Operator stacji ładowania, czyli kto?
W kontekście zarządzania i udostępniania takich mediów, jak na przykład gaz, czy energia elektryczna często pojawiają się określenia typu operator, dostawca, sprzedawca itp. Wielu odbiorców usług nie potrafi na przykład wskazać różnic pomiędzy dostawcą a sprzedawcą prądu. Jest to wiedza przydatna choćby ze względu na uświadomienie sobie warunków i współpracy z tymi podmiotami i zakresu ich obowiązków wobec konsumentów. Kim zatem w tym kontekście jest operator stacji ładowania lub też sieci stacji ładowania?
W sytuacji, w której operator stacji jest jednocześnie dostawcą usług ładowania ma on prawo do prowadzenia negocjacji cenowych i zawierania umów ze sprzedawcami energii elektrycznej, ustalania stawek obowiązujących za ładowanie 1 kWh w zależności od rodzaju podawanego przez stację prądu oraz komunikowania warunków korzystania ze stacji w przestrzeni publicznej. Operator będący jednocześnie dostawcą usług ładowania musi udostępnić do wiadomości konsumentów cennik i regulamin użytkowania stacji ładowania.
Jakie wymagania muszą spełniać operatorzy stacji ładowania?
W pierwszych latach budowania infrastruktury stacji ładowania samochodów elektrycznych w Polsce, wileu inwestorów widziało w tym obszarze szansę dla zainicjowania intratnego biznesu. Okazuje się bowiem, że po spełnieniu szeregu wymogów formalnych i przy odpowiednich zasobach finansowych na rozpoczęcie i rozwój działalności, operatorem stacji ładowania może zostać dowolny podmiot. W związku z powyższym mogłoby się wydawać, że w 2022 roku na polskim rynku operatorów będzie działać przynajmniej kilkadziesiąt firm tworząc nie tylko konkurencję dla siebie nawzajem, ale także budując gęstą sieć stacji ładowania EV na terenie całego kraju. Niestety okazuje się, że zakres wymaganych formalności oraz koszty inwestycji przerastają wielu inwestorów i obecnie największymi “graczami” w branży są bogate spółki z dużym kapitałem inwestycyjnym.
Operator stacji ładowania - jakie ma obowiązki?
Operatorzy stacji ładowania, w szczególności ci, który jednocześnie dostarczają usług ładowania samochodów elektrycznych muszą wypełniać szereg obowiązków, których zignorowanie grozi karą finansową na poziomie nawet 100 tys. zł. Chcąc zapoznać się ze szczegółowymi zapisami określającymi obowiązki operatora stacji ładowania warto zajrzeć do Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych z 11 stycznia 2018 roku (Dz. U. z 2021 r. poz. 110), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych ustawą z dnia 2 grudnia 2021 r. oraz innych zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 31 marca 2022 r. Niemniej jednak wśród najważniejszych obowiązków wynikających z realizacji zadań operatora stacji ładowania trzeba wymienić:
- zgłoszenie działalności, jej statusu, dostępności i cennika do rejestru Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych EIPA;
- w przypadku, gdy operator nie posiada statusu dostawcy musi zawrzeć umowę z takim podmiotem na dostawy energii elektrycznej do stacji ładowania;
- operator musi zapewnić użytkownikom stacji bezpieczeństwo podczas korzystania z infrastruktury, które określają odpowiednie standardy;
- opieka technologiczna nad stacjami ładowania, a w szczególności przeprowadzanie badań technicznych potwierdzających zdolność infrastruktury do świadczenia usług ładowania;
- dostarczenie aplikacji i innych rozwiązań technologicznych budujących oprogramowanie do zarządzania ładowaniem, wyszukiwania dostępnych stacji i rozliczania płatności przez użytkowników stacji ładowania.
[info]Wszystkie obowiązki operatora sieci stacji ładowania mają za zadanie zapewnić bezpieczne, efektywne i bezawaryjne korzystanie z infrastruktury, a także ułatwiać organom nadzorującym sprawowanie kontroli nad prawidłowym funkcjonowaniem wszystkich stacji.[end]
Operatorzy stacji ładowania w Polsce - ceny, warunki
Obecnie na terenie Polski funkcjonuje kilkanaście podmiotów prowadzących działalność w charakterze operatora sieci stacji ładowania samochodów elektrycznych. Wśród najważniejszych i zarazem największych pod względem ilości, rodzaju i rozmieszczenia stacji należy kilka opisanych poniżej przedsiębiorstw.
1. GreenWay
GreenWay to nie tylko największy operator sieci stacji ładowania w Polsce, ale także jeden z liderów w wymiarze europejskim. Dzięki temu właściciele pojazdów elektrycznych mogą poruszać się swobodnie po wielu miejscach w Europie Środkowo-Wschodniej, szczególnie jeżeli są jednocześnie posiadaczami karty Green Way, aplikacji mobilnej operatora oraz dostępu do Panelu Klienta, za pomocą których można na bieżąco sprawdzić status stacji znajdującej się w pobliżu. GreenWay to przedsiębiorstwo, które dąży w każdym swoim działaniu do upowszechnienia transportu elektrycznego, który ma stać się dla kierowców i pasażerów pierwszym wyborem. Firma intensywnie inwestuje w rozwój sieci, gdyż według założycieli przedsiębiorstwa gęsta sieć stacji ładowania jest kluczowa dla popularyzacji elektromobilności. Klienci GreenWay Polska mogą wybrać jeden z trzech proponowanych planów taryfowych.
2. Orlen (+Energa)
Spółka Orlen jest jednym z najszybciej rozwijających się operatorów w Polsce stawiając sobie ambitne cele rozszerzania sieci stacji ładowania każdego roku. W związku z pozycją przedsiębiorstwa na polskim rynku, Orlen Charge może zaproponować bardzo konkurencyjne stawki za 1 kWh ładowania AC oraz DC. Od 2021 roku do portfolio operatora dołączyły stacje ładowania Energa i obecnie są sumowane w statystykach wraz z ładowarkami należącymi do Orlen Charge. Aplikacja udostępniana użytkownikom stacji umożliwia nie tylko uruchomienie procesu ładowania, ale także sprawdzenie najbliższych stacji, pobranie faktur i prześledzenie historii ładowania. W przypadku wystąpienia problemów do dyspozycji klientów działa infolinia. Orlen Charge oferuje trzy rodzaje stacji ładowania podzielone według ich mocy. Są to zatem urządzenia do 50 kW, pomiędzy 50 a 125 kW oraz powyżej 125 kW.
3. Tauron
Tauron jako operator sieci stacji ładowania stara się każdego roku znacząco rozwijać swoją infrastrukturę, co na początku 2022 roku zaowocowało ponad 100 stacji zlokalizowanych w 50 polskich miastach. Tauron oferuje możliwość korzystania ze stacji ładowania AC o mocy do 44 kW oraz stacji DC o mocy od 50 do 100 kW, które można spotkać przy drogach szybkiego ruchu. Co ważne operator deklaruje, że energia elektryczna zasilająca zarządzane przez niego stacje pochodzi w 100% z OZE. Aplikacja mobilna eMap od Taurona jest bardzo intuicyjna i dostarcza wszystkich potrzebnych kierowcom funkcjonalności jak na przykład wyznaczenie trasy do najbliżej ładowarki za pomocą nawigacji. Ceny ładowania na stacjach Tauron są bardzo konkurencyjne.
4. Elocity + Noxo
Elocity to firma, która na rynku elektromobilności działa wielopłaszczyznowo i angażuje się w różne projekty wspierające i popularyzujące elektromobilność. Elocity dostarcza swoim klientom różnych rozwiązań dopasowanych do ich potrzeb. Najczęściej jednak buduje i zarządza stacjami swoich klientów. W związku z powyższym nie można podać jednego cennika obowiązującego na wszystkich stacjach operatora. Pomimo tego aplikacja przygotowana przez Elocity skupia ofertę stacji kilku operatorów, co zwiększa wybór kierowcom poszukującym najbliższego punktu ładowania. Elocity współpracuje ze swoimi klientami firmowymi na podstawie kilku atrakcyjnych abonamentów. Dzięki takiemu modelowi biznesowemu, sieć stacji Elocity rozwija się bardzo dynamicznie.
5. EV+
Sieć stacji ładowania EV+ to jeden z obszarów działalności firmy, która ściśle współpracuje z PSPA, uczestniczy w imprezach branżowych, targach i na bieżąco poszerza swoje doświadczenie w branży elektromobilności. EVPlus oferuje swoim klientom szybkie i superszybkie stacje ładowania o mocach od 50 do 350 kW. Aplikacja EV+ Map umożliwia łatwą kontrolę historii ładowania i płatności i umożliwia wyszukiwanie stacji obsługujących kompatybilny standard złącza. Stacje ładowania EV+ znajdują się w większości dużych polskich miast. Można je też spotkać przy trasach szybkiego ruchu i autostradach. Za ładowanie można zapłacić w aplikacji, kartą RFID lub AD-HOC.
W tabeli poniżej zostały zestawione najważniejsze dane dotyczące oferty poszczególnych operatorów. Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt, że informacje dotyczące ilości punktów i stacji ładowania mogą pochodzić ze stycznia 2021 roku. Choć niestety żaden z operatorów nie zrealizował w pełni swoich planów rozwoju w 2021 roku, to obecnie liczby dotyczące wielkości infrastruktury mogą być jedynie wyższe.
Operator | Ilość stacji | Ilość punktów | Cena za kWh AC* | Cena za kWh DC** |
GreenWay | 460 | 910 | 1,88 zł | 2,90 zł lub 3,24 zł |
Orlen + Energa | 134 | 763 | 1,61 zł | 2,47 zł lub 2,72 zł |
Tauron | 130 | 310 | 1,21 zł | 1,99 zł |
Elocity + Noxo | 27 | 349 | od 1,10 zł do 1,80 zł | od 2 zł do 2,30 zł |
EV+ | 35 | 217 | 1,40 zł | 2,20 zł |
E.ON | 29 | 80 | 1,99 zł | - |
Lotos | 11 | 33 | 69 zł opłaty stałej | 69 zł opłaty stałej |
GO+ | 29 | 54 | 1,25 zł | 2,05 zł |
Zepto | 9 | 29 | 1,50 zł | - |
Ionity | 6 | 24 | 79 zł opłaty stałej | 79 zł opłaty stałej |
*Ceny za jednorazowe ładowanie
** Ceny do 100 kW i powyżej 100 kW (Orlen do 125 kW i powyżej 125 kW)
Plany rozwoju operatorów stacji ładowania - będzie więcej stacji?
Obecnie na terenie Polski funkcjonuje prawie 2500 ogólnodostępnych stacji ładowania, jednak ich ilość przyrasta w nie do końca zadowalającym tempie. Większość operatorów stacji ładowania nie realizuje niestety swoich planów określających cele rozwoju infrastruktury na kolejne lata. GreenWay jako niekwestionowany lider branży przejmuje kolejne stacje operatorów, którym inwestycja przestała się opłacać (np. Revnet od Rawicom). Niemniej jednak comiesięczny raport przygotowywany przez PSPA we współpracy z PZPM o nazwie Licznik elektromobilności wskazuje na sukcesywne przyrosty, szczególnie w zakresie stacji ładowania AC. Na podstawie wyników osiąganych przez poszczególnych operatorów można przypuszczać, że najbliższe miesiące przyniosą coraz więcej inwestycji, szczególnie tych realizowanych we współpracy z przedsiębiorcami. Dofinansowania do stacji ładowania dla firm oraz rosnąca popularność pojazdów elektrycznych z pewnością się do tego przyczynią.