzeniach wyprodukowanych w latach 2017-2018. Koreański producent wymienił je u inwestorów na swój koszt.
Ostatniemu odnotowanemu pożarowi udało się zapobiec dzięki prawidłowemu funkcjonowaniu systemu zabezpieczeń ostrzegającemu przed nieprawidłową temperaturą pracy magazynu energii. Warto zatem zwrócić uwagę na to, czy magazyn energii dla domu jest w taki system wyposażony. Kluczowe będzie tu także efektywne chłodzenie akumulatora obniżające jego temperaturę. Doraźnie można także rozważyć zamontowanie specjalnych niepalnych okładzin ściennych w miejscu, w którym będzie instalowany magazyn energii. Trzeba jednak pamiętać, że wspomniane wcześniej incydenty zdarzają się bardzo sporadycznie i zdecydowanie nie powinny stanowić argumentu do zaniechania inwestycji w domowy magazyn energii.
Domowy magazyn energii – cena
Polscy konsumenci zastanawiający się nad inwestycją w magazyn energii nadal odkładają tę decyzję na później. Wielu z nich czekało na moment uruchomienia systemowego dofinansowania do magazynów energii. Jak się bowiem okazuje zakup akumulatora ze wszystkimi niezbędnymi komponentami oraz kosztami wykonania projektu instalacji i jej montażu może wynieść nawet kilkadziesiąt tysięcy zł. Cena magazynu energii uzależniona jest oczywiście od wielu czynników i z pewnością w przypadku niektórych konsumentów bez dofinansowania uruchomionego w ramach programu Mój Prąd inwestycja mogłaby okazać się mało opłacalna. Obecnie jednak na magazyn energii można otrzymać do 16 tys. zł dofinansowania (nie więcej niż 50 proc. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia).
Kolejnym aspektem sprawiającym, że wielu prosumentów (lub jeszcze konsumentów) decyduje się wstrzymać z inwestycją w magazyn energii, są zapowiedzi rynkowych ekspertów, którzy twierdzą, że w ciągu najbliższych 2-3 lat ceny baterii litowo-jonowych mają spaść o blisko 40 proc. Czy można tym prognozom wierzyć? Już teraz wiemy, że 2022 rok był pierwszym od ponad dekady, w którym ceny baterii Li-Ion nieznacznie wzrosły. Zważywszy na możliwość uzyskania energetycznej niezależności i uniknięcia wpływu podwyżek cen prądu na domowy budżet, warto rozważyć szybszą inwestycję w magazyn energii.
Magazyn energii dla domu a estetyka
Dla wielu osób przeznaczających spore nakłady finansowe na upiększanie domu i otaczającej go infrastruktury, estetyka nieruchomości jest niezwykle ważna. Co jednak w sytuacji, w której jedyną możliwą lokalizacją na montaż magazynu energii jest ściana budynku, bądź inne rzucające się w oczy miejsce? Wówczas warto zwrócić uwagę na design samego urządzenia, który nie tylko nie wpłynie negatywnie na estetykę budynku, ale wręcz może dodać mu nowoczesnego charakteru. Świetnie zaprojektowane magazyny energii produkuje firma Sonnen. Akumulatory obudowane są w niezwykle minimalistyczny sposób, a inwestor może wybrać jasną bądź ciemną kolorystykę urządzenia. Niezwykle stylowo wyglądają także magazyny energii Tesla, które stanowią wręcz dopełnienie nowoczesnego gospodarstwa domowego, którego funkcjonowanie wspierane jest przez innowacyjne technologie.
Wsparcie serwisowe i gwarancja, czyli komfort użytkowania
Użytkowanie magazynu energii dla domu powinno wiązać się z komfortem. Nie chodzi tu jednak tylko o komfort energetycznej niezależności i wynikających z tego faktu oszczędności, ale także poczucie bezpieczeństwa w obszarze niezawodności urządzenia. Kluczowym jest tu wsparcie serwisowe, które powinno być dla inwestora łatwo dostępne, sprawne i skuteczne w działaniu. Trzeba bowiem pamiętać, że każdy dłuższy przestój w funkcjonowaniu domowego magazynu energii spowodowany jego awaria, będzie wiązał się z wieloma niedogodnościami, także finansowymi. Zanim zatem inwestor zdecyduje się na zakup konkretnego akumulatora powinien uprzednio sprawdzić, jakie standardy serwisowe oferuje producent, bądź dystrybutor urządzenia. Przyjmuje się także, że najlepszym sposobem na upewnienie się co do jakości magazynu energii, jest sprawdzenie czasu oraz zakresu jego gwarancji.
Ten sam magazyn energii może być użytkowany przez różnych użytkowników w inny sposób. W związku z tym faktem niektórzy producenci udzielają na swoje urządzenia gwarancji wyrażonej w latach (obecnie najczęściej 20 lat), bądź w ilości cykli ładowania. Zdarzają się tez zapisy łączące oba te systemy gwarancyjne. Warto także zwrócić uwagę na magazyny energii posiadające gwarancję na pojemność akumulatora. Zazwyczaj świadczy to o rzetelnym podejściu producenta.
Jaki magazyn energii dla domu jednorodzinnego wybrać?
Samodzielny wybór magazynu energii dla domu może być problematyczny, szczególnie dla inwestorów, którzy nie mają na tym rynku rozeznania. Zawsze warto przejrzeć nasz ranking magazynów energii, który aktualizowany na bieżąco dostarcza potrzebnej wiedzy. Tym niemniej w tak sporej inwestycji, jaką jest zakup magazynu energii polecamy posiłkować się wiedzą ekspertów. Specjalista bowiem dobierze taki akumulator, który spełni poniższe wymagania:
- będzie posiadał odpowiednią moc pojemnościową oraz znamionową,
- wykonano go w optymalnej dla potrzeb inwestora technologii i konstrukcji,
- jego gęstość, głębokość rozładowania i żywotność będą na najwyższym poziomie,
- będzie mógł pracować w odpowiednim systemie (AC lub DC) w zależności od sytuacji inwestora,
- zapewni domownikom najwyższy standard bezpieczeństwa,
- jego cena będzie zoptymalizowana pod kątem możliwości inwestora,
- estetyka jego wykonania nie będzie ingerowała negatywnie w wygląd nieruchomości,
- wsparcie serwisowe będzie łatwo dostępne, a gwarancja korzystna dla kupującego.