Ministerstwo odpowiada na wyzwania finansowe programu
Resort klimatu i środowiska poinformował, że aktywnie pracuje nad rozwiązaniami, które mają zabezpieczyć stabilność finansowania programu Czyste Powietrze. Minister Paulina Hennig-Kloska w rozmowie z PAP wskazała, że ministerstwo posiada co najmniej kilka źródeł potencjalnych środków. Szczegóły na temat tych źródeł pozostają jednak nieznane. Ministerstwo ujawniło jedynie, że jednym z kluczowych działań resortu ma być złożenie kolejnego wniosku o dofinansowanie z KPO już wiosną 2025 roku.
Jednocześnie w ministerstwie trwają prace nad wyeliminowaniem prób wyłudzeń i nieprawidłowości przy dotacjach. Resort chce się nimi zająć przed uruchomieniem kolejnej puli środków na potrzeby finansowania programu. Minister Hennig-Kloska zaznaczyła, że efektywność wydawania kolejnych transz środków będzie w programie priorytetem.
Minister Hennig-Kloska odniosła się również do wykorzystania funduszy ETS (unijny system handlu emisjami).
Stałe finansowanie "Czystego Powietrza" z puli ETS-ów byłoby dobrym pomysłem. - podkreśliła.
Eksperci PAS ostrzegają przed problemami finansowymi
Wypowiedź przedstawicielki ministerstwa to odpowiedź na obawy ekspertów związanych z przyszłością Czystego Powietrza. Andrzej Guła, prezes Polskiego Alarmu Smogowego (PAS), kilka dni temu wskazywał, że fundusze programu Czyste Powietrze są na wyczerpaniu. W opinii eksperta bez zapewnienia trwałych źródeł finansowania program, który dotąd korzystał z Funduszu Spójności i KPO, może stracić swoją skuteczność. Guła podkreśla potrzebę priorytetowego traktowania programu przez rząd, jako kluczowego narzędzia walki ze smogiem i nieefektywnymi energetycznie budynkami mieszkalnymi w Polsce. Więcej na ten temat: Ekspert PAS: Środków na Czyste Powietrze może zabraknąć
Instrat proponuje dodatkowe źródła finansowania
Temat problemów z płynnością finansową programu był podejmowany już wcześniej. W marcu 2024 roku Fundacja Instrat opracowała raport, w którym wyliczyła, że roczny koszt programu Czyste Powietrze w 2024 roku wyniesie 4,7 miliarda złotych. W 2025 roku NFOŚiGW planuje przeznaczyć na Czyste Powietrze 5,6 mld zł. Natomiast w 2027 roku wydatki, według Instrat, wzrosną aż do 9,8 miliarda złotych. Aby załatać dziurę związaną ze wzrostem wydatków, konieczne będzie przeznaczenie dodatkowych 5 mld zł do 2028 roku. Wśród potencjalnych długoterminowych źródeł finansowania, eksperci Instrat wskazali przede wszystkim wpływy z uprawnień do emisji CO2 (system ETS), Społeczny Fundusz Klimatyczny oraz tzw. zielone obligacje dedykowane pod program Czyste Powietrze. W krótszej perspektywie, środki na Czyste Powietrze można pozyskać m.in. z unijnego Funduszu Spójności oraz Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FEnIKS).
