Czy rekuperator chłodzi latem?
Rekuperacja zapewnia zarówno wymianę powietrza zużytego na świeże i jego oczyszczanie (m.in. z alergenów, czy smogu), jak również odzysk ciepła z powietrza wywiewanego do nawiewanego (sprawność odzysku ciepła z wentylacji najlepszych rekuperatorów wynosi nawet 95 proc.). Dzięki temu budynek ma niższe zapotrzebowanie na ciepło i spełnia Warunki Techniczne 2021. Podczas cieplejszych dni jednak konieczne jest zastosowanie rozwiązania, które może zapobiec nagrzewaniu się powietrza przez wymiennik ciepła. Sam bowiem rekuperator nie ma możliwości chłodzenia powietrza latem.
Żeby było to możliwe, konieczne jest wyposażenie rekuperacji w element zwany by-passem (wykorzystany jest on głównie w wymiennikach krzyżowych i przeciwprądowych). Jest nim dodatkowy kanał w centrali wentylacyjnej, dzięki któremu pominięty zostaje etap odzysku ciepła. Tzw. chłodzenie nocne polega na tym, że w odpowiednim momencie (w czasie późnych godzin wieczornych i nocnych, kiedy temperatura spada poniżej 20°C), powietrze pobierane z zewnątrz trafia bezpośrednio do pomieszczenia (pomijając wymiennik w rekuperatorze). Przynosi to korzyści w postaci porannego schłodzenia wnętrza budynku, które może utrzymywać się nawet kilka godzin (pod warunkiem jednak, że przysłonięte są przeszklenia). Co ważne, należy pamiętać o tym, żeby w czasie:
- upalnego dnia, ustawić minimalny nawiew świeżego powietrza (np. 0,5 wymiany na godzinę);
- chłodniejszej nocy, zwiększyć nawiew świeżego powietrza (np. 1,5 wymiany na godzinę).
Przy czym, największą wygodę i efektywność zapewnia zastosowanie by-passu automatycznego. Wówczas to, za jego załączanie odpowiada wbudowany sterownik centrali, na którym można ustawić żądaną temperaturę pomieszczenia, powyżej której nastąpi wyłączenie odzysku ciepła.
Źródło: Instalacjebudowlane.pl
Rekuperacja latem - sposoby schładzania powietrza
Dzięki by-passowi uzyskać można tylko niewielkie i kilkugodzinne obniżenie temperatury. Aby otrzymać bardziej spektakularne wyniki, konieczne jest użycie specjalnych urządzeń schładzających do centrali wentylacyjnej. Jednym z nich jest gruntowy wymiennik ciepła (GWC), który może obniżyć temperaturę letniego powietrza nawet o kilka stopni. Ponadto, to właśnie układ centrali wentylacyjnej wspomagany za pomocą gruntowego wymiennika ciepła, powoduje, że właściwe parametry powietrza w pomieszczeniach (w tym zarówno temperatura jak i wilgotność) mogą być spełnione, bez względu na panujące na zewnątrz warunki (i to bez stosowania oddzielnej instalacji klimatyzacyjnej).
Zadaniem gruntowego wymiennika ciepła jest wstępne ogrzanie, czy właśnie schłodzenie powietrza, zanim trafi ono do rekuperatora. GWC jest rozwiązaniem skutecznym, tanim i w pełni ekologicznym, wykorzystuje bowiem stabilność gruntu i panującą pod powierzchnią ziemi stałą temperaturę (na głębokości ok. 1,5 metra jest to ok. 4-7°C). Tak więc przygotowane przez gruntowy wymiennik ciepła powietrze, jest chłodniejsze latem i cieplejsze zimą. Dodatkowo, zastosowanie GWC zmniejsza wilgotność powietrza, dzięki czemu w domu panuje korzystny do życia mikroklimat (instalację taką często określa się mianem “darmowej klimatyzacji”).
Rekuperacja nie zastąpi klimatyzacji
Jeśli o klimatyzacji już mowa, warto zaznaczyć, że sama rekuperacja jej nie zastąpi (tak jak w naszym klimacie nie może być ona traktowana jako zamiennik systemu ogrzewania). Nie jest ona bowiem w stanie schłodzi powietrza w pomieszczeniach w czasie najbardziej upalnych dni, do komfortowej dla użytkowników temperatury. Warto więc o tym pamiętać, zwłaszcza, że w kolejnych latach czekają nas coraz częstsze i dłuższe fale upałów:
Źródło: naukaoklimacie.pl. Dane obserwacyjne ze stacji Warszawa-Okęcie na tle wyników wszystkich realizacji modelu CSIRO MK3.6.0.
Aby dom był więc w pełni funkcjonalny, niezbędny jest zarówno: montaż systemu grzewczego (najlepiej wówczas sprawdza się pompa ciepła), jak i klimatyzacji (szczególnie w budynkach narażonych na dużą ekspansję promieniowania słonecznego o maksymalnie przeszklonej elewacji południowej). Ponieważ tylko klimatyzacja umożliwia dokładne wyregulowanie temperatury tak, aby w pełni odpowiadała ona naszym potrzebom. Więcej informacji na ten temat znajdziecie w artykule: Rekuperacja z klimatyzacją - czy warto?
O czym warto pamiętać latem w domu z rekuperacją?
Aby w budynku było chłodniej dobrze jest także:
- ustawić rekuperację na niski bieg;
- ograniczyć dostęp promieni słonecznych. Sprawdzonym sposobem na zacienienie wnętrz jest szczelne zasłonięcie okien (najlepiej za pomocą rolet zewnętrznych, które najskuteczniej odbijają promienie słoneczne i izolują przed gorącem). Dobrze sprawdzają się również okiennice zasłaniające przeszklenia w czasie największego nasłonecznienia;
- zamknąć okna w dzień i otworzyć je wieczorem, kiedy temperatura na zewnątrz jest już nieco niższa (w okresie letnim nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić to w domu z rekuperacją);
- ograniczyć długie gotowanie i pieczenie w upalne dni, ponieważ piekarniki i kuchenki wydzielają bardzo dużo ciepła i mogą znacznie podnieść temperaturę w pomieszczeniach (dobrze jest też powstrzymać się przed używaniem dużej ilości urządzeń elektrycznych emitujących dodatkowe ciepło).
