Zwrot za fotowoltaikę, czyli jak działają dofinansowania do fotowoltaiki?
Jak wynika z raportu IEO “Rynek fotowoltaiki w Polsce 2021”, w 2020 roku obrót na rynku fotowoltaicznym sięgnął 10,4 mld złotych. Z tego, ok. 8 mld zł stanowiły środki wpompowane przez inwestujących w mikroinstalacje fotowoltaiczne.
To właśnie podmioty zainteresowane instalacjami o mocy do 50 kW (mikroinstalacjami), mogły liczyć na najszerszy wachlarz wsparcia finansowego. Tylko z I i II edycji programu “Mój prąd” na rynek wpłynęło ponad 1,1 mld złotych, a projektów wspierający było (i nadal jest) znacznie więcej. Skorzystanie z nich pozwala obniżyć ostateczny koszt inwestycji o kilkadziesiąt procent, skracając tym samym czas zwrotu z przedsięwzięcia.
Warto jednak pamiętać, że wszystkie programy dofinansowań do OZE łączy jedna wspólna cecha - pomoc nigdy nie jest wypłacana z góry. Właściwie wszystkie dostępne dotacje zakładają najpierw poniesienie wydatków z własnych środków, a dopiero później zwrot za fotowoltaikę - po złożeniu wniosków i przedstawieniu dokumentacji potwierdzającej poniesienie wydatków. Takie podejście do tematu ułatwia weryfikację realizacji założonego budżetu oraz zapewnia uczciwsze jego rozdysponowywanie.
Zatem, jakie programy zakładają zwrot kosztów instalacji fotowoltaicznej? Które z nich są nadal dostępne w 2022 roku?
Zwrot za fotowoltaikę 2022 - z jakich programów?
Istnieje wiele programów, z których obecnie można uzyskać częściowy zwrot kosztów instalacji fotowoltaicznej. To, ile środków będzie można odzyskać, zależy m.in. od typu inwestora, ale także terminu realizacji inwestycji.
Jeśli chodzi o osoby fizyczne, to w 2022 roku zwrot za fotowoltaikę mogą one uzyskać m.in. z:
- Programu Mój Prąd, którego kolejna, czwarta edycja już na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2022 roku. Jak na razie nie wiele wiadomo o kwotach dofinansowania. Jak wynika z informacji udzielanych przez Ministerstwo Klimatu, dla samych instalacji PV ma zostać utrzymana kwota 3.000 zł. Jednak w nowej edycji środki mają być również na systemy hybrydowe, wyposażone np. w magazyny energii. I takim przypadku wysokość wsparcia ma być odpowiednio większa.
- Programu Czyste powietrze, w którym wnioski można składać na bieżąco, a który ma trwać do 2029 roku.
- Przedsięwzięcia realizowanego pod nazwą “Stop Smog”, przeznaczonego dla osób ubogich energetycznie, mieszkających w najbardziej zanieczyszczonych regionach kraju.
- Regionalnych przedsięwzięć - przykładem może tu być tzw. dotacja warszawska, która obejmuje bezzwrotną dotację dla osób (fizycznych i prawnych), posiadających nieruchomość na terenie Warszawy.
Te najbardziej popularne, ogólnopolskie, pokrótce omówimy w dalszej części artykułu.
Mniejszą liczbę opcji wyboru mają rolnicy i podmioty gospodarcze. Jeśli chodzi o programy publiczne, pierwsza grupa zwrot za fotowoltaikę może otrzymać przede wszystkim z programu Agroenergia. Jeśli chodzi o podmioty biznesowe, to o zwrot kosztów instalacji fotowoltaicznej mogą ubiegać się głównie z programu “Energia Plus” (przy czym dotacja, gwarantująca zwrot, obowiązuje jedynie dla projektów wykorzystujących technologię ORC.
Warto jednak podkreślić, że dedykowane programy dofinansowań bezpośrednich to nie jedyna szansa na uzyskanie zwrotu za fotowoltaikę. Znacznie większe możliwości w tym zakresie oferuje bowiem narzędzie fiskalne, jakim jest odliczenie fotowoltaiki od podatku. Zarówno osoby fizyczne, jak i rolnicy czy firmy mogą skorzystać ze zwrotu podatku za fotowoltaikę w 2022 roku. Jakie są opcje i ile można odzyskać?
Zwrot podatku za fotowoltaikę - zasady w 2022 roku
Zwrot podatku za fotowoltaikę w 2022 roku to najprostsze i najbardziej uniwersalne rozwiązanie. By z niego skorzystać, nie trzeba składać specjalnych wniosków - przysługuje ono bowiem w ramach istniejącego systemu podatkowe. Osobne zasady zwrotu, dostosowane do indywidualnych możliwości i potrzeb inwestorów, obowiązują dla osób fizycznych, rolników i firm.
Ile zwrotu podatku za fotowoltaikę dla osób fizycznych?
W przypadku inwestorów indywidualnych zwrot realizowany jest w ramach tzw. ulgi termomodernizacyjnej.
Zgodnie z tym narzędziem, osobie będącej właścicielem istniejącego budynku, przysługuje prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania nawet 53.000 zł. Limit przysługuje oddzielnie na każdego właściciela (czyli w przypadku małżeństwa, do odliczenia jest aż 106.000 zł) i oprócz zakupu oraz montażu fotowoltaiki, obejmuje szereg innych przedsięwzięć termomodernizacyjnych.
Oczywiście ulgą nie są objęte te inwestycje lub te części inwestycji, które zostały już sfinansowane ze środków pochodzących z publicznych programów. Sama inwestycja musi zostać zakończona w ciągu 3 lat, licząc od poniesienia pierwszych wydatków. Te zaś nie mogą być poniesione wcześniej niż 01.01.2019 roku - wtedy bowiem zaczęła obowiązywać ulga.
Z odliczenia mogą skorzystać osoby fizyczne rozliczające się podatkiem liniowym oraz według skali podatkowej. To, ile zwrotu podatku za fotowoltaikę się uzyska, zależy m.in. od wysokości poniesionych kosztów czy wysokości zarobków.
Jako przykład weźmy Pana Kowalski, który zakupił instalację fotowoltaiczną za 25.000 zł. Podstawa opodatkowania w jego przypadku wyniosła 60.000 zł, co oznacza, że obowiązuje go podatek w wysokości 17%. Zwrot z podatku za fotowoltaikę, w tym przypadku wyniesie 4.250 z, bo 25.000 x 0,17 = 4.250 zł.
Rolnicy a zwrot podatku za fotowoltaikę
Na częściowy zwrot kosztów instalacji fotowoltaicznej mogą liczyć również podmioty, które prowadzą gospodarstwa rolne, a które są:
- właścicielami gruntów,
- posiadaczami samoistnymi gruntów,
- użytkownikami wieczystymi gruntów,
- posiadaczami gruntów będących własnością Skarbu Państwa lub JST,
o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy.
Zwrot podatku za fotowoltaikę dla rolników możliwy jest w ramach tzw. ulgi inwestycyjnej w podatku rolnym. Zgodnie z nią, rolnicy mogą odpisać od kwoty podatku 25% kosztów poniesionych na inwestycje. Odpisów można dokonywać przez okres maksymalnie 15 lat.
Jak to działa? Załóżmy, że Pan Nowak prowadzi gospodarstwo i kupił fotowoltaikę o wartości 48.000 zł. Jego roczny podatek rolny wynosi 2.000 zł. W ramach ulgi będzie mógł odpisać aż 12.000 zł (bo 0,25 x 48.000 zł = 12.000 zł). W jego przypadku zwrot za fotowoltaikę wyniesie maksymalnie 2.000 zł rocznie, ale będzie mógł na niego liczyć przez 6 lat. Przez ten czas nie zapłaci zatem podatku rolnego.
O szczegółowych zasadach tego mechanizmu przeczytacie w naszym artykule “Odliczenie fotowoltaiki od podatku rolnego – jak to zrobić?”.
Zwrot podatku za fotowoltaikę dla firm
Wysoki zwrot mogą uzyskać również przedsiębiorstwa, które zdecydują się na inwestycję we własną elektrownię słoneczną.
Przede wszystkim, w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, które zainwestują w fotowoltaikę, by realizować zadania objęte podatkiem, możliwe jest odliczenie podatku VAT na instalację, od podatku należnego. VAT na fotowoltaikę dla firm wynosi 23%.
Oczywiście to nie jedyna ulga fiskalna, na którą można liczyć prowadząc firmę. Zwrot podatku za fotowoltaikę jest również możliwy w ramach odpisów amortyzacyjnych czy odpisów rat leasingowych (w przypadku leasingu operacyjnego). Szczegółowo, na ten temat pisaliśmy w naszym artykule “Fotowoltaika w koszty firmy – jakie są opcje?”.
Ile zwrotu za fotowoltaikę z programu Mój prąd?
Program Mój prąd to jeden z dwóch najpopularniejszych programów gwarantujących zwrot kosztów instalacji fotowoltaicznej. Według badania przeprowadzonego przez MKiŚ w 2020 roku, słyszało o nim aż 86% badanych Polaków.
Popularność programu wynikała z jego prostoty. Nie było wyśrubowanych wymagań (m.in. progów dochodowych) i właściwie każdy, kto spełnił podstawowe założenia wsparcia (moc instalacji 2-10 kW, budowa nowej instalacji, z urządzeń wyprodukowanych nie dalej niż 2 lata przed montażem) mógł liczyć na zwrot za fotowoltaikę. Ten jeszcze do niedawna wynosił aż 5.000 zł.
Rząd nie przewidział jednak, jak ogromnym zainteresowaniem będzie cieszyć się przedsięwzięcie. W efekcie budżet w wysokości ponad 1 mld złotych rozszedł się podczas pierwszych dwóch edycji.
III odsłona programu wystartowała z nowych budżetem, ale i mniejszą kwotą dofinansowania. W 2021 roku zwrot za fotowoltaikę z Mój prąd wynosił już jedynie 3.000 zł. Jak już wspominaliśmy, nie wiadomo jeszcze dokładnie, ile wyniosą kowty dotacji w czwartej edycji, która ruszy w 2022 roku. Według informacji z Ministerstwa Klimatu, kwota dotacji będzie bezpośrednio powiązana z zakresem inwestycji. A dla samych instalacji PV ma zostać utrzymana kwota 3.000 zł.
Maksymalny zwrot za fotowoltaikę z programu Czyste powietrze 2022
Drugim, ogólnopolskim programem, który cieszy się ogromną popularnością jest “Czyste powietrze”. Według wspomnianego wcześniej badania, słyszało o nim aż 88% respondentów.
W przypadku programu “Czyste powietrze”, maksymalna kwota zwrotu za fotowoltaikę może wynieść 5.000 zł, jednak nie więcej niż 50% kwoty inwestycji.
Inaczej jednak niż w przypadku programu “Mój prąd”, program “Czyste powietrze” zakłada jednak szereg warunków, które należy spełnić, by otrzymać dotację. Znaczenie ma m.in. wysokość zarobków czy zakres inwestycyjny - wniosku o zwrot za fotowoltaikę nie będzie można złożyć, jeśli jednocześnie nie będziemy wymieniać przestarzałego pieca na paliwo stałe.
Wniosek o zwrot za fotowoltaikę, czyli co zrobić by otrzymać środki?
Jak już wspominaliśmy, właściwie wszystkie funkcjonujące obecnie systemy wsparcia rozwoju fotowoltaiki zakładają częściową rekompensatę już poniesionych kosztów. Żadna dotacja nie zakłada również przyznawania środków “z urzędu”. Niemal w każdym przypadku konieczny będzie zatem potrzebny wniosek o zwrot za fotowoltaikę - wyjątkiem jest tu zwrot podatku, który przysługuje podczas rozliczenia.
W przypadku “Mój prąd”, wniosek o zwrot za fotowoltaikę należy składać za pomocą Generatora Wniosków o dofinansowanie, po wykonaniu i podłączeniu fotowoltaiki do sieci. W tym celu potrzebne będą:
- Kopie dokumentów potwierdzających zakup i montaż instalacji,
- Dowód dokonania zapłaty,
- Zaświadczenie od OSD o podłączeniu do sieci.
Dokumenty wraz z wnioskiem, przesyła się online.
Jeśli chodzi o program “Czyste powietrze”, wniosek można złożyć online, jak również w urzędzie (np. w gminie, jeśli zadeklarowała ona wsparcie w tym zakresie). W zależności od wybranej formy wnioskowania, będziemy mogli skorzystać z interaktywnego formularza lub podpowiedzi.
Do złożenia wniosku konieczne będą:
- dane logowania do profilu zaufanego, ewentualnie interaktywny wniosek z Portalu Beneficjenta,
- skan dokumentu uprawniającego do podwyższonego świadczenia (opcjonalnie),
- numer księgi wieczystej lub skan dokumentów potwierdzających prawo własności do budynku,
- w przypadku wielu właścicieli - skany oświadczeń z podpisami,
- w przypadku małżeństwa z ustawową wspólnością majątkową - skan oświadczenia z podpisem małżonka.
Instalacja fotowoltaiczna to doskonały sposób na łączenie dwóch ważnych celów - oszczędzania i ochrony środowiska. Warto w nią zainwestować szczególnie teraz, gdy ceny instalacji są niskie oraz łatwo postarać się o zwrot za fotowoltaikę z jednego z wielu programów wsparcia.
