Zakres finansowania i warunki uzyskania dotacji
Program otrzyma budżet do 4 miliardów złotych, który trafi do przedsiębiorstw. W tym 3,6 miliarda złotych NFOŚiGW przeznaczy na dotacje, a 400 milionów złotych na pożyczki. Wsparcie obejmie budowę magazynów energii elektrycznej o mocy nie mniejszej niż 2 MW i pojemności nie mniejszej niż 4 MWh. Program ma być realizowany w latach 2024-2028, a zobowiązania będą podejmowane do 31 grudnia 2025 roku.
Warunki uzyskania dofinansowania
Dofinansowanie w formie dotacji będzie mogło wynieść do 45% całkowitych kosztów inwestycji, z możliwością zwiększenia o 20 punktów procentowych dla małych przedsiębiorstw i 10 punktów procentowych dla średnich przedsiębiorstw. NFOŚiGW udzieli pożyczek na warunkach preferencyjnych (WIBOR 3M + 50 pb) lub rynkowych. Maksymalnie 30% całkowitej notyfikowanej pomocy może być przeznaczone na projekty jednego przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstw z nim powiązanych. Przy czym warto pamiętać, że program jest na etapie konsultacji społecznych, co oznacza, że jego założenia mogą jeszcze ulec zmianie.
Potrzebne inwestycje w magazyny
Według raportu PSF pt. „Nierynkowe redysponowanie fotowoltaiki w Polsce”, w 2023 roku ograniczono produkcję około 40 GWh energii słonecznej, a w pierwszej połowie 2024 roku skala wyłączeń przekroczyła 350 GWh. Stracona energia mogłaby przyczynić się do zwiększenia tempa wzrostu gospodarczego. Zwłaszcza że zapotrzebowanie na energię elektryczną w sektorze budynków, transportu i przemysłu ma wzrosnąć do około 30 TWh do 2030 roku.
Eksperci PSF podkreślają, że ograniczenia wynikają z problemów z bilansowaniem systemu elektroenergetycznego oraz ograniczoną przepustowością sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. Ograniczenia generacji z fotowoltaiki, mimo rozwoju magazynowania energii, nie da się całkowicie wyeliminować. Można jednak znacznie ograniczyć ich skalę poprzez zwiększenie elastyczności systemu elektroenergetycznego i lepsze zarządzanie popytem na energię.
OSD już inwestuje
Nowy program wesprze wysiłki OSD (Operatorów Sieci Dystrybucyjnych), którzy już teraz pracują nad uelastycznieniem sieci z wykorzystaniem magazynów. W połowie lipca 2024 roku, PGE ogłosiło przetarg na największy w Europie magazyn energii, z datą uruchomienia na 2026 rok. Podobne przedsięwzięcia realizują także inni OSD, w tym Enea i Tauron.
Na początku lipca Enea poinformowała, że 2026 roku planuje uruchomić magazyn energii o pojemności 8 MWh. Z kolei Tauron jeszcze w grudniu 2023 roku włączył do swojej infrastruktury magazyn energii wykonany z wyeksploatowanych baterii z autobusów elektrycznych. Urządzenie ma pojemność 150 kWh.
Z moich doświadczeń wynika ,że przedsiębiorstwom tak na prawde nie potrzebne sa magazyny tylko właściwa optymalizacja PV co do mocy i orientacji względem słońca. Owszem popełniłem ostatnio kilka magazynów – największy miał 250kWh pojemności i dedykowany był dla małej firmy działającej również w godzinach nocnych. Takich przypadków jest niewiele. Magazyny nie zapewnią energii szczególnie poza sezonem „słonecznym”. Wieksze wiatrownie wymagaja pozwoleń i skomplikowanej procedury projektowej a i cena nie zachęca. Znacznie lepiej wypada kogeneracja która również nie jest tania.